1. Inleiding
Heeft u er ooit van gehoord? Uit de praktijkgegevens, blijkt dat menig mens deze term wel eens gehoord heeft, ooit iets over deze kwetsuur gelezen of opgevangen heeft. Daadwerkelijk op de hoogte zijn, van wat nou een “whiplash” inhoud, dat is er helaas, voor diegene die er wel “ervaring” mee hebben, niet bij. Een zeer complex en omstreden kwetsuur, waar nog steeds veel niet van en over duidelijk is. Hierop volgend zal dan ook dit onderwerp beter belicht worden. Om te beginnen zal ingegaan worden op de benaming “whiplash” zelf, vervolgens zal dieper in gegaan worden op; hoe een whiplash kan ontstaan, wat voor klachten er kunnen ontstaan, wat voor behandelingsvormen er zijn, wat voor gevolgen een whiplash voor “het dagelijks leven” kan hebben en tenslotte hoe een whiplash voorkomen zou kunnen worden.
2. De benaming whiplash
Synoniemen: Minder bekende benamingen voor de kwetsuur “whiplash” zijn: nekverrekking, nekverstuiking, nektrauma, schleuderverletzung, traffic light disease, overstrekking of overbuiging of whiplash-injury. Veelvuldig in de medische wereld gebruikte termen zijn: een whiplash-trauma, post whiplash klachten of het acceleratie-(voorovergeslagen hoofd) en deceleratiesyndroom(achterovergeslagen hoofd) van de halswervelkolom. Een acceleratietrauma van het cervicale segment(versnellingsletsel in nek- en ruggenwervelgebied), de late whiplash syndroom en whiplash assiociated disorders. Letterlijk vertaald: Vanuit het Engels vertaald, betekent de veel gebruikte verzamelnaam “whiplash” een zweepslag. Hoewel de term “whiplash” in de volksmond gebruikt wordt, voor nek-, rug- en schouderklachten vaak ontstaan door auto-ongevallen, is het eigenlijk hetzelfde als wat er met bijvoorbeeld de kuit kan gebeuren na een verrekking. Er kunnen gewrichten ontzet worden, banden overrekt en/of spiervezels beschadigd raken. Samengevat: In het kort kan dan ook gezegd worden, dat de benaming whiplash er een is die veelal gebruikt wordt voor: de klachten die kunnen ontstaan nadat het hoofd een plotselinge heftige beweging heeft gemaakt. Dit kan een beweging naar voren, naar achteren en/of naar opzij zijn geweest.
3. Hoe ontstaat whiplashletsel
Whiplashletsel kan optreden als het hoofd en de nek ten opzichte van het lichaam een heel plotselinge bewegingsverandering(versnelling) ondergaan. Dit hoeft zeker niet alleen het geval te zijn bij een auto-ongeval. Zo’n bewegingsverandering kan bijvoorbeeld ook ontstaan tijdens het uitglijden, een (vrije)val, sportbeoefening ofwel; alle van buiten het lichaam afkomende krachten, dus ook lichamelijkgeweld kan oorzaak zijn van whiplashletsel.
De rode pijlen tonen enkele plaatsen, waar bij overstrekken ernstige beschadigingen kunnen voorkomen. Tijdens een ongeval vindt een heftige, vrije zwiepbeweging, (whiplash = zweepslag) van het hoofd en de hals plaats. Eerst in een bepaalde richting, waarna beide; hoofd en hals, vervolgens in tegengestelde richting verplaatst worden. Tijdens een klassieke aanrijding, hierbij moet men dan denken aan een kop-staartbotsing, bewegen zowel het hoofd als de nek eerst naar achter en dan weer naar voren (zie beide afbeeldingen).
De rode pijlen tonen enkele plaatsen waar bij krachtige buiging ernstige beschadigingen kunnen voorkomen.
Deze vaak onverwachte bewegingen gaan met veel snelheid en kracht gepaard. Daardoor kunnen er onder meer door uitrekking, compressie en verschuiving plaatsvinden. Er kan dan ook (micro)letsels ontstaan van allerlei structuren zoals wervellichamen, wervelgewrichtjes, tussenwervelschijven, banden, spieren, pezen, ligamenten, bloedvaten, zenuwbanen en hersenweefsel. Als op het moment van een ongeval het hoofd gedraaid is, is de kans op letsel groter. Het mag duidelijk zijn, dat het hierbij dus niet direct om eventuele wervelfracturen gaat.
4. Wat voor symptomen/klachten kunnen er ontstaan
Wanneer ontstaan de klachten: Bij de meeste mensen met whiplashletsel ontstaan binnen 24 uur na het ongeval de symptomen/klachten. Vooral in het begin kan het klachtenpatroon erg variëren; iedere dag kan anders zijn.
De te verwachten hersteltijd van een whiplash: De aard van de klachten, de ernst ervan en de duur van de genezing, hangen samen met factoren zoals de richting van de whiplash, de stand van hoofd en nek en de aanwezigheid van reeds bestaande afwijkingen zoals slijtage van nekwervels. Niemand kan echt een goede voorspelling maken over het beloop van een patiënts klachten. Redelijkerwijs kan gezegd worden, dat bij whiplashklachten na 3 tot 4 weken de meeste mensen hersteld zijn van een whiplash, bij een postwhiplash syndroom is een periode tot een jaar na het ongeval te verdedigen en bij een laat postwhiplash syndroom is de tijd langer dan een jaar, er zal in veel gevallen sprake zijn van chronische klachten.
De klachten/symptomen: Bij een whiplashtrauma hoort een heel scala van postwhiplash-klachten. De verschijnselen kunnen variëren van niet zo ernstig tot heel ernstig. Er is bijna altijd sprake van pijn in de nek, doordat de nekspieren hoog in de nek stijf zijn. De pijn straalt dan ook naar het hoofd uit. Deze klachten nemen toe bij fysieke inspanningen en spanningen in de vorm stress. Daarnaast zijn er nog veel diffuse verschijnselen, zoals pijn die uitstraalt naar de schouders, pijn in de armen, pijn in de hoge en middenrug, pijn tussen de schouderbladen, branderige sensaties in nek, hals, armen en handen, duizeligheid, draaierigheid, hoofdpijn, slikklachten, kauwklachten, woord-vind-problemen, concentratiestoornissen, vergeetachtigheid, intense vermoeidheid en ga zo maar door:
algemene klachten • Karakter verandering • Vegetatieve stelsel ontregelt • Slaapritme stoornissen • Alcoholisme • Hormoonhuishouding ontregelt • Lichte epilepsie verschijnselen • (on) Regelmatig zweterig • (on) Regelmatig duizelig • (on) Regelmatig verkouden • (on) Regelmatig keelpijn • (on) Regelmatig grieperig • (on) Regelmatig flauwvallen • (on) Regelmatig hyperventilatie • (on) Regelmatig misselijk • Allergie reacties • Medicijnverslaving • Spontane ontstekingen • Ondefinieerbare pijnen • Sterke temperatuur schommelingen • Plotselinge (over)vermoeidheid
Hart • Hartritme stoornissen • Onregelmatige bloeddruk (per uur wisselend) • Plotseling verhoogde hartslag • Verschil in bloeddruk links en rechts • Geen reactie bij schrikken
Hoofd
Hoofdpijnen in diverse vormen; continue, ondefinieerbare, stekende boven de ogen, stekende in het achterhoofd, stekende in de schedelrand, stekende als een toupetje, stekende in het voorhoofd, migraine gevoel, onregelmatige hoofdpijn en stroomstootje.
Mond en kaak • Ondefinieerbare pijn in onderkaak • Ondefinieerbare pijn in bovenkaak • Tintelingen in de tong • Slik- en verslik problemen • Tandenknarsen in slaap
Oren • Oorsuizingen • Gehoorvermindering • Oorpijn • Evenwichtstoornissen • Overgevoelig voor hoge tonen • Overgevoelig voor geluiden door elkaar • Overgevoelig voor harde geluiden • Overgevoelig voor sterke volumeveranderingen
Ogen • Verwijde pupillen zonder reden • Verminderd vermogen tot accommoderen • Dubbel zien • Delen vallen weg • Trillende letters bij lezen • Irritatie achter computerscherm • Wazig zien • Ogen niet stil kunnen houden • Scheel kijken • Overgevoelig voor licht • Overgevoelig voor lichtflikkeringen
Het werkstuk gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
E.
E.
dank u! werkelijk tres interresant! a bientot! auf wiedersehen! see you later. aligater. en de groeten van egbert
19 jaar geleden
AntwoordenP.
P.
Super wat je allemaal hebt vertelt.
Dit zijn de dagelijkse dingen waar een patient mee te maken heeft.
Sinds 1998 ben ikzelf ook whiplashpatient.
Ik heb zelf alles al door lopen en zit nog met dezelfde klachten als 5 jaar geleden.
Maar ik vond het fijn om jou werkstuk te lezen.
19 jaar geleden
AntwoordenA.
A.
En zo'n 10 jaar later lees ik dit stuk. Met tranen in mijn ogen, want 4 weken geleden is er iemand achterop gebotst bij mij.
Ik heb heel veel van de symptomen, en kwam hier terecht omdat ik bij Google zocht naar tintelingen in de tong. Want die heb ik, en zijn heel irritant. Hoort dus ook bij de whiplash klachten.
Tegenwoordig noemen artsen het ook wel een 'nekschudding', omdat het woord 'whiplash' niet echt zou kloppen bij het letsel. De beweging wel natuurlijk.
Wat ben je uiteindelijk gaan doen na de havo?
Groeten,
Arja
9 jaar geleden
Antwoorden