Vleermuizen

1. Wat is een vleermuis. Vleermuizen zijn zeer boeiende en ongewone zoogdieren. Ze kunnen vliegen en zijn ’s nachts actief, vele soorten vinden de weg doormiddel van een sonarsysteem dat hun op de millimeter nauwkeurig kunnen vertellen waar ze zijn. Vleermuizen zijn vliegende zoogdieren die ‘s nachts actief zijn; rond de schemering vliegen ze uit om insecten te vangen. Vleermuizen zijn de enige zoogdieren die echt kunnen vliegen. Vaak worden ook vliegende eerhoorns voor een vliegend zoogdier aangezien, maar wat hij doet is niets meer de zweven door de huid tussen de poten en het lichaam. Vleermuizen kunnen vliegen door een vlieghuid tussen de voorpoten en de romp, en tussen de achterpoten de staart. De vlieghuid bestaat niet uit dood materiaal zoals bij vogels (de veren) maar uit levend weefsel, dit heeft als voordeel dat wonden snel genzen. Het probleem met leven weefsel is wel dat ze er ook pijn in voelen, dit kan tot gevolg hebben dat een vleermuis verhongert omdat hij zoveel pijn heeft dat hij niet kan vliegen. Ze hebben een zeer makkelijk beweegbaar skelet wat hen in staat stelt tot het kruipen door zeer nauwe kieren (1cm) . Dat deze zo beweegbaar is te danken aan het feit dat er ongelofelijk veel kraakbeen in hun botten zit, dit is het spul dat botten beweegbaar maakt. Hoe de inwendige organen op deze samendrukking reageren is niet bekent. Wat ook opmerkelijk is, is dat ze een snelheid kunnen bereiken tot zo’n 20 km p/u. Dit is ongelofelijk snel in vergelijking met de mens.

2. Soorten vleermuis. Hoewel er vele soorten vleermuizen zijn komen maar 17 van alle soorten in Nederland voor. Ze komen vrijwel overal in Nederland voor. Enkele van deze soorten zijn: - De Dwergvleermuis (Pipistrellus nathusii) De Dwergvleermuis is zo klein dat hij met ineenvouwen vleugels in een lucifer doosje past. Er leven van deze soort zo’n 77 soorten over de hele wereld. Alleen de Ruige dwergvleermuis komt in Nederland voor. Hij weegt zo’n 5.75 gram en heeft een spanwijdte van 18 tot 24 cm. - De Laatvlieger (Eptesicus serotitus) De Laatvlieger is ongeveer 2 keer zo groot als de Dwergvleermuis: met uitgespreide vleugels zo’n 40 cm. Zijn gemiddelde gewicht is zo’n 23.95gram. - De Grootoorvleermuis (Plecotus auritus) . Deze kenmerkt zich door het formaat van zijn oren; deze zijn in verhouding met zijn kop enorm: wel 3.1 tot 4.1cm. Hij heeft een spanwijdten van 24 tot 28.5 cm. Hij weegt zo’n 7.95 gram. Best veel als je bedenkt dat hij een snelheid kan bereiken van zo’n 20 km per uur. Er zijn natuurlijk wel meerdere soorten vleermuizen: honderden en honderden. Om dat ik geen boek ga schrijven maar een werkstuk ga ik ze niet allemaal op noemen. De Vleermuis heeft ook nog familie: de vleerhond. Deze zijn een stuk groter en eten vruchten en insecten

3. Jongen Vleermuizen krijgen eens per jaar een jong. Het is altijd maar 1 per keer. Die jongen eten mini insecten en moedermelk. Ze leven bij de moeder of in enorme kraamkolonies die soms wel duizenden dieren tellen. Om hun jong in deze kolonies terug te kunnen vinden laat de moeder op het jong haar speciale geur na. Deze verschilt van vleermuis te vleermuis, net als alle vingerafdrukken bij mensen verschillen. Als de moeder haar jong terug heeft gevonden kan het eten daarna valt het in slaap. Na een paar weken vliegen de jongen mee op de rug van de moeder. Dit klinkt misschien onlogisch of ongelofelijk maar het jong moet leren hoe je het langst in de lucht kan blijven. In deze periode lopen moeder en jong het meeste gevaar: ze zijn minder snel en wendbaar. Een ander probleem is dat ze in die periode een stuk zwaarder zijn en daardoor minder insecten kunnen vangen. Daarom moet het niet te lang duren voor ze zelf gaan vliegen. Als ze iets ouder zijn zullen ze zelf gaan vliegen zich bij de groep waarin ze zijn opgegroeid voegen. Vanaf dat moment zijn ze vruchtbaar.

4. Rabbies (hondsdolheid) Vleermuizen zijn vatbaar voor vele ziekten o.a. hondsdolheid. Een vleermuis die hondsdolheid heeft zal niet dol worden maar op korte termijn sterven. Omdat mensen deze ziekte ook kunne krijgen gelden een paar regels: - Vermijdt contact met vleermuizen: zorg dat je nooit gebeten wordt. Als je toch gebeten word ga onmiddellijk naar de huisarts. - Laat vleermuizen altijd met rust ze zullen dan niet bijten. Er zijn natuurlijk veel meer regels maar dit zijn de belangrijkste. Als er in een groep vleermuizen hondsdolheid uitbreekt kan je er zeker van zijn dat alle dieren het hebben. Vooral als het vampiervleermuizen (Trachops cirrhosus) in gevangenschap zijn. Dat zit zo: elke dierentuin of ander verblijfplaats waar deze dieren in gevangenschap worden gehouden is verplicht eens per jaar de dieren vrij te laten en nieuwe te vangen. Als een dier besmet raakt zal het die ziekte mee naar binnen brengen. In het wild zoeken ze allemaal van verschillende dieren (koeien, paarden) van te op om te eten. Maar in gevangenschap krijgen ze een schaaltje bloed om allemaal van te drinken (vaak komt die bloed ook maar van een dier) . De hondsdolheid zal in het bloed komen en alle dieren besmetten. Nog een methode: het dier waarvan het bloed komt waar ze van drinken is besmet. Mensen weten dat soms niet en geven alsnog het bloed aan de dieren. Gevolg: alle dieren in zo’n hok worden besmet. Jammer genoeg zijn er mensen die enorme kolonies uitmoorden omdat ze denken dat er misschien wel eens een geval van hondsdolheid zou kunnen zijn. Tot voor kort was het nodig om een dier te doden om te zien of het hondsdolheid had. Nu is dit (gelukkig) niet meer het geval. Ook voor ander ziektes zijn vleermuizen vatbaar van klein wondjes op de vleugels tot enorme plekken haaruitval. Eén geluk hebben ze: ze zijn niet vat baar voor mond-en-klauw-zeer.

5. Sonar Hoe komt het toch dat vleermuizen zo goed in het donker kunnen vliegen? Dit vroegen de mensen zich eeuwen geleden al af. Tot ze er achter kwamen dat Vleermuizen tijdens het vliegen hele hoog geluiden afstoten. Bij heel hoog moet je je +- 15.000 tot 120.000 Hz voorstellen. Omdat de mens ze niet kan horen worden de geluiden ook wel ultrasoon genoemd. Vleermuizen kunnen een beeld vormen van hun omgeving door de terugkaatsing van geluiden. Met dit echolaliesysteem, ook wel sonar genoemd, kunnen ze in het donker feilloos de weg vinden. Ontdekken ze een insect, dan word razendsnel de koers aangepast en door een knappe samenwerking tussen vleugels, staardhuid en bek het insect gevangen en al vliegend opgegeten. Grotere prooien worden of op de grond of in de verblijfplaats opgegeten. Eén vleermuis kan per nacht honderden insecten zoals muggen, motjes en kevers eten, omgerekend kan dit oplopen tot een kwart (soms de helft) van zijn lichaamsgewicht. Tussen de jachtmethoden zitten grote verschillen. Zo vliegt de Rosse vleermuis snel en hoog en lijkt daar bij op een gierzwaluw. De Watervleermuis en de Meervlieger vangen hun prooi door vlak boven het water te vliegen. De Grootoor vleermuis jaagt tussen boomtakken door of zelfs in openstaande schuren en heeft een eenzame en zeer wendbare vlucht.