Suikerziekte

Wat is suikerziekte?

Suikerziekte is een stoornis in de stofwisseling, waarbij het lichaam niet genoeg van het hormoon insuline aanmaakt. Hierdoor krijg je teveel bloedglucose in je bloed.
Als je iets eet waar koolhydraten is zit, dan stijgt de hoeveelheid bloedglucose. Want koolhydraten worden in het lichaam omgezet in glucose. De glucose komt in het bloed. Bloedglucose wordt naar de lichaamscellen vervoerd, waar het alleen met hulp van het hormoon insuline in de cellen kan worden opgenomen.
Insuline wordt gemaakt in de alvleesklier. De alvleesklier geeft insuline af aan het bloed als er meer glucose in het bloed komt. Hoe meer glucose het lichaam binnen komt hoe meer insuline de alvleesklier moet aan maken. Het bloedglucose gehalte is de hoeveelheid glucose er in het bloed zit. Er is steeds een evenwicht tussen het glucosegehalte in het bloed en de insuline.
Insuline werkt als een soort sleutel. Hiermee kan de “deur” van de lichaamscellen worden geopend, waardoor glucose uit het bloed naar binnen kan. De glucose wordt in de lichaamcelen opgenomen en zorgt voor energie.
Bij mensen met suikerziekte produceert de alvleesklier geen of te weinig insuline. Het kan ook zijn dat er wel genoeg insuline wordt gemaakt, maar dat de werking ervan niet goed is. In beide gevallen komt er te veel glucose in het bloed. In medische termen moet de hoeveelheid bloedglucose tussen de 4 en 8 millimol per liter bloed zijn. De totale hoeveelheid bloedglucose noemt men bloedglucosespiegel of bloedsuikerspiegel.
Bij iemand die suikerziekte heeft dat nog niet behandeld is, is de bloedsuikerspiegel veel te hoog. De bloedglucose blijft werkloos in het bloed. Als dat lang zo blijft zorgt het lichaam ervoor dat de overtollige glucose wordt uit geplast. Voor dat proces is veel vocht nodig. Daarom moet iemand die nog geen medicijnen slikt zeer veel drinken en plassen.
De glucose komt dus niet in de cellen en kan dan ook niet worden gebruikt als energie. Daarom wordt een onbehandelde patiënt zo moe.
Maar hiernaast komen er nog veel meer bijwerkingen aan te pas.

Hoe ontstaat suikerziekte?

Ø Erfelijkheid: Als iemand in de naaste familie suikerziekte type 2 heeft. Heb je een grotere kans dan gemiddeld op suikerziekte.
Ø Overgewicht: bij iemand met overgewicht is er veel vet opgeslagen in de vetcellen. Hierdoor kan de insuline minder goed werken en wordt er minder glucose opgenomen.
Ø Hoge leeftijd: Bij iemand met een hoge leeftijd neemt de werking van de alvleesklier af. Dat kan zo erg worden dat er niet voldoende insuline wordt gemaakt.
Ø Stress: Bij lichamelijke of psychische stress worden er in het lichaam langdurig te veel stresshormonen gemaakt die de glucosespiegel verhogen.

Welke klachten en bijwerkingen komen er bij suikerziekte kijken?

Mensen met suikerziekte hebben vaak een hoge bloeddruk en de kans op hart- en vaatziekten is veel groter dan bij mensen zonder suiker. Ook kunnen mensen met suikerziekte op den duur last krijgen van ogen, nieren, voeten, erectiestoornissen en aantasting aan de zenuwen. Meestal komen deze klachten door een te hoge bloedsuikerspiegel. Dus is het belangrijk de bloedsuikerspiegel op het normale niveau te houden.
Ø Oogklachten: Door de schommelende bloedglucose waarde en een hoge bloeddruk worden de bloedvaatjes in de ogen kwetsbaar. Deze kunnen gemakkelijk beschadigen en daardoor wordt het zicht slechter. Er kunnen steeds meer bloedvaatjes stuk gaan. Dat kaan uiteindelijk tot blindheid leiden. Ongeveer 40 procent van de mensen met suikerziekte heeft last van oogklachten.
Ø Zenuwstoornissen: Verhoogde bloedglucose tast verschillende zenuwen aan. bijvoorbeeld gevoelsstoornissen, tinteling, spierzwakte of kuitkrampen. Ook pijngevoel kan minder worden.
Ø Voetproblemen: Omdat bij suikerziekte zenuwstoornissen kunnen voor komen. Zijn de voeten erg kwetsbaar omdat de zenuwen een lange weg moeten afleggen. Een op de vier mensen krijgen voetproblemen zoals tintelende, koude of gevoelloze voeten. Ook kunnen blaren, bloeduitstortingen en open wondjes zijn zonder dat je het merkt.
Ø Nierproblemen: Een van de dingen is nierfalen, wat wordt veroorzaakt door aantasting van de kleine bloedvaten. De nier werkt dan niet goed meer en er wordt eiwit uitgeplast. Dan wordt er een nierdieet voorgeschreven. Als dat niet meer werkt moet het bloed in het ziekenhuis of thuis worden gezuiverd.
Ø Hartproblemen: Suikerziekte patiënten hebben ook een verhoogt risico op aderverkalking. Waardoor een vernauwing van de bloedvaten ontstaat. Op den duur leidt dit tot hart- en vaatzieken, bijvoorbeeld hartinfarct of beroertes.
Ø Erectiestoornissen: Erectiestoornissen kunnen ontstaan door aantasting van de bloedvaten in de zwellichamen.

Welke twee vormen suikerziekte heb je?

· Type 1: Type 1 is suikerziekte die al op jongere leeftijd begint. Daarom ook wel jeugddiabetes genoemd. Bij dit type maakt de alvleesklier helemaal geen insuline meer aan. Iemand met type 1 is helemaal afhankelijk van insuline- injecties.
· Type 2: Type 2 is diabetes die op latere leeftijd voorkomt. Bij mensen die ouder zijn dan veertig. Dit wordt ook wel ouderdomsdiabetes genoemd. De alvleesklier maakt nog wel insuline maar niet genoeg. Bovendien zijn de lichaamscellen vaak minder gevoelig geworden voor insuline, waardoor de glucose de cel niet in kan. Dit heet insuline-resistentie.

Door wie worden mensen met suikerziekte geholpen?

Als eerste door de huisarts die je kan door verwijzen naar een specialist. Maar dat ligt er aan of je type 1 of 2 hebt. Mensen met type 2 blijven voor een groot deel onder de behandeling van de huisarts.
Mensen met type 1 gaan naar de internist of kinderarts en blijven daar onder behandeling.
Dan ga je naar een diabetesverpleegkundige om dingen te leren zoals het dagelijks prikken en bepalen van het bloedglucose en het spuiten van insuline. Ook heeft de verpleegkundige vaak een sociale functie, dus kun je met haar/hem praten.
Sommige mensen met suikerziekte moeten ook naar de diëtist, om een persoonlijk dieet op te stellen.
Ook komen er nog specialisten bij kijken. Een Podotherapeut voor slechte doorbloeding en gevoelloosheid van de voeten. De oogarts om de aandoeningen aan de ogen goed te onderzoeken. Een dermatoloog omdat veel suikerziekte patiënten problemen hebben met hun huid. Een neuroloog die voetklachten en erectiestoornissen probeert te ver helpen. Een cardioloog hij kan ernstige hart en vaatziektes voorkomen.

Welke medicijnen zijn er?

Als je aan suikerziekte denkt denk je vaak gelijk aan insuline spuiten. Toch is dat bij type 2 niet altijd nodig.
Vaak zijn bloedglucose verlagende tabletten genoeg. Er zijn drie soorten tabletten. De eerste soort prikkelt de alvleesklier om meer insuline aan te maken, de tweede soort stimuleert de lichaamcellen om meer glucose op te nemen, de derde soort zorgt ervoor dat koolhydraten in de darm langzamer worden omgezet in glucose.
De sterkte van de tabletten hangt af van de lichamelijke gesteldheid en de levensomstandig heden, zoals soort werk,lichamelijke inspanning, leeftijd maar vooral de hoogte van de bloedsuikerspiegel.
Bij veel mensen wordt op den duur het glucosegehalte in het bloed toch te hoog. Dat kan twee oorzaken hebben.
1. De alvleesklier is nog minder insuline gaan produceren, waardoor de hoeveelheid insuline met bloedglucose verlagende middelen toch te weinig is.
2. De insuline kan de glucose niet in de cellen brengen, omdat de werking van de insuline verminderd is.
Insuline moet in de onderhuidse vetlaag in bil, buik, arm of bovenbeen worden ingespoten. Dat kan heel gemakkelijk door een insulinepen. Het injecteren gaat vrijwel pijnloos, snel en makkelijk.

Wat moet je aan je leefstijl veranderen als je suikerziekte hebt?

Ø Stress: Door stress kan de bloedglucose omhoog gaan en moet je in overleg met de arts of diabetesverpleegkundige maatregelen te nemen. Alleen stress kan bijna niet voorkomen worden dus kan je daar je leefstijl niet op aanpassen.
Ø Lichaamsbeweging: Lichaamsbeweging zorgt voor een betere bloedsomloop en ook de insuline kan dan beter zijn werk doen. Maar je moet wel na elke zware inspanning de bloedsuikerspiegel controleren.
Ø Vakantie en reizen: Op vakantie gaan mensen vaak rustig aan doen. Dan kan de bloedsuikerspiegel omhoog gaan. Bij het gebruiken van insuline moet je daar rekening mee houden. Meestal moet je meer insuline spuiten. Het eten in het buitenland anders en daar is het lichaam niet aan gewend. Ook kan de zon invloed hebben op de bloedsuikerspiegel. Dus kun je als suikerziekte patiënt niet te lang in de zon liggen. Bij reizen kan het tijd verschil in de landen invloed hebben op de bloedsuikerspiegel. Dat komt door de verstoring in het dag en nacht ritme.

Hoe moet je je voeding afstellen op suikerziekte?

Veel mensen met suikerziekte hebben een dieet. Maar iedereen met suiker moet op zijn voeding letten. Belangrijke punten zijn:
· Je maaltijd zo gevarieerd mogelijk samen stellen.
· Je moet producten met veel voedingsvezels eten, zoals brood, groente en fruit.
· Doe voorzichtig met vet, zout, suiker en alcohol.
· verdeel de maaltijden goed over de dag.
Vroeger dacht men dat suiker de oorzaak was van suikerziekte en mochten mensen met suikerziekte geen suiker binnen krijgen. Maar bij het eten van brood en aardappels stijgt de bloedsuikerspiegel meer dan met suiker.
Alcohol heeft een bloedsuiker verlagend effect. Dus moeten patiënten daar rekening mee houden, niet te veel drinken en iets eten met koolhydraten.
Ook moet je regelmatig eten en geen maaltijden over slaan. Daardoor komt de glucose geleidelijk in het bloed. Het bloedglucose gehalte blijft binnen de grenzen. Wat de beste verdeling is, is voor iedereen verschillend.

Wat zijn hyperglykemie en hypoglykemie?

Hyperglykemie
Een te hoog bloedglucose gehalte (hoger dan 8 millimol per liter bloed). Je krijg dan dezelfde waarschuwingssignalen als voor de behandeling van suikerziekte. Zoals moeheid, veel drinken en plassen. Hyperglykemie treedt bijna nooit plotseling op.
Hyperglykemie kan ontstaan door:
· meer te eten dan normaal
· minder te bewegen dan normaal
· minder medicijnen in te nemen dan voorgeschreven
· te weinig insuline te injecteren
· insuline verkeerd te injecteren
· gewichtstoename
· koorts of een andere ziekte
· stress

Hypoglykemie
Een te laag bloedglucosegehalte (lager dan 4 millimol per liter bloed). Je krijg dan last van zweten, beven, duizeligheid, slecht zien, hoofdpijn, hongergevoel of prikkelbaarheid. Bij iedereen kunnen de signalen verschillend zijn.
Hypoglykemie kan ontstaan door:
· minder eten of een maaltijd over te slaan
· meer lichamelijke inspanning dan normaal
· glucose verlagende tabletten op een verkeerd tijdstip innemen.
· meer tabletten innemen dat normaal
· te veel insuline te injecteren
· te veel alcohol drinken.