Marihuana en MS

Samenvatting van het artikel

De werking van marihuana werd al eeuwen geleden ontdekt. Tegenwoordig wordt het middel nog gewantrouwd door de medische wereld. Toch wordt er over gedacht om het te registreren als medicijn. Maar daar is natuurlijk eerst onderzoek voor nodig. De Multiple Sclerose vereniging verleent medewerking aan een internationaal onderzoek en de eerste artsen schrijven het zelfs al voor aan hun patiënten. In academisch ziekenhuis Dijkzigt wordt marihuana allang met succes gebruikt tegen misselijkheid bij chemotherapiën. Vooral mensen met de ziekte MS blijken baat te hebben bij het gebruik van marihuana. In het artikel beschrijft MS patiënt Johan zijn positieve ervaringen met marihuana. Het geeft hem energie en hij heeft minder last van stress. Hij kan nu zo’n 5 uur achter elkaar door slapen, terwijl dat voorheen maar 2 uur was en hij heeft veel minder last van koude benen. Dat komt allemaal omdat hij om de 2 uur ongeveer 2 à 3 trekjes marihuana rookt.
Professor Mechoulam van de University of Jeruzalem doet wetenschappelijk onderzoek op het terrein van marihuanagebruik bij chronische aandoeningen. Hiervoor vraagt hij wereldwijd de aandacht. Men wil namelijk dat er wetenschappelijk wordt aangetoond dat marihuana een goed medicijn is voor MS patiënten. Men is bijvoorbeeld op zoek naar een gesynthetiseerde versie van cannabis producten. Daarom heeft de Nederlandse MS-vereniging een voorstel neergelegd bij de Stichting Vrienden MS-Research, om onderzoek te gaan doen. Johan gebruikt de Nederlandse marihuana, Skunk, omdat dat bij hem het meest effect heeft. Hij vindt dat marihuana moet worden vrijgegeven aan alle MS patiënten. Bij veel mensen bestaat er een twijfel om marihuana te gaan gebruiken, omdat men denk dat het harddrugs zijn. Opgemerkt moet worden dat ook harddrugs wel als medicijn gebruikt worden, zoals morfine. De opiumwet verzet zich niet tegen het voorschrijven en afleveren van marihuana als wettelijk geneesmiddel, maar er zijn twee praktische problemen:
Aan de aflevering van Opiumwet middelen moet een recept ten grondslag liggen, dat is bij marihuana niet het geval. Het tweede probleem is dat er geen wettelijk inkoopkanaal voor hennepproducten bestaat, waarvan de apothekers gebruik zouden kunnen maken. Voorlopig kan het actieve bestandsdeel THC wel al door bereiding op recept in de apotheek als geneesmiddel aan de patiënt beschikbaar worden gesteld; de grondstof mag door de groothandel aan de apotheken worden geleverd.

Wat is MS?

Het zenuwstelsel van de mens kan worden onderverdeeld in het centrale zenuwstelsel, bestaande uit de hersenen en het ruggenmerg, en het perifere zenuwstelsel, dat bestaat uit de zenuwen zelf en hun bijbehorende zenuwwortels. In het centrale zenuwstelsel kun je een witte en een grijze stof onderscheiden. De grijze stof ligt voornamelijk in de hersenschors, het bestaat uit de centra van de zenuwcellen en worden cellichamen genoemd. De cellichamen dienen voor de verwerking en opslag van informatie. De verschillende cellichamen zijn met elkaar verbonden via zenuwvezels. De zenuwvezels geleiden heel efficiënt informatie van het ene naar het andere cellichaam. De geleiding van de informatie gaat via een vetachtige substantie, genaamd myeline. Myeline is als een spiraalvormige isolatielaag om de vezels gerold. Omdat myeline wit van kleur is wordt het de witte stof genoemd.
Bij MS (Multiple Sclerose) is de witte stof in de hersenen en het ruggenmerg aangetast. De ziekte ontstaat doordat er in de witte stof ontstekingshaarden verschijnen. Op den duur ontstaat op de plekken van deze haarden littekenweefsel dat verhardt (Sclerose = verharding), genaamd plaques. Omdat deze plaques op meerdere plaatsen in het ruggenmerg en de hersenen voorkomen (Multiple= verscheidene) wordt de ziekte Multiple Sclerose genoemd. De afkorting ervan is MS. Door deze beschadiging kan de informatie niet goed geleid worden. Dit kan leiden tot een tragere geleiding of een totale stop. Informatie van en naar de hersenen verloopt via gemyeliniseerde zenuwvezels, zodat zowel uitgezonden informatie, zoals een prikkel om een arm te bewegen of om urine te lozen als te ontvangen informatie, bijvoorbeeld wat er gevoeld of gezien wordt, verstoord kan worden. Dat verklaart de vele uitingsvormen van MS.

Vier soorten MS

Er zijn vier verschillende soorten MS, hieronder worden ze beschreven:

Relapsing Remitting of RR-MS:
Bij deze vorm treden plotselinge verergeringen van de ziekte op, ook wel schubs of opstoten genoemd. De ziekte openbaart zich meestal ook met zo’n schub. Een schub houdt gemiddeld 1 maand aan en neemt daarna langzaam weer af. De persoon herstelt zich echter niet weer helemaal tot het niveau van voor de schub.

Goedaardige MS:
Een persoon krijgt 1 of 2 schubs en daar blijft het bij. Maar men kan pas zeggen dat iemand goedaardige MS heeft, als er 10 tot 15 jaar na de laatste schub, geen nieuwe schub meer is opgetreden.

Secondair Progressieve of SP-MS:
Mensen met RR-MS hebben na verloop van tijd geen last meer van schubs. De lichamelijke gesteldheid neemt langzaam af zonder dat men last heeft van schubs.

Primair Progressieve of PP-MS:
Vaak manifesteert MS zich bij oudere mensen door verslechtering van de lichamelijke gesteldheid zonder dat zich schubs voordoen. De ziekte kan wel eens een tijdje rusten en heeft bij sommige mensen een kwaadaardige afloop.

Klachten

Bij MS kunnen veel verschillende klachten ontstaan, dit zijn de meest voorkomende:
Vermoeidheid, problemen met de ogen, spasticiteit, gevoelstoornissen, stuurloosheid, klachten bij het plassen en de stoelgang, seksuele problemen en ernstige problemen met lopen.
Door de velen verschillende soorten klachten, is het voor artsen heel moeilijk om de diagnose MS te stellen.

Nog enkele feiten

- 2,5 miljoen mensen op de hele wereld hebben MS, waarvan 16.000 mensen uit Nederland.
- In landen met een koel klimaat komt MS meer voor dan in landen met een warm klimaat.
- Er zijn meer vrouwen dan mannen die MS hebben.
- MS is GEEN spierziekte, hoewel veel mensen dat toch denken.
- MS is niet erfelijk, maar genetische factoren spelen wel een rol.
- De meeste mensen krijgen de diagnose MS tussen hun 20e en 40e levensjaar te horen.
- MS hebben en kinderen krijgen kunnen goed samen.
- MS is niet besmettelijk.
- MS is niet te genezen, maar er zijn wel medicijnen die bepaalde klachten verminderen.
- Zo’n 60 % van de mensen met MS hebben problemen met hoge temperaturen.
- Mensen met MS leven net zo lang als mensen zonder MS.

Marihuana

Marihuana is afkomstig van de plant Cannabis Sativa, dit is de Latijnse naam. In het Nederlands wordt de plant hennep genoemd. Als je de vrouwelijke bloemtoppen ervan droogt en verkruimelt krijg je marihuana. Marihuana is groen/bruin van kleur en wordt meestal “weed” of “wiet” genoemd. Marihuana heeft een karakteristieke geur, daar wordt het ook vaak aan herkend. In marihuana zit het bestanddeel THC (voluit: delta-9-tetrahydrocannabinol). Hoe warmer het klimaat waarin de hennepplant groeit, hoe meer THC erin zit. Zo’n 5000 jaar geleden werd in China ontdekt dat de plant een geneeskrachtige werking heeft. Het THC in marihuana versterkt de stemming en beïnvloed de waarneming. Muziek en kleuren worden intenser ervaren. Dit gevoel wordt ook wel “high” of “stoned” genoemd. Vanwege de verdovende werking wordt marihuana ook gebruikt om te ontspannen THC verslapt de spieren, maakt de mond droog, ogen rood, verwijdt de pupillen en versnelt de hartslag.
Marihuana wordt op verschillende manieren gebruikt:
- Het wordt vermengd met tabak en dat opgerookt. Dit heet een “joint”, “stickie” of “snaak” en het roken ervan heet blowen. Het gaat dan na een paar minuten werken.
- Het kan in eten worden vermengd of gedronken worden als thee. Het effect hiervan is pas na twee uur te merken.
- In de apotheek zijn THC pillen verkrijgbaar. Deze kunnen alleen worden verkregen op doktersrecept.

Het gebruik van marihuana bij MS

Sommige mensen met MS hebben baat bij het gebruik van marihuana om sommige klachten te verminderen. Ik heb een aantal mensen met MS gevraagd over hun ervaringen met marihuana, hieruit blijkt dat het middel niet bij alle mensen effect heeft. Bij sommige mensen werkt het helemaal niet en bij andere helpt het bij het slapen gaan, schrijven, tegen spasmen, meer energie en een relaxer gevoel. Het gebruik van marihuana bij MS heeft dus niet bij alle mensen effect!

Artsen over marihuana

Sommige artsen zijn voor het gebruik van marihuana bij MS en andere tegen. Er bestaat een stichting die marihuana levert aan apothekers en onderzoeksinstellingen. De geleverde marihuana wordt volgens kwaliteits-handboek gekweekt en daarna streng gecontroleerd. Deze stichting heet Maripharm. De stichting is opgericht om aan de vraag van goede medicinale marihuana te kunnen voldoen. Sinds de oprichting van Maripharm stijgt het aantal artsen dat marihuana als medicijn voorschrijft traag. Dat het niet zo snel gaat komt omdat er ook negatieve dingen zijn bewezen over marihuana, zoals hersenbeschadiging, geheugen- en concentratie vermindering, verhoogde kans op schizofrenie, verzwakking van het immuunsysteem en belemmering van de foetusgroei. Een joint bevat schadelijke cellen gelijk aan het aantal schadelijke cellen van 15 sigaretten en de stof THC blijft ongeveer 25 dagen in het lichaam. Marihuana heeft echter pas zulke negatieve gevolgen als het extreem veel wordt gebruikt of te veel in een keer. Ondanks deze negatieve bewijzen zijn er toch best veel mensen die gebruik maken van marihuana als medicijn, omdat het ze echt goed doet.

Interview met Diana Schilpenoord, MS patiënte die marihuana gebruikt

1. Welke vorm van MS heeft u?
Ik heb Relapsing Remitting MS en ik kom voor ongeveer 80 % weer uit een schub. Ik heb het nu 3 jaar.

2. Hoe kwam u in aanraking met marihuana?
Ik heb veel contacten met andere mensen die marihuana gebruiken en ik had er echt veel positieve dingen over gehoord. Ik ben het gaan proberen, want ik dacht: ”Baat het niet, dan schaad het ook niet.”
Achteraf heb ik er spijt van dat ik er niet 3 jaar eerder mee begonnen was.

3. Ik welke vorm gebruikt u marihuana?
Ik rook het. Dat was voor mij geen drempel, want ik rookte toch al. Daarbij kwam ook nog dat thee me sterk werd afgeraden, omdat het minder effect schijnt te hebben en ook nog eens vies schijnt te zijn.

4. Hoelang rookt u al marihuana en hoeveel?
Ik rook het nu twee maanden. De eerste twee weken rookte ik het 3 maal per dag, maar omdat ik ook nog een zoontje van 6 rond heb lopen, werd het huishouden een zooitje. Ik was iets te relaxed. Maar omdat mijn klachten zo waren verminderd, ben ik er toch mee door gegaan. Ik doe het nu alleen nog maar voor het slapen gaan. Ik gebruik 2 gram voor 3 weken, dat is echt niet veel.
Misschien dat er later meer nodig is om hetzelfde effect te houden.

5. Welke effecten heeft marihuana op u?
Ik heb geen spasmen meer, sta fitter op, ben minder stijf en veel vrolijker. Natuurlijk ben ik ook veel relaxer, maar dat is iedereen na het roken van marihuana.

6. Bent u verandert nadat u marihuana bent gaan gebruiken?
Nee hoor. Eerst was ik daar wel bang voor, maar ik ben gelukkig nog steeds dezelfde alleen dan vrolijker. Dat is alleen maar prettiger voor mijn omgeving.

Waarom marihuana?

Door het ontbreken van kennis over de oorzaak van MS is de ziekte nog niet te genezen. Er zijn echter wel medicijnen om klachten te verminderen. De medicijnen die nu in omloop zijn, gaan uit van een vermoedelijke oorzaak en verkeren eigenlijk allemaal nog in onderzoeksstadium of ze hebben bewezen afdoende te helpen. De vraag voor MS patiënten is natuurlijk waarom ze welk medicijn moeten kiezen, want er zijn er veel verschillende. Waarom zou je voor een alternatieve weg kiezen en marihuana gaan gebruiken? Hieronder worden enkele medicijnen beschreven:
Methyl-prednisolon: Het middel wordt voorgeschreven aan mensen met RR-MS en wordt gebruikt als men een schub doormaakt of als zich een schub aankondigt. Het middel kan de ernst en de duur van de schub verminderen.
Interferon-bèta: Interferonen zijn natuurlijke eiwitten die door het lichaam zelf worden gemaakt. Ze spelen een rol bij het afweersysteem en bij bestrijding van ziekten. Er zijn verschillende soorten interferonen en niet allemaal hebben ze effect op klachten bij MS. Inteferon-bèta heeft wel effect en is daarom geregistreerd als medicijn voor het gebruik bij MS. Het middel kan bij elke vorm van MS worden voorgeschreven.
Betaferon: Betaferon wordt toegediend aan mensen met RR-MS of SP-MS, het middel vermindert de ernst van een schub met 30 tot 33% en houdt fysieke verslechtering enigszins tegen. Bij gebruik van betaferon nemen de ontstekingen in de zenuwvezels duidelijk af maar ze gaan nooit volledig weg. Het middel moet om de dag onder de huid worden gespoten, veel mensen die het gebruiken hebben last van reacties op de injectieplaats.
Avonex: Zoals hierboven al geschreven is bestaan er verschillende interferonen. Betaferon heeft als basis interferon bèta-1b, terwijl Avonex als basis interferon-bèta-1a heeft. Interferon-bèta-1a wordt gemaakt van een kweek van zoogdiercellen en heeft de zelfde samenstelling als het menselijk product. Avonex wordt 1 maal per week ingespoten in een spier en vermindert het aantal en de ernst van de schubs met 20 tot 30 procent en houdt de fysieke verslechtering enigszins tegen. Het wordt toegediend bij mensen met RR-MS en er lopen nu ook onderzoeken naar het resultaat van Avonex bij SP-MS.
Rebif: Rebif bestaat net als Avonex uit interferon-bèta-1a. Rebif vermindert de ernst en het aantal van de schubs met 30 tot 33% en houdt fysieke verslechtering enigszins tegen. De ontstekingen in de zenuwvezels nemen duidelijk af. Het middel moet 3 maal per week onderhuids worden toegediend. Het middel wordt toegediend bij mensen met RR-MS en er lopen onderzoeken naar resultaten bij SP-MS.

Copaxone: Copaxone-1 of glatiramen acetate bestaat uit stukjes synthetisch eiwit die lijken op myeline. Copaxone is nog niet geregistreerd als medicijn in Nederland en kan alleen verkregen worden als men meedoet aan een onderzoek. Het middel vermindert het aantal en de ernst van de schubs met 29% en houdt de fysieke verslechtering enigszins tegen. Het kan worden toegediend bij mensen met RR-MS en er lopen onderzoeken naar de resultaten bij SP-MS en PP-MS.
Intraveneuze gammaglobulinen (IVGG): Dit middel is nog in een beginstadium van onderzoek. Proefonderzoek laat zien dat IVGG in staat is tot remyerlinisatie, dat zou kunnen betekenen dat er enig herstel in de MS-letsels optreedt. In maart 1998 is er een Europees dubbelblinde proef gestart met IVGG, de resultaten zullen in 2001 bekend zijn.
Alle bovengenoemde middelen genezen niet, maar kunnen MS wel afremmen. Eigenlijk zijn alle middelen hierboven alleen om de ernst en het aantal van de schubs te verminderen, daarbij komt ook nog dat ze eigenlijk alleen worden toegediend bij RR-MS patiënten. Bijna alle middelen hierboven hebben bijwerkingen zoals reacties op de injectieplaats, moeheid, depressie en menstruatiestoornissen of een grieperig gevoel.
Het is voor te stellen dat mensen ook graag middelen willen tegen spasmen, moeheid en stress. Hier zijn eigenlijk geen geregistreerde medicijnen voor bij MS. Dat zou ook een reden kunnen zijn waarom marihuana wordt gebruikt. Dat helpt dan wel niet tegen schubs, maar geeft wel een prettig gevoel in tijden wanneer er geen schubs zijn. Want het is logisch dat mensen baat hebben bij een minder gespannen gevoel. De bijwerkingen bij marihuana in kleine hoeveelheden zijn er bijna niet en daarom is het voor veel MS patiënten een uitkomst.

Conclusie

Ik heb veel geleerd bij het maken van dit werkstuk. Ik weet nu precies wat Ms is, eerst dacht ik net als veel andere mensen dat het een spierziekte is, maar dat is het dus niet. Ik ben er ook achter gekomen dat veel mensen met MS elk medicijn aangrijpen om zich beter te voelen. Van te voren kun je natuurlijk nooit weten of het aanslaat, dus het is een kwestie van proberen. Ik weet ook wat voor effecten marihuana kan hebben op mensen met MS. De effecten zijn per persoon verschillend. Ik hoop dat in de toekomst de oorzaak van MS gevonden wordt, want dan kan er ook een goed medicijn ontwikkeld worden. Ik vond het erg leuk om dit werkstuk te maken en ik heb er veel van opgestoken.