Leukemie is een kwaadaardige bloedziekte, een woekering die ook wel bloedkanker wordt genoemd, waarbij de witte bloedcellen, ofwel witte bloedlichaampjes aangetast zijn.
Deze ziekte kent diverse vormen met als hoofdsoorten de lymfatische en de myeloïde leukemie.
Voordat ik het echt over leukemie ga hebben nog een paar dingen die interessant zijn om er bij te weten.
Er zijn zeker honderd soorten kanker die op diverse plaatsen in het lichaam kunnen ontstaan.
Elk soort kanker is een andere ziekte. Deze ziektes hebben gemeenschappelijk dat in het lichaam een ongeremde celdeling plaats vindt wat het lichaam zelf (meer niet onder controle meer heeft).
Door de voor het leven zo noodzakelijke celdeling, ontstaan uit één cel twee nieuwe cellen die zich ook weer delen en dat blijft zo doorgaan.
Dit gebeurt niet zo maar en wordt bij een gezonde mens goed geregeld en gecontroleerd door eiwitten, die worden aangemaakt op basis van structuurinformatie die in de genen is vastgelegd.
Door allerlei schadelijke invloeden kunnen cellen echter onherstelbaar beschadigd worden.
Dat kan leiden tot veranderingen in de genen die een rol spelen bij de deling, groei en ontwikkeling van de cel.
De celdeling raakt door deze veranderingen ontregeld met als gevolg een overmatige celdeling die leidt tot een tumor.
Wanneer deze tumor kwaadaardig (maligne) is, wordt dit als kanker aangeduid.
Bloed is een vloeistof die door het lichaam stroomt en is samengesteld uit diverse gespecialiseerde cellen die in een geelachtige substantie het zgn. plasma ronddrijven en allerlei zouten, antilichamen en bloedstollingsfactoren die in het plasma zijn opgelost
Bloed heeft een aantal zeer belangrijke functies. Het vervoert naast diverse voedingsstoffen zuurstof vanaf de longen naar de diverse weefsels en organen en ook de witte bloedcellen en bloedplaatjes naar plaatsen die geïnfecteerd of beschadigd zijn en voert op de terugweg ook afvalproducten uit de longen af. Er zijn drie soorten bloedlichaampjes : - rode bloedcellen (erythrocyten) - witte bloedcellen (leukocyten) - bloedplaatjes (trombocyten) Bij een gezonde volwassene produceert het beenmerg per dag ongeveer 2,5 miljoen rode, 1 miljoen witte bloedcellen en 2 miljoen bloedplaatjes per kilo lichaamsgewicht. Deze bloedvorming, hematopoïese genaamd, vindt voor de geboorte bij de foetus plaats in de lever en de milt. Na de geboorte worden de bloedcellen aangemaakt in de sponsachtige substantie die zich in de holte van de beenderen bevindt, het beenmerg. Het beenmerg in de botten (grote beenderen, wervels, bekken). is voor het merendeel verantwoordelijk voor de aanmaak van de bloedcellen. Het is de fabriek van bloedcellen. Alle bloedcellen worden daar gevormd, alleen de lymfocyten worden daarnaast ook in de lymfeklieren aangemaakt. Het beenmerg produceert zgn. stamcellen. De stamcellen zijn de moeder cellen waaruit zich de diverse soorten bloedcellen ontwikkelen. Deze stamcellen reageren op chemische signalen (cytokines) die door het lichaam worden afgegeven om naar behoefte een of meerdere soorten bloedcellen aan te maken. De stamcellen vermenigvuldigen zichzelf namelijk keer op keer door deling . Deze cellen ontwikkelen zich dan verder en rijpen uit tot meer gespecialiseerde cellen, de rode en witte bloedcellen en de bloedplaatjes. De bloedcellen worden door het beenmerg aan het bloed afgegeven. Normaal bestaat er een evenwicht tussen het aanmaken en afsterven van bloedlichaampjes, zodat er precies voldoende van elke soort zijn. De kansen van leukemiepatiënten op genezing variëren zeer sterk en zijn afhankelijk van de soort leukemie, het stadium waarin de ziekte verkeert, de leeftijd en de algemene gezondheidstoestand van de patiënt. Bij een acute vorm van leukemie ligt de kans op genezing tussen de 15 en 50 % . Bij chronische lymfatische leukemie bijvoorbeeld is er nog geen genezing mogelijk, maar kan de overlevingsduur gemiddeld 10 jaar zijn. Leukemie is kanker van de bloedvormende weefsels van het lichaam waar normaal gesproken de witte en rode bloedcellen en de bloedplaatjes gemaakt worden. De bloedvormende weefsels zijn het beenmerg en het lymfevatenstelsel. Bij leukemie worden grote hoeveelheden abnormale witte bloedcellen aangemaakt die vanuit het beenmerg ook in de bloedstroom terechtkomen. Hierdoor verstoren ze de functie van belangrijke organen van het lichaam en dringen ze de aanmaak van gezonde bloedcellen terug. Dit laatste geldt zowel voor witte als voor rode bloedcellen als voor bloedplaatjes. Bloedplaatjes zijn belangrijk voor een goede stolling van het bloed en iemand met leukemie krijgt dan ook gemakkelijk blauwe plekken en wondjes aan het mondslijmvlies. Een tekort aan rode bloedcellen geeft bloedarmoede. De witte bloedcellen zijn belangrijk voor de afweer tegen infecties. Doordat bij bloedkanker abnormale witte bloedcellen gemaakt worden, loopt een patiënt met deze ziekte sneller infecties op. Er zijn twee soorten kanker van witte bloedcellen, die ieder in een acute en een chronische vorm zijn te onderscheiden. De twee soorten zijn: myeloïde leukemie en lymfatische leukemie. Myeloïde leukemie: is kanker van granulocyten, een soort witte bloedcellen die in het beenmerg gemaakt wordt. Lymfatische leukemie: betreft het de lymfocyten. Deze witte bloedcellen worden zowel in het beenmerg als in het lymfevatstelsel gemaakt. Acute en chronische myeloïde leukemie en chronische lymfatische leukemie komen vooral bij volwassenen voor. Acute lymfatische leukemie ontstaat daarentegen voornamelijk bij kinderen en jongeren. De diagnose bloedkanker wordt gesteld door het beenmerg en het bloed van de patiënt te onderzoeken. De abnormale witte bloedcellen kunnen met behulp van deze onderzoeken gezien worden. Ook kan nu onderscheid gemaakt worden tussen de verschillende soorten leukemie. Beenmerg wordt verkregen door een zogenaamde beenmergpunctie te verrichten. Door de woekering van abnormale witte bloedcellen neemt de weerstand tegen bacteriën en virussen danig af zodat er vaak een grotere kans bestaat op infecties in de keel, luchtwegen en urinewegen. Door verdringing van de rode bloedcellen kan er uiteindelijk bloedarmoede (anemie) ontstaan en is er kans op bloedingen en blauwe plekken door het verminderen van het aantal bloedplaatjes (trombocytopenie). Ook kan er sprake zijn van een verlaagd aantal in het bloed circulerende granulocyten (granulocytopenie). Een bekend verschijnsel bij kankerpatiënten is vermoeidheid als bijwerking van kanker en/of de behandeling, ook jarenlang daarna. Dit kan van grote invloed zijn op het dagelijkse functioneren en kan aan de patiënt vaak niet worden gezien. Verschijnselen bij leukemie kunnen zijn ( deels afhankelijk van het type leukemie) : - verminderde weerstand tegen infecties - zweertjes op lippen en in de mond - bloedarmoede met als gevolg bleekheid, kortademigheid, hartkloppingen en vermoeidheid - het ontstaan van blauwe plekken en (soms langdurige ) bloedingen - opgezette lymfeklieren, milt en lever - verminderde eetlust en gewichtsverlies - onverklaarbare temperatuurverhogingen en het zgn. “nachtzweten” . De ernst van bloedkanker is afhankelijk van het type. Acute bloedkanker leidt zonder behandeling ga je vaak binnen enkele maanden dood. Bij chronische leukemie is het minder dramatisch, maar ook deze ziekte wordt naar verloop van tijd erger en kan je dood aan gaan. Hier gaan vrijwel altijd jaren overheen. Leukemie wordt over het algemeen behandeld met chemotherapie, ook wel cytostatica genoemd. Hierbij kan ook bestraling nodig zijn. Soms kan de patiënt alleen genezen als er beenmergtransplantatie wordt verricht. Bij ongeveer 70% van de kinderen met leukemie zijn vijf jaar na behandeling geen kankercellen meer in het bloed en in het beenmerg aan te tonen. Dit wordt 'complete remissie' genoemd en waarschijnlijk is dan een groot deel van deze kinderen genezen. Bij volwassenen zijn de vooruitzichten helaas vaak minder gunstig. Over het risico op leukemie is een aantal zaken bekend. Zo weten ze dat blootstelling aan grote hoeveelheden radioactieve straling de kans op leukemie behoorlijk vergroot. Ook lopen mensen die beroepsmatig aan bepaalde chemische stoffen hebben blootgestaan meer risico, bijvoorbeeld in het geval van benzeen. Bij een bijzondere soort leukemie, die in Nederland zeer zeldzaam is, speelt een virus een rol. Dankzij intensieve behandelingen met bestraling (cytostatica) genezen meer kankerpatiënten. Intussen weten we ook dat circa 3% van die patiënten als gevolg van de behandeling na jaren leukemie krijgen. Met aanpassingen in de behandeling probeert men dit risico te verkleinen. Er zijn aanwijzingen dat een erfelijke aanleg mogelijk van invloed is bij het ontstaan van sommige vormen van leukemie.
Bloed heeft een aantal zeer belangrijke functies. Het vervoert naast diverse voedingsstoffen zuurstof vanaf de longen naar de diverse weefsels en organen en ook de witte bloedcellen en bloedplaatjes naar plaatsen die geïnfecteerd of beschadigd zijn en voert op de terugweg ook afvalproducten uit de longen af. Er zijn drie soorten bloedlichaampjes : - rode bloedcellen (erythrocyten) - witte bloedcellen (leukocyten) - bloedplaatjes (trombocyten) Bij een gezonde volwassene produceert het beenmerg per dag ongeveer 2,5 miljoen rode, 1 miljoen witte bloedcellen en 2 miljoen bloedplaatjes per kilo lichaamsgewicht. Deze bloedvorming, hematopoïese genaamd, vindt voor de geboorte bij de foetus plaats in de lever en de milt. Na de geboorte worden de bloedcellen aangemaakt in de sponsachtige substantie die zich in de holte van de beenderen bevindt, het beenmerg. Het beenmerg in de botten (grote beenderen, wervels, bekken). is voor het merendeel verantwoordelijk voor de aanmaak van de bloedcellen. Het is de fabriek van bloedcellen. Alle bloedcellen worden daar gevormd, alleen de lymfocyten worden daarnaast ook in de lymfeklieren aangemaakt. Het beenmerg produceert zgn. stamcellen. De stamcellen zijn de moeder cellen waaruit zich de diverse soorten bloedcellen ontwikkelen. Deze stamcellen reageren op chemische signalen (cytokines) die door het lichaam worden afgegeven om naar behoefte een of meerdere soorten bloedcellen aan te maken. De stamcellen vermenigvuldigen zichzelf namelijk keer op keer door deling . Deze cellen ontwikkelen zich dan verder en rijpen uit tot meer gespecialiseerde cellen, de rode en witte bloedcellen en de bloedplaatjes. De bloedcellen worden door het beenmerg aan het bloed afgegeven. Normaal bestaat er een evenwicht tussen het aanmaken en afsterven van bloedlichaampjes, zodat er precies voldoende van elke soort zijn. De kansen van leukemiepatiënten op genezing variëren zeer sterk en zijn afhankelijk van de soort leukemie, het stadium waarin de ziekte verkeert, de leeftijd en de algemene gezondheidstoestand van de patiënt. Bij een acute vorm van leukemie ligt de kans op genezing tussen de 15 en 50 % . Bij chronische lymfatische leukemie bijvoorbeeld is er nog geen genezing mogelijk, maar kan de overlevingsduur gemiddeld 10 jaar zijn. Leukemie is kanker van de bloedvormende weefsels van het lichaam waar normaal gesproken de witte en rode bloedcellen en de bloedplaatjes gemaakt worden. De bloedvormende weefsels zijn het beenmerg en het lymfevatenstelsel. Bij leukemie worden grote hoeveelheden abnormale witte bloedcellen aangemaakt die vanuit het beenmerg ook in de bloedstroom terechtkomen. Hierdoor verstoren ze de functie van belangrijke organen van het lichaam en dringen ze de aanmaak van gezonde bloedcellen terug. Dit laatste geldt zowel voor witte als voor rode bloedcellen als voor bloedplaatjes. Bloedplaatjes zijn belangrijk voor een goede stolling van het bloed en iemand met leukemie krijgt dan ook gemakkelijk blauwe plekken en wondjes aan het mondslijmvlies. Een tekort aan rode bloedcellen geeft bloedarmoede. De witte bloedcellen zijn belangrijk voor de afweer tegen infecties. Doordat bij bloedkanker abnormale witte bloedcellen gemaakt worden, loopt een patiënt met deze ziekte sneller infecties op. Er zijn twee soorten kanker van witte bloedcellen, die ieder in een acute en een chronische vorm zijn te onderscheiden. De twee soorten zijn: myeloïde leukemie en lymfatische leukemie. Myeloïde leukemie: is kanker van granulocyten, een soort witte bloedcellen die in het beenmerg gemaakt wordt. Lymfatische leukemie: betreft het de lymfocyten. Deze witte bloedcellen worden zowel in het beenmerg als in het lymfevatstelsel gemaakt. Acute en chronische myeloïde leukemie en chronische lymfatische leukemie komen vooral bij volwassenen voor. Acute lymfatische leukemie ontstaat daarentegen voornamelijk bij kinderen en jongeren. De diagnose bloedkanker wordt gesteld door het beenmerg en het bloed van de patiënt te onderzoeken. De abnormale witte bloedcellen kunnen met behulp van deze onderzoeken gezien worden. Ook kan nu onderscheid gemaakt worden tussen de verschillende soorten leukemie. Beenmerg wordt verkregen door een zogenaamde beenmergpunctie te verrichten. Door de woekering van abnormale witte bloedcellen neemt de weerstand tegen bacteriën en virussen danig af zodat er vaak een grotere kans bestaat op infecties in de keel, luchtwegen en urinewegen. Door verdringing van de rode bloedcellen kan er uiteindelijk bloedarmoede (anemie) ontstaan en is er kans op bloedingen en blauwe plekken door het verminderen van het aantal bloedplaatjes (trombocytopenie). Ook kan er sprake zijn van een verlaagd aantal in het bloed circulerende granulocyten (granulocytopenie). Een bekend verschijnsel bij kankerpatiënten is vermoeidheid als bijwerking van kanker en/of de behandeling, ook jarenlang daarna. Dit kan van grote invloed zijn op het dagelijkse functioneren en kan aan de patiënt vaak niet worden gezien. Verschijnselen bij leukemie kunnen zijn ( deels afhankelijk van het type leukemie) : - verminderde weerstand tegen infecties - zweertjes op lippen en in de mond - bloedarmoede met als gevolg bleekheid, kortademigheid, hartkloppingen en vermoeidheid - het ontstaan van blauwe plekken en (soms langdurige ) bloedingen - opgezette lymfeklieren, milt en lever - verminderde eetlust en gewichtsverlies - onverklaarbare temperatuurverhogingen en het zgn. “nachtzweten” . De ernst van bloedkanker is afhankelijk van het type. Acute bloedkanker leidt zonder behandeling ga je vaak binnen enkele maanden dood. Bij chronische leukemie is het minder dramatisch, maar ook deze ziekte wordt naar verloop van tijd erger en kan je dood aan gaan. Hier gaan vrijwel altijd jaren overheen. Leukemie wordt over het algemeen behandeld met chemotherapie, ook wel cytostatica genoemd. Hierbij kan ook bestraling nodig zijn. Soms kan de patiënt alleen genezen als er beenmergtransplantatie wordt verricht. Bij ongeveer 70% van de kinderen met leukemie zijn vijf jaar na behandeling geen kankercellen meer in het bloed en in het beenmerg aan te tonen. Dit wordt 'complete remissie' genoemd en waarschijnlijk is dan een groot deel van deze kinderen genezen. Bij volwassenen zijn de vooruitzichten helaas vaak minder gunstig. Over het risico op leukemie is een aantal zaken bekend. Zo weten ze dat blootstelling aan grote hoeveelheden radioactieve straling de kans op leukemie behoorlijk vergroot. Ook lopen mensen die beroepsmatig aan bepaalde chemische stoffen hebben blootgestaan meer risico, bijvoorbeeld in het geval van benzeen. Bij een bijzondere soort leukemie, die in Nederland zeer zeldzaam is, speelt een virus een rol. Dankzij intensieve behandelingen met bestraling (cytostatica) genezen meer kankerpatiënten. Intussen weten we ook dat circa 3% van die patiënten als gevolg van de behandeling na jaren leukemie krijgen. Met aanpassingen in de behandeling probeert men dit risico te verkleinen. Er zijn aanwijzingen dat een erfelijke aanleg mogelijk van invloed is bij het ontstaan van sommige vormen van leukemie.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden