Cannabis

Inleiding

Er zijn heel veel soorten drugs. Elke soort is weer anders als je kijkt naar de vorm, de kleur, de uitwerking, de mate van gebruik, de mate van verslaving enz. Veel mensen rekenen bijvoorbeeld alcohol niet tot drugs maar naam drugs is een verzamelnaam voor alle verslavende middelen en aangezien alcohol verslavend is valt het dus ook onder de naam drugs. Deze soort drugs behandelen wij alleen niet in ons werkstuk. Een andere soort drugs die vaak niet als drugs gezien wordt zijn de slaap en kalmeringsmiddelen. Deze krijgt men op doktersrecept als dat nodig is. Hieruit blijkt dat niet alle soorten drugs illegaal zijn, wat wel vaak gezegd wordt. De bekendste soorten drugs zijn: Hasj en Weed, XTC, Cocaïne, Speed, Heroïne, Paddo's en Slaap en kalmeringsmiddelen.

Wij beperken ons echter zo veel mogelijk tot de softdrugs (van de cannabisplant).

Geschiedenis van de cannabis

Cannabis is de biologische naam van de hennepplant. Waarschijnlijk gebruikten de Assyriërs in de zevende en achtste eeuw voor Christus hennep als wierook. Ze noemden de plant ‘Qunubu’, een woord dat voortleefde in het Oudperzische woord ‘Konabo’ en ‘Cannabis’ van de Scythen.
Het roken, of op andere wijze gebruiken van cannabis, is vrijwel in de hele wereld verboden, naar het voorbeeld van de VS, dat in de jaren dertig het gebruik verbood. Maar in Nederland wordt de verkoop, het in bezit hebben en het gebruiken van kleine hoeveelheden (tot vijf gram) gedoogd. Het gebruik kwam in de jaren zestig overgewaaid uit Amerika. Het was toen nog streng verboden en alleen een kleine voorhoede, de hippies, rookte deze drugs. Die gebruikten naast cannabis ook LSD. In de jaren zeventig ontstond een nieuwe lifestyle: punk. Die viel eveneens samen met het gebruik van cannabis en daarnaast ook speed. In de jaren tachtig ontstond house, waarin cannabis en XTC samengingen. De oorspronkelijke gebruikers werden ouder, er kwamen jongere generaties bij, geleidelijk verbreidde het gebruik zich door alle lagen van de bevolking. Na alcohol, afgezien van koffie, thee en fris, is cannabis in Nederland het tweede genotsmiddel geworden, dat op straat, op de tractor op het boerenland, op de voetbaltribune en in de relaxkamer van de sportclub wordt gebruikt.

Hennep wordt op diverse manieren gebruikt. In het grootste deel van de wereld is het een heel gewone plant. De vezels ervan worden al 12.000 jaar gebruikt voor het maken van touw en kleding. Hennep wordt door boeren wel aangeplant als windscherm. Een kleine 5000 jaar geleden werd in China ontdekt dat de plant ook een geneeskrachtige werking heeft.

Cannabis sativa en de daaruit te verkrijgen drugs

De bekendste voorbeelden van softdrugs zijn hasj en wiet of weed.
Hasj en wiet zijn afkomstig van een plant met de Latijnse naam Cannabis sativa, die we in het Nederlands hennep noemen.

Als je de vrouwelijke bloemtoppen ervan droogt en verkruimelt, krijg je marihuana, dat word ook 'wiet' genoemd.
De werking van marihuana is licht entheogeen (dat ‘de god in onszelf’ betekent; entheogene middelen geven geestelijke ervaringen die vaak als ‘mystiek’ worden omschreven), je gaat er pas van trippen als je het in grote hoeveelheden gebruikt, bijvoorbeeld door het te eten.

Als je de hars van de plant tot blokken of plakjes perst, krijg je hasj.
De kleur daarvan is verschillend b.v. lichtbruin tot zwart.
Via een speciale bewerking kan een sterk geconcentreerde stof uit de plant worden gemaakt: hasjolie.
Wiet, hasj en hasjolie verspreiden een heel typische geur: wie die eens heeft geroken, herkent hem in het vervolg onmiddellijk.

Bestanddelen van deze drugs

De actieve bestanddelen zijn de zogenaamde cannabinoïden, waarvan het belangrijkste kortweg ‘THC’ wordt genoemd (voluit: delta-9-tetrahydrocannabinol of C21H30O2).

De zon, de samenstelling van de bodem en de omgeving spelen een grote rol in de werkzaamheid. Hoe warmer het klimaat waarin de hennep groeit, hoe meer THC er in zit. Ook Nederlandse ‘wiet’ die onder vrijwel ideale omstandigheden in kassen is gekweekt, bevat vaak veel THC. Hasjolie kan zelfs voor meer dan de helft uit THC bestaan.

Het gebruik van marihuana en hasj

Op welke wijze maak je de drugs klaar?

Hasj en wiet worden meestal vermengd met tabak en dan met één of meer vloeitjes tot een sjekkie gerold. Dat heet dan een 'stickie' of 'joint'.
Het roken ervan heet 'blowen'. Een stickie of joint werkt al na een paar minuten, twee tot vier uur later is het effect weg.
Je kunt hasj of wiet ook in je eten verwerken, je kunt bijvoorbeeld een spacecake maken. Hasj en weed in het eten begint vaak pas na een uur te werken!
Wanneer je dus een half uur na het eten van een stukje spacecake nog steeds niets merkt, wacht dan nog even met het aansnijden van een volgende plak... Begint het te werken, en blijkt dat je teveel hebt gegeten, dan kun je daar namelijk aardig wat uurtjes ziek van zijn.

Wat voelt de gebruiker van hasj of weed?

Psychische effecten
In hasj en wiet zit, zoals al eerder vermeld, het bestanddeel THC, dit versterkt de stemming; een sombere stemming wordt verdiept, een gelukkige verhoogd ('high', wie high is heeft een positieve kijk op het leven). Het gevolg van het vermengen met tabak is dat de roker wel stoned, maar niet high wordt. Stoned zijn is een aangename vorm van lichte bedwelming.
De waarneming wordt verbreed: kleuren worden intenser ervaren, muziek wordt intenser beleefd, gedachten nemen hun eigen vlucht. Het gevoel voor ruimte en tijd verandert, gebruikers hebben vaak de indruk dat de tijd langzaam gaat, als gevolg waarvan allerlei dingen eeuwig lijken te duren. Hiermee gepaard gaat een relatief onvermogen, pas beleefde gebeurtenissen in het geheugen vast te houden, als gevolg waarvan iemand onder invloed van de drug vaak halverwege een zin niet meer weet wat hij eigenlijk wilde gaan zeggen en er zich dan maar van afmaakt met het karakteristieke 'weet je wel?'. De eetlust wordt gestimuleerd ('vreetkick'), het eten smaakt anders, beter. Gebruikers kunnen, zonder dat er aanleiding toe bestaat, de slappe lach krijgen ('lachkick').
Vanwege de verdovende werking wordt hasj of wiet ook gebruikt om te ontspannen.

Lichamelijke effecten
Verslapping van de spieren, waardoor armen en benen zwaar en loom aanvoelen ('stoned'). De mond is droog, de ogen rood, pupillen wijd en hartslag versneld.

Afhankelijkheid

Bij het gebruik van hasj en wiet treedt geen lichamelijke afhankelijkheid op. De gebruiker heeft niet steeds meer nodig om hetzelfde effect te bereiken (tolerantie), het gebruik leidt niet automatisch tot een behoefte aan zwaardere drugs. Bij een deel van de gebruikers treedt geestelijke afhankelijkheid op (de zogenaamde roesverslaving), met name bij degenen die vaak gebruiken (bijvoorbeeld elke dag). Volgens deze visie is de habituele cannabisgebruiker niet verslaafd aan het middel, maar aan de werking, de roes. Dit geldt nog sterker wanneer gebruikt wordt om de werkelijkheid te ontvluchten, bijvoorbeeld uit verveling of gebrek aan toekomstperspectief.

Schadelijkheid

Cannabis zelf richt geen psychische schade aan, ook niet bij langdurig gebruik. Er zijn geen gevallen bekend van personen die er blijvende of geestelijke schade van hebben opgelopen.

Een te hoge dosis THC kan heftige psychische (angst, paniek en neerslachtigheid) en lichamelijke klachten (duizeligheid, misselijkheid) veroorzaken ('flippen'). Iemand die na het roken deze klachten heeft, moet acuut veel suiker (chocola en druivensuiker bijvoorbeeld worden snel in het bloed opgenomen) en vitamine c innemen.
THC vermindert het concentratievermogen, het reactievermogen en het korte termijn geheugen. Logisch nadenken wordt moeilijker, de draad van een gesprek wordt uit het oog verloren.
Bij gelijktijdig gebruik van alcohol worden de effecten van de THC verzwakt, maar de effecten van alcohol versterkt. Deelname aan het verkeer onder invloed van THC is gevaarlijk en daarom verboden.

De rook, die doorgaans diep geïnhaleerd en lang in de longen vastgehouden wordt, bevat meer kankerverwekkende stoffen dan die van alleen tabak. Op langere termijn kan hierdoor schade optreden aan de luchtwegen.
THC is aangetoond in moedermelk. Voor hasj en wiet geldt hetzelfde als voor alcohol, tabak en andere drugs: gebruik tijdens de zwangerschap en borstvoeding is af te raden.

Psychiatrische problematiek (met name psychoses en depressies) kan verergeren of (bij diegene die er aanleg voor hebben) voor het eerst ontstaan.
Een mogelijk effect van langdurig en intensief gebruik is een verminderde vruchtbaarheid. Na stoppen met gebruik herstelt dit zich.
De meeste wetenschappers achten het níet bewezen dat langdurig gebruik leidt tot blijvende invloed op de hersenen en het immuunsysteem.
Het lijkt erop dat het gedogen van de 'coffee shops' helpt om de jonge cannabisgebruiker uit het illegale circuit te houden waar cannabis naast heroïne en cocaïne wordt verkocht. In Holland, is bijvoorbeeld het marihuanagebruik gestegen maar het cocaïnegebruik afgenomen en blijft bijvoorbeeld duidelijk onder het gebruik van coke in de Verenigde Staten.

Wie gebruiken het?

Hasj en wiet zijn in Nederland vrij gemakkelijk te krijgen. De prijs die ervoor betaald wordt, varieert van 2 tot 7 euro per gram. Mensen gebruiken het om zich er lekker en ontspannen door te voelen, of om de werkelijkheid te ontvluchten.
De interesse is vooral groot in de puberteit, omdat dan de behoefte om te experimenteren het grootst is. Van de 12/13 jarigen heeft 6% ooit hasj of wiet geprobeerd. Dit percentage neemt toe met de leeftijd: bij de 16/17 jarigen is dit 37%. De meeste jongeren gebruiken dit middel maar één of een paar keer. Een kleinere groep blijft vaker gebruiken. Het zijn veel vaker jongens dan meisjes die blowen. In de groep scholieren van 12 jaar en ouder heeft 12% van de jongens en 7% van de meisjes kortgeleden nog hasj of wiet gebruikt.
Verder komt gebruik van hasj en wiet voor onder alle leeftijdsgroepen, rangen en standen. Geschat wordt dat het aantal gebruikers in Nederland 323.000 is.

De werking van onze hersenen

Onze hersenen vormen het deel van ons zenuwstelsel dat binnen de schedel is gelegen en bestaan grosso modo uit het verlengde merg, de hersenstam, de kleine hersenen en de grote hersenen. Het weefsel van de hersenen bestaat uit steunweefsel, bloedvaten en uit zenuwcellen die in het zogenaamde hersenvocht of de cerebrospinale vloeistof zijn gebed.

Diverse delen van de hersenen hebben diverse functies. Zo zorgt de hersenstam onder meer voor levensbelangrijke functies zoals de bloeddruk en de vertering. De kleine hersenen zijn bijvoorbeeld betrokken bij de coördinatie van bewegingen en het handhaven van het evenwicht. De grote hersenen vormen uiteindelijk de zetel voor bewustzijn, intelligentie, geheugen, wil en waarneming, al hebben ze zeker niet het monopolie op deze aspecten van ons denken. Alle hersendelen spelen een rol en er zijn ook nog belangrijke emotionele regel- en schakelcentra, zoals de thalamus, de hypothalamus, de amygdala, de centra van Broca en Wernicke, de hypocampus, enz…

De grote en kleine hersenen zijn verdeeld in een linker- en rechterhelft of hemisfeer.
Zenuwimpulsen uit de rechterhelft van het lichaam komen grotendeels in de linkerhelft van de hersenen terecht en omgekeerd. De linkerhersenhelft staat vooral voor het rationele denken, terwijl de rechterhersenhelft eerder verantwoordelijk is voor het intuïtieve denken.

Ons denken is een complex electro-biochemisch proces, waarin het hele lichaam een rol speelt.

De werking van ons zenuwstelsel

Drugs werken letterlijk ´´op je zenuwen``. Maar om erachter te komen op welke wijze ze dit doen, is het noodzakelijk om iets van de werking van zenuwen te weten.
Prof. Nico Vermeulen zegt het zo: haast alle boodschappen die in het lichaam moeten worden doorgegeven, worden overgebracht door stoffen, die opgevangen worden in speciaal daarvoor bestemde receptoren. Zo ook de signalen die overgebracht worden van de ene zenuwcel naar de volgende.

Het zenuwstelsel is opgebouwd uit zenuwcellen, die veel verschillende vormen kunnen hebben. Het meest voorkomende type zenuwcel heeft de vorm van een radijsje, dus een beetje bolvormig met aan de ene kant één lange uitloper die axon wordt genoemd en aan de andere kant een aantal korte uitlopers (dendrieten).
De celwand van een axon heeft een aantal heel bijzondere eigenschappen. Natriumionen worden uit de zenuwcel naar buiten ´´gepompt``, maar kaliumionen en chloride-ionen worden juist naar binnen gewerkt.
Samen heeft dat tot resultaat dat door de overmaat chloride-ionen, de celinhoud een beetje negatief wordt. Krijgt de cel ergens een prikkeling te verwerken, dan wordt de celwand op die plek plotseling doorlaatbaar voor natrium- en kaliumionen. De natriumionen zijn het kleinst en stromen daardoor het snelst de cel in, zó snel, dat de celinhoud nu opeens positief wordt. De positieve lading maakt de celwand iets verderop ook doorlaatbaar, en zo wordt de positieve lading steeds verder doorgegeven. Dat kan erg snel gaan: snelheden van vijftig meter per seconde kunnen voorkomen. Na de prikkeling stromen ook de grotere kaliumionen langzaam de cel uit, zodat de celinhoud weer negatief wordt. Daarna gat de celwand dicht, alle verplaatste ionen worden teruggepompt, en de cel is weer klaar voor een volgend signaal.

Aan het einde van de cel dreigt het signaal (de snel bewegende ladingsverandering in de celwand) dood te lopen, want de celwand houdt daar op.
De tussenruimte tussen deze celwand en de volgende wordt een synaps genoemd en is gevuld met cerebrospinale vloeistof.
De elektrische puls kan niet direct door de vloeistof in deze synapsruimte stromen.
Om het signaal toch door te kunnen geven, blijkt aan het doodlopende uiteinde plotseling een neurotransmitter uit de cel vrij te komen. Neurotransmitters kunnen elektrische signalen opnemen en doorgeven.
De moleculen van die signaalstof bewegen langzaam naar de volgende cel toe en worden daar herkend door speciale eiwitten: de receptoren.
Omdat de cellen vrijwel tegen elkaar aan zitten, levert dat langzame bewegen van de signaalstofmoleculen niet veel vertraging op.

De wisselwerking tussen een signaalstof en zijn receptor veroorzaakt veranderingen in de ontvangende zenuwcel zodat ook van die cel de celwand doorlaatbaar wordt voor ionen en het signaal verder wordt doorgegeven door de snelbewegende ladingsverandering.
Omdat deze prikkeloverdracht tussen zenuwcellen een erg ingewikkeld proces is, kan het gemakkelijk in de war gebracht worden door drugs, gifstoffen of geneesmiddelen. Nu blijkt dat er eigenlijk niet één zenuwstelsel is, maar wel vijftig verschillende zenuwstelsels, elk met een eigen taak. Dat is ook logisch: zenuwcellen die bijvoorbeeld gezichtssignalen van het oog naar de hersenen brengen, mogen hun boodschap niet aan bijvoorbeeld pijngeleidende cellen door kunnen geven.
Elk zenuwstelsel heeft daarom een eigen signaalstof of neurotransmitter waarmee de cellen onderling kunnen ‘praten’. Naast het belang en de interactie van verschillende soorten neurotransmitters werd ook duidelijk dat elke neurotransmitter verschillende receptoren heeft, die op een andere manier op een neurotransmitter reageren.

De werking van THC op de hersenen en het zenuwstelsel

Er is veel onderzoek gedaan naar de werking van bewustzijnsveranderende stoffen, maar omdat de werking op proefdieren vaak niet tot meetbare resultaten leidt en de uitwerking op proefpersonen moeilijk objectief te bepalen is, worden slechts langzaam vorderingen geboekt.

Alle drugs hebben natuurlijke analoge informatiemoleculen in ons lichaam en de receptoren om ze te lezen.
Het actieve ingrediënt van alle cannabisproducten is THC of tetrahydrocannabinol. Het werkt in op de receptor voor onze lichaamseigen THC-drug anandamide (arachidonylethanolamide).

Van veel bewustzijnsveranderende stoffen is bekend dat ze inwerken op het zenuwstelsel, dat met serotonine als neurotransmitter werkt.
THC werkt echter anders. Het bewustzijnsveranderende effect wordt bereikt doordat de THC-moleculen zich binden aan de zogenaamde cannaboïd-receptoren in de hersenen. THC kan zich waarschijnlijk ook elders in het lichaam hechten, waardoor – in combinatie met de inwerking op de cannaboïd-receptoren – weer andere effecten kunnen worden bereikt. Zo is toepassing van de stof mogelijk voor betere verdraging van chemotherapie bij kanker en voor pijnverlichting bij migraine, multiple sclerose (MS) en dergelijke.

De gebruiksnaam anandamide is afkomstig van het Sanskriet woord voor innerlijke tevredenheid.
In normale dosissen gebruikt schept marihuana inderdaad een tevreden ‘high’ gevoel. Een wat slaperig gevoel afgewisselt met euforie zijn de voornaamste kenmerken. Het wordt ook gemakkelijker om pijn te verdragen en marihuana verhoogt de creativiteit en de intuïtie (rechterhersenhelft), als is de capaciteit daar iets zinnigs mee te doen vaak beperkt. De rationele geest wordt onderdrukt (linkerhersenhelft).

In te hoge dosissen kan cannabisgebruik leiden tot een verlies van persoonlijkheid en angstpsychosen. Frequent gebruik leidt vooral tot een verlies aan geheugencapaciteit.

Het produceren van een tijdelijke amnesie (vergeetachtigheid) zou ook een belangrijke functie zijn van het lichaamseigen anandamide, alhoewel het onderzoek naar de functies van anandamide nog steeds verder loopt.
THC zou ook op de receptoren van andere lichaamseigen informatiemoleculen inwerken, zoals het G-proteïne (verdovende werking), CB1 en CB2 (halucinogene werking) en acetylcholine. (Zie ook de Engelse tekst in de bijlage.)

Industriële toepassing van de hennepplant

De vooruitgang van de mens is eigenlijk ondenkbaar zonder de marihuanaplant. Eeuwenlang was hennep volslagen onmisbaar voor de wereldeconomie. Uit hennep werden immers belangrijke producten vervaardigd zoals touw, textiel, uniformen, schoenen, visnetten, scheepszeilen, canvas (dit woord is een samentrekking van cannabis) en papier.
De Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring is op henneppapier geschreven.
Hennep werd gebruikt in de tapijtindustrie, maar er werd ook lampolie uit gewonnen. Marihuanazaad, dat nauwelijks THC bevat en niet ‘verdovend’ is, is een enorme bron van plantaardige eiwitten. Ontkiemende marihuanazaden werden vroeger in salades verwerkt en de bladeren dienden tot hoogwaardig veevoer. Het hedendaagse veevoerprobleem zou door hennepaanplant op mondiale schaal opgelost kunnen worden. In de vorige eeuw was iedere Amerikaanse boer wettelijk verplicht op een deel van zijn land hennep voor industriële doeleinden te verbouwen.
Marihuana wordt sinds 1611 in Amerika gekweekt. Als het niet verboden was, zou het nu ongetwijfeld de meest verbouwde plant in de Verenigde Staten zijn.
De Amerikaanse drugswetgeving stamt uit 1903, maar marihuana is pas in 1937 op de lijst van verboden middelen geplaatst. Tot die tijd werd het algemeen gezien als een nuttig gewas, waarvan de bloemetjes weleens door zwarten werden gerookt die er giechelig van werden en mooie muziek gingen maken. Het verbod is pas gekomen toen er grote economische belangen in het geding kwamen. Eigenlijk heeft dat verbod niets te maken met de entheogene kwaliteiten van de plant, maar met de invloed van de chemische industrie en van de papierindustrie. Hierover zullen wij niet verder uitweiden.

Gebruik van de cannabisdrugs in de geneeskunde

Hennep wordt al duizenden jaren als medicinale plant gebruikt. De eerste beschrijving daarvan staat in een vijfduizend jaar oud Chinees kruidenboek. Eeuwenlang werden marihuanatincturen, -extracten en -kompressen gebruikt als krachtige pijnstillers en geneesmiddelen bij uitputting, astma, hoestaanvallen, reumatiek, delirium tremens, migraine, kramp en menstruatieklachten.
Koningin Victoria gebruikte marihuanazaden voor haar menstruatieproblemen en president Kennedy rookte wiet om zijn chronische rugpijn te verminderen.

Uit recente studies blijkt dat marihuana kan worden gebruikt om de longen schoon te maken van smogafval, stof en tabaksvervuiling. Dit klinkt erg tegenstrijdig, omdat je bij marihuana toch meteen denkt aan een joint of stickie, waarbij je dus tegelijkertijd tabak rookt.
Het is echter niet nodig om marihuana te roken zoals een sigaret. Men kan het roken met een waterpijp, op die manier heeft men geen last van de schadelijke bestanddelen die zich afzetten bij verbranding.

In India worden hasjiesj gebruikt bij infecties, die bijvoorbeeld ontstaan zijn uit schaaf-wonden.

Marihuana is een uitstekend slaapmiddel, dat chemische slaappillen en kalmeringsmiddelen kan vervangen.

De drug bevordert de eetlust en is daarom zeer doeltreffend bij anorexia

Ook de invloed op glaucoom (staar), een ziekte die in veel tropische landen op grote schaal voorkomt, zou gunstig zijn. Glaucoom is een oogziekte, waarbij een hoge druk in de oogbol de oogzenuwen beschadigt, zodat de patiënt geleidelijk blind wordt. Klassieke medicatie werkt echter lang niet bij iedereen en bovendien sorteert ze bij een kwart van de patiënten na een tijdje geen effect meer. Nu is men aan het onderzoeken of een combinatie met medicijnen en marihuana effectief zou kunnen zijn.

Uit cannabis kunnen antibiotica ontwikkeld worden die geschikt zijn voor de behandeling van gonorroe en herpes.

Onderzoek heeft uitgewezen dat marihuana effectief is bij de bestrijding en preventie van dementie en seniliteit en waarschijnlijk ook van de ziekte van Alzheimer!

Marihuana verlicht ook de tics van het Tourettesyndroom (TS);
Het gebruik van marihuana neemt steeds toe. Experimenten, zowel op dieren als op mensen, toonden aan dat zich in de Basale Ganglia en het Cerebellum hoge concentraties bevinden van cannabinoïde receptoren. Deze regulariseren de dopaminerge processen en hebben daardoor invloed op de bewegingsmechanismen. De gunstige invloed van marihuana op TS zou dus te verklaren zijn door de interactie tussen dopaminerge en cannabinoïde receptoren.
Aangezien de gebruikelijke neuroleptica nog steeds veel nevenwerkingen hebben, en er eigenlijk weinig alternatieven zijn voor de behandeling van Tourette, zou het kunnen dat Cannabis, na verder onderzoek, in aanmerking komt voor de therapeutische behandeling van Tourette.

En in de kankerbestrijding wordt marihuana toegepast om de bijwerkingen van chemotherapie te verzachten. Het voorkomt namelijk de misselijkheid.

Aids-patiënten in de VS proberen op allerlei manieren aan hennep te komen om de bijeffecten van de aidsremmer AZT te beperken en omdat het plantje de eetlust stimuleert. Zo blijven ze gedurende hun ziekte enigszins op gewicht.

Veel lijders aan multiple sclerose (MS) voelen zich beter na een stickie, maar zien er tegen op om de gezinsleden voor het medicijn bij de coffeeshop langs te sturen. Vandaar dat apothekers die medicinale marihuana leveren met open armen worden ontvangen. MS-patiënten zeggen vaak dat hun spierspasmen verminderen nadat ze een marihuanasigaret hebben gerookt, of op een andere manier marihuana binnen hebben gekregen. Ook vermindert marihuana pijn en spiertrillingen bij MS-patiënten.
Maar resultaten van een echt mooi wetenschappelijk onderzoek naar de werking van marihuana bij MS zijn er niet.
Wetenschappelijk bewijs dat marihuana echt geneest of verzacht is er ook voor andere aandoeningen niet, hier komen wij zo nog op terug.

Overigens is lang niet iedereen blij met de weldadige effecten van een joint. Marihuana mag er dan wel voor zorgen dat mensen met multiple sclerose minder last hebben van onwillekeurige spierbewegingen en zich daardoor beter kunnen redden, maar de soft drug heeft wel een bijwerking die door een aantal mensen als bijzonder vervelend wordt ervaren. Niet iedereen heeft er immers behoefte aan om high te worden. Daarom zijn verschillende onderzoekers druk op zoek naar chemische stoffen die ongeveer dezelfde samenstelling hebben, maar de persoon niet in een roes brengen.
Daarnaast zijn er bedenkingen bij het feit dat je zieke mensen wiet laat roken. Want net als bij het roken van een ordinaire sigaret, zijn er ook gezondheidsrisico's aan verbonden. Reden te meer om een pil te ontwikkelen waar chemische bestanddelen van cannabis in verwerkt zijn. Zulke pillen worden bijvoorbeeld onder de merknaam Marinol al verstrekt.
Het bezwaar is weer dat dit soort pillen slechts één van de zeker veertig bestanddelen (can-nabinoïden) van marihuana bevatten, namelijk THC. Men twijfelt er dan ook aan of zo'n pil hetzelfde heilzame effect heeft als een pure joint.
Wie in Nederland van de huisarts een recept krijgt om cannabis te gebruiken als medicijn, kan bij een aantal coffeeshops terecht om het tegen de helft van de normale prijs te kopen.
Die coffeeshops zijn te herkennen aan een logo van de stichting Medi-Wiet op de vitrine: een wietblad waardoor twee esculapen kronkelen, als symbool voor zowel geestelijk als lichamelijk welzijn.

De farmaceutische industrie heeft jarenlang onderzoek laten doen naar de mogelijkheid de hallucinerende werking van THC te neutraliseren zonder dat de geneeskrachtige werking verloren gaat, maar dit is niet gelukt.
Cannabis werd, net als een indrukwekkend aantal andere geneeskrachtige planten, gebruikt in de geneeskunst van de oudste beschavingen. Tot de ontdekking van aspirine rond 1900 was cannabis de meest gebruikte pijnstiller.
In de medische standaardwerken van omstreeks 1850 wordt cannabis nog vermeld als medicijn voor behandeling van bijna honderd kwalen en ziektes. Tot 1941 kon men cannabis in de vorm van allerlei preparaten bij iedere apotheek krijgen. Daarna werd het geschrapt uit de Amerikaanse medische handboeken.

De medische toepassing van marihuana is op de duur niet tegen te houden. Er zijn twee grote, nieuwe, gestaag aanzwellende groepen van patiënten die cannabis willen gebruiken: kanker- en aidspatiënten. In Californië en Arizona heeft in 1996 een meerderheid van de kiezers zich uitgesproken voor medische verstrekking van marihuana aan patiënten die daar baat bij hebben.
In Nederland weet de Nationale Gezondheidsraad het echter beter, deze instantie heeft marihuana als medicijn afgewezen ‘omdat niet bewezen kan worden dat het werkt’. Dit betekent dat het ziekenfonds geen wiet mag vergoeden. Er was echter voldoende gebruikerservaring om wetenschappelijk onderzoek te rechtvaardigen. In die situatie is de afgelopen vijf jaar niet veel verandering gekomen. Het verlichtende effect bij MS is duidelijker geworden, en marihuana helpt tegen overgeven tijdens chemotherapiekuren. Goede en grote onderzoeken zijn echter nog steeds niet gedaan. Het staat buiten kijf dat marihuana stoffen bevat met een therapeutisch effect die actief zijn in hersendelen waar pijn, angst, plezier en spierspanning worden geregeld. Ook de gezonde roker raakt immers meestal plezierig ontspannen van een joint.
De neuro-actieve stoffen zitten echter in wisselende samenstelling in marihuana, afhankelijk van de teeltomstandigheden en de plantenvariëteit. Het verband tussen effect en dosering is daardoor moeilijk te voorspellen. Marihuana van de apotheker bevat daarom een vast gehalte van een van de actieve stoffen.
Inmiddels bestaat er gesteriliseerde, gammabestraalde marihuana, speciaal voor aids-patiënten die geen schimmels kunnen verdragen. Deze ‘medische’ marihuana wordt door een aantal apotheken verstrekt.

Het medisch gebruik van marihuana zal blijven toenemen naarmate mensen meer geïnformeerd raken over de toepassingsmogelijkheden. Cannabis is zoals al eerder genoemd een voortreffelijk slaapmiddel. Veel oudere mensen worden midden in de nacht wakker en kunnen dan slecht weer inslapen. Wie dan een pijpje hasj of wiet heeft klaargelegd is na een paar trekjes meteen weer vertrokken. Cannabis geeft op allerlei manieren verlichting.
Mensen die zich neerslachtig voelen, ook ouderen, zijn vaak gebaat bij een opwekkend kopje wietthee of een ochtendpijpje.
In veel gevallen zou cannabis een vervanger voor valium of librium kunnen zijn. Dat lijkt in tegenspraak met het advies dat je overal vind, dat je niet moet roken als je je niet goed voelt, maar dat geldt in de eerste plaats voor jongeren die onzeker in het leven staan en zoekende zijn. Door te blowen neemt hun verwarring toe. Maar voor ouderen die al zoveel achter de rug hebben en vaak lijden onder de beperkingen van de toenemende ouderdom, kan marihuana een uitkomst zijn. Een vrouw wier zoon op straat was vermoord, was permanent neerslachtig en zag geen zin meer in het bestaan, tot iemand haar marihuana liet roken. Toen ze high werd, ontdekte zij dat ze zich, ondanks alles, toch nog gelukkig kon voelen. Ze kwam in contact met diepere lagen in zichzelf en kreeg weer oog voor de schoonheid en zin van het leven. Dat is de geneeskracht van cannabis.

De belangrijkste medicinale bestanddelen van marihuana zijn tetrahydrocannabinol (THC), cannabidiol (CBD) en canabigerol. Die zitten elkaar soms in de weg. THC is bijvoorbeeld een psychoactieve stof die bang maakt. CBD dempt daarentegen angst.
Farmaceuten zien meer in onderzoek naar de werking van bestanddelen van marihuana. En liefst veranderen ze in het lab dan ook nog wat aan de moleculen die de plant maakt, zodat er middelen ontstaan met meer werking en minder bijwerking. Zulke middelen zijn patenteerbaar en brengen geld op. Het synthetische, niet-hallucinerende cannabinol HU-211 wordt op het ogenblik bijvoorbeeld getest op mensen met hersentrauma en het verlicht wellicht ook de verschijnselen van MS.

Het experiment

Wat voor invloed heeft drugs van de Cannabisplant op de mens?

Het leek ons een goed idee om ons bij dit werkstuk niet alleen te beperken tot een literatuuronderzoek, maar om ook een experiment te bedenken en uit te voeren, waarmee we de werking van marihuana op mensen konden bestuderen.

We hebben daarom een aantal opdrachten bedacht waarmee we zowel de coördinatie als de concentratie konden testen van twee proefpersonen X en Y, voor- en metéén nadat deze samen een joint hadden gerookt.
Deze opdrachten (zie onderaan de bladzijde) werden twee keer uitgevoerd. De eerste keer waren de proefpersonen X en Y niet onder invloed van marihuana, de tweede keer wel. De door ons uitgekozen proefpersonen zijn verschillend van geslacht, om de objectiviteit van dit experiment, voor zover mogelijk met maar twee personen, zo ver mogelijk door te voeren. Het zou namelijk mogelijk kunnen zijn dat een persoon van het mannelijk geslacht anders reageert dan een vrouwelijk persoon, dit hebben wij echter verder niet onderzocht, aangezien de omvang van dit experiment dan te groot zou worden.
Wij hebben ons dus beperkt tot het bestuderen van de verschillen in het gedrag wanneer een persoon niet onder invloed van de cannabisplant verkeert, en wanneer dat wel het geval is.

Uit te voeren opdrachten

Coördinatie:

1) 30 seconden stilstaan op één been.
2) Met een tennisbal heen een weer gooien over een afstand van drie meter.
3) Lopen over een rechte lijn.
4) Traplopen waarbij de tijd opgenomen werd. De proefpersonen werden geacht dit zo snel mogelijk te doen. De trap had 14 treden. Ze moesten de trap op en af lopen.
5) Springen over een object van dertig centimeter.

Concentratie:

1) Een schrijfopdracht (opschrijven wat hen gedicteerd werd; zie bijlage). Hen werd gevraagd om dit zo netjes mogelijk te doen. Deze opdracht hoort eigenlijk ook bij de coördinatie.
2) Rekenen. Ze kregen de opdracht om 10 sommen te maken in een zo kort mogelijke tijd. Dit werd twee keer uitgevoerd; één keer met optelsommen, de tweede keer met aftreksommen.
3) Lezen op afstand. Deze afstand was ongeveer een armlengte.
4) Onthouden. De proefpersonen kregen 5 plaatjes te zien, met diersoorten erop. Voor ieder plaatje hadden ze ongeveer 4 seconden de tijd. Daarna werden ze geacht om alle diersoorten op volgorde weer op te noemen.
5) Oplettendheid en het opnemen van dingen. Hen werd een tekening voorgelegd waar zij 20 seconden naar mochten kijken. Deze tekening was zeer gevarieerd, en zij werden geacht zoveel mogelijk details in zich op te nemen, en op allerlei kleine details te letten. Na deze 20 seconden kregen zij 5 vragen over dingen die op de tekening stonden, die zij moesten beantwoorden.
De resultaten

Wat betreft de coördinatie van proefpersoon X (vrouw) zowel onder invloed als niet onder invloed, zijn de resultaten als volgt:

Coördinatie Niet onder invloed Onder invloed
30 sec. stilstaan op 1 been Goed. Ze wiebelt ontzettend. Lacht veel. Ze doet een vliegtuig na. Haalt het wel, maar met grote moeite
Met een tennisbal gooien Goed. Mist wel een paar keer een bal, maar niet anders dan normaal. Ze is ontzettend melig. Ze valt om, en ze mist vaker een bal dan eerst.
Lopen over een rechte lijn Goed. Ze schommelt als ze over de lijn loopt
Traplopen 10 sec. 13 sec.
Springen over een object Goed. Goed, maar met moeite. Als Ze is niet trefzeker en schampt het object.

Wat betreft de coördinatie van proefpersoon Y (man) zowel onder invloed als niet onder invloed, zijn de resultaten als volgt:

Coördinatie Niet onder invloed Onder invloed
30 sec. stilstaan op 1 been Hij trilt iets meer dan proefpersoon XVerder goed volbracht. Hij heeft ontzettend veel moeite om te blijven staan en haalt de 30 sec. niet. Verder is hij ongelooflijk melig.
Met een tennisbal gooien Goed. Mist nauwelijks een bal. Mist veel meer de bal dan eerst. Hij lacht erg veel
Lopen over een rechte lijn Goed. Schommelt veel meer dan wanneer hij niet onder invloed is.
Traplopen 13 sec. 16 sec.
Springen over een object Goed Haalt het wel, maar met moeite.

De resultaten van de concentratieopdrachten van proefpersoon X, zowel onder invloed als niet onder invloed, zijn als volgt:

Concentratie Niet onder invloed Onder invloed
Schrijven Goed. Het gedicteerde wordt goed opgeschreven.Ze schrijft slordiger en niet goed op de lijntjes.
Rekenen (aantal sec. die ze over de 10 sommen gedaan hebben, bij + en - sommen) + 32,6- 22,1 + 29,1- 20,3
Lezen op afstand Goed. Ze hapert veel door haar lachkick, maar leest wel alles correct op.
Onthouden. (De 5 plaatjes met diersoorten in volgorde opnoemen.) De diersoorten en de volgorde van de plaatjes werden correct opgenoemd. Goed. Zij was ook iets sneller dan de vorige keer.
De 5 vragen, die ze kregen naar aanleiding van een tekening. 2 fouten van de 5 vragen. 1 fout van de 5 vragen.

De resultaten van de concentratieopdrachten van proefpersoon Y, zowel onder invloed als niet onder invloed, zijn als volgt:

Concentratie Niet onder invloed Onder invloed
Schrijven Goed Hij schrijft het gedicteerde goed op. Hij schrijft wel veel slordiger, en niet goed op de lijntjes (dit hoort ook bij coördinatie).
Rekenen (aantal sec. die ze over de 10 sommen gedaan hebben, bij + en - sommen) + 25,8 sec.- 29,4 sec. + 20,4- 22,7
Lezen op afstand Goed Hij is iets meliger. Heeft 1 keer een hapering doordat hij in de lach schiet. Verder Goed.
Onthouden. (De 5 plaatjes met diersoorten in volgorde opnoemen.) De diersoorten en de volgorde van de plaatjes werden correct opgenoemd. Alles werd correct opgenoemd. Hij was wat sneller dan de vorige keer.
De 5 vragen, die ze kregen naar aanleiding van een tekening. Hij had 3 fouten van de 5 vragen. Hij had 1 fout van de 5 vragen.

Conclusie

Ten aanzien van het experiment:
Uit ons experiment is gebleken dat de coördinatie aanzienlijk vermindert als men onder invloed van drugs van de cannabisplant verkeert. Dit komt overeen met de informatie uit verschillende boeken en dit hadden we dan ook al in ons werkstuk staan
Onze proefpersonen raakten na het roken van de joint vaak uit hun evenwicht, waardoor het stilstaan op 1 been, het lopen over een rechte lijn, het springen over een object van 30 cm beduidend moeilijker werd en het traplopen veel langzamer ging.
Ook bij het schrijven was dit opvallend: Alles werd zeer goed opgeschreven (wat met de concentratie te maken heeft), alleen werd dit veel minder netjes opgeschreven dan voorheen, ze konden niet goed op de lijntjes schrijven.
De concentratie wordt volgens onze resultaten iets beter als men onder invloed van deze drugs (marihuana) verkeert (dit blijkt in het echt niet helemaal te kloppen, maar wij hebben ons onderzoek natuurlijk ook maar gericht op twee personen, wat eigenlijk te weinig is, en we hebben het experiment ook maar één keer uitgevoerd).
Het rekenen ging iets beter, evenals het onthouden van dingen, zoals de plaatjes met diersoorten erop en de volgorde daarvan. Ook konden ze bij de vijfde opdracht van de concentratie (zoveel mogelijk dingen in zich opnemen van een tekening, en daarbij goed opletten op de kleine details) meer dingen in zich opnemen en onthouden dan voorheen.
Wat ons tot slot nog meer opgevallen is: De proefpersonen waren onder invloed veel lolliger en meliger dan zonder deze invloed van de cannabisplant, de zogenaamde lachkick en ze kregen na het roken van de joint allebei een vreetkick en ook hadden ze dorst.

Ten aanzien van de rest van ons werkstuk:
Jammer genoeg hebben wij niet heel veel informatie kunnen vinden over de chemische reacties die in het lichaam optreden onder invloed van deze drugs, waarschijnlijk omdat de werking op proefdieren vaak niet tot meetbare resultaten leidt en de uitwerking op proefpersonen zoals al eerder gezegd moeilijk objectief te bepalen is.
Wij hebben op het laatst nog een Engelse tekst gevonden, waarin uitleg gegeven wordt over hoe de cannabinoïden werken. Deze tekst was echter heel moeilijk te lezen, aangezien je de woorden niet zomaar even in een gewoon woordenboek op kunt zoeken en onze kennis van de biologie niet toereikend is. Toch hebben wij hier en daar wel een zinnetje ervan kunnen gebruiken en daarom hebben wij de tekst in de bijlagen gezet.

De cannabisdrugs blijkt op veel terreinen een nuttig product, waarvan in de industrie, maar ook in de geneeskunde heel goed gebruik van kan worden gemaakt!
Maar toch moeten de psychische en lichamelijke effecten van deze drugs, of ze nu wel of niet blijvend zijn, niet worden onderschat;
"How many murders, suicides, robberies, criminal assaults, holdups, burglaries and deeds of maniacal insanity it causes each year, especially among the young, can only be conjectured...No one knows, when he places a marijuana cigarette to his lips, whether he will become a joyous reveller in a musical heaven, a mad insensate, a calm philosopher, or a murderer..."
HARRY J ANSLINGER