Stegosaurussen

Inleiding

65 Miljoen jaar geleden stierven de dinosaurussen plotseling massaal uit. Niemand weet precies hoe dat kon gebeuren. De meeste deskundigen denken dat een ‘meteorietinslag’ de oorzaak is geweest. (Een meteoriet is een rotsblok uit het heelal) De meteoriet had een doorsnede van 10 kilometer en kwam met een snelheid van 100.000 kilometer per uur op de aarde terecht. Vanwege de klap verging de meteoriet tot stof. Het stof verspreidde zich door de lucht over de hele wereld. Het zonlicht kon de aarde niet meer bereiken en het werd dus donker en koud. De verandering van de omgeving was voor veel planten en dieren de doodslag. Ze stierven uit.
Ondanks dat deze dieren zijn uitgestorven weten we veel over ze, dankzij de fossielen die overal ter wereld gevonden. (Fossielen zijn versteende overblijfselen van planten of dieren uit de oertijd.) Aan de versteende pootafdrukken kan men namelijk zien of ze op twee of op vier poten liepen en fossiele keutels verraadden wat ze aten. Maar welke kleur een dinosaurus had, wat voor geluid ze maakte, dat zullen we nooit te weten komen.

Het uiterlijk van de stegosaurus
Het is 1 van de bekendste dinosaurussen. Hij is ongeveer 9 meter lang (van kop tot staart) en 13 meter hoog (van beenplaten op zijn rug tot de grond).
De rij beenplaten die op zijn rug stonden waren niet bedoeld voor bescherming tegen roofdieren, maar eerder voor warmteregeling. De huid van deze beenplaten was waarschijnlijk met bloedvaten doordrongen en als hij dan in de zon ging staan warmde zijn lichaam snel op. Als de temperatuur te hoog werd kon hij door met zijn beenplaten in de wind te gaan staan afkoelen. Ditzelfde doet nu de olifant met zijn oren. Tegenwoordig wordt ook aangenomen dat de stegosaurus met de beenplaten communiceerde. Dit had hij dan kunnen doen door meer bloed naar de platen te laten stromen die hierdoor feller van kleur werden. Hij zou er dan zo nog indrukwekkender uit kunnen zien en zo roofdieren afschrikken of juist vrouwtjes aantrekken. Doordat de pantser platen niet vastzaten aan het skelet, is het onduidelijk op welke plek ze zaten.
De staart werd wel als verdedigingswapen gebruikt. De staartstekels konden 1.20 meter lang worden en hij zou hebben kunnen bewegen als een stekelige knuppel.
De stegosaurus was zo rond de 1800 kg.
De achterpoten waren 2 keer zo lang als de poten, waardoor het leek alsof hij bergafwaarts liep.
De kop was ongeveer 40 centimeter lang. Het was nauw en bevatte smalle wang tanden en een tandeloze bek aan de voorkant.
Er waren een aantal verschillende soorten van de Stegosaurus die varieerden in grootte en soorten pantserplaten en stekels over hun rug en staart. De meest populaire en bekende was de Stegosaurus Stenops, die de traditioneel getekende dubbele rij van grote pijlvormige pantser platen op zijn rug had van hoofd tot staart (en maar uitgerust was met twee paar stekels).
Het leven van de stegosaurus

Leefgebied
Fossielen en andere resten van de
Stegosaurus zijn gevonden in heel
Noord en- Midden-Amerika en Canada.

De tijd waarin de stegosaurus leefde
Jura.

Voedsel

De stegosaurus was een planteneter, maar wat voor planten en de hoeveelheid is moeilijk te zeggen, omdat de maag allang verteerd is en die daarom dus niet onderzocht kan worden.
Er zijn wel theorieën; ze zouden het liefst laaggroeiende sappige planten eten. Andere wetenschappers denken dat hij ook op zijn achter poten kon staan (mannetjes zouden ook op hun achterpoten moeten staan om te kunnen paren) terwijl hij met zijn voorpoten tegen een boom aan hing, en zo de bladeren uit de boom konden plukken met hun mond. Een stegosaurus slikte ook stenen door, (gizzard stenen) die het malen van het eten in de maag van de stegosaurus hielpen.

Bijzonderheden
De dinosaurus (dus ook de stegosaurus) was geen zoogdier, maar kwam uit een ei. Het grootste dinosaurusei dat ooit gevonden is was ongeveer 45 centimeter lang en 20 centimeter in doorsnee. Veel grotere eieren zullen er nooit geweest zijn. In een eierschaal zitten namelijk kleine gaatjes waardoor het zuurstof het jong kan bereiken. Voor een groter ei heb je een dikkere schaal nodig voor de stevigheid, maar als de schaal te dik wordt komt er te weinig zuurstof binnen en stikt het jong. Bovendien zal een jong dat wel voldoende zuurstof binnen krijgt, en blijft leven de te dikke en dus te sterke schaal niet open kunnen breken. De schaal van het ei moest ook weer niet te dun zijn, want sinds dieren niet meer uitsluitend in het water leefden moest de stevige eierschaal het vochtverlies voorkomen en het moest ook een goede bescherming bieden aan de ongeboren dinosaurus. We weten echter niet of deze eieren werden uitgebroed door het dier of door de natuurlijke warmte van de zon of het warme zand, zoals bij de schildpadden. Het is natuurlijk nauwelijks voor te stellen dat een vrouwtjesdinosaurus met een gewicht van meerdere olifanten een nest zou uitbroeden zonder de eieren te verpletteren.
Nog een bijzonderheid van de dinosaurus is ‘het tweede brein’. Er was een grote holte (tot 20 keer groter dan het gewone brein die tussen de 70 en 80 gram woog en niet groter dan een walnoot was) in de heup waarvan onderzoekers denken dat er een grote hoeveelheid zenuwweefsel in zat. De functie van dit tweede brein is onduidelijk. Sommigen denken dat het tweede brein het achterste deel van het lichaam bestuurde, vooral omdat het echte brein zo klein is.

Betekenis van de naam Stegosaurus
Stego = overdekt
) overdekte reptiel
Saurus = reptiel