MRSA

Wat is MRSA? De afkorting ‘MRSA’ staat voor: Methicillin resistant Staphylococus aureus. Staphylococus aureus is een bacterie die voorkomt bij ieder mens (vooral in de neus en verder over het gehele lichaamsoppervlak). Deze bacterie komt zelfs bijna overal voor. Niet alleen in de bewoonde wereld maar ook in onbewoonde gebieden is hij te vinden. Het is de meest voorkomende bacterie ter wereld. De bacterie kan, wanneer hij het lichaam binnendringt, voor allerlei aandoeningen zorgen zoals longontsteking, huidinfecties, bloedvergiftiging enz. De meeste stammen van de Staph. bacterie kunnen worden bestreden met lichte antibiotica. Artsen hebben echter jarenlang willekeurig antibiotica voorgeschreven. Hierdoor is de bacterie resistent geworden voor deze antibiotica. De zwakkere stammen zijn vernietigd of gemuteerd naar andere, sterkere stammen. De stammen die van nature al sterker zijn, zijn overgebleven en hebben zich vermenigvuldigd. Alleen wanneer de bacterie resistent is tegen het antibioticum ‘methicillin’ (een veel gebruikt middel in de geneeskunde), wordt hij als MRSA getypeerd. Maar de bacterie kan voor meer soorten antibiotica resistent zijn. Hierdoor is het zeer moeilijk geworden om de bacterie te doden. MRSA is niet erg gevaarlijk. Het is niet gevaarlijker dan de stam die wel gevoelig is voor Methicillin maar het is moeilijker te behandelen. Het komt niet vaak voor dat mensen geïnfecteerd zijn met de bacterie, er is wel een aanzienlijk percentage onder de bevolking dat de bacterie bij zich draagt (gekoloniseerd is). De mensen die wel geïnfecteerd worden, zijn diegenen met een verzwakt afweersysteem zoals ouderen. Ook mensen die geopereerd zijn, zijn vaak het slachtoffer (door de operatie heeft de bacterie het lichaam kunnen binnendringen). Daarom is de bacterie vooral te vinden is ziekenhuizen en verpleeg- of bejaardenhuizen. Om vast te stellen of iemand de bacterie draagt, moet men een nauwkeurige controle verrichten. Het is moeilijk om alleen af te gaan op symptomen. Deze zijn namelijk niet altijd aanwezig en wanneer ze wel aanwezig zijn, kunnen ze vaak op andere ziekten wijzen. Een persoon waarvan men denkt dat deze de MRSA-bacterie draagt, wordt grondig onderzocht. Er wordt een monster genomen van de binnenzijde van de neusvleugels, de bilnaad en, als dit van toepassing is, van de huidinfectie (builen, schaaf- en snijwonden etc.) Van deze monsters wordt een kweek gemaakt en daarna worden deze getest op MRSA. Men bepaalt het type doormiddel van een faagtypering. Er is hierbij sprake van een typering op: soort en grootte maar vooral op de fysiologische verscheidenheid (levensverrichtingen). Er is een internationale standaard van faagtypering zodat de MRSA-stammen ook internationaal vergeleken kunnen worden. Men kan dan onder andere vaststellen of de stam in het land ontstaan is of dat deze uit het buitenland komt. Het spreekt voor zich dat men vooral besmetting wil voorkomen. Om dit te bewerkstelligen heeft men een aantal maatregelen genomen. · Artsen moeten voor en na elk contact met een patiënt grondig hun handen wassen met anti-bacteriële zeep (ook wanneer zij handschoenen dragen). Hierdoor wordt kruisbesmetting via handcontact voorkomen. · Artsen en medisch personeel moeten bij operaties een kapje voor hun neus en mond. Deze moet ook bij elke operatie vervangen worden. · Alle instrumenten in de omgeving moeten worden gedesinfecteerd me een sterk desinfectiemiddel. · Wanneer er het gevaar is dat de monsters, kweken e.d. terechtkunnen komen op de kleding van de medici, moet zij een laboratoriumjas aan die behandeld is met een sterk desinfectiemiddel. Ondanks de strikte voorzorgsmaatregelen kan het toch gebeuren dat meerdere personen besmet raken. Er breekt dan vaak een kleine epidemie uit in het betreffende ziekenhuis. Deze epidemieën worden vaak veroorzaakt doordat buitenlandse patiënten een MRSA-stam geïntroduceerd hebben. In hun vaderland zijn vaak de voorzorgsmaatregelen niet zo strikt. Ongeveer 80 procent van de ziekenhuizen in het buitenland heeft te maken met MRSA, terwijl dat in Nederland ongeveer 45 procent. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat in die landen veel mensen gekoloniseerd zijn door de bacterie (op de huid aanwezig is). Wanneer deze personen dan in Nederlandse ziekenhuizen behandeld worden, besmetten zij het behandelend personeel en de mensen die bij hem op de afdeling / kamer liggen. Wanneer dit plaats vindt, gaat met radicaal te werk. Men isoleert de patiënt van de anderen en men zorgt dat de ruimte volledig afgesloten is. De persoon moet in absolute quarantaine gehouden worden. Iedereen die in contact is geweest met de patiënt wordt zo snel mogelijk onderzocht. Degenen die geïnfecteerd zijn, worden ook geïsoleerd en het medisch personeel dat de patiënt behandeld heeft, wordt op non-actief gesteld. Vervolgens begint men met de behandeling, besmette personen krijgen sterke antibiotica toegediend om de bacterie te doden. Degenen die besmet zijn geraakt (inclusief het personeel), krijgen op hun medisch dossier een duidelijke vermelding van de besmetting. Men kan dan bij eventuele problemen in de toekomst sneller en efficiënter te werk gaan. Nadat de patiënten ontslagen zijn van behandeling, wordt hun kamer grondig gereinigd. Al het linnengoed e.d. moet in speciale zakken worden gestopt en vernietigd worden. Er zijn twee medicatiemogelijkheden: · De patiënt draagt alleen koloniën. De patiënt moet in dit geval zijn lichaam en haren grondig wassen met desinfecterende middelen. Vervolgens krijgt hij een behandeling waarmee het risico om geïnfecteerd te raken en verdere verspreiding geminimaliseerd wordt. Tot slot krijgt de patiënt een behandeling van lichte antibiotica waar de bacterie gevoelig voor is. Enkele voorbeelden hiervan zijn: flucloxacillin, erythromycin en cephalosporin. · De patiënt is geïnfecteerd met de bacterie. De patiënt moet ook in dit geval zijn lichaam en zijn haar grondig wassen met desinfecterende middelen. Vervolgens begint men met de behandeling: de patiënt krijgt speciale antibiotica toegediend, namelijk ‘vancomycin’. Men gebruikt dit omdat de bacterie resistent is voor de antibiotica die normaal wordt gebruikt tegen Staph. De keur duurt ongeveer twintig dagen. Dit geneesmiddel heeft echter een aantal nadelen: het is duur en het kan giftig zijn. Hoewel er enkele andere antibiotica zijn die effect hebben (o.a. teicoplanin), worden deze niet gebruikt. Vaak zorgen deze middelen voor nog meer nadelen en de prijs is ook zeer hoog. Vancomycin blijft echter niet eeuwig werken. Omdat het speciaal voor deze bacterie wordt gebruikt, kan de bacterie ook hier resistent tegen worden. In Japan en de Verenigde Staten zijn er al bacteriën gevonden die resistent zijn. Het is dan ook zaak om er alles aan te doen om de bacterie te vernietigen voordat de gevolgen niet meer te overzien zijn.