Hersenbeschadiging

Inhoudsopgave Samenvatting
Inleiding
Subarachnoidale bloedingen. Het ontstaan van de bloeding
verschijnselen
De behandeling
Subdurale bloedingen
het acute subdurale hematoom
Het chronische subdurale hematoom
De gevolgen
De behandeling
Intracerebrale hematomen
Bloeding zonder oorzaak
Bloeding met oorzaak
Oorzaak
Arterio-veneuze malformatie (AVM) Aneurysma
Hersenbeschadiging door alcohol
Algemeen
Tijdelijke schade
Blijvende schade

Hersenschudding en hersenkneuzing
Hersenschudding
Hersenkneuzing
Conclusie
Discussie
Bronvermelding
Dagboek Samenvatting De hersenen zijn een gevoelig orgaan in ons lichaam, daarom kan het ook nare gevolgen hebben als je een beschadiging aan je hersenen op loopt. Een van de meest voorkomende hersenbeschadigingen is een hersenschudding. Aan een hersenschudding zitten meestal geen langdurige gevolgen verbonden. Als je een zware hersenschudding ofwel een hersenkneuzing op loopt kan er wel schade zijn aan je hersenen. Lichte schade welles waar, waar je makkelijk van kunt revalideren. Je kan bijvoorbeeld last hebben van onduidelijk praten en minder of geen gevoel in je spieren. Een hersenbeschadiging waar je niet zo een twee drie van revalideert is een hersenbloeding. Je kan een hersenbloeding in je hersenen hebben en buiten je hersenen. Ook kan een hersenbloeding langzaam ontstaan of er kan ineens een vaatje knappen. De hersenbloeding is een aandoening die vooral voorkomt bij oudere mensen. Iets wat jongeren tegenwoordig veel speelt is overmatig alcohol gebruik. Door overmatig alcohol kan je ook hersenbeschadiging oplopen, niet alleen kan je geheugen er op achteruit gaan maar echte alcoholisten maken ook kans om het Korsacov syndroom oplopen. Van dit syndroom kan je niet meer herstellen en is bepalend voor de rest van je leven. Wij hebben het onderwerp hersenbeschadiging gekozen voor onze literatuur studie omdat je best vaak te maken krijgt met hersenbeschadigingen in je familie en omgeving. De meeste mensen hebben het idee dat hersenbeschadigingen alleen bij ouderen voorkomen en daarom hebben wij onderzocht of ook jongeren mensen hersenbeschadiging kunnen oplopen. Inleiding Ons werkstuk gaat over hersenbeschadiging omdat mensen uit onze omgeving overleden zijn aan hersenbloedingen. Hierdoor waren we geïnteresseerd geraakt in dit onderwerp, en wilden we eigenlijk wel weten of een hersenbeschadiging ons ook zou kunnen overkomen. Daarom hebben we een hoofdvraag bedacht: “Is er verschil tussen hersenbeschadiging bij jongeren en oudere mensen?”. Om het antwoord op deze vraag te vinden hebben we ook verschillende deelonderwerpen gemaakt: - Subarachnoidale bloedingen. - Subdurale bloedingen - Intracerebrale hematomen. - Hersenbeschadiging door alcohol - Hersenschudding en hersenkneuzing

Deze onderwerpen hebben we gekozen omdat deze het dichtst bij onze omgeving lagen. Het leek ons daarom het best om hier wat meer te weten over te komen. Hersenbloedingen Je hebt verschillende soorten hersenbloedingen, er zijn twee hoofdcategorieën: • Bloedingen rond de hersenen
o Subarachnoïdale bloedingen o Subdurale bloedingen
o Epidurale bloedingen • bloedingen in de hersenen
o Intracerebrale bloedingen
Subarachnoidale bloedingen. Bloedingen onder de arachnoidea (1) maar buiten de pia (2). De pia is het vlies dat tussen het hersenweefsel en de schokvloeistof (liquor) zit. Een subarachnoidale bloeding ontstaat doordat een bloedvat in de hersenen barst en gaat bloeden in het liquor. Het bloed vermengt zich met het liquor en gaat stollen. Deze bloeding ontstaat door een vaatafwijking dus komt niet zo vaak voor. De afwijking houdt in dat er een uitstulping van de hersenslagader, een aneurysma (3) ontstaat waar zich dan bloed gaat ophopen. Als er dus teveel spanning op dit aneurysma komt, barst hij en gaat hij bloeden. Het ontstaan van de bloeding
Een zwakke plek in een bloedvat is aangeboren, tijdens je leven ontwikkeld het aneurysma zich langzaam.Factoren die het ontwikkelen van het aneurysma versnellen zijn een hoge bloeddruk en aderverkalking. Aderverkalking gebeurt door: hoge bloeddruk, suikerziekte, roken en een hoog cholesterolgehalte. Verschijnselen Een subarachnoïdale bloeding treedt meestal op bij mensen rond de 40 tot 50 De verschijnselen zijn in een keer heftige hoofd- en nekpijn hebben. Veel mensen voelen vantevoren een "knapje" of slag bij hun nek. Ongeveer 25% van de mensen met een subarachnoïdale bloeding overlijdt binnen heel korte tijd als gevolg van de bloeding. Bij mensen waarbij het bloeden is gestopt kunnen de verschijnselen verschillen van helemaal helder, tot in een zwaar coma. Behandeling Bij de operatie wordt via een luikje in de schedel onder de microscoop het bloedvat waar het om gaat opgezocht, waarna over het aneurysma een klemmetje (clip) wordt geplaatst. Na de ingreep verblijft de patiënt op de intensive care afdeling zo lang als nodig is. In een aantal gevallen (ca. 15%) ontwikkelt zich een probleem met de afvloed van het hersenvocht, hydrocefalie, waarvoor eventueel nog een drainage moet worden aangelegd.
Subdurale bloedingen Hieronder zie je een plaatje van een subduraal hematoom. Hematoom is een ander woord voor bloeding. Naast het hematoom is een brugvene afgebeeld meestal is de scheuring van dit bloedvat de oorzaak voor een subduraal hematoom. Er bestaan twee soorten subdurale hematomen: - het acute subdurale hematoom . - het chronische subdurale hematoom. Het acute subdurale hematoom Een acuut subduraal hematoom is het gevolg van een ernstig ongeluk waardoor er een brugvene is gescheurd. De meeste mensen overleven zo’n hematoom niet, omdat hier de bloeding snel groter wordt. Meestal zijn er ook nog andere hersenbeschadigingen opgetreden bij een ongeluk waarbij er een acuut subduraal hematoom is ontstaan. De verdere gevolgen zijn hetzelfde als bij het chronische subdurale hematoom. Het chronische subdurale hematoom Een chronisch subduraal hematoom is het gevolg van een gebroken brugvene, dit kan gebeuren door een klein stootje maar is vooral afhankelijk van de spanning op de brugvene. Als je ouder wordt, krimpen de hersenen een beetje. Hierdoor komt er meer spanning te staan op de brugvene tussen de dura en de arachnoidea. Het komt dus vooral bij oudere mensen voor. De gevolgen De gevolgen van een chronisch subduraal hematoom ontwikkelen zich pas langzaam, de bloeding wordt steeds groter en daardoor zijn de gevolgen steeds beter te merken. Veelvoorkomende gevolgen zijn: sufheid, verwardheid, spraak- en begripstoornissen en verlamming. Het door de eerste verschijnselen veel lijken op dementie dat ook veel bij oudere mensen voorkomt. De behandeling De behandeling bestaat uit het aftappen van de bloeduitstorting door middel van gaatjes in de schedel daar wordt dan een slangetje in aangebracht waardoor het bloed wordt afgetapt. Intracerebrale hematomen. Ook de intracerebrale hematomen zijn te verdelen in twee groepen: • intracerebraal hematoom zonder oorzaak • intracerebraal hematoom met een oorzaak

de intracerebrale hematomen vinden plaats onder de pia (2) dus in het hersenweefsel. Ze kunnen op verschillende manieren ontstaan. • De eerste manier is door het barsten van een vat met een vaatafwijking (zoals in figuur 6). De uitstulping op het bloedvat barst, en het bloed vloeit richting het hersenweefsel. • De tweede manier is het barsten van een vat door een te hoge bloeddruk, aderverkalking of suikerziekte. • Een derde oorzaak kan zijn een stoornis van bloedstolling of bloedziekten. In het eerste geval zijn intracerebrale hematomen niet dodelijk, wel heeft het meestal een verlamming tot gevolg. Pas als de bloedingen groter worden en ruimte gaan innemen in het hersenweefsel, zorgen ze voor de verdringing van de hersenen. Waardoor het gevaarlijk kan worden voor de gezondheid. Bloeding zonder oorzaak
Meestal komt deze bloeding voor bij oudere mensen boven de 65 jaar. Deze bloeding heeft eigenlijk wel een oorzaak, alleen is deze niet aan te tonen met een hersenonderzoek (angiografie). De bloeding komt vooral bij bij mensen die een hoge bloeddruk, suikerziekte of aderverkalking hebben. De bloeding zorgt bijna altijd voor een verlamming aan de tegenovergestelde kant van de kant waar de bloeding zit. Soms komt daar ook nog een spraakstoornis bij, en zijn mensen niet meer helemaal bij bewustzijn. De verschijnselen lijken dus heel erg op die van een herseninfarct. Bloeding met oorzaak Deze bloeding komt meestal voor bij jongere mensen. De bloeding ligt meer aan de oppervlakte dan de bloeding zonder oorzaak. Omdat deze bloeding dichter bij het hersenoppervlak ligt. Is het makkelijker om de oorzaak te vinden, daarom heet deze bloeding dus: bloeding met oorzaak. Meestal is de oorzaak van dit hematoom een afwijking aan de bloedvaten. Oorzaak Twee soorten afwijkingen zorgen voor dit hematoom: • Arterio-veneuze malformatie (AVM) • Het aneurysma
Arterio-veneuze malformatie (AVM) Dit is een misvorming van de bloedvaten, er komt een soort van klont met aders en slagaders. Deze misvorming onstaat bij de vorming van de foetus tijdens de zwangerschap. Bij de vorming van de bloedvaten, gaan deze niet uit elkaar waardoor deze gaan ophopen en een soort van klont vormen. Soms kun je er geen last van hebben, maar in andere gevallen kunnen ze een hersenbloeding veroorzaken. AVM kan in driekwart van alle gevallen geopereerd worden, maar in de andere gevallen ligt het zo diep dat het niet weg te halen is zonder grote schade aan te richten. Hersenbeschadiging door alcohol Algemeen Hersenbeschadiging door alcohol is misschien wel de bekendste vorm van hersenbeschadiging. Bijna iedereen krijgt er namelijk wel eens mee te maken. In de meeste gevallen zijn de beschadiging maar tijdelijk maar bij een overmatig gebruik kan het ook blijvende schade aan richten. Een alcoholverslaafde is zowel lichamelijk als psychisch afhankelijk van alcohol. Zijn hele leven wordt erdoor beheerst. Hij verliest niet alleen de controle over hoeveel hij drinkt, ook de manier van drinken verandert: het gaat de alcoholverslaafde uitsluitend om het effect van de alcohol. Drinken voor de gezelligheid is er niet meer bij. Maar je hoeft niet persee verslaafd te zijn om blijvende schade aan je alcohol gebruik over te houden. Ook als je regelmatig heel erg zat word kan je geheugenverlies krijgen of andere beschadigingen. Tegenwoordig is overmatig alcohol gebruik vooral een probleem bij jongeren Tijdelijke schade Als je alcohol nuttigt treden er direct gevolgen op in je hersens. Na 1 of 2 glazen ontspant de drinker zich makkelijker en de remmingen vallen weg. Je durft meer dan dat je zou durven zonder alcohol. De motoriek gaat achteruit, en de drinker ziet, hoort en proeft minder goed. Na 3 tot 5 glazen weet je niet meer goed wat je zelf doet. En je zelfkritiek wordt minder, de drinker vind dat ze zelf nog helemaal niet zo dronken ia terwijl ze behoorlijk van de wereld kan zijn. Drinkt iemand door neemt de zelfkritiek nog verder af en krijgt de drinker moeite met praten. Als je echt heel erg dronken bent dan komt daar nog bij dat je moeilijk je evenwicht kan bewaren en je kan bewusteloos raken. De volgende dag volgt de kater met hoofdpijn, brandend maagzuur, braakneigingen en een droge mond. Ook weet de drinker de volgende dag waarschijnlijk niet meer wat er is gebeurd (geheugenverlies). De directe tijdelijke gevolgen zijn hetzelfde bij alle leeftijden. Het is wel zo dat als je gewend bent alcohol te drinken je minder snel bijwerkingen krijgt, het kan dan dus zo zijn dat je je pas na 5 glazen een beetje losser voelt.
Blijvende schade Iemand die een langetijd veel te veel alcohol drinkt kan het korsakov syndroom krijgen, dit is een hersenbeschadiging. Dit sydroom komt ook voor bij mensen met een eetstoornis. De oorzaak van het sydroom is een combinatie van het overmatig alcohol gebruik en een vitamine b1 tekort. Zware alcoholisten eten vaak heel slecht. Hoe meer ze drinken, hoe minder honger ze hebben. Ook ondervoeding (door anorexia nervosa) of veel braken kan Korsakov veroorzaken
De belangrijkste symptomen van het syndroom zijn, geheugenstoornissen, Confabulaties
Decorumverlies en zelfoverschatting. Het geheugenverlies slaat vooral toe op het korte termijn geheugen. Mensen die aan het syndroom lijden kunnen niet goed meer nieuwe informatie opnemen (zowel verbaal als non-verbaal). Een Confabulatie, ook wel Pseudologia fantastica (Grieks: pseudo - vals logos - spreken, woorden) is een psychische ziekte waarbij herinneringsvervalsingen zodanig een eigen leven gaan leiden, dat ze duidelijk niet meer overeenkomen met de waarheid. Voor de lijder is het echter wel waarheid, hij gelooft erin en zal heftig zijn eigen onwaarheden bevestigen en verdedigen. Decorum kan omschreven worden als een gevoel dat de mens heeft voor wat wel en wat niet passend is in een bepaalde situatie. Decorumverlies is een vaak voorkomende verschijnsel bij de ziekte van Alzheimer, zodat er sprake is van een geheel of gedeeltelijk onvermogen om zich in een situatie passend te gedragen. Met als gevolg dat daardoor grote kans bestaat dat men door de omgeving wordt afgewezen en er conflicten en/of vereenzaming ontstaat. De symptomen van het korsakov syndroom kunnen verminderen maar niet genezen. Wanneer gestopt wordt met drinken en de voedingstoestand wordt verbeterd kunnen de stoornissen stabiel blijven of zelf verbeteren. Genezing is echter niet mogelijk. Hersencellen herstellen niet en worden ook niet opnieuw gemaakt. Door het hoge alcoholgebruik onder jonge mensen wordt de gemiddelde leeftijd van de Korsakovpatiënten lager. Het is dus niet zo, dat alleen “oudere drinkers” door de aandoening getroffen worden. Hersenschudding en hersenkneuzing Hersenschudding Een hersenschudding (commotio cerebri) is een stoornis van de hersenfunctie door letsel aan het hoofd. Bij een hersenschudding zijn de hersens niet aantoonbaar beschadigd er treed alleen een korte storing op, veroorzaakt door een klap op het hoofd. Vlak na het ongeval raak je daardoor buiten bewustzijn, maar dit duurt meestal niet langer dan 15 minuten. Nadat de patiënt is bijgekomen treed er vaak braken en misselijkheid op. Vaak treed er ook licht geheugen verlies op van dingen die vlak voor en vlak na het ongeluk zijn gebeurt. Na een hersenschudding wordt vaak aangeraden om 1 tot 6 weken rust te nemen. Een hersenschudding heeft nauwelijks langdurige gevolgen, het kan alleen wat gevoeligheid voor licht als gevolg hebben. Vooral bij kleine kinderen echter kunnen 6 tot 12 uur na het ongeval complicaties optreden als gevolg van een bloeding uit een beschadigd bloedvat binnen de schedel, waardoor delen van de hersenen in de knel kunnen komen. De patiënt verliest dan de controle over de ledematen: lopen of de armen optillen is niet meer mogelijk. Hersenkneuzing Een hersenkneuzing (contusio cerebri) is, zoals het woord al zegt, een kneuzing van de hersenen. Na een hersenkneuzing (door een ongeval) of zware hersenschudding kunnen problemen op diverse gebieden ontstaan die niet meer volledig herstellen (soms blijvend coma). Bij een hersenkneuzing treed er net als bij een hersenschudding kortdurend geheugenverlies en verlies van het bewustzijn. Overige symptomen van een hersenkneuzing zijn; onduidelijk praten en/of niet op de juiste woorden komen. Concentratie problemen, minder controle over de spieren. Soms kan er ook(tijdelijk gevoelsverlies van een lichaamshelft zijn en verandering in karakter of gedrag. Van een hersenkneuzing kan je heel goed revalideren en alle uitgevallen functies kunnen nog terug komen. Bij vergelijkbare gevallen blijken jongeren gemiddeld wat beter te herstellen dan ouderen. Vooral kinderen en jonge mannen lopen het risico slachtoffer te worden van een ongeval. De kans dat ze een hersenschudding of hersenkneuzing oplopen, is daarmee groter dan gemiddeld. Piekleeftijden liggen rond vier jaar, tussen twaalf en achttien, en tussen twintig en 35. Dat heeft te maken met de dagelijkse activiteiten: jonge kinderen gaan, nog onervaren, de straat op. In de tienerleeftijd krijgen ze een bromfiets, waarmee ze soms wat roekeloos omgaan in het verkeer. Jonge volwassenen kopen hun eerste auto; ze zijn nog weinig ervaren, maar nemen toch vaak meer risico's. Conclusie De conclusie van ons literatuur onderzoek is dat zowel jongeren als ouderen hersenbeschadiging kunnen oplopen. Hersenbloedingen zijn vooral een probleem onder de ouderen. Jongeren kunnen ook wel een hersenbloeding krijgen maar dan komt dat meestal door een aangeboren afwijking. Bij jongeren is het veelvuldige alcohol gebruik een aanleiding voor hersenbeschadigingen. Tegenwoordig wordt de leeftijd waarop jongeren alcohol nuttigen steeds lager en ze worden ook veel vaker heel erg dronken. Daardoor verschuift de leeftijd waarop “hersenbeschadiging door alcohol” veel voorkomt naar beneden. Ook de hersenschudding en hersenkneuzing is een aandoening die bij jongeren en jonge mannen veel voorkomt. Dat vooral onder deze leeftijdscategorie veel hersenschuddingen voorkomen komt doordat jongeren veel risico’s nemen en onvoorzichtig zijn. Hierdoor komen jongeren sneller in aanraking met een (verkeers)ongeluk. Gelukkig kun je van een hersenschudding of kneuzing goed herstellen. Oudere mensen met een hersenkneuzing hebben vaak meer moeite met herstellen vooral op het geheugenaspect.
Discussie We vinden dat het wel leerzaam onderzoek is geweest, omdat we allebei van te voren een ander beeld had van hersenbeschadigingen dan nu. Vooral bij het onderdeel over hersenbeschadiging door alcohol hadden we niet verwacht dat er zulke ernstige gevolgen van alcohol zouden zijn. Voortaan zullen we wel even nadenken voordat we alcohol gaan drinken. Het syndroom wat in dat hoofdstuk is besproken is natuurlijk iets wat je kan oplopen als je heel veel drinkt maar tijdens het zoeken naar informatie kom je ook wel andere dingen tegen die je ook kan krijgen als je af en toe in een korte tijd veel drinkt wat bij het uitgaan vaak gebeurt. We denken niet dat er een vervolg onderzoek nodig is want we hebben onze hoofdvraag duidelijk en volledig beantwoord. Bronvermelding
Titel: Arts in opspraak door Fri Woudstra Vertaling van: The physicians. 1975. ISBN nummer: 9024508126
Titel: Neurowetenschappen 2 - Neuropsychologie (Toegepaste neuropsychologie) door B. Cranenburgh
ISBN nummer: 9789035217157
Titel: Niet-aangeboren hersenletsel bij volwassenen door J.A.M. Vandermeulen, M.M.A. Derix, C.J.J. Avezaat, Th. Mulder, J.W.van Strien
ISBN nummer: 9789035224926
www.hersenkneuzing.nl (gebruikt bij hoofdstuk “hersenschudding en hersenkneuzing”) www.hersenstichting.nl
www.kenniskring.nl (gebruikt bij hoofdstuk “hersenbeschadiging door alcohol”) www.neurochirurchie-zwolle.nl (gebruikt bij hoofdstuk “hersenbloedingen) www.nvvn.org (gebruikt bij hoofdstuk “hersenbloedingen) www.rivm.nl
www.schepnetje.nl (gebruikt voor plaatjes) www.wikepedia.nl