Aristoteles

Wie was Aristoteles?
Aristoteles was een Griekse filosoof die leefde tussen 384 en 322 v. Chr.
Hij kwam uit Stagira. Samen met Plato en Socrates wordt hij beschouwd als een van de drie invloedrijkste filosofen in de hellenistische, westerse traditie. Hij was lid van Plato's filosofische Academie en diens invloed is dan ook aanwezig in Aristoteles' werk.
Hij kan de eerste moderne wetenschapper genoemd worden, omdat hij de logica en de methodologie invoerde als manier om filosofie te bedrijven.
Dus Aristoteles wordt wel de grondlegger van de logica genoemd. Logica was bij hem:

De leer van het juiste denken.
Volgens Aristoteles is van waarheid sprake, wanneer het denken overeenkomt met de
werkelijkheid. Dit denken krijgt vorm in het oordeel en een oordeel is hierbij een verbinding van begrippen.
Aristoteles stelde zichzelf de vraag: Hoe kan worden bewezen dat een oordeel waar is ?
Zijn antwoord was: Waar zijn uitspraken, oordelen, wanneer ze zijn af te leiden van ware
oordelen. De vorm waarin Aristoteles zich deze afleiding voorstelde, is het syllogisme.
Een voorbeeld van een syllogisme:
Alle mensen zijn sterfelijk
Ik ben een mens.
Ik ben sterfelijk.

Wereldbeeld!?
Een uitspraak van Aristoteles: "De natuur doet niets vergeefs". In zijn visie bestaat de wereld uit de vier elementen aarde, water, lucht en vuur, omgeven door de ether, het zogenaamde 'vijfde lichaam', en daarbuiten sfeerlagen, van binnen naar buiten: Maan, Mercurius, Venus, Zon, Mars, Jupiter, Saturnus en de sterrensfeer waar de vaste sterren zouden zijn. Deze sferen wentelen om de aarde en hebben een goddelijke natuur. De uiterste sfeer is in zijn visie God, de ‘’Onbewogen Beweger’’. Volgens Aristoteles was de aarde het middelpunt van het heelal.
Volgens Aristoteles is:

-De hemel is onveranderlijk, ondoordringbaar, onvergankelijk, ...; de aarde ondergaat continu veranderingen, mutaties, ...
-De cirkelvormige beweging van de hemellichamen is perfect en eeuwigdurend. De aarde staat stil in het universum. Het dag-nacht ritme is een gevolg van de beweging van de zon rondom de aarde.
-De aarde staat centraal in het universum, zware lichamen vallen naar het middelpunt van de aarde. Lichte lichamen (vuur, lucht) vliegen van de aarde weg.Dit zijn de natuurlijke bewegingen van Aristoteles. De hemellichamen zijn hier niet onderhevig, zij zijn noch licht, noch zwaar.
-Een ronddraaiende beweging van de aarde is geen natuurlijke beweging want dan zouden al zijn delen deze beweging hebben. Toch zien wij dat deze delen enkel een beweging naar het centrum hebben. De ronddraaiende beweging is dus een gedwongen beweging en deze kan niet voor altijd duren.
-De hemellichamen (de zon, de maan en de planeten) zijn onveranderlijk en bewegen rond de aarde van oost naar west. De maan bestaat uit een perfect glad, spiegelend boloppervlak.
-De hemellichamen geven licht, de aarde is donker. De maan bijvoorbeeld weerkaatst als een spiegel het zonlicht naar de aarde en zorgt zo voor zijn schijngestalten. Het niet-verlichte gedeelte van de maan is ook licht zichtbaar doordat het maanoppervlak zelf ook een zwak licht uitzendt (het zogenaamde secundaire licht).

Aristoteles' invloed?!
Aristoteles richtte een filosofische school, de Peripatetische School op, gebaseerd op zijn eigen methode van filosofie bedrijven, ook wel aristotelisme genoemd. In latere generaties richtte de school zich voornamelijk op de natuurwetenschappen en liet men de filosofie voor wat het was. De Griekse filosoof Alexander van Aphrodisias, echter schreef rond 200 n. Chr. een belangwekkend commentaar op de Organon en Metafysica.
De laatste lichting klassieke Griekse filosofen, de neoplatonisten, kenden en bestudeerden Aristoteles' werk goed. Via hen werd zijn werk in het Syrisch en Arabisch vertaald, waardoor het al heel lang in die wereld bekend was, voor zijn filosofie het westen beïnvloedde. Alleen zijn werk Logica werd omstreeks 500 n. C door de Romein Boëthius vertaald in het Latijn. Pas in de 12, 13e eeuw raakten zijn andere geschriften in het westen in omloop en werden ook vrijwel meteen verplichte academische kost. Na de Reformatie raakte zijn gedachtegoed wat uit de gratie, maar vanaf ca. 1800 wakkerde Aristoteles' populariteit weer van tijd tot tijd aan. De Poolse filosoof Jan Lukasiewics (1878-1956) verrichtte onderzoek naar zijn formele logica.


Wereldbeeld na Aristoteles!

Aristarchus uit Samos 250 v.C was de wijsgeer en leermeester van Archimedes. Hij stelde reeds de zon als het middelpunt van het zonnestelsel, waar de aarde in een cirkel omheen bewoog.
Archimedes van Syracuse 287-212 v.C beschreef de ontdekking van Aristarchus (*) en kan beschouwd worden als de voorloper op de latere wetten van Newton. Archimedes berekende een omvang voor het gehele heelal in verrassende overeenstemming met huidige moderne schattingen.
Claudius Ptolemeus 100-170 nC vervolmaakte het foutieve geocentrische wereldbeeld van Aristoteles, waarbij de aarde als middelpunt van het heelal gold. In zijn hoofdwerk de Almagest beschrijft hij het wereldstelsel in de vorm van vijf stellingen. (*)
Nicolaus Copernicus 1473-1543 nC Stelde de zon als middelpunt waar de planeten in cirkels omheen draaien, dit is het heliocentrische wereldbeeld.
Galileo Galilei 1564-1642 nC voerde meerdere bewijzen aan voor het heliocentrische wereldbeeld. Galilei ontdekte onder meer de manen van Jupiter en betoogde dat deze beslist niet om de aarde draaien.
Johannes Kepler 1571-1630 nC stelde de drie bewegingswetten voor planeten op, naar hem genoemd als de wetten van Kepler, waarbij de planeten in ellipsbanen om de zon bewegen.

Belangrijkste verschillen tussen zijn wereldbeeld en de onze?!
Het belangrijkste verschil is dat Aristoteles dacht dat de aarde het centrum was van alles wij weten echter beter. Bij ons is de zon het middelpunt. In ons wereldbeeld leeft het fenomeen God veel minder. Wij hebben niet een bepaalde plaats voor Hem behalve dan de hemel maar niet echt een plaats tussen de planeten