Algemene informatie over Spanje
Spanje ligt in het wereld deel Europa. Het ligt in het zuidwesten van Europa en de buurlanden zijn Frankrijk en Portugal. Verder horen er ook nog een aantal eilanden groepen bij Spanje.
- Canarische Eilanden
- Balearen
Spanje bestaat uit 19 gebieden . Dit is inclusief de gebieden buiten het Iberische schiereiland. Tussen deze gebieden zit er wel wat verschil tussen rijk en arme gedeelten, zo zijn de gebieden Cataluña en Andalucia rijk. Extremadura is het armste gebied van Spanje, grenst aan buurland Portugal.
In Spanje wonen 40 miljoen inwoners, hierdoor is Spanje éen van de groter Europese landen. In de hoofdstad “Madrid” wonen er al 5 miljoen mensen.
In Spanje spreken ze wel 4 talen onder andere:
- Galicisch,
- Catalaans
- Baskisch
- Castiliaans ( is de meest gesproken taal in Spanje)
Spanje is een koninkrijk. De koning van Spanje is nu koning Juan Carlos 1ste.. Hij is al koning sinds koning Juan Carlos 22 november 1975.
Spanje is aangesloten bij de Europese unie, dus vanaf 2002 is de euro hun officieel betaalmiddel.
Voor de Euro was de Spaanse peseta’s hun officieel betaalmiddel.
Het klimaat van Spanje
Het weer wordt door hoogte verschillen van het land en de afstand tot de zee bepaald.
Spanje wordt op een aantal plaatsen omringd door zeeën:
- Atlantische oceaan (noordenwesten van Spanje)
- De golf van Biskaje (noorden van Spanje)
- De Middellandse zee (oosten van Spanje)
Daarom kun je Spanje in drie klimaatregio’s verdelen: het noorden en noordwesten, het binnenland en de Mediterrane kusten inclusief de Balearen (Mallorca, Ibiza, Menorca, Formentera).
- Noorden en noordwesten; wisselvallig gedurende de herfst en de winter.
- Binnenland; kouder in de winter en heter in de zomer.
- Mediterrane kusten; zachte vochtige winters en lange hete, droge zomers.
Voor de Canarische Eilanden zijn de zomers en winters veel anders. In de zomer zijn de temperaturen zo tussen de 25 en 30 graden Celsius, ’s winters daalt de temperatuur maar tot zo’n 18 graden.
Heel veel mensen gaan naar Spanje toe om hun vakantie te vieren.
Door het mooie weer trekken in de zomer maar ook in de winter veel mensen naar de kuststreken toe om daar in de zee, verkoeling te zoeken.
Maar ook veel mensen gaan naar Spanje voor de mooie natuur, bijvoorbeeld om in het gebergten van Spanje, o.a. de Pyreneeën, Picos de Europa, Spaanse Hoogvlakte en Sierra Nevada, te wandelen, berg beklimmen en te kanoën.
Kanoën kan op een aantal van de 5 rivieren die door Spanje heen lopen.
Deze rivieren heten, Gadalquivir, Guadiana, Traag, Duero en Ebro.
Ook zijn er veel toeristen die een stedentrip naar grote Spaanse steden maken, waaronder:
- Barcelona
- Madrid
- Sevilla
- Benidorm enz…..
Spanje beschikt over een uitgebreide planten en dierenwereld. De loofbossen bestaan voor het grootste deel uit de eik, kastanje, berk, beuk en de es. In de wat hogere gebieden zijn er naaldbossen.
In het zuiden van komen er, kameleons, genetkat, mangoeste voor die steeds meer naar het noorden optrekken.
Verder leven vooral in natuurreservaten grote zoogdieren, zoals de bruine beer, wolf, lynx, wilde kat, wild zwijn, damhert, edelhert, ree, Spaanse steenbok en gems. Aan de kust komen er nog dolfijnen en de monniksrob voor. Verder leven er nog heel veel verschillende vogelsoorten; de ooievaar en een aantal soorten grote roofvogels maar ook de zeldzame blauwe ekster.
Bevolking en werken
De laatste twintig jaar trekken steeds meer jongeren naar de grote steden van Spanje toe. Ze gaan daar naar toe omdat daar meer werk is te vinden en je kunt er beter studeren dan op het platteland.
Voor hun vrije tijd besteding trekken de jongeren ook naar de steden toe, dit omdat daar bioscopen, winkels en restaurants en andere uitgaansmogelijkheden zijn.
Doordat veel jongeren van het platteland naar de steden trekken, blijven er nog maar weinig over in de dorpen die in de landbouw kunnen werken, er zijn de laatste jaren ook al veel boerderijen gestopt omdat ze geen opvolging hadden.
Veel mensen werken in de industrie en in havens, vooral de mensen die in de grote steden wonen, zoals Barcelona en Madrid. Omdat er veel mensen in de steden wonen is er ook veel werk in de horeca en de winkels van deze steden. Verder werken er veel mensen in toeristische plaatsen, hier komen uit heel Europa veel toeristen naar toe om van de zon te genieten.
Op het platteland is er ook redelijk wat werk, vooral in het verbouwen van groente en fruit. Maar zoals al eerder gezegd wordt het steeds moeilijker om jongere mensen te vinden die om de ouderen weer kunnen op volgen.
In Spanje wordt heel veel gemaakt. De Spanjaarden staan er bekend om dat ze veel huizen/bedrijven bouwen, ook worden er veel wegen aangelegd. Dit is allemaal belangrijk voor de Spaanse economie.
Spanje exporteert ook veel producten zoals groente en fruit, zoals:
- Sinaasappelen
- Bananen
- Paprika’s
- Tomaten
Maar ook wordt er in Spanje auto’s gemaakt, zoals de Seat die wordt geëxporteerd naar heel veel andere landen van de wereld.
Feesten
In Spanje vieren ze bijna dezelfde feestdagen in december als Nederland, behalve Sinterklaas want dat is echt een oer Nederlandse traditie.
In Cataluña (provincie in Spanje) vieren ze de kerst anders. Hun kerst heet “Noche buena” ze vieren het alleen op kerstavond en 25 december (1ste kerstdag).
Ze vieren dit met de hele familie en dan blijven ze de hele nacht op om kerstliederen te zingen. Om de hele nacht door te komen worden er ook Spaanse kerst gerechten gemaakt b.v. pestiños en buñuelos (lijkt een klein beetje op de oliebol). Deze nacht word er nachtmis gehouden en die heet La Misa del Gallo. Navida. 1ste kerstdag is een officiële feestdag waarbij iedereen ook vrij heeft en met de familie de bossen en bergen in gaan om te wandelen en lekker ergens uit te gaan eten, met op de terugweg bezoeken ze vaak hun andere familieleden. In iedere huiskamer staat altijd een schaal met verschillende soorten polvorones, mantecados, pestiños en anijsdrank om aan bezoekers aan te bieden.
31 december wordt in Spanje “Noche Vieja” genoemd, deze avond wordt heel speciaal gevierd. Ze vieren deze dag met de hele familie bij elkaar en eten net zoals met kerst hele speciale gerechten, zoals allerlei traditionele zoetigheden en anis (anijsdrank). Alleen word er deze dag wat vroeger en met wat meer haast gegeten. Het is namelijk zo dat zij de laatste 12 seconden voor 00.00 uur, 12 druiven eten en een wens doen.
Op de Spaanse televisiezenders wordt dit spektakel live vanuit een grote stad met een groot plein met daarop een kerkklok op staat, gepresenteerd.
Dit betekent dat de laatste 12 seconden vóór dat het 00.00 wordt, er per seconde één druif hoort te eten, iedereen staat dan stil voor de tv om de slagen goed te horen zodat je ze er alle 12 precies op tijd opeet, dan pas zal je een goed jaar tegemoet komen en een wens kunnen doen. Dit is een hele traditie in Spanje, na dit gebeuren wordt er hevig gezoend met de familie om iedereen Gelukkig Nieuw Jaar te wensen en word er natuurlijk met champagne getoost!
Verder is het ook traditie dat er deze dag rode lingerie wordt gedragen, zowel voor de vrouwen als voor de mannen een rode boxer. Maar je moet het wel cadeau krijgen, dit brengt, zegt men, geluk voor het nieuwe jaar!
Alle andere feestdagen in Spanje zijn Rooms-katholieke feestdagen, dit komt omdat 94% van de bevolking Rooms-katholiek is.
Hieronder een aantal van deze feestdagen:
- 6 januari Driekoningen
- carnaval
- Pasen
- Maria-hemelvaart
- 25 juli Sint Jacob herdacht
- 1november Allerheiligen
Dagelijks leven
Ieder mens in Spanje draagt natuurlijk ook kleding. Maar wel andere soorten dan ons. In de winter dragen de mannen hun zwarte en donkerblauwe pakken, omdat die in de zomer te veel warmte aantrekken. Vaak dragen ze Zomers witte pakken en een (zwarte) stropdas. Doordeweeks dragen vrouwen gewoon normale kleren net als in Nederland maar als ze naar een bal of gala gaan dan dragen ze meestal rode en zwarte jurken. Maar de kinderen dragen de zelfde soort kleding als ons maar net als de vrouwen gaan kinderen als ze naar een feest moeten ook in pak of jurk.
Net als Nederlandse kinderen gaan de Spaanse kinderen ook naar school. Er zijn wel een paar verschillen de spaanse kinderen gaan meestal in een uniform en ze krijgen wat lessen extra onder anderen:
- Duits
- Frans
- Catalaans
De schooltijden zijn ook anders want hun beginnen om 8:45uur en eindigen om 16:00uur.
Na school of in het weekend spelen de kinderen buiten die doen heel veel dezelfde dingen als ons buiten. Maar de Spaanse kinderen die hebben een geluk want die hebben het strand. Wij hebben ook wel strand maar daar kunnen we niet zo vaak naar toe als ons. Dus hun kunnen daar ook heel veel tijd door brengen als ze daar vlakbij wonen.
De kinderen uit spanje doen vrij veel aan sport. Veel dezelfde sporten als ons maar hun hebben een sport die alleen hun hebben en dat is stierenvechten. Dat gaat als volgt het is in een soort arena en daar staat een man in. Met een rode doek de stier gaat op het rode doek af en de man doet het rode deken net op tijd omhoog en dan loopt de stier tegen de muren aan en dat is pijnlijk.
Dit zijn een paar bekende sport mensen uit Spanje:
- Rafael Nadal Parera tenisser
- Iker Casillas Fernández doelman bij de voetbalclub real Madrid
- Raúl González Blanco aanvaller bij de voetbalclub real Madrid
- Miguel Ángel Indurain Larraya wielrenner
- Fernando Alonso Díaz formule 1 coureur
- Fernando Torres aanvaller bij de voetbalclub Liverpool
- Carles Puyol Saforcada verdediger bij de voetbalclub f.c.Barcelona
Je denkt zeker dat is gek de Flamenco zit er niet tussen. Dat komt door dat er heel veel mensen(meestal vrouwen) er bijna even goed in zijn. Nou of weet je niet wat de flamenco is nou dat is de bekendste Spaanse dans.
voeding
De Spanjaarden eten heel wat af op een dag. Spanjaarden maken lange dagen, waardoor de maaltijden nogal verspreidt zijn geraakt. De zon bepaald de dagindeling. Ze beginnen vroeg, maar houden op het heetst van de dag Siësta.
De maaltijdindeling van een gemiddelde spanjaard is dan ook als volgt:
07:00uur Licht ontbijt (koud eten)
11:00uur Kleine maaltijd (koud eten)
14:00uur Lunch (warm eten)
17:00uur Tapas tijd (koud eten)
21:00uur Diner (warm eten)
Doordat de Spanjaarden zelf laat eten zijn de meeste restaurants dan ook niet voor 21:00u geopend. in Spanje heeft niet zo’n erg Spaanse keuken want elke provincie heeft wel een andere eet gewoonte maar ze koken wel allemaal met natuurlijke producten en olijfolie. Maar ze koken wel allemaal met de Arabische cultuur en iedere Spanjaard gebruikt veel fruit.
Een lekker gerecht:tortilla de patata(aardappeltortilla) Dit heb je nodig:
- 6 eieren
- 7 aardappelen
- Zout
- olijfolie
________________________________________________________
Dit naar eigen smaak:
- ui
- chorizo
- groene en rode pepers
- champignons
bereidingstijd: 30 min kooktijd: 15 min
1 schil de aardappelen de ui, snij ze in stukjes en bestrooi ze met zout.
2 verhit de olijfolie in een braadpan. Voeg de aardappelen toe. Je kunt naar eigen spaak ui, peper, chorizo of champignons toevoegen. Breek de eieren in een kom en klop ze los
3 zijn de aardappelen goud kleurig gebakken, laat ze dan op keukenpapier uilekken. Voeg ze toe aan de eieren in de kom. Verhit opnieuw en pan met olijfolie en schenk het gele mengsel van eieren en aardappelen
4 als de tortilla aan een kant gebakken is, moet je hem keren. Neem hierin een bord dat iets groter is dan de pan, doe het op de en keer de pan om. Laat de tortilla van het bord weer in de pan glijden en bak de andere kant.
geschiedenis
in Spanje zijn veel botten van vroeger gevonden en die bewijzen dat er 780.000 jaar geleden al mensen leefden. Ze hebben ook grotschilderingen gevonden en andere spullen. Waaraan archeologen wisten hoe de mensen 50.000 jaar voor christus leefden. En zo leefden ze:
noemden zich zelf de Neanderthalers, die mensen maakten ook grot schilderingen en jaagden op mammoeten,bizons en rendieren
deze mensen bleven zo leven tot een paar 100 jaar na Christus. Want toen kwamen de almachtige Romeinen. Die net als in Nederland toeslagen de romeinen bouwden veel in Spanje en waren de baas over heel Spanje. Maar de Romeinen hebben ook goed werk verricht onder anderen ze hebben een klein beetje van de Spaanse taal gevormd, door hun werd het christendom ingevoerd en door de Romeinen werd Spanje rijk.
Na dat de Romeinen in Spanje geweest zijn kwamen de Moren. En die moren kwamen uit Noord Afrika. Omdat deze mensen zo slim waren werden de Spanjaarden ook gelijk een stuk slimmer want ze leerden onder anderen:
- wetenschap
- wiskunde
- astronomie
- navigatie
ze leerden geen taal want de Moren hebben weer een andere taal dan de Spanjaarden.
In de tijd dat er Moren in Spanje waren werd Spanje ook een koninkrijk
Dit zijn de koningen(innen) die elkaar opvolgden
- Ferdinand (koning)
- Isabella (koningin)
- Karel de eerst (koning)
- Filips de tweede (koning)
Toen Filips de tweede koning werd moest iedereen uit Spanje gelovig zijn ook de Nederlanders. Want die hoorde toen ook bij Spanje met België
Maar de Nederlanders kwamen in opstand met een beeldenstorm. Filips de tweede was toen heel erg boos en die stuurde het hele Spaanse leger er op af. Maar na tachtig jaar gaf hij het op. En de andere oorlogen die hij toen geopend had verloor hij meestal ook. Dat komt door dat hij in veelste veel landen oorlog voerde
onder anderen:
- Turkije
- Engeland
- Nederlanden (Nederland en België waren toen nog een land)
En nog de inname van Portugal dit allemaal verloren ze.
De oorlogen gingen maar door maar toen karel de derde koning werd ging het weer goed iedereen hoefde niet meer te vechten tegen andere landen. Ze kregen geld en vrijheid.
In 1808 kwam Napoleon na enkele oorlogen tijdens de Franse Revolutie raakte karel de vierde de macht kwijt over Spanje .
Na een gevecht tussen Spanje en frankrijk werd de broer van Napoleon, Jozef Bonaparte koning van Spanje. De hele negentiende eeuw waren er opstanden en oorlogen.
Spanje raakte veel koloniën kwijt. Alleen Puerto Rico, Cuba en de Filippijnen bleven over.
In 1870 werd er gelukkig een nieuwe koning gekozen en dat was Amadeus van Aosta mar hij trad alweer snel af in 1873. Er ontstonden grote problemen voor heel Spanje . Er volgt een militaire staatsgreep. Koning Alfons de zevende kwam op de troon.
De periode van 1874 tot 1923 bestaat bekend als de tijd van de restauratie.
na 1890 ging het toch weer steeds slechter met Spanje. In de Eerste Wereldoorlog bleef Spanje neutraal (bemoeide zich er niet mee). Wel verdiende Spanje geld aan de oorlog.
In 1923 verloor het Spaanse leger een gevecht met Marokko. Generaal Primo probeerde in Spanje aan de macht te komen dus koning te worden, en dat lukte hem.
Toen hij aan de macht was werd de bevolking steeds woedender, want ze mochten zelf helemaal niks beslissen. Hij gaf het op om koning te zijn dus hij trad af en werd opgevolgd door een generaal en die heet: Berequer. Hij deed het een stuk beter maar er moest een president gekozen worden.
er kwam een president. Er kwamen afspraken tussen kerk en staat. Politiek wordt niet meer door de kerk geregeld.
Verschillen in het land zorgde voor een burgeroorlog.
Deze oorlog was een overwinning voor Don Prancisco Franco leider van de rebellen.
Tijdens deze oorlog werden honderdduizenden mensen mishandeld, gedood of gevangen gezet. Na dit allemaal is het hem gelukt om de baas over Spanje te worden
Met greep van het leger en de kerk werd de regering gevormd. Iedereen die tegenstribbelt werd de kop af gehakt dus er bleef een soort oorlog in lucht hangen.
Niemand drijfde nog handel met Spanje. Pas na Francos dood keerde van alles terug:
- De vrede
- Democratie
- Handel
En dit allemaal duurde tot 1975 dus zo`n 40 jaar. Spanje had ook geluk met de tweede wereld oorlog want toen bleven ze ook neutraal dus dat was toch een plus puntje. Dit plus puntje door dat Franco Duitsland help te met de oorlog. De kleinzoon van franco Juan Carlos werd aangewezen om opvolger te worden. Op 22 november 1975 werd Juan Carlos koning van Spanje toen hij koning werd ging het steeds beter met Spanje.
Nu is hij nog steeds koning en het gaat nog steeds goed. in spanje
Dictatuur, tweede republiek en burgeroorlog (1923-1939)
Generaal Primo zorgde voor de dictatuur ( Alfons de achtste) : alleenheerser in Spanje vanaf 1923.
Alle vrijheden voor het volk waren voorbij. De bevolking werd steeds bozer omdat ze niets zelf konden beslissen. Daarom trad Primo in 1930 af en werd bij opgevolgd door generaal Berequer.
In 1931 verliet Alfons de achtste Spanje omdat hij in de gaten kreeg dat het volk het niet langer meer wilde. De tweede republiek duurde tot 1939. Er kwam een president. Er kwamen afspraken tussen kerk en staat. Politiek wordt niet meer door de kerk geregeld.
Verschillen in het land zorgde voor een burgeroorlog.
Deze oorlog was een overwinning voor Franco (leider van de rebellen)
Tijdens deze oorlog werden honderdduizenden mensen mishandeld, gedood of gevangen gezet.
Het Spanje van Franco (1939-1975)
Franco was een alleenheerser, die gesteund werd door de toegestane politieke partij, het leger en de kerk. Het doel van Franco was het herleven van het katholieke Spanje. Dit gebeurde niet altijd zachtzinnig. Het veroorzaakte armoede, honger en ellende.
In de Tweede Wereldoorlog steunde Franco Duitsland. Na 1945 wilden maar weinig landen iets van Spanje weten. Dit veranderde in 1955 toen Spanje lid werd van de Verenigde Naties.
Pas in 1953 ging het weer wat beter met Spanje.
In 1969 werd de kleinzoon van Alfons de achtste, Juan Carlos de Bourbon door Franco aangewezen als zijn opvolger.
In de jaren zestig veranderde de Spaanse samenleving doordat er geld van het buitenland kwam. De industrie nam toe, de economie groeide voorspoedig.
Toch zullen er nog veel aanslagen door de ETA (bevrijdingsbeweging) volgen.
In Spanje zijn stukjes bot gevonden die bewijzen dat er 780.000 jaar geleden al mensen leefden.
Doordat de “vrouw van Gibraltar” (een schedel van 50.000 jaar voor Christus) opgegraven werd, wist men dat er Neanderthalers in Spanje gewoond hebben. Door grotschilderijen weten we dat deze mensen op mammoeten, bizons en rendieren jaagden.
Ook vond men versierd aardewerk en beeldjes waardoor men de geschiedenis van Spanje kent. Zelfs in die tijd (1600 voor Christus) was er al handel met andere landen.Vanuit Italië kwam het gebruik van koper, het maken van zilveren sieraden van Egypte.
Rond 200 voor Christus werd Spanje veroverd door de Romeinen. Keizer Augustus verdeelde het schiereiland in drie gebieden die door de mijnbouw erg rijk werden. In de derde eeuw ging de welvaart (rijkdom) achteruit doordat het land steeds aangevallen werd.
Het Visigotische rijk (415- 711)
Begin vijfde eeuw was het Romeinse rijk zo zwak geworden dat Germaanse stammen. (Vandalen, Alanen en Sueven ) Spanje binnendrongen en er gingen wonen. In 415 veroverde de Visigotische koning Athaulf Catatonie. 50 jaar daarna was heel Spanje verovert door gotische veroveraars.
De katholieke godsdienst bleef ook al hadden de Visigoten een andere godsdienst. Rond 700 werden een aantal Visigoten katholiek waardoor het verschil tussen bezetters (Visigoten) en bevolking weg was. Er veranderde weinig. De gewone mensen werden nog steeds uitgebuit door de kerk en de adel.
Het Moorse Spanje en Reconquista en de katholieke koningen (711-1504)
Bij ruzie’s bij de Visigoten werd in 711 de Moorse veldheer Tarik te hulp geroepen. Binnen tien jaar waren de Moren de baas in heel Spanje. Hierdoor verbeterde de toestand van de lagere bevolkingsgroepen.
Islamieten, christenen en Joden leefden zonder ruzie met elkaar. Het land werd erg rijk. Toch waren er kleine christelijke staatjes die het Moorse rijk bedreigden.
In 1002 was de Reconquista (herovering). Het christelijke Spanje werd weer uitgebreid.
Er ontstonden twee gebieden Castilië en Granada (Moren).
Door het huwelijk van katholieke koningen (Ferdinand en Isabella) werd Spanje weer een land. Koningschap en kerk hadden duidelijke afspraken over het afkeuren van andere kerkelijke en politieke ideeën.
In 1492 werden 150.000 Joden uit Spanje weggejaagd, omdat ze geen christenen wilden worden. Hetzelfde jaar ontdekte Columbus (voor Spanje) Amerika.
De Habsburgers (1504-1700)
Na de dood van Ferdinand en Isabella kwam Karel de eerste aan de macht.
Karel de eerste.
Hij werd in 1519 Keizer van het Duitse Rijk. Door de ontdekking van Amerika werd Spanje het centrum van het eerste echte wereldrijk. Het land bleef betrokken bij godsdienstoorlogen en door de vele Italiaanse bezittingen kon Spanje zich verdedigen tegen de Turken.
Toen Filips de tweede aan de macht kwam moest Spanje politieke macht inleveren. Hij veroverde Portugal maar door de strijd in de Nederlanden, oorlogen tegen de turken en Engeland verzwakte zijn macht. De vele oorlogen binnen en buiten Spanje zorgden ondanks de rijkdommen uit Amerika voor geldnood.
Tijdens de regering van Filips de derde werden zo’n 800.000 mensen uit Spanje verdreven, wat zeer slecht was voor de landbouw, nijverheid en de welvaart.
Ook onder Filips de vierde en Karel de tweede verslechterde de situatie van de mensen in Spanje. De mensen in Spanje werden in hun eigen land uitgebuit waardoor ze in opstand kwamen. In 1640 werd Portugal weer een eigen land. Spanje was door al zijn verliezen geen grootmacht meer.
Bourbons (1700-1868)
In 1700 werd Filips de vijfde van Bourbon koning van Spanje. Spanje verloor weer veel grondgebied (Italiaans, Gibraltar, Zuidelijk Nederlanden).
Door zijn huwelijk met Elisabeth van Parma kreeg Spanje wel weer Napels, Sicilië en Parma (Italië).
Onder Karel de derde kreeg het volk vrijheid en geld. Karel de vierde zorgde weer voor slechtere tijden doordat hij nieuwe oorlogen met bijv. Engeland begon.
In 1808 kan Napoleon (Frankrijk) na enkele oorlogen tijdens de Franse Revolutie de macht over Karel de vierde.
Na een volksopstand werd de broer van Napoleon, Jozef Bonaparte koning van Spanje. De hele negentiende eeuw waren er opstanden en oorlogen.
Spanje raakte veel koloniën kwijt. Alleen Puerto Rico, Cuba en de Filippijnen bleven over.
Revolutie en restauratie (1868-1923)
In 1870 kwam er een nieuwe koning, Amadeus van Aosta (Italiaan). In 1873 trad hij af. De eerste republiek volgde voor een jaar. Er ontstonden grote problemen voor het agrarische Andalusië en het industriële Catalonië. Er volgt een militaire staatsgreep. Koning Alfons de zevende kwam op de troon.
De periode van 1874 tot 1923 bestaat bekend als de restauratie.
In 1890 kwam het algemeen stemrecht, meer vrijheid. Deze vrijheden stelden in praktijk nogal weinig voor. Spanje kwam door allerlei martelingen in een negatief daglicht te staan. In de Eerste Wereldoorlog bleef Spanje neutraal (bemoeide zich er niet mee). Wel verdiende Spanje geld aan de oorlog.
In 1923 verloor het Spaanse leger een gevecht met Marokko. Generaal Primo probeerde in Spanje aan de macht te komen.
Dictatuur, tweede republiek en burgeroorlog (1923-1939)
Generaal Primo zorgde voor de dictatuur ( Alfons de achtste) : alleenheerser in Spanje vanaf 1923.
Alle vrijheden voor het volk waren voorbij. De bevolking werd steeds bozer omdat ze niets zelf konden beslissen. Daarom trad Primo in 1930 af en werd bij opgevolgd door generaal Berequer.
In 1931 verliet Alfons de achtste Spanje omdat hij in de gaten kreeg dat het volk het niet langer meer wilde. De tweede republiek duurde tot 1939. Er kwam een president. Er kwamen afspraken tussen kerk en staat. Politiek wordt niet meer door de kerk geregeld.
Verschillen in het land zorgde voor een burgeroorlog.
Deze oorlog was een overwinning voor Franco (leider van de rebellen)
Tijdens deze oorlog werden honderdduizenden mensen mishandeld, gedood of gevangen gezet.
Het Spanje van Franco (1939-1975)
Franco was een alleenheerser, die gesteund werd door de toegestane politieke partij, het leger en de kerk. Het doel van Franco was het herleven van het katholieke Spanje. Dit gebeurde niet altijd zachtzinnig. Het veroorzaakte armoede, honger en ellende.
In de Tweede Wereldoorlog steunde Franco Duitsland. Na 1945 wilden maar weinig landen iets van Spanje weten. Dit veranderde in 1955 toen Spanje lid werd van de Verenigde Naties.
Pas in 1953 ging het weer wat beter met Spanje.
In 1969 werd de kleinzoon van Alfons de achtste, Juan Carlos de Bourbon door Franco aangewezen als zijn opvolger.
In de jaren zestig veranderde de Spaanse samenleving doordat er geld van het buitenland kwam. De industrie nam toe, de economie groeide voorspoedig.
Toch zullen er nog veel aanslagen door de ETA (bevrijdingsbeweging) volgen.
Monarchie en democratie.
Op 22 november 1975 werd Juan Carlos koning van Spanje. In 1977 werden er vrije verkiezingen gehouden, die gewonnen werd door een democratische partij (Unie van het democratische Centrum)
De nieuwe grondwet volgde in 1928.
REACTIES
1 seconde geleden