Tobet

Hoofdstuk 1 Algemeen Tibet

Historisch Tibet heeft een oppervlakte van 2,5 miljoen vierkante kilometer. Het wordt begrensd door India, Nepal, Bhutan, Birma en China. Tibet bestaat uit drie provincies: Amdo in het noordoosten (tegenwoordig opgedeeld in de provincie Qinghai en een deel van de provincie Gansu); Kham in het zuidoosten (grotendeels opgenomen in de provincies Sichuan, Gansu en Yunnan); U-Tsang in het westen en het midden.Als China het over Tibet heeft, gaat het vaak over Tibet van voor de invasie van 1949-1950.
De hoogste bergen van de wereld, zoals de 8848 meter hoge Mount Everest , liggen in Tibet.
Er wonen 6 miljoen Tibetanen en 7 miljoen Chinezen in Tibet. De meeste Tibetanen spreken Tibetaans. Op scholen is Chinees de voertaal geworden.
De hoofdstad van Tibet is Lhasa. De nationale vlag is een witte berg met twee sneeuwleeuwen en een zon, met daarom heen blauwe en rode stralen. Deze vlag is verboden in Tibet. Dit geldt ook voor foto's van de Dalai Lama Meer dan 90 % van de Tibetanen is voor het Tibetaanse boeddhisme. De Chinese president is officieel de politiek leider, maar het Tibetaanse volk ziet de Dalai Lama als politiek leider. De regering in Tibet is Chinees communistisch.

Hoofdstuk 2 De politieke geschiedenis van Tibet

De geschiedenis van Tibet speelt een belangrijke rol in de discussie over onafhankelijkheid van Tibet. China zegt dat Tibet altijd deel van China is geweest, terwijl Tibet zichzelf altijd als onafhankelijk land zag. De onduidelijkheid hierover heeft veel onduidelijkheid gegeven.
De Tibetaanse geschiedenis begint in de 2e eeuw voor Christus, na de stichting van de Yarlung-dynastie in Centraal-Tibet. Dit is een stichting voor Boeddhistische tempels en beelden. Tibet was nog geen eenheidsstaat: lange tijd werd Tibet nog bewoond door nomadenstammen. In de 7e eeuw werden deze door koning Songsten Gampo samen tot een politieke gemeenschap gemaakt. Deze koning huwde twee prinsessen: één uit Nepal en één uit China. Onder invloed van Gampo en daarop volgende koningen was Tibet gedurende drie eeuwen één van de invloedrijkste staten in Azië.
In 842 viel Tibet uiteen in vorstendommen, maar in de 13e eeuw werden ze weer bij elkaar gebracht door de lama's van Sakya, dit is een bevolkingssoort, die een verdrag met de Mongolen sloten. Er ontstond een relatie tussen de Mongolen en de Tibetaanse lama's. Niet alleen Tibet stond feitelijk onder Mongools bestuur, maar ook China. Ondanks deze relatie bleven zowel Tibet als China onafhankelijke staten, onder Mongools bestuur. Halverwege de 14e eeuw wist Tibet zich los te maken van de Mongolen.
In 1409 werd een nieuwe boeddhistische orde gesticht: de gelugpa. De belangrijkste in Tibet en de belangrijkste lama binnen deze orde, de Dalai Lama, werd zowel religieus als politiek leider. Tussen de Tibetanen en de Mantsjoes die China regeerde, ontstond een soort relatie. De vijfde Dalai Lama werd de leraar van de Mantsjoe keizer, die in ruil daarvoor bescherming bood. Dit had verder geen gevolgen voor de onafhankelijkheid van Tibet. De Mantsjoes hadden invloed in Tibet, maar Tibet maakte nooit deel uit van dit rijk.
Tegen het einde van de 19e eeuw was de macht van de Mantsjoes sterk afgenomen. En Brits-Indië en Rusland gingen belangstelling tonen voor Tibet. Deze landen waren verwikkeld in de strijd om de macht in Centraal Azië. De controle over Tibet was hierbij van belang. Tibet had altijd een politiekbestuur gehad, waarbij het land gesloten bleef voor buitenlanders. Rusland stond in contact met de dertiende Dalai Lama. De Britten waren bang dat de Russen Brits-Indië zouden naderen en vielen in 1904 Lhasa binnen. Er werd een verdrag gesloten waarin stond dat Tibet openstond voor handel met de Britten.
Ook China had nog altijd belangstelling voor Tibet. Het sloot een verdrag met de Britten. Door dit verdrag kreeg China rechten over Tibet. China wilde meer en viel Tibet in 1910 binnen.
Lang zou de bezetting niet duren. De Dertiende Dalai Lama verklaarde Tibet in 1912 onafhankelijk. China oefende nog steeds druk uit op Tibet om zich bij het Moederland te voegen en stuurde troepen. Om Tibet opnieuw te bezetten, tot verbazing van Tibet en het Britse rijk.
Tot 1949 was Tibet nu dus een onafhankelijke staat. In dat jaar kwamen de communisten aan de macht in China en ze wilden Tibet weer bezetten. In oktober 1949 werd Oost-Tibet binnengevallen en begin 1950 werd Lhasa bereikt. In 1951 werden de Tibetanen gedwongen de Zeventienpunten Overeenkomst te tekenen. Hierin werd China machthebber over Tibet. Omdat Tibet in het verleden niet om juridische dingen van de onafhankelijkheid had omgekeken was de status van Tibet onduidelijk.
Door de jaren heen gingen de Tibetanen zich steeds meer verzetten. De opstand werd steeds heviger en op 10 maart 1959 kwam het tot een grote uitbarsting. De Tibetanen kwamen in opstand toen ze vernamen dat de Chinese legerleiding de Dalai Lama gevangen wilden nemen. De opstand ging er hard aan toe. Er kwamen 87.000 Tibetanen om. De Dalai Lama vluchtte naar India, waar hem asiel werd verleend. Hij mocht daar dus onderduiken. China ging vervolgens een politiek voeren waarbij het Tibetaanse volk en haar cultuur onderdrukt werden. Veel persoonlijke spullen werden vernietigd en het grootste deel van de Tibetanen werden gedwongen om het kloosterleven op te geven. Veel land werd afgepakt door de Chinezen die hier hun voedsel gingen verbouwen. Dit leidde tot grote hongersnood voor de Tibetanen.
Tussen 1966 en 1976 was er een Culturele Revolutie, die in Tibet een nog grotere uitwerking had dan in de rest van China. Duizenden Tibetanen werden vernederd, mishandeld, gevangen genomen en geëxecuteerd. Na 1979 was er meer een liberaal bestuur in Tibet. De ergste dingen waren voorbij. Eind jaren ‘80 volgden er weer grote demonstraties van de Tibetanen. Inmiddels was China bezig met een bevolkingsverplaatsingen, de Chinezen trokken dus massaal naar Tibet zodat de Tibetanen in de minderheid waren in hun eigen land.

Hoofdstuk 3 Het Tibetaanse boeddhisme

Het Tibetaanse boeddhisme speelt een grote rol in Tibet. Politiek en religie hebben altijd al met elkaar in verbinding gestaan. Dit komt omdat de belangrijkste persoon binnen het Tibetaanse boeddhisme, de Dalai Lama, altijd al de macht heeft gehad.
Het boeddhisme ontstond in India in de zesde eeuw voor Christus. De stichter, prins Gautama Siddharta, werd 624 jaar voor Christus geboren. Hij groeide op in luxe, maar voelde zich ongelukkig. Om hierover na te denken , bracht hij 6 jaar met vasten en mediteren door. Na de grote verschillen vond hij een soort ‘middenweg’. Hij bereikte het `Bodhi' (`Ontwaken'), en werd `Boeddha' (`Verlichte'). Zo leefde hij, 45 jaar lang, als boeddhist. Hij stelde vier waarheden op. Deze vier waarheden zijn het belangrijkste van het boeddhisme:
- lijden is verbonden met elke vorm van bestaan;
- lijden heeft een oorzaak;
- er kan een einde aan lijden worden gemaakt;
- dit kan bereikt worden door het achtvoudige pad te volgen. Het pad bestaat uit de juiste methodes en handelingen.
Na zijn dood in 543 voor Christus, werden de vier waarheden vastgelegd bij de boeddhistische gemeenschap.
Het boeddhisme wil de mensheid een weg wijzen om zich te bevrijden van alle aardse lijden. Mensen hebben een verkeerde idee van de werkelijkheid waardoor zij verkeerd handelen. Omdat hun handelingen niet altijd juist zijn, zijn ze teleurgesteld. Zo veroorzaken de mensen hen eigen lijden. Wie inziet dat hun eigen ideeën niet altijd juist zijn kan zichzelf voor lijden behoeden en de verlichting bereiken. Hiervoor is dus de hulp van een leraar nodig omdat het bereiken van verlichting erg moeilijk is. Door de boeddhistische leer gingen de mensen in reïncarnatie geloven en zo leerde ze om de verlichting te bereiken.
Binnen het boeddhisme zijn er twee stromingen. De theravada-traditie houdt zich aan de oude leer. De mahayana-traditie gaat er van uit dat mensen niet alleen moeten proberen zichzelf uit het lijden te verlossen, maar iedereen moet helpen dit te doen.
Het boeddhisme bereikte Tibet in de 4e eeuw. De verspreiding werd moeilijk gemaakt door het oude geloof, het bon. Pas in de 7e eeuw brak het boeddhisme door. Een eeuw later kwam de Indiase goeroe ( leermeester) Padmasambhava (Guru Rinpoche) naar Tibet en stichtte daar het eerste klooster.
Padmasambhava leerde het mahayana-boeddhisme en gebruikte hierbij nog een beetje oude bon-rituelen. Het Tibetaanse boeddhisme doet alles aan de rituelen, meditatie, tantra's en mystieke teksten van het bon. Op sommige Tibetaanse afbeeldingen zie je mensen in gemeenschap. Dit wordt soms als seksuele handeling gezien Het is een afbeelding van twee tegengestelde krachten, de mannelijke en het vrouwelijke. Als ze verbonden worden, worden ze een.
Kenmerkend voor het Tibetaanse boeddhisme zijn het uitgebreide leven met meditatie en zelfbeheersing. En wat nu wel blijkt het belangrijkste van het Tibetaanse boeddhisme is de lama, de geestelijk leraar die zorg draagt voor zijn leerlingen. Het Tibetaanse boeddhisme wordt ook wel lamaïsme genoemd. Het is dus niet zo dat elke monnik in Tibet een lama is.Een lama is uitverkoren en opgezocht. De belangrijkste lama is de Dalai Lama.
Het Tibetaanse boeddhisme heeft verschillende scholen en tradities, de belangrijkste zijn:
-Nyingma, gebaseerd op teksten en vertalingen uit de eerste boeddhistische periode in Tibet. Het lijkt nog veel op het bon.
-Kargyu, deze is nog voor de oudste Indiase leraren.
-Sakya, dit was vroeger de machtigste stroming.
-Gelug, komt tegenwoordig het meest voor. Deze staat voor nieuwe hervorming van het boeddhisme. Het gezicht, en de belangrijkste leraar, van de Gelugpa's is de Dalai Lama.
De boeddhistische scholen in Tibet verschillen ontzettend. Elke methode is anders. Het gaat wel allemaal om Boeddha. De lessen zijn gebaseerd op de teksten van boeddha. De leer van boeddha is dus steeds hetzelfde. Het boeddhisme maakt in Tibet onderdeel uit van het dagelijks leven en is de basis in de Tibetaanse cultuur. Dat is nu wel duidelijk.

Hoofdstuk 4 De Dalai Lama

De Dalai Lama is zowel religieus als politiek leider van het Tibetaanse volk. Sinds zijn vlucht in 1959 woont de Veertiende Dalai Lama in India. Hierbij is geweldloosheid het belangrijkst.Je bereikt niets met geweld volgens het boeddhistische geloof.
In 1409 werd in Tibet het Gelugpa-orde gesticht. Deze orde had veel macht. De leiders volgden elkaar op door reïncarnatie. De derde was in 1578. Deze monnik kreeg toen als eerste de titel Dalai Lama ('Oceaan van Wijsheid'). De Dalai Lama wordt gezien als de beschermheilige van Tibet en het boeddhisme. Hij wordt ook wel bodisattva genoemd. Een bodhisattva is een wezen dat de Boeddha in zichzelf heeft gevonden. De Dalai Lama is een ook wel 'tulku': hij kan zijn eigen wedergeboorte kiezen. Van alle Dalai Lama's hebben de Vijfde (1617-1682), de Dertiende (1876-1933) en de huidige Veertiende een belangrijke rol op in de politieke kunnen spelen.
In 1933 overleed de Dertiende Dalai Lama en had de Tibetaanse regering de taak zijn reïncarnatie te vinden. In 1937 werd Lhamo Thondup in Taktser in Amdo, Oost-Tibet gevonden. Het bleek dat dit jongetje de reïncarnatie van de dertiende Dalai Lama was. Hij werd 6 juli 1935 geboren als een van de zes kinderen van een boerenechtpaar. In 1939 vertrok hij naar Lhasa waar hij 22 februari 1940 officieel als Veertiende Dalai Lama benoemd. Bij zijn benoeming werd zijn naam veranderd in Tenzin Gyatso. Hij kreeg vanaf zijn zesde jaar een religieuze, boeddhistische opleiding volgens alle regels van het Tibetaanse geloof. Er werd aandacht besteed aan de taak die Dalai Lama's op achttienjarige leeftijd op zich nemen:
- Het dragen van de politieke verantwoordelijkheid voor de staat Tibet.
Eind 1949 werd Tibet geconfronteerd met een Chinese inval en er werd besloten niet langer te wachten met de machtsoverdracht van de zestienjarige Dalai Lama. In December 1949 viel China Oost-Tibet binnen en het Volksbevrijdingsleger trok op naar Lhasa. In 1951 was Tibet in zijn geheel bezet door de Chinezen. In volgende jaren voerde de Dalai Lama hierover veel gesprekken met de Chinese regering. In 1954 in Beijing met Mao Zedong en in 1956 met Zhou En-lai. Beide gesprekken leverden voor Tibet niets op. Tibet bleef afhankelijk van China.
Na geruchten over de arrestatie van de Dalai Lama door de Chinese bezetters, kwam het in Lhasa op 10 maart 1959 tot een hevige volksopstand door de Tibetanen. Tibet verloor waarna de Dalai Lama naar India vluchtte, gevolgd door tienduizenden landgenoten. Daar probeerde hij steun te krijgen voor Tibet. Met toestemming van de Indiase overheid bouwden de vluchtelingen een bestaan op in India. Er werd een democratisch regeringsstelsel en een grondwet ingevoerd. De Dalai Lama heeft verklaard in een onafhankelijk Tibet geen regeringsfunctie te willen hebben. Hij vond dat een Dalai Lama er uitsluitend voor het geloof moest zijn.
Sinds zijn vlucht heeft de Dalai Lama zich intensief ingezet voor de Tibetanen. Hij reist de hele wereld af. De Dalai Lama heeft ook vier keer Nederland bezocht (1973, 1986, 1990 en 1994). Als leider bezoekt hij de in vele landen opgezette Tibetaanse boeddhistische centra en als politiek leider spreekt hij regelmatig met belangrijke politici. De Dalai Lama heeft pogingen ondernomen om tot een politieke oplossing tussen China en Tibet te komen die voor beide partijen aanvaardbaar zou moeten zijn. Vanwege zijn voortdurende nadruk op geweldloosheid en zijn streven naar vrede heeft de Dalai Lama vele eredoctoraten en vredesprijzen in ontvangst mogen nemen, zoals de Nobelprijs voor de Vrede (10-12-89).

Hoofdstuk 5 DE TOEKOMST

De tijd voor Tibet en de Dalai Lama begint te dringen. Traditioneel kiest de Lama na de dood van de Dalai Lama de volgende Dalai Lama. Maar het gebeurd nu door middel van reïncarnatie. De Lama zoekt het aangewezen, uitverkorene jongetje op. De Boeddha is en blijft de vader van wie de Dalai Lama een reïncarnatie is. In 1989 overleed de Tiende Lama.
Na zijn dood ging een commissie in opdracht van de Chinezen op zoek naar zijn reïncarnatie. De Dalai Lama was op de hoogte van deze situatie. De gekozen reïncarnatie, Gedhun Choekyi Nyima, werd door de Dalai Lama goedgekeurd. Als reactie hierop wilden de Chinezen ook een eigen kandidaat kiezen. De door de Chinezen aangewezen Lama, Gyaltsen Norbu is toen officieel benoemd, de door de Tibetanen aangewezen Lama, is gearresteerd. Sindsdien is niets meer van hem vernomen, China gaf wel toe dat zij de jongen vast hielden.
Wanneer de huidige veertiende Dalai Lama komt te overlijden, bestaat de kans dat China (via de door hen gekozen Lama) zelf een nieuwe Dalai Lama kan aanwijzen. De huidige Dalai Lama heeft daarom gezegd dat hij buiten Tibet zal worden herboren of niet zal worden herkend. Dit als een troost voor de Tibetanen. In dat geval zal hij de voorlopig laatste Dalai Lama zijn. Omdat juist de Dalai Lama staat voor de Tibetaanse onafhankelijkheid, hoopt de huidige Dalai Lama, als laatste wens, dat er een politieke oplossing wordt gevonden voordat hij overlijdt.