Nieuw Zeeland

INHOUDSOPGAVE: * Inleiding * Algemeen * Geschiedenis * Het klimaat * Maoricultuur * Flora en Fauna * Abel Tasman * Afsluiting * Literatuurlijst Inleiding Ik heb voor Nieuw Zeeland gekozen omdat mijn oom daar op vakantie naar toe is geweest. Door zijn verhalen en mooie foto’s ben ik op het idee gekomen om mijn werkstuk over Nieuw Zeeland te houden. Dankzij zijn bezoek aan het land heb ik veel informatie kunnen krijgen over Nieuw Zeeland. Naast alle andere onderwerpen die ik ga bespreken is dit mijn onderzoeksvraag: Hoe leeft en is de maori in nieuw Zeeland gekomen? 1. Algemeen 1.1 Het land. Nieuw zeeland ligt in het werelddeel Oceanië, het ligt ten zuidoosten van Australië. In de Stille Oceaan. Het bestaat uit twee grote eilanden (het Noorder- en Zuidereiland) en tal van kleinere eilanden. Nieuw-Zeeland is acht maal groter dan Nederland (270534 km²) en telt 3,5 miljoen inwoners. Het was oorspronkelijk bijna geheel met bossen bedekt. Maar de komst van de Maori's en de Europeanen had een enorme ontbossing tot gevolg. De Maori’s zijn de oorspronkelijke bewoners.
1.2 Bijzonderheden van het land De eilanden worden van elkaar gescheiden door Cook Strait. Het Noordereiland heeft actieve vulkanen, talrijke geisers en warme bronnen. Het Zuidereiland wordt beheerst door de zich langs de westkust uitstrekkende, ruim 300 km lange Nieuw-Zeelandse Alpen, die aan de westkant, met z’n grote gletsjers, steil aflopen en in het oosten overgaan in de brede vlakte. De oorspronkelijke plantengroei is in de 19e eeuw gerooid voor de aanleg van weiden. Nieuw Zeeland heeft een unieke dierenwereld met vooral inheemse vogelsoorten zoals de kea, de kakapo en de kiwi. Het kleine ontoegankelijke eilandje Steward ten zuiden van het Zuidereiland is 1746 km2 groot, er wonen daar ongeveer 800 mensen. Verder zijn er ook nog een paar eilanden en eilandengroepen in de Stille Zuidzee. 1.3 De Vlag De vlag van Nieuw-Zeeland lijkt sterk op die van Australië. In de linkerhoek zie je de vlag van Groot-Brittannië. De vier sterren op de vlag zijn afgeleid van het sterrenbeeld 'Zuiderkruis' of te wel 'Southern Cross'. Het sterrenbeeld is elke nacht (bij onbewolkt weer) te zien. Het sterrenbeeld gaat in Australië en Nieuw-Zeeland nooit onder. Net als de grote beer in Nederland nooit achter de horizon zal verdwijnen. 2. Geschiedenis 2.1 Vulkaan 26.500 jaar geleden vindt de grootste vulkaanuitbarsting uit de geschiedenis plaats op het Noordereiland. Deze uitbarsting heeft wereldwijd gevolgen leidt tot de vorming van een meer, die tegenwoordig bekend is als Lake Taupo. Tijdens een latere uitbarsting in 181 die tot in China en Rome de lucht kleurde, is het meer tot z’n huidige grote uitgegroeid. 2.2 Bevolking Tussen 500 en 1300 vestigen de eerste Polynesiërs,die vanaf dan maori’s heten, zich in het noorden van het land dat zij Aotearoa noemen. Sommige vondsten wijzen op eerdere bewoning, maar daar is geen zekerheid over. Op enkele vleermuizen na komen er dan nog geen zoogdieren voor. De eerste Europeanen die in Nieuw Zeeland aankomen zijn Abel Tasman en zijn bemanning die in december 1642 in het noorden van het Zuidereiland contact maken met lokale Maori’s. De ontmoeting verloopt erg stroef en nadat enkele manschappen gedood zijn, vertrekt deze Nederlandse ontdekkingsreiziger zonder aan land te zijn geweest richting Tonga. In oktober 1769 gaat de Britse luitenant James Cook wel meerdere keren aan land en hij is in staat handel te drijven met de Maori’’s. Vanaf ong. 1790 bezoeken Britse, Fransen en Amerikaanse walvisvaarders regelmatig de wateren rond Nieuw Zeeland en enkele decennia later vestigen de eerste Europeanen zich op Nieuw Zeeland. Omdat de Europeanen zich overal mee gingen bemoeien en door de wapen verkoop aan de Maori’s, breken er regelmatig ruzie’s uit tussen Maori’s onderling en Europeanen (die Pakeha worden genoemd ). In een poging een eind te maken aan de onenigheden over land, wordt op donderdag 6 februari 1840 door enkele Maori stamhoofden en vertegenwoordigers van de Britse Kroon het Verdrag van Watangi getekend. Vanaf dat moment is Nieuw Zeeland een zelfstandige Britse kolonie en zijn er afspraken over de verdeling van land. Als gevolg van het niet nakomen van het verdrag door de verschillende partijen, lopen de spanningen regelmatig hoog op. Tussen 1845 en 1872 vinden er veel conflicten plaats die samen bekend staan als de “New Zealand Wars” of “ The Land Wars”. De “Dog Tax War” in 1890 is het laatste grote gewapende conflict. Ook daarna zijn nog niet alle onenigheden verholpen, maar veelal worden ze in de rechtbank opgelost. In 1893 voerde Nieuw-Zeeland als eerste land algemeen stemrecht voor vrouwen in. 2.3 Ontwikkeling Tijdens de Eerste- en Tweede wereldoorlog vechten veel Nieuw-Zeelandse militairen in Europa en Afrika mee met het Britse leger. De dreiging van een Japanse aanval op Nieuw-Zeeland zorgt ervoor dat ook in Nieuw-Zeeland zelf militairen in hoogste staat van paraatheid worden gebracht. Deze aanval kwam echter nooit. De jaren na de oorlog oorlog houdt Nieuw-Zeeland een sterke band met het Verenigd Koninkrijk en blijft daar voor een groot deel afhankelijk van. Maar in 1973 gaat het land over van de Pond Sterling op de Dollar. En vanaf 1973 gaat het Britse moederland zich steeds meer richten op Europa. Vanaf 1984 bouwen regeringen het land dat tot nu toe veel landbouw heeft om tot een land met veel meer industrie. In 1985 is er een ruzie met Frankrijk, dat in de haven van Auckland het schip van Greenpeace, de Rainbow Warririor tot zinken brengt. Tot en met 1993 worden de regeringen van Nieuw-Zeeland elke drie jaar gekozen. Vanaf 1996 verandert dit zodat ook kleinere partijen een kans krijgen.
3. Het klimaat in Nieuw Zeeland Nieuw-Zeeland ligt in een gebied met een gematigd klimaat en de verschillen tussen de seizoenen zijn niet groot. Het warmste klimaat moet men opzoeken in het noordelijk uiteinde van Auckland Peninsula. Het meest koude in de zuidwestelijke flanken van de Southern Alps. In heel het land overheersen de westenwinden. Het land kent een matige tot grote regenval. Het zuidelijk gelegen centraal gebied van South Island is het droogste met een gemiddelde regenval van 508 mm per jaar. Het vochtigste gebied is het zuidwesten met 5590 mm per jaar. In de hoofdstad Wellington wisselen de temperaturen van 20,1° in de januari (zomer) tot 5,6° in juli (winter). Hier bedraagt de gemiddelde regenval 1230 mm per jaar. In Auckland is het altijd wat warmer: 23,4° in januari en 7,8° in juli. Het regent hier ook iets minder: 181 mm gemiddeld per jaar. De zon schijnt ongeveer 2000 uren per jaar. Gemiddelde temperaturen
Stad Januari Juli Neerslag in mm Zonuren
Auckland 19-23° 8-14° 1185 2070
Wellington 16-20° 6-11° 1230 2040
Christchurch 16-22° 2-11° 655 2040
Dunedin 15-19° 3-10° 785 1660 4. De Maoricultuur 4.1 Algemeen Maori’s leven in heel Nieuw-Zeeland, voornamelijk op het Noordereiland. Ze hebben een goed gevoel voor humor en staan open voor andere culturen. De beste plek om de Maori’s te ontmoeten is Rotorua. Hier organiseren ze traditionele feestmaaltijden, hangi’s, en exploiteren ze het gebied waar ze zo vertrouwd mee zijn. De Maoricultuur krijgt steeds meer aandacht. Op scholen wordt de taal van de Maori’s en hun tradities en muziek onderwezen. Oude tradities en kustvormen zijn generatie op generatie overgebracht. In Rotorua, op het Noordereiland, Is de Maoricultuur in al haar vormen uit zowel het heden als het verleden aanwezig. Bezienswaardig zijn de gemeenschapshuizen (marae) en kerken verfraaid met verfijnd houtsnijwerk. De ogen van de uitgesneden goden zijn ingelegd met parelmoer. In Rotorua worden voor toeristen maoridansen opgevoerd. Tien procent van de bevolking wordt gevormd door de Maori’s, maar omdat gemengde huwelijken veel voorkomen, neemt het aantal ‘zuivere’ Maori’s af. 4.2 De geschiedenis van de maori Rond 800 na Chr. vestigden zich volkeren van de Oost-Polynesische eilanden in het tot dan onbewoonde Nieuw-Zeeland. Ze hadden in hun grote kano's, die gemaakt waren met primitieve wektuigen, duizenden kilometers afgelegd en daarbij hevige stormen en hoge golven overwonnen. Dit in de tijd waarin de Europese zeevaarders al bang waren als ze buiten de Middellandse Zee kwamen! Bij aankomst van de eerste blanken gaven deze volkeren zichzelf de naam 'tangata maori' of 'het gewone volk' en de blanken noemden ze 'pakeha's' of 'niet-maori'. Niemand weet precies waarom ze hun land van herkomst verlieten. Schriftelijke bronnen hebben nooit bestaan, alles informatie is mondeling overgebracht.
4.3 Het begin Volgens de legende (de maori hebben een rijke cultuur aan legenden) was er een bepaald doel; 'Aotearoa' (het land van de lange witte wolk), dat tevoren ontdekt was door de legendarische zeevaarder Kupe. Wetenschappers breken zich hun hoofden over waar de maori’s vandaan komen (het is bijvoorbeeld verwarrend dat hun traditionele voedsel, de zoete aardappel kumara die ze met zich meebrachten, eigenlijk in Zuid-Amerika thuishoort, terwijl de maori taal een Polynesisch dialect is, en een beetje lijkt op dat van Hawaï ), heeft de legende voor alles een -sprookjesachtige- verklaring. Hawaiki is daar het oerland waar alles begon, en het lag waarschijnlijk in het Frans-Polynesie van nu (Tahiti). Eerder werd natuurlijk de wereld geschapen. En in minder dan zeven dagen. In in het begin lagen vader Rangi (de hemel) en moeder Papatuanuku (de aarde) innig bijeen, met de vier goddelijke kinderen tussen zich in. Maar de oudste zoon, Tanemahuta, wist zijn broeders ervan te overtuigen dat ze zich uit de omarming van hun ouders los moesten maken en deze ook van elkaar moesten scheiden. Zo kwamen er een aparte hemel en aarde. De nevel, dauw en regen zijn de tranen van deze voorvaderen, die tot nog toe over hun scheiding huilen. 4.4 De volkeren Er is nooit 1 maori-volk geweest. Er verdeelden zich verscheidene stammen over het land en ze koesterden bepaald niet altijd vriendschappelijke gevoelens voor elkaar. Het kwam dikwijls tot bloedige conflicten tussen de afzonderlijke stammen. Zo ontstonden de eerste pa, versterkingen met palissaden eromheen, waarin de stamleden zich bij een aanval konden terugtrekken. De maori's slaagden erin de moriori te verdrijven, een vredelievend volk uit Melanesie of Micronesie, dat op vele plaatsen uitgestorven is of naar de huidige Chatham-eilanden werd verjaagd. Als de verhouding met de naburige stammen goed was, dan kwam het wel tot gemeenschappelijke feesten. Niet zonder de bezoekers eerst even aan de tand te voelen. Men wierp een speer voor de voeten van de gasten in de grond. Trokken deze de speer weer uit de grond, dan was alles in orde en wist men dat ze met vreedzame bedoelingen kwamen. Ruzies konden slecht aflopen: overwonnen vijanden werden het slachtoffer van kannibalisme en ze lieten de getatoeëerde hoofden zien. Wie het leven behield, was doorgaans gedoemd tot een slavenbestaan. 4.5 Hun voeding Maar de maori's voedden zich niet alleen met mensenvlees. Eeuwenlang jaagden ze op de moa's, de inheemse reuzenloopvogels, die naast de zoete aardappels op het menu stonden. Als je bij de maori’s op bezoek gaat krijg je echte traditionele maaltijden, deze worden gemaakt in een soort ondergrondse oven. Een kookpot in de aarde, door sommige maori’s nog gebruikt. 4.6 De beschaving Bij de komst van de blanke kolonisten met hun geweren leek de tijd van de maori's voorbij. Gevechten met de blanken, maar ook infectieziekten die van andere landen kwamen roeiden het natuurvolk bijna uit. Na korte tijd was nog een derde over. De toenemende overmacht van de Europeanen drong ook de cultuur en de gebruiken van de maori's naar de achtergrond. De moderne tijd vonden ze steeds leuker worden. Steeds minder maori's namen de moeite oude dingen als het slijpen van jade te leren. Of het tatoeëren, waarbij de versieringen op de gezichtshuid (moko) ooit aangaven tot welke stam iemand behoorde en welke rang hij had. Met een scherp vogelbotje werd in het vlees gekrast en dan kleurde men deze tatoeages met donkerblauwe kleurstof (meestal kauri-hars). Na de landoorlogen rond 1860, waarbij de maori's ernstige verliezen leden, werden deze tatoeages steeds minder gedragen. Meer en meer werden de maori-vestingen verlaten en daardoor werd het ook leeg in de marae, het ontmoetingshuis en sociale centrum van het dorp. Hier werd gemeenschappelijk feestgevierd en gerouwd, en hier werden ook gasten ontvangen. Nu nog hebben de dorpen met een maori-bevolking een marae, die strikt verboden terrein is voor pakeha's of niet-maori's. Maori-dansbewegingen zijn doorgaans speels, ritmisch, gelijkvormig en vaak nogal traag. Alleen de 'haka', die als krijgsdans maar ook ter begroeting van gasten meestal door mannen wordt uitgevoerd, is totaal anders: krachtig, met veel schokkende bewegingen en zelfs dreigend, wanneer de tong van de dansers als bij een slang naar voren schiet en de oogappels in de opengesperde ogen worden rondgedraaid. Tegenwoordig hebben maori-liederen naast traditionele liederen ook christelijke liederen. De zendelingen uit Europa, die kort nadat James Cook het land ontdekt had, er hun werk deden , hebben goed werk geleverd. Het was niet moeilijk de maori’s duidelijk te maken dat de blanke indringers alleen maar zoveel succes konden hebben omdat hun god oppermachtig was... Op hun eigen natuurgoden, zoals de god van de wind, de zeegod en de god van de aardbevingen en het vuur, konden ze niet meer rekenen. Tegenwoordig zet de staat zich ervoor in het land en de cultuur van de maori's te behouden. Ze proberen om de maori’s zich goed te laten voelen. Dit doen ze door een eigen radio- en televisieprogramma, en door middel van aparte maori-scholen waar de taal en de cultuur levendig kunnen blijven. Het maori is nu een officiele taal en bijna 70.000 Nieuw-Zeelanders spreken het. In de Nieuw-Zeelandse samenleving wordt nog voortdurend gepraat over het landeigendomsrecht van de maori's, dat wil zeggen over de vraag welke aankopen van maori-land ten tijde van de ondertekening van het verdrag van Waitangi nu legaal waren en welke niet. Men betreurt het feit dat er onder de jonge werklozen in verhouding meer maori's zijn dan andere Nieuw-Zeelanders en dat die jongste generatie in de grote steden straatbendes vormt, zoals de mongrel mob (die hun gezichten nog steeds tatoeeren). In de kranten lezen we hier toch regelmatig racistische opmerkingen. Om zich maori te mogen noemen, moet een Nieuw-Zeelander maori-bloed in zijn aderen hebben. Bewijzen moeten niet geleverd worden, men moet alleen een verklaring afleggen. Ook als ze blauwe ogen en rode haren hebben. 5. Flora-Fauna 5.1 Algemeen Doordat Nieuw Zeeland eeuwenlang geïsoleerd was van de rest van de wereld, heeft het land een unieke Flora en fauna. Oorspronkelijk was bijna het hele land met bossen bedekt, maar door de komst van de Maori en de Europeanen is het teruggebracht tot een kwart. De nu nog overgebleven oerbossen bestaan uit Kauribomen, Boomvarens en mossen. De zeldzame Kauribomen kunnen meer dan 50 meter hoog worden en komen alleen nog op het Noordereiland voor. De Kauri is de op één na grootste boom ter wereld en te herkennen aan zijn zilvergrijze stam. De meeste woudreuzen staan in een groot bos ten zuiden van Omapere. Hier staat ook de allergrootste en oudste Kauri van het land, die door de Maori Tane Mahuta wordt genoemd, wat God van het bos betekent. De Maori geloven dat Tane de zoon is van Rangi (vader de hemel) en Papa (moeder de aarde) de twee oppergoden. Volgens de mythologie heeft Tane z’n ouders uit elkaar gedreven, om zo lucht, ruimte en vrede te creëren zodat leven kon ontstaan. De boom is ongeveer 2000 jaar oud en rond de 52 meter hoog.
5.2 Flora Op het Noordereiland vind je ook een grote hoeveelheid vulkanen, een aantal bekende zijn: Mt Tongariro, Mt Ngauruhoe en Mt Ruapehu. Deze zijn de laatste paar jaar nog actief geweest. Door de vele vulkanische uitbarstingen door de eeuwen heen, vind je op het Noordereiland veel kratermeren, met spuitende geisers, kokende modderpoelen en heerlijke warmwaterbronnen die absoluut de moeite waard zijn voor een bezoek. De zuidwest kust van het Zuidereiland bestaat voornamelijk uit fjorden, allemaal zijn ze onderdeel van het grootste Nationale park van Nieuw Zeeland, het Fjordland NP. De fjorden zijn tijdens de ijstijden ontstaan. De kust van het eiland werd namelijk uitgeschuurd door het ijs waardoor er diepe valleien ontstonden, later zijn deze overstroomd door het smeltwater. Het park behoort tot de meest regenrijke gebieden ter wereld waardoor er een unieke vegetatie is ontstaan. Het gevolg is een soms ontoegankelijke wildernis met donkere bossen, ijskoude meren, woeste rivieren en bodems bedekt met groene varens en mossen. In het park leven ontzettend veel dieren, waaronder herten, gemzen, wilde varkens, pinguïns, zeehonden en dolfijnen. Wanneer je door dit park (of één van de vele andere bosrijke gebieden die Nieuw Zeeland rijk is) wandelt dan zal je opvallen dat de natuur in Nieuw Zeeland één van de mooiste ter wereld is, hoogstwaarschijnlijk zal je een fantail tegenkomen, een grappig klein vogeltje met een mooie waaierstaart die hij vol trots zal laten zien terwijl hij druk om je heen vliegt. Dit doet hij omdat wanneer je door struikgewas loopt, kleine insecten opvliegen die hij dan kan vangen. Daardoor is de kans groot dat wanneer je wandelt door de bossen je gezelschap krijgt van een Fantail. Vaak zie je ze ook bij bloemen die veel insecten trekken. 5.3 Fauna Doordat Nieuwe Zeeland zo ver verwijderd was van de rest van de wereld, waren de vleermuizen de enige zoogdieren die het land hadden weten te bereiken. Dit veranderde met de komst van de Europeanen. Zij brachten dieren mee zoals vossen, katten en andere roofdieren. De inheemse diersoorten kregen er hierdoor veel meer natuurlijke vijanden bij en veel vogelsoorten zijn hierdoor uitgestorven
Gelukkig zijn er vandaag de dag nog veel verschillende vogels te bewonderen, waaronder de Kiwi. Dit vleugelloze vogeltje is zo’n 30 centimeter hoog en praktisch blind. Ze leven voornamelijk 's nachts en voeden zich met wormpjes en andere kleine insecten. De Kiwi is het nationale symbool van Nieuw Zeeland. De inwoners noemen zichzelf Kiwi’s en ook de kiwivrucht is naar het vogeltje vernoemd. Ooit leefden er Moa’s op het eiland, dit waren grote vleugelloze vogels van 3 meter hoog, een beetje lijkend op de struisvogel die wij vandaag de dag kennen. Ze leefden van vruchten en bladeren. Ze waren makkelijk te vangen en er werd dan ook veel op ze gejaagd, dit zorgde er dan ook uiteindelijk voor dat ze uitstierven. Een ander zoogdier wat door de Europeanen is meegebracht is de Opposum, een klein roofdiertje dat een beetje op een vos lijkt. Ze dachten deze diertjes te kunnen verkopen, maar er was geen vraag voor. Uiteindelijk werden ze in de vrije natuur los gelaten en vandaag de dag is het een ware plaag. Er zijn er veel te veel! Ze ruïneren alle flora en fauna in het land. Er worden zelf beloningen uitgedeeld per gedode Opposum, veel van hen worden ook langs de kant van de weg gevonden, omdat ze onder de wielen van een auto zijn gekomen. Van hun vacht worden veel producten gemaakt, waaronder bontjassen, tasjes en sjaals. Voor de kust van het plaatsje Akaroa, op het zuidereiland leeft de Hector dolfijn, één van de zeldzaamste en meest bedreigde dolfijnsoorten die er bestaat. De Hector dolfijn is de kleinste dolffijnsoort ter wereld en werd in de 19-de eeuw ontdekt door de Britse wetenschapper Sir James Hector. Je kunt ze herkennen aan hun donkere, bijna zwarte rugvin, die veel minder puntig is dan de rugvin van andere dolfijnsoorten. Er worden boottochten georganiseerd naar zee, zodat je, als je geluk hebt, tussen de dolfijnen kan zwemmen. Doordat ze zo nieuwsgierig zijn is de kans groot dat ze langs je boot komen zwemmen. Zorg dus dat je in zo’n geval een goede camera bij je hebt. Het Zuidereiland kent nog veel meer zeldzame diersoorten, zoals de ‘yellow eyed’ pinguïn die het meest voorkomt op Otago Peninsula, een schiereiland voor de kust van het Zuidereiland vlakbij het plaatsje Dunedin. Op dit eiland vind je het Penguin Rescue Center, hier werken vrijwilligers die er voor zorgen dat de toeristen niet te veel lawaai maken en niet te dicht bij ze komen of ze zelfs aanraken. Om de toeristen toch de pinguïns te laten zien zijn er loopgraven gemaakt met zogenaamde kijkgaten. Als je in zo’n loopgraaf staat, lijk je een stuk kleiner en de pinguïn zal dan denken dat je ongevaarlijk bent en verder gaan met z’n bezigheden. Ze zijn herkenbaar aan de gele streep rond hun ogen, waardoor het lijkt alsof ze een zonnebril op hebben. De pinguïns zijn niet de enige dieren op dit schiereiland, op de rest van de stranden komen enorme kolonies albatrossen en zeehonden voor waar je gewoon tussendoor kunt lopen. Hierdoor krijgt een anders zo normale strandwandeling heel veel extra’s en kun je de meest fantastische foto’s maken. 6. Abel Tasman De Nederlandse ontdekkingsreiziger en zeeman Abel Tasman zag op 13 december 1642 een groot en bergachtig land aan de horizon. Het was een onbekend land, dat nog niet op de kaart stond. Met zijn schepen Zeehaan en Heemskerk verkende
Abel Tasman de ruige kust. Na vier dagen liet hij de ankers zakken in een rustiger deel van de kust. Op het strand verschenen schreeuwende donkere mannen. Al snel kwamen ze in grote kano's naar de schepen toe. Tasman liet hen lakens, kralen, spijkers en messen zien. Misschien kon hij deze goederen ruilen tegen voedsel en water. Maar de donkere mannen bleven maar schreeuwen. Een paar wilden zelfs aan boord van de Heemskerk. Dat vond Tasman te gevaarlijk en hij zei tegen zijn matrozen: "Laat ze niet aan boord komen!" Tasman wilde ook de bemanning van de Zeehaan waarschuwen. Daarom stuurde hij er vijf matrozen in een roeiboot er naar toe. Maar de roeiboot werd aangevallen. Drie matrozen werden er doodgeknuppeld en in zee gegooid. De andere twee werden zwaargewond. De schepen vuurden kanonschoten af. Dat hielp. De donkere mannen peddelden geschrokken terug naar het strand. De Zeehaan en de Heemskerk haalden meteen hun ankers op. Ze moesten zo gauw mogelijk weg van deze gevaarlijke kust. Tasman gaf het onbekende land de naam Statenland. Later werd dit verre land naar de provincie Zeeland genoemd: Nieuw-Zeeland. Pas honderd jaar later kwamen er weer Europeanen in Nieuw-Zeeland aan. Ditmaal waren het Engelse ontdekkingsreizigers. In 1840 werd Nieuw-Zeeland een kolonie van Engeland. Onderzoeksvraag Hoe leeft en is de maori in nieuw Zeeland gekomen? De wetenschappers weten niet waar de maori’s oorspronkelijk vandaan komen. Het voedsel wat ze meenamen komt uit Zuid- Amerika, terwijl de taal lijkt op Hawai’s. Hun oerland ligt waarschijnlijk in Tahiti. Het is dus nooit echt bewezen waar ze oorspronkelijk vandaan komen. Er zijn nog steeds maori’s die leven als hun voorouders. Ook zijn er nog steeds maori’s die in het stamgebied van hun voorouders leven. De kledingdracht is bij sommige maori’s nog steeds hetzelfde als vroeger, net als de grote tatoeage. Een groot deel van de maori’s is ook gaan leven als de doorsnee inwoner. Zij hebben gewoon dezelfde rechten, maar het is over het algemeen wel zo dat ze minder goede banen hebben.
Afsluiting Ik vond het leuk om dit werkstuk te maken en heb er heel veel van geleerd. Het was veel werk, het opzoeken van alles en ook nog plaatsjes zoeken kost veel tijd. Wel vind ik dat het mooi is geworden. Sommige dingen vond ik wel erg moeilijk. Maar dan heb je altijd nog een vader,moeder of verzorger’s. Zij hebben mij goed geholpen. En als laatste wil ik u succes wensen met lezen en veel plezier. Literatuurlijst Boeken: * Titel: Nieuw Zeeland
Schrijver: Valerie Hill
Illustratie’s: Noeline Lapwood * Titel: Nieuw Zeeland
Schrijver: Bruni Gebauer Huy en Stefan Huy Internet: * www.wikipedia.org * www.vwkweb.nl * www.nieuwzeelandplein.nl
En voor de rest is mijn oom een goede informatie bron geweest.