Nederlandse Spoorwegen (NS)

1. Inleiding Op de spoorwegen in Nederland rijden heel veel treinen. Iedere dag rijden er wel 4500 reizigerstreinen en 280 goederentreinen over ongeveer 2800 kilometer spoor. Het is een ingewikkelde organisatie om dit vele treinverkeer in goede banen te leiden. In Nederland regelt de N(ederlandse) S(poorwegen) verreweg het meeste treinver-keer. De NS Verkeersleiding zorgt ervoor dat alle treinen en reizigers snel en veilig op hun plaats van bestemming aankomen. Er zijn 17 NS verkeersleidingsposten in Nederland. Hier worden via computerlijnen de treinen gevolgd. De computer controleert of de wissels goed staan en of er geen andere treinen op dezelfde route rijden. Als alles veilig is, gaat het sein automatisch op groen. De trein mag vertrekken. De dienstregeling bestaat uit een aantal gedeeltes. Daarom zet ik bij elk gedeelte de naam er dikgedrukt boven. 2. De dienstregeling. NS Reisplanner Voordat je op reis gaat, is het verstaandig om je reis

te ‘plannen’. Je moet weten waar en hoe laat je moet vertrekken, of je rechtstreeks kunt reizen of moet overstappen en hoe laat je aankomt. Je kunt daarvoor het Spoorboekje gebruiken, maar ook de NS Reisplanner, de treindienstregeling op deskette. Hiermee kun je op je eigen computer vertrek en aankomsttijden opvraagen. Je krijgt dan de snelste route en je kunt ook de prijs vanhet kaartje op je scherm opvragen. De Ns reisplanner (Windows of MS Dos) kun je op het station of in de boekhandel kopen. Hij is ook te vinden op internet. Op de NS-site: http://www.ns.nl. Informatie op Teletekst en Internet. Soms zijn er werkzaamheden aan het spoor of zijn er problemen door slecht weer. Daardoor rijden treinen niet altijd volgens de dienstregeling. Dit komt natuurlijk niet vaak voor, maar je kunt altijd op Teletekstpagina 751 of 754 op Nederland 1, 2 en 3 opzoeken wanneer de treinen vertrekken of, of er ongevallen zijn. Maar als je Internet hebt kun je daar natuurlijk ook op kijken. Dat kan gewoon op de NS-site: http://www.ns.nl dat is gewoon de zelfde site die net genoemd werd. Maar dat is nog niet alles want op het NS-station kan je ook kijken op affiches controleren of er op een bepaald traject iets aan de hand is. Openbaar vervoer Reisinformatie 0900-9292 is de telefonische advies lijn voor het openbaar vervoer. Hier kun je informatie vragen over hoe je het beste kunt reizen met de trein, bus, tram of metro. Dat kost 75 cent per minuut. (Dat nummer staat daarom ook op bijna alle NZH-bussen maar dat heeft hier bijna niets mee te maken). Het spoorboekje Er zijn in Nederland bijna 400 NS-stations. In het spoorboekje zit een spoorkaart waarop alle spoorlijnen en stations staan. In tabellen kun je de dienstregeling en de vertrek- en aankomsttijden aflezen. Als je met de trein wilt kijk je op de spoorkaart van welk station je wilt vertrekken. Zoek dan de plaats op waar je naartoe wilt. De spoorlijn tussen die plaatsen heeft een nummer. De spoorlijnen tussen die plaatsen hebben een nummer. De spoorlijn van Eindhoven naar Maastricht heeft bijvoorbeeld het nummer 25 dan is dan het
Traject-nummer. Dit nummer staat vetgedrukt in het bovenaan een aantal belangrijke pagina’s in het

NS-spoorboekje. Bij 25A vind je de treinen die van Eindhoven naar Maastricht rijden. Bij 25B de treinen die van Maastricht naar Eindhoven rijden. Zo kun je uitzoeken hoe laat er treinen tussen Maastricht en Einhoven rijden. Links op elke pagina staan alle stations waar de trein langs komt. Daarachter zie je in kolommen de vertrektijden en vaak ook de aankomsttijden. Maar niet elke trein stopt op elk station alleen een stoptrein. Soms staat er ook in een kolom achter een station geen vertrektijd. Dit betekent dat deze trein daar niet stopt. Het kan best zijn dat een volgende trein wel op dat station stopt. Overstappen Vaak kun je met de trein reizen zonder over te stappen. Maar als jouw trein niet stopt in een plaats waarje naartoe moet, dan moet je onderweg overstappen op een overstapstation. Op de spoorkaat zijn overstapstations met een wit rondje aangegeven. In het spoorboekje kun je gemakkelijk zien of je meot overstappen. In de kolom staat de trein dan in een andere kleur (rood), of er staat een rode lijn naar een andere kolom. 3. Wegwijs op het station. Hoe zoek je de juiste terein. Op grote gele posters kun je lezen hoe laat de treinen vertrekken. Deze gele posters heten vertrekstaten. Ze zijn te vinden in de stationshal en op de perrons. Je kunt daarop ook zien vanaf welk perron de trein vertrekt en of de trein wel stopt in de plaats waar jij naartoe wilt. Kijk goed of je misschien ergens moet overstappen. Op sommige grote stations hangen hoog in de hal ook hele grote blauwe borden (net zoals op een vliegveld) waarop je de vertrektijden van treinen en de vertreksporen kunt aflezen. De informatie verandert steeds. Alleen treinen die nog gaan vertrekken, staan op het bord. Meteen als er een trein vertrokken is verdwijnt de informatie. Bij vertraging van een trein of verandering van het perron waarvandaan de trein vertrekt, wordt de boodschap door de stationsomroep omgeroepen en vaak staat het dan ook op dat bord. Op de perrons hangen CTA-bakken, waarop informatie staat over de trein die vanaf dit perron vertrekt. Hierop kun je zien of je op het goede perron staat, of je in kunt stappen en of jouw trein vertraging heeft. Soms staat er: ‘niet instappen’. Dat betekent dat er nog een andere trein aan het perron staat en dat jouw trein nog moet komen. Als je nog twijfelt over waar en hoe laat jouw trein vertrekt, dan kun je het altijd nog aan de conducteur, lokettist of perronopzichter vragen. Pictogrammen Op stations wijzen pictogrammen je de weg. Deze blauwe bordjes met witte symbolen zijn voor iedereen te begrijpen. Dit is handig want er reizen ook veel buitenlanders met de trein. Een kaartje kopen. Voordat je naar het perron gaat en een trein in stapt, moet je natuurlijk wel een kaartje hebben. Je koopt dit aan het loket op het station, of bij een kaartjesautomaat. Het is belangrijk dat je nadenkt over hoe en waar naartoe je wilt reizen, vóórdat je een kaartje koopt. Wil je een enkele reis of een retourtje? Wil je eerst of tweede klasse reizen? Kinderen van vier t/m elf jaar met begeleiding van een volwassene kunnen voor ƒ 2,50 een Railrunnerkaartje kopen. Maar ook zonder begeleiding kunnen kinderen goedkoper reizen dan volwassenen: tot en met elf jaar krijgen ze 40% korting op een gewoon tereinkaartje. Soorten waarmee je rijd als je met de NS op reis gaat. Als je met de trein op reis gaat, kun je in drie soorten treinen stappen, de stoptrein, sneltrein en de Intercity. Stoptreinen stoppen bij elk station, sneltreinen slaan sommige stations over. Intercity’s stoppen alleen op grote stations. Controleer altijd of jouw trein wel stopt op het station waar je moet zijn. Dit doe je door op de vertrekstaten te kijken en door op grote borden (CTA-bakken met klokken) op de perons te kijken.
4. De treinen in Nederland. Typen treinen In Nederland rijden wel 16 verschillende typen treien en 5 verschillende typen locomotieven. Misschien heb je wel eens gehoord van de Dubbeldekker, de Koploper of de sprinter. De Sprinter Het kan niemand ontgaan zijn: de Sprinter is kampioen op de korte afstand. In slechts 75 seconden trekt hij op naar zijn
maximumsnelheid van 125 kilometer per uur. Dat is precies waaraan het materieel zijn naam dankt. De sprinter is dan ook speciaal ontworpen als stoptrein voor trajecten met veel stations op korte afstand van elkaar. Dat zijn voornamelijk de trajecten rondom de steden Amsterdam, Den Haag en Rotterdam. Een sprinter-Treinstel bestaat uit twee of drie rijtuigen met een eigen aandrijving. Wadloper Als je wel eens in Groningen of Friesland bent geweest, heb je vast en zeker de spoorlijnen zonder bovenleidingen opgemerkt. Daar rijden de dieselhydraulische Wadlopers altijd in stoptreindiensten. In 1997 is NS Reizigers begonnen met de
modernisering van de Wadloper. Er zijn nieuwe comfortabele zitplaatsen en andere kleuren in het interieur aangebracht. Ook de verlichting werd verbeterd. In de wadloper is geen eerste klas aanwezig. De maximimumsnelheid van de Wadloper is
100 kilometer per uur. Een Wadloper-tereinstel bestaat uit één of twee rijtuigen met iegen aandrijving.
Railhopper De voorloper van de nieuwe generatie stoptreinmaterieel voor NS-Reizigers is de Railhopper. Om je een idee te geven van de nieuwste technische mogelijkheden die in deze trein
zijn toegepast: het systeem gaat zuiniger om met energie en eist minder onderhoud. Door de knik in de zijwand van de Rail- Hopper heeft de reiziger dertig centimeter bewegingsruimte. De aandrijving van de Railhopper, goed voor een maximumsnelheid van 160 kilometer per uur, bevindt zich verdeeld onder de rijtuigen. De Buffel Dit dieselbroertje van de Railhopper is ook een stoptrein, maar alleen op trajecten waar geen bovenleiding zijn. De indeling van de Buffel en de Railhopper is in grote lijnen gelijk. In de bvuffelis echter een coupé als open ruimte ingericht - met behulp van klapstoelen en statafels - om in de spitsuren zo veel mogelijk mensen te kunnen laten reizen. De twee rijtuigen van het Buffel-treinstelsel hebben elk hun eigen aandrijving, goed voor maximaal 140
kilometer per uur. De Stoptrein Dubbeldekker Een bekend en vooral ook populair gezicht op de drukste lijnen in de Randstad: de Stoptrein Dubbeldekker. Met plaats voor bijna twee keer zoveel Passagiers als de ‘gewone’ trein. Deze Dubbeldekker bestaat uit treinstellen
die geduwd of getrokken worden door de elektrische locomotieven 1600 of 1700. Wanneer de locomotief de trein duwt, bedient de machinist de locomotieven vanuit het stuurstandrijtuig. De Stoptrein Dubbeldekkers rijden altijd in vaste ‘stammen’ van drie of vier dubbeldeksrijtuigen met een locomotief of
Dubbeldekmotorwagen. Als het erg druk is, ziet u vaak twee van deze stammen aan elkaar gekoppeld, zodat nóg

meer mensen op deze comfortabele wijze
kunnen reizen. De dubbeldeksmoterowagen U herkent de Dubbeldeksmotorwagen aan de bijzondere combinatie van motor en passagiers: de benedenverdieping is
ingericht als machinekamer, de passagiers zitten er pal boven. Aan de geluidsisolatie vand eze trein is dan ook extra aandacht besteed. De dubbeldeksmotorwagen haalt een snelheid
van 140 kilometer per uur. Deze is ontworpen om de elektrische
Locomotieven 1600 en 1700 te vervangen als trek- of duwkracht voor de Stoptrein Dubbeldekker. De loc 1600 en 1700 Dit zijn de zware jongens van NS Reizigers. De loc 1607 heeft in 1989 een trein van zestig rijtuigen getrokken – de totalebengte Bedroeg 1601,58 meter – en werd daarmee
wereldrecordhouder. Deze locomotieven trekken de Intercity- rijtuigen en de Stoptrein Dubbeldekkers met een maximumsnelheid van 160 kilometer per uur. De elektrische locomotieven van de Serie 1700 zijn afgeleid van een Franse Locomotief en trekken stuk voor stuk met
gemak de zware reizigers- en goederentreinen.
Het Materieel '64 Bekend in heel Nederland omdat het alzo lang rondrijdt en de ruggengraat vormt van vooral de stoptreindiensten: het Materieel '64 is het snelle optrekken en remmen: in honderd
seconden trekt dit materieel op naar 120 kilometer per uur. Als maximumsnelheid is 140 kilometer per uur haalbaar. Het materieel '64 verdiende na lange en zware jaren een algehele renovatie. Begin jaren negentig is de verwarming verbeterd, getint glas geplaatst en het interieur van een nieuwe kleur voorzien. De Regiorunner Naast de Stoptrein Dubbeldekker heeft NS Reizigers een dubbeldekstrein voor de lange afstand. De aandrijving van deze zogenaamde regiorunner bevindt zich in ieder treinstel van drie of vier rijtuigen. In deze trein merkt u meteen dat veel aandacht is besteed aan design en comfort. Zo zijn de coupés bijvoorbeeld voorzien van
airconditiong en is er meer beenruimte voor de reizigers dan bij treinen voor de korte afstand. Bij de lange afstand hoort ook de catering: Dankzij heuze liften in de trein is het mogelijk op beide verdiepingen te serveren. Ieder treinstel heeft een toilet dat toegankelijk is voor rolstoelgebruikers. De regiorunner wordt ook ingezet als sneltrein en heeft een maximumsnelheid van 160
kilometer per uur. De Koploper Nog zo’n trein die iedereen inmiddels kent: de Koploper. De trein met de hoge kop voor én achter waarin de machinist zijn werk doet. Daardoor kunt je als reiziger van de NS onder
de amchinistencabine door van het ene naar het andere treinstel lopen. Ook de conducteur ende cateraar kunnen zo
De hele trein bedienen. De koploper is speciaal gebouwd voor de
lange afstand. Met een snelheid van maximaal 160 kilometer
Per uur en vele comfortabele voorzieningen is deze trein het neusje van de zalm voor de reiziger die een grotere afstand wil afleggen. Een voorbeeld daarvan is de riante beenruimte

tussen de stoelen. De aandrijving van de Koploper bevindt zich
verdeeld onder de drie of vier rijtuigen van ieder treinstel. De Intercity-rijtuigen De Intercity-rijtuigen zullen u ongetwijfeld doen denken aan de Koploper. Dat klopt: ze zijn afgeleid van de middenrijtuigen
Van de Koploper. Met één verschil: de Intercity-rijtuigen
hebben geen eigen aandrijving en worden daarom getrokken door de elektrische locomotief 1600 of 1700. Net als bij de Koploper ligt ook bij deze rijtuigen de nadruk op comfort voor de reiziger op de lange trajecten. De Beneluxtrein Een bekend gezicht op het traject Amsterdam-Brussel is de Benelustrein, gesproten in de kleuren van de Nederlandse en de Belgische spoorwegen: geel en bordeauxrood. Ook al zo vernuftig: de Belgische locomotief kan zowel rijden op de Nederlandse bovenleidingsspaning van 1500 volt als op de belgische van 300 volt. Wanneer de locomotief duwt, dan bedient de machinist de trein vanuit het voorste rijtuig, het zogenaamde stuurstandrijtuig. De Hogesnelheidstrein ICE 3 Snel en comfortabel per trein naar het buitenland wordt steeds populairder. En dat is ook een belangrijk aandachtspunt

van NS Reizigers. Dat resulteerde onder meer in de aankoop van
vier hogesnelheidstreinen van het type ICE 3 bestaat uit acht rijtuigen, waarvan drie eersteklas, vier tweedeklas en één rijtuig, ingericht als restaurant. De aandrijving van de trein bevindt zich onder de rijtuigen. Terwijl de trein u met 330 kilometer per uur naar uw bestemming brengt, maakt u aan boord gebruik van de modernste gemakken als telefoon en fax. Overigens rijdt de trein in Nederland voorlopig niet harder dan 140 kilometer per uur. Na de aanpassing van onze infrastructuur zal dat oplopen tot een snelheid van 200 tot 300
kilometer per uur. Een technisch hoogstandje dat zeker het vermelden waard is: de ICE 3 is uitgerust met vier verschillende
energiesystemen. Zodat de trein in zowel Nederland, Duitsland, België als Frankrijk kan rijden. De hogesnelheidstrein Thalys Denk u eens in: u reist met 300 kilometer per uur per trein naar Parijs. Binnen enkele jaren zal het werkelijkheid zijn. Weliswaar zal Thalys de komende jaren in Nederland niet sneller rijden dan 160 Kilometer per uur, maar dat is slechts van tijdelijke aard. Zodra de hogesnelheidslijn tussen Schiphol en Antwerpen in 2005 gereed is, loopt de snelheid op tot twee- à driehonderd kilometer per uur. Binnen het NS-concern exploiteert HST-VEM De zeer snelle verbinding tussen Amsterdam, Brussel, Parijs met Thalys. Deze trein is geschikt voor inzet op het Nederlandse,Duitse, Franse Belgische Spoorwegnet. De trein Thalys is afgeleid van de Frans TGV en heeft acht rijtuigen met voor en achter een motorwagen. Drie van de acht rijtuigen zijn Comfort 1, vier zijn Comfort 2, wat gelijk staat aan onze eerste en tweede klasse. Daarnaast is er het barrijtuig, voor een lekkere snack en een drankje terwijl de trein met razende
vaart naar zijn bestemming rijdt. Internationale rijtuigen Per trein naar je vakantiebestemming wint aan populariteit. En terecht. Want NS Reizigers beschikt over verschillende
internationale rijtuigen, die vooral ingezet worden om mensen naar vakantiebestemmingen te laten reizen. Internationale treinen kunnen bestaan uit couchetes, slaap-, buffet- en restauratierijtuigen. Daarnaast worden aan sommige treinen een Fietsrijtuig en/of autotransportrijtuigen gekoppeld - beter bekend als de AutoSlaap Expres - ingezet. Couchettes zijn voorzien van een modern interieur en hebben wasgelegenheid en toiletten. Er zijn chouchettes met tien coupés voor vier
personen voorzien van airconditioning. De couchettes met tien coupés voor zes personen zijn niet voor zien van airconditioning. De coupés zijn uitgerust met neerklapbare slaapbanken. Alle slaaprijtuigen hebben wasgelegenheid in de coupé en zijn voorzien van neerklapbare bedden en airconditioning. Deze bedden zijn comfortabeler dan de slaapbanken in de couchettes.
5. NS Cargo-goederenvervoer NS Cargo NV vervoert vracht per trein. Cargo betekent in het engels vracht. Jaarlijks transporteert NS Cargo zo’n 20 miljoen ton lading door heel Europa. Dat zijn ongeveer 800.000 Wagons. Wanneer deze wagons aan elkaar gekoppeld zouden worden, ontstaat er een trein van Amsterdam naar Peking dat licht in China. In elk geval is NS Cargo een van de grootste transportbedrijven in Nederland. Er werken ongeveer 1600 mensen bij het bedrijf. De jaaromzet is ruit 375 miljoen gulden. Wat vervoert NS Cargo? NS Cargo vervoert veel verschillende goederen. Containers, wissellaadbakken (een soort container op poten) en trailers gevuld met bijvoorbeeld honkbalpetten, strijkplanken, computers of schooltassen. De containers komen vaak uit verre landen: China, USA, Singapore of Mexico, en uit nog veel meer verre landen. Behalve containers vervoert NS Cargo ook chemische, minerale, industriële en agrarische producten zoals zoutzuur, aardolie, erts, kolen, granen, afval, personenauto’s en staal. Waarom kiest een bedrijf voor vervoer met een trein? Wanneer een bedrijf veel goederen op een snelle manier over een grote afstand wil vervoeren. In dat geval is de trein het voordeligst. Soorten goederentreinen Uiteraard gaat al het vervoer per goederentrein, maar NS Cargo doet dat op vier verschillende manieren: Combi Cargo, Charter Cargo, System Cargo en Unit Cargo. Omdat de klanten van NS Cargo uit heel Europa komen, is het handiger om Engelse woorden te gebruiken voor de namen van de goederentreinen. Combi Carbo In Rotterdam worden vanaf vrachtwagens containers, wissellaadbakken en trailers op de goederentrein gezet. Dit overladen noemt men in