Eskimos

Mijn spreekbeurt gaat over de Eskimo’s of Inuit.

Eskimo’s of Inuit.

Het woord Eskimo is veel bekender dan het woord Inuit. Inuit is de naam die de mensen die sinds duizenden jaren in Siberië, Alaska, het noorden van Canada en Groenland wonen zichzelf geven. Dit woord betekent: echte mensen. Door een misverstand zijn ze over de hele wereld bekend als Eskimo’s. Deze naam kregen ze van hun Indiaanse buren, met wie ze het niet zo goed konden vinden. In de Indiaanse taal betekent het rauw vlees eters. De Indianen mochten geen rauw vlees eten. Ze vonden het vreemd en verkeerd dat de Inuit dat wel deden. Eigenlijk is Eskimo dan een scheldwoord.

Waar leven ze.

Zoals je op het kaartje kunt zien, wonen de Inuit in Siberië, Alaska, het noorden van Canada en Groenland. Groenland is één van de grootste eilanden ter wereld. Een dikke ijskap bedekt ruim 95 % van het land. Alleen langs de kust leven is mogelijk. De meeste van de ongeveer 53.000 Groenlanders wonen aan de westkust. Echte steden zijn er niet in Groenland. De meeste mensen wonen er in dorpjes.

Sinds wanneer wonen er Inuit op Groenland.

De cultuur van de Inuit is oud. Al lang voor het begin van onze jaartelling trokken er Inuits over het water of over het ijs vanuit Canada naar Groenland er hebben verschillende Inuit volken gewoond, die na kortere of langere tijd uitstierven. Dan bleef Groenland een poos onbewoond. Totdat er weer nieuwe Inuit volken kwamen. Rond het jaar 1000 na Christus kwam de laatste groep Inuit op Groenland aan. Deze Inuit brachten de kajak, umiak, slee en harpoen mee naar Groenland, voorwerpen die ook in deze eeuw nog voorkomen.

De vier voorwerpen.

Kajak: Dit is een voertuig dat heel belangrijk is bij het jacht. Een echte kajak bestaat uit een houten frame, dat gespannen is met dierenhuid.
Umiak: De umiak wordt ook wel vrouwenboot genoemd. Het zijn grote huidenboten, die vrouwen gebruiken om in de zomer met al hun spullen (tenten, honden, huiden, huisraad enz.) Van de ene plek naar de andere plek te trekken. Tegenwoordig bestaat deze boot niet meer, doordat er te weinig huiden voor de bouw zijn. Voor één umiak zijn wel vijf tot zeven zeehonden nodig. In plaats van umiaks gebruiken de Inuits nu roei of motorbootjes.
Slee: In de winter is de slee het belangrijkste vervoermiddel. Een slee wordt getrokken door drie tot zeven honden. Hij wordt gebruikt om te reizen, maar ook om mee te jagen.
Harpoen: de harpoen bestaat uit twee delen. Als hij het dier raakt klapt de harpoenpunt om. De harpoen zelf blijft drijven, maar de punt blijft achter in de zeehond. Omdat de punt met een lang touw aan de vangblaas is vastgemaakt, kan de zeehond niet ontsnappen. De jager wacht tot hij boven komt en maakt hem af.

Waarin wonen de Inuit.

In de winter wonen de Inuit in sneeuwhutten, iglo’s, en in de korte zomer in tenten van rendierhuid.

Hoe ziet een Inuit huis eruit.

Vroeger:
Vroeger woonden er zelfs wel acht gezinnen in één huis. De ingang van zo’n huis was een smalle tunnel. Als het slecht weer was zaten de honden in deze tunnel. En de kinderen speelden er ook. Binnenwas er voor elk gezin een soort verhoging, die als bed dienst deed. Elk gezin had dan ook een traanlamp met wat ruimte eromheen, als ze thuis waren, verbleef een gezin het grootste deel van de tijd op het bed. Daar sliepen ze en daar aten ze. De vrouwen naaiden er en verstelden er huiden en kleren. Alleen het flenzen van dieren gebeurde niet op het bed, maar buiten of op de grond. Er hing niets aan de muur en ook zelden kon je een versiering vinden.

Huisvesting van de Inuit.

1 slaapplaats met bergplaats voor de kleding.
2 droogrek
3 olielamp.
4 voedselberging.
5 vleesopslagplaats.
6 plek voor honden.
7 ingang.

Wat voor taal spreken de Inuit.

De Inuit speken allemaal één taal: Inutsut. Dat is bijzonder want ze wonen verspreid over een heel groot gebied. Wel zijn er in de loop van de tijd verschillende dialecten ontstaan, maar de Inuit van Canada kunnen gewoon met die van Groenland of Siberië praten. Het woordje iglo betekent in het Inutsut: huis.

Welk dier is het belangrijkste voor de Inuit.

De zeehond is het belangrijkste voor de Inuit. Ze eten zijn vlees. Het vet werd vroeger in de traanlamp gebruikt. Van de beenderen maken ze allemaal voorwerpen. De Kajaks en Umiaks zijn met zeehonden huid overtrokken, de tenten waren vroeger van zeehonden huid gemaakt.

Wat voor kleding dragen de Inuit.

Tegenwoordig dragen de Inuit vaak dezelfde kleren als wij: een trui en een spijkerbroek. Maar omdat het in de streken waar de Inuit wonen zo koud is, is hun oude kleding eigenlijk veel beter. Deze kleding is gemaakt van dierenhuiden: van de huid van ijsbeer maken ze broeken, van vossen of zeehondenbont jassen.

Wat voor geloof hebben de Inuit.

In het jaar 1721 arriveerde de Deen Hans Egede in West Groenland. Hij was de eerste Europeaan op het eiland. In de jaren die volgden werd het eiland Christelijk. Oost Groenland werd pas in 1884 ontdekt, door de Deen Gustav Holm. Tien jaar later was heel Groenland Christelijk. Alhoewel de Groenlanders nu Christen zijn, is hun traditionele geloof nog niet helemaal verdwenen. Vooral wanneer een jager plotseling sterft, doen verhalen over de Tupilak de ronde. De Inuit geloven dat de Tupilait (meervoud van Tupilak) monsterachtige wezens zijn, die opzettelijk gemaakt kunnen worden om anderen te doden.

Het huishouden.

Tegenwoordig gebruiken de Groenlanders elektrische lampen of olielampen en staan er in de huizen een fornuis of een kachel. Vroeger gebruikten ze traanlampen om hun huis of tent te verwarmen. Die traanlamp gebruikten ze overigens ook om hun huis of tent te verlichten. Als brandstof gebruikten ze zeehondenvet. Zo’n traanlamp stond in het midden van het huis. Erboven hing een pan, waarin ze het eten klaar maakten. Daarboven hing een droogrek, waarop ze hun kleren en kamikken te drogen hingen.