Zin 9: Certe processerat , que detinebat.
De kust was in ieder geval groter geworden en hield veel dieren van de zee vast in het droge zand.
Zin 10: , que , dehiscebat;
Aan de overkant spleet een donkere en angstaanjagende wolk, doorkliefd door kronkelende en trillende flitsen van gloeiende damp uiteen in lange vormen van vlammen.
Zin 11: et et erant.
Zij waren gelijk aan en groter dan bliksems.
Zin 12: Tum vero acrius et instantius “Si ” inquit, “tuus, tuus vivit, vult esse ;
Maar toen zei diezelfde vriend uit Spanje nog feller en met meer aandrang “Als jouw broer, jouw oom nog leeft, wil hij dat jullie behouden zijn;
Zin 13: si periit, voluit.
als hij is omgekomen, wilde hij dat jullie overleefden.
Zin 14: Proinde quid cessatis evadere?”
Dus waarom houden jullie op met weggaan?”
Zin 15: Respondimus , ut nostrae consuleremus.
Wij hebben geantwoord dat wij het niet zover lieten komen dat wij in onzekerheid over het lot van hem ons bekommerden om het onze.
Zin 16: Non ultra proripit que aufertur.
Zonder langer te wachten snelt hij weg en in volle vaart verwijdert hij zich van het gehoor.
Zin 17: Nec multo post descendere , operire ;
Niet veel later daalt die wolk neer over de gebieden, bedekt de zeeën;
Zin 18: cinxerat et absconderat, procurrit, abstulerat.
Het had Capri omsingeld en verborgen en dat wat uitsteekt van Misenum aan het oog onttrokken.
c.De vlucht uit de stad
Zin 1: Tum orare, hortari, iubere[Y12] , quoque modo fugerem:
Toen smeekte moeder, spoorde aan, beval, dat ik hoe dan ook moest vluchten:
Zin 2: posse enim , et et bene , si non fuisset.
Want ze zei dat een jongeman kon vluchten, dat zij bezwaard door de jaren en haar lichaam goed zou sterven, als zij niet voor mij de oorzaak van mijn dood zou zijn geweest.
Zin 3: contra nisi non futurum;
Ik zei daarentegen dat ik niet in leven zou zijn behalve samen met haar;
Zin 4: dein amplexus addere cogo.
Daarna na haar hand gepakt te hebben, dwong ik haar haar pas te versnellen.
Zin 5: Paret aegre incusatque se, quod moretur.
Met tegenzin gehoorzaamt ze en verwijt zichzelf dat ze mij ophoudt.
Zin 6: Iam est, adhuc tamen rarus.
Er is al as, maar toch nog steeds zeldzaam.
Zin 7: Respicio: tergis[Y13] imminebat, quae nos terrentis[Y14] modo infusa terrae sequebatur.
Ik kijk om: een dichte rook hing dreigend achter ons, die zich uitstortend over de aarde als een bergstroom ons volgde.
Zin 8: ‘Deflectamus’, inquam,’dum videmus, ne obteramur,’
‘Laten we van de weg afgaan’, zei ik ‘, zolang als we zien, opdat we niet op straat omvergelopen door de menigte, die meet ons meeloopt, in het donker onder de voet gelopen worden.’
d.Nachtelijke paniek
Zin 1: Vix consideramus, et non aut , sed
Nauwelijks waren we gaan zitten en (daar was) de nacht, niet zoals zonder maneschijn of bewolkt, maar zoals in afgesloten plaatsen, wanneer het licht is gedoofd.
Zin 2: Audires ;
Je had het gegil van vrouwen kunnen horen, het gekrijs van kinderen, het geschreeuw van mannen;
Zin 3: [Y16] alii parentes, alii liberos, alii coniuges vocibus requirebant, vocibus noscitabant;
Sommigen probeerden met hun stem hun ouders te zoeken, anderen hun kinderen, weer anderen hun echtgenotes, ze probeerden het te herkennen aan hun stem;
Zin 4: , miserabantur;
Sommigen klaagden over hun eigen lot, anderen (over dat) van hun (familieleden);
Zin 5: erant, mortis[Y17] mortem precarentur;
Er waren mensen die uit angst voor de dood om de dood smeekten;[Y18]
Zin 6: tollere, nusquam iam que et interpretabantur.
Velen hieven hun handen naar de goden, maar meer verklaarden dat nergens meer enige goden bestonden en dat er een eeuwige en laatste nacht was op aarde.
Zin 7: Nec defuerunt que augerent.
En er ontbraken geen mensen, die met verzonnen en gelogen verschrikkingen de gevaren aandikten.
Zin 8: Aderant, ruisse ardere falso, sed nuntiabant.
Er waren mensen die ten onreche, maar aan mensen die het geloofden, berichtten, dat in Misene dit ingestort was en dat in brand gevlogen was.
Zin 9: Paulum reluxit, quod non , sed adventantis ignis [Y19] indicium videbatur.
Het werd een beetje licht, wat voor ons niet dag was, maar het teken van naderend vuur scheen.
Zin 10: Et quidem substitit;
En het vuur hield weliswaar vrij ver halt;
Zin 11: rursus, rursus, et
Het was opnieuw duister, opnieuw as, veel en zwaar.
Zin 12: identidem excutiebamus;
Door telkens weer op te staan schudden we die van ons af;
Zin 13: alioqui atque etiam essemus.
Anders waren we bedekt en zelfs verstikt door het gewicht.
Zin 14: Possem non , non parum in excidisse, nisi , perire , tamen credidissem.
Ik zou me erop kunnen beroemen dat geen enkel geklaag, geen te weinig dappere stem in zo grote gevaren aan mij ontvallen was, tenzij ik had geloofd dat ik met allen om zou komen, dat alles samen met mij verloren zou gaan, met een armzalige maar toch grote troost voor onze sterfelijkheid.
e.Het daglicht verschijnt weer
Zin 1: Tandem tenuata quasi in ve discessit;
Eindelijk ging de rook weg, als het ware opgelost in rook of nevel;
Zin2: Mox verus;
Al gauw was de dag er echt;
Zin 3: etiam effulsit, tamen, esse, cum deficit, solet.
Zelfs de zon scheen, maar toch vaal, zoals hij gewoonlijk is, wanneer er een zonsverduistering is.
Zin 4[Y21] : Occursabant trepidantibus adhuc oculis mutata omnia altoque cinere tamquam nive obducta.
Voor onze nog altijd angstige ogen verscheen alles veranderd en bedekt met een hoge laag as, zoals met sneeuw.
Zin 5: , curatis[Y22] atcumque corporibus, suspensam dubiamque noctem spe ac metu exegimus.
Teruggekeerd naar Misene na onze lichamen zo goed mogelijk verzorgd te hebben, hebben we een onrustige en tussen hoop en vrees aarzelende nacht doorgebracht.
Zin 6: praevalebat, nam et perseverabat, et et et ludificabantur.
De vrees had de overhand, want én de aardbeving hield aan én zeer velen dreven waanzinnig de spot met hun eigen en andermans rampen met behulp van angstaanjagende voorspellingen.
Zin 7: tamen ne tunc quidem, quamquam et et , , donec .
Toch hadden we zelfs toen niet het plan om weg te gaan, hoewel we gevaar ervaren hadden en het verwachtten, totdat er bericht was over oom.
Zin 8: , nequaquam , non scripturus[Y23] leges et tibi, scilicet qui requisisti, imputabis, si digna ne epistula quidem videbuntur.
Deze gebeurtenissen, helemaal niet geschiedschrijving waardig, zul je lezen, terwijl je niet van plan bent ze te beschrijven en je zult jezelf de schuld geven, namelijk jij die erom gevraagd hebt, als ze zelfs niet een brief waard zullen schijnen.
Zin 9: Vale.
Vaarwel.
f.Woordenboektekst
Zin 1:
Gaius Plinius aan keizer Trajanus.
Zin 2: Cum circumirem, multas privatorum domos et duo publica opera, quamquam via interiacente, Gerusian et Iseon absumpsit.
Toen ik langs een afgelegen deel van de provincie ging, heeft in Nicomedia een zeer uitgestrekte brandveel huizen van particulieren en twee openbare werken, hoewel er een weg tussen lag, het Gerusian en de Isistempel verwoest.
Zin 3: Est autem , deinde , satis constat otiosos et immobiles tanti mali spectatores perstitisse, et alioqui nullus usquam in publico sipo, nulla hama, nullum denique instrumentum ad incendia compescenda.
Hij is echter wijder verspreid ten eerste door de kracht van de wind, vervolgens door de onzekerheid van de mensen, van wie voldoende vaststaat dat ze werkeloos en onbeweeglijk als toeschouwers van zo’n grote ramp zijn blijven staan en bovendien was er nergens een brandweerslang, een emmer, kortom een hulpmiddel om de branden te blussen.
Zin 4: Et quidem, ut iam praecepi, parabuntur.
En deze dingen weliswaar zullen voorbereid worden zoals ik al voorgeschreven heb.
Zin 5: Tu, domine, dispice, an dumtaxat [Y24] .
U, heerser, overweeg, of u denkt dat een gilde van brandweerslieden van slechts 150 mensen opgericht moet worden.
Zin 6: attendam, ne nisi recipiatur neve utatur, nec erit custodire tam .
Ik zal erop letten, dat niemand tenzij een handwerksman aangenomen wordt en dat hij niet het toegestane recht voor iets anders gebruikt en het zal niet moeilijk zijn zo weinigen in de gaten te houden.
Zin 7:
Trajanus aan Plinius
Zin 8: quidem venit posse constitui.
Bij jou in ieder geval kwam op grond van voorbeelden van meerdere steden het idee op dat een gilde van brandweerlieden opgericht kan worden bij de inwoners van Nicomedia.
Zin 9: Sed meminerimus et praecipue esse .
Maar laten wij ons herinneren dat die provincie en vooral die steden gekweld zijn door gilden van dien aard.
Zin 10: dederimus , qui fuerint, corrumpentur que fient.
Welke naam dan ook, maar wij om welke reden dan ook hadden gegeven aan hen die voor hetzelfde bijeengebracht waren, zullen verpest worden en in korte tijd tot kliekjes worden.
Zin 11: itaque est comparari , esse possint, admonerique , ut et inhibeant ac, si res poposcerit, uti.
Het is dus meer dan genoeg om die dingen voor te bereiden die tot hulp kunnen zijn voor het bedwingen van de vuren, en om eigenaren van de grondstukken aan te manen om ze zelf tegen te houden en als de zaak het eist de toeloop van het volk hiervoor te gebruiken.
[Y1]Ablativus absolutus
[Y2](nominativus) asyndeton
[Y3]‘zo’staat in de voorgaande hoofdzin, ut = zodat = conjunctivus consecutivus.
[Y4](abl) pars pro toto
[Y5]In mijn achttiende jaar, dwz 17 jaar oud
[Y6](abl) Pars Pro Toto: tectis = daken i.p.v. huizen
[Y6](abl) Pars Pro Toto: tectis = daken i.p.v. huizen
[Y7]Buiten de bebouwde kom
[Y8](mv acc onz) Gerundivum
[Y9](acc) Relatieve aansluiting, dus een relatieve bijzin.
[Y10]Lett.: door het trillen van de aarde.
[Y11]Broer van de moeder en oom van Plinius zelf.
[Y12]Infinitivus historicum
[Y13](abl) lett.: achter onze rug
[Y14]Genitivus vergelijking
[Y15]Als ut + con. = opdat of om te, dan is het een coniunctivus finalis
[Y16]Alii-coniuges = parallellie
[Y17]Genitivus obiectivus, want: ‘voor’ de dood
[Y18]Klinkt raar, maar mensen waren bang om op een vervelende manier te sterven, dus wilden ze het liever snel en pijnloos doen.
[Y19]Genitivus explicativus. Het geeft uitleg bij het teken.
[Y20]Genitivus obiectivus: Als een genitivus met ‘voor’ wordt vertaald.
[Y21]Oculis-alto = chiasme (roze, geel, geel, roze)
[Y22]Ablativus absolutus
[Y23](nom) participium futurum actief -> vertalen met ‘om te’
[Y24]C= 100, L=50 Dus CL= 150
[Y25]Tot duidt op dativus finalis.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden