Roma 28A t/m 31C

28A Zodra Scipio hem herkende, huiverde hij, maar Africanus zei: 'Let op en laat je angst los, Scipio. Zie je die stad?' Hij wees Carthago met zijn vinger aan. 'Ik dwong haar het Romeinse volk te gehoorzamen, maar zij hernieuwd oude oorlogen en kan niet tot rust komen. het moet nu door jou verwoest worden. Later zal ook het opstandige Numantia door jou verwoest moeten worden. Vervolgens, wanneer de staat in beroering gebracht zal worden door de plannen van mijn kleinzoon, zal de hele staat naar jouw kijken, zal de senaat naar jou kijken en zullen alle goeden naar jou kijken: Door jou alleen zal de staat behoed moeten worden! Opdat jij de staat enthousiaster redt, zal ik jou nu alles uitleggen: je moet weten dat er een zekere plaats in de hemel is voor iedereen, die het vaderland hebben behoed, geholpen en vergroot. De bestuurders en redders van de staat genieten daar, wanneer ze dood zullen zijn, gelukkig van het eeuwige leven.' Scipio vroeg bewonderend of Africanus leefde of dood was. 'Integendeel,'zei Africanus, 'deze leven van wie de zielen uit de boeien van de lichamen zijn weggevlogen alsof uit een kerker. Zij die op de aarde leven, zij moeten beschouwd worden als dood.' 28B Scipio, zodra hij zijn vader zag, stortte een vloed van tranen, hij echter verhinderde hem omhelzend en kussend te huilen. Toen sprak Scipio zo: 'Zeer heilige en zeer goede vader, Africanus is van mening dat jullie, die dood zijn, werkelijk leven, en wij die op aarde zijn dood zijn. Als het waar is, waarom haast ik me dan niet hierheen om naar jullie te komen, waarom vertoef ik op aarde?' 'Zo is het niet', zei hij, 'De god, die regeerde over deze gehele plek met zijn goddelijke macht, gaf de mensen deze taak: de aarde waarin zijn leven, moet door hen verzorgd en bewaard worden. Daarom moet en door jou en door alle plichtsgetrouwen de ziel bewaard worden in het lichaam als in een kerker en er moet niet zonder bevel van een god uit het leven van een mens verhuisd worden. Door jou, Scipio, moeten rechtvaardigheid en plichtsgetrouwheid in ere worden gehouden. Wanneer jij je plicht zult hebben verricht, zal door jou uit het leven verhuisd moeten worden. Jouw taak is het, zoals de taak van Africanus en van mij, om de republiek te behoeden. Als jij zo zult hebben geleefd zal de weg naar de hemel voor jou zeker open staan.' Hij ging weg, Scipio is uit zijn slaap losgemaakt.
29A Op zekere dag zag de slavin in het bed van Tiberius Gracchus twee slangen liggen. Omdat de slavin met luide stem schreeuwde, kwam Tiberius aanrennen. Hij echter, niet wetend wat hij moest doen, berichtte de situatie meteen aan waarzeggers, die verboden de beide slangen te doden. Ze bevalen Tiberius de ene slang te doden en de andere te sparen. Als de mannelijke slang door hem zou worden gedood, zou hij zelf gedood worden. Maar als de vrouwelijke slang zou worden gedood, zou zijn vrouw Cornelia sterven. Tiberius, die ouder was en veel van zijn vrouw hield, was van mening dat het rechtvaardig was dat hij zou sterven. Dus doode hij de mannelijke slang, nadat de andere slang ongedeerd was overgebleven. Nadat de mannelijke was gedood, stierf Tiberius niet veel later, Cornelia met 12 kinderen achterlatend. Nadat haar echtgenoot gestorven was, zorgde Cornelia zo goed voor het huis en voedde met zoveel liefde haar kinderen op, dat allen van mening waren dat Tiberius het juiste had gedaan door de mannelijke slang te doden en terecht in plaats van zijn echtgenote is gestorven. 29B De reputatie van Cornelia was zeer groot. De opvoeding van haar kinderen heeft ze niet overgelaten aan een of andere slavin, maar er zelf voor gezorgd. Er zijn brieven van Cornelia waaruit blijkt dat de kinderen niet alleen op haar schoot zijn opgevoed, maar dat ook zij zelf hen de verfijning van de taal heeft geleerd. De roem van Cornelia's verdienste is zelfs naar Egypte verspreid. Want op zekere dag is Ptolemeus, koning van Egypte, naar Rome vertrokken om haar ten huwelijk te vragen en de kroon van Egypte aan te bieden. Na het horen van de woorden van de koning weigerde Cornelia, zeggend dat haar kinderen haar meer waard waren dan macht en rjkdom. Dit verhaal wordt ook over haar verteld: toen een zekere vrouw haar sieraden toonde die zeer kostbaar waren, zoals vrouwen dat nu eenmaal doen, zei Cornelia, de sieraden bewonderend, dat zij andere sieraden had. Daarna rekte ze het gesprek, totdat haar zonen uit scholen thuiskwamen. En zij toonde hen nadat ze waren teruggekeerd aan de vrouw. Terwijl de vrouw hen bewonderde zei Cornelia: 'Kijk! mijn sieraden.' Want zij meende dat het grootste sieraad van een vrouw goed opgevoede kinderen waren. 30A Toen Sulla dictator was was Cato 14 jaar oud. Sulla, die bevriend was met de vader van Cato, liet Cato zelf en zijn broer vaak komen, opdat hij een gesprek met hen kon voeren. Op zekere dag echter, terwijl hij vergezeld werd door een begeleider, kwam Cato het huis van Sulla binnen, toen hij in de voortuin veel lichamen van gewurgde mensen zag liggen. Cato, toen hij bemerkt had dat er zoveel hoofden van beroemde burgers naar buiten werden gebracht, en dat de omstanders bij het zien van veel bloed in het geheim rouwden, vroeg hij aan zijn begeleider waarom niemand Sulla had gedood. Toen zei deze:'mensen vrezen hem meer dan dat ze hem haten.' vervolgens zei Cato: 'Geef mij een zwaard, opdat ik hem dood en ons vaderland van slavernij bevrijd.' Door dit te zeggen toonde Cato dat hij de Tyran meer haatte dan vreesde. Toen hij deze woorden had gehoord werd de begeleider door zo grote angst vervuld, dat hij later altijd oppaste opdat Cato niet zomaar durfde te zeggen of doen. 30B Terwijl hij hierheen voer in de winter, is hij door een zeerover rondom Rhodos gevangen genomen. En hun leider eiste van hen veel geld waarmee Caesar zich moest loskopen. Meteen zond Caesar slaven naar zijn vrienden, die geld moesten brengen. Nadat de slaven waren weggezonden bleef Caesar tegen zijn zin niet zonder de grootste verontwaardiging gedurende 40 dagen op het zeeroversschip, nadat hij had gezworen dat hij zich spoedig op hen zou wreken. Nadat het geld was gebracht door de slaven, zetten de zeerovers Caesar op de kust aan land. En hij stelde de wraak niet uit, nadat hij de weggaande zeerovers onmiddellijk met een schip had achtervolgd en greep hen met behulp van de slaven. Bij het wraaknemen gedroeg hij zich zeer mild van karakter, maar tevoren had hij gezworen dat hij de zeerovers aan het kruis zou nagelen, maar nu beval hij dat zij gewurgd werden, voor ze aan het kruis bevestigd werden. 31B Sommigen van de dienaren overreedden Ptolemeus, dat hij Pompeius uit Egypte verdreef, anderen om hem uit te nodigen en te ontvangen. Tenslotte won de mening van de redenaar Theodotus. Deze meende namelijk dat geen van beide plannen veilig waren: als ze Pompeius ontvingen, dat de Egyptenaren zowel Caesar als vijand zouden hebben, als Pompeius als overheersr. Dat wanneer Pompeius verdreven was, zowel Pompeius beledigd zou zijn, omdat hij verdreven was, alsook Caesar, omdat hij gedowongen was Pompeius te achtervolgen. Dat dus Pompeius eerst moest worden ontboden en vervolgens gedood. Dat, wanneer Pompeius gedood was, Caesar, denkend aan de weldaad, dankbaar zou zijn en dat Pompeius zelf niet gevreest hoefde te worden. Lachend voegde hij eraan toe: 'want een dode man bijt niet.' Dus antwoordde Ptolemeus aan de gezanten openlijk op vriendelijke wijze: Pompeius moest naar hem toekomen. Stiekem echter stuurde hij Achillas, een zeer stoutmoedige man, en L.Septimius, een krijstribuun, om Pompeius te doden. En toen dezen bij het schip van Pompeius waren aangekomen, beloofden zij dat zij hem naar de koning zouden begeleiden.
31C Pompeius ging aan boord nadat hij zijn vrouw omhelsd had, met weinig van zijn eigen mensen. Toen zij al voeren is er plotseling een stilte ontstaan, die Pompeius zeer schokte. Om zijn angst te verbergen zei hij: 'Ken ik jou? Hebben wij niet samen gediend?' Septimus knikte, geen antwoord gevend. Weer viel er een stilte, totdat ze de kust bereikten. Zodra Pompeius de hand van zijn vrijgelatene greep, om uit het bootje te gaan, doorboorde Septimus hem van achteren met een zwaard, terwijl Cornelia en de haren ver weg van het schip stonden en ongerust toekeken. Toen Pompeius had begrepen dat er voor hem geen enkele mogelijkheid was om de dood te ontvluchten, bedekte hij zijn gezicht met zijn toga. Nadat hij veel slagen dapper had ontvangen, viel hij dood neer in het zand. Zijn van het lichaam gerukte hoofd en naakte lichaam zijn van het bootje in de zee gegooid. Niet veel later kwam Caesar in Egypte en vernam welke huiveringwekkende zaak er was gebeurt. Toen zijn dienaar het hoofd en de zegelring van Pompeius bracht werd hij vervult door zo'n grote walging, dat hij zich afwendde. Na het accepteren van de ring van Pompeius zegt men wel dat hij vele tranen heeft gestort. Daarna beval hij dat de moordenaars gefolterd en gedood werden.