Plinius: De Ludi Circenses (EP. IX, 6)

De Ludi Circenses: een ‘goedkoop’ tijdverdrijf
Ep. IX, 6

In deze brief aan zijn vriend en zakelijk adviseur Calvisius Rufus heeft Plinius het over de wedrennen in het Circus. In zijn tijd waren die wedrennen ‘waanzinnig’ populair. Op ironische wijze drukt Plinius zijn minachting uit voor deze ‘goedkope’ vorm van volksvermaak.

Beste Calvisius, al deze tijd heb ik tussen mijn schrijftafeltjes en boekjes doorgebracht in zeer aangename rust. Jij zal zeggen: ”Hoe heb je dat gekund in de stad?” Er waren circusspelen, een soort van schouwspel dat me niet boeide. Het is niets nieuws, het is niets anders en het is niets wat niet volstaat om het één maal gezien te hebben. Daarom verwonder ik me er des te meer over dat zoveel mensen zo kinderachtig steeds weer willen zitten kijken naar rennende paardjes en mannen die op karretjes staan. Als ze dan toch tenminste zouden worden aangetrokken door de snelheid van de paarden of door de behendigheid van de menners, zou er nog enig begrip zijn bij mij. Maar nu supporteren ze voor een lap stof, ze houden van een lap stof en als in de koers zelf en in het midden van de wedstrijd de menners de kleur van hun shirt zouden omwisselen, dan zal de publieke voorkeur en de steun mee van kamp veranderen. Plots zullen ze die wagenmenners en die paarden, die ze al van ver herkennen en die ze bij naam aanmoedigen, in de steek laten. Zo’n grote invloed en zo’n grote aantrekkingskracht zit in één waardeloze tunica. Ik heb het niet over de invloed en de aantrekkingskracht van de lap stof bij het plebs, dat waardelozer dan de tunica is, maar ik heb het over de invloed en de aantrekkingskracht van de lap stof bij bepaalde ernstige mensen. En wanneer ik me bedenk dat zij zo onverzadigbaar opgaan in zo’n nutteloze flauwe en eentonige bedoening heb ik er enig plezier in dat ik daar geen plezier in heb. En gedurende deze dagen besteed ik mijn vrije tijd dolgraag aan literatuur, terwijl anderen die verdoen aan volkomen nutteloze activiteiten.
Dag.