Caput 5/ Pegasus 2 Alle teksten

Caput 5

5.2 Over Lucretia

Een heimelijke uitstap

Enkele dagen later klom Sextus Tarquinius, zonder medeweten van Collatinus, op zijn paard en verliet het kamp. Hij spoorde zijn paard aan, galoppeerde met één slaaf naar Rome. Na een zeer snelle rit kwamen zij bij de eerste duisternis aan bij het huis van Lucretia. Lucretia, de vrouw van Collatinus, die niets vermoedde, ontving de jongeman vriendelijk, omdat ze niets wist van het slechte seksueel verlangen van haar gast. Na het avondmaal werd Sextus Tarquinius, brandend van liefde, naar de logeerkamer gebracht.

Een verschrikkelijke nacht

Toen heel het huis zeer diep scheen te rusten, kwam hij met getrokken zwaard naar de slapende Lucretia en terwijl hij met stevige hand op de mond van de vrouw drukte, zei hij: ‘Zwijg, Lucretia, ik ben Sextus Tarquinius. Ik heb een zwaard in mijn hand. Je zult sterven, als je één woord uitbrengt!’ De bange vrouw, die op vreselijke wijze uit haar slaap gewekt was, begreep: ‘Er is geen hulp dichtbij, de dood bedreigt mij!’ Dan bekent Tarquinius zijn liefde, smeekt, vermengt zijn bedreigingen met smeekbeden. Maar vastberaden wankelt Lucretia niet uit angst voor de dood. Dan zegt Sextus: ‘Bij jouw lijk zal ik mijn naakte slaaf leggen, met doorgesneden keel. Zo zul jij vermoord lijken in een beschamend overspel.’ Uiteindelijk overwonnen deze wrede woorden de schaamte van Lucretia: ze werd door Tarquinius verkracht. Tarquinius vertrok van daar als overwinnaar, omdat hij de eerbaarheid van Lucretia veroverd had.

.

Een onverwachte reactie

Lucretia, die treurde om zo een groot ongeluk, bleef alleen achter en zond een bode naar Ardea naar haar man en haar vader: ‘Kom. Er is iets vreselijks gebeurd!’ Haar vader en Collatinus kwamen naar Rome. Ze troffen Lucretia aan, die zwijgend in haar slaapkamer zat. Aan haar man, die bezorgd vroeg: ‘Ben je ongedeerd?’ antwoordde ze: ‘Allerminst. Hoe kan een vrouw ongedeerd zijn, nadat ze haar eer verloren heeft? Er zijn sporen van een andere man, Collatinus, in jouw bed. Sextus Tarquinius is als vijand, niet als gast vorige nacht naar hier gekomen. Maar alleen mijn lichaam is verkracht, mijn geest is onschuldig. Mijn dood zal daarvan getuige zijn.’ Het mes, dat ze onder haar kleed had verborgen, stak ze in haar hart, terwijl haar vader en Collatinus toekeken, en stervend viel ze neer. Na die huiveringwekkende zelfmoord riepen haar man en vader het samen uit.

5.4 Over koning Porsenna en Gaius Mucius

Een redder in nood …

Een moedige jongeman, die Mucius heette, besliste de belegerde stad met een of andere daad te bevrijden. Daarom vertrok hij met een zwaard, dat verborgen was tussen zijn kleding: hij zwom de rivier de Tiber over en kwam aan in het kamp van de vijanden. Toen hij daar aankwam, stelde hij zich op in het midden van de massa dichtbij het podium van de koning. Daar werd toevallig soldij gegeven aan de soldaten door een secretaris, die naast de koning zat. Mucius naderde het podium en, omdat hij de koning nooit gezien had, vermoordde hij de secretaris in plaats van de koning.

komt in nauwe schoentjes

Hij probeerde te vluchten maar, nadat hij door de soldaten gevangen genomen was, werd hij tot bij de koning getrokken. Deze vroeg: ‘Wie ben je?’ Meer angstaanjagend dan angstig zei hij: ‘Ik ben een Romeins burger, Gaius Mucius noemen de burgers mij. Ik ben hierheen gekomen omdat ik de koning wilde doden.’ Daarop zei Porsenna: ‘Ik ben zelf de koning. Je hebt je vergist door mijn secretaris in mijn plaats te doden.’ ‘Je hebt mij wel gevangen genomen,’ antwoordde Mucius, ‘maar na mij zullen anderen komen, die jou zullen proberen te doden. Om het even welk uur van de nacht, om het even welk uur van de dag, zal een Romein in jouw tent binnenstormen. Om het even welk uur van de nacht, om het even welk uur van de dag, zal je vrezen voor je leven.’ De koning, die tegelijk in woede ontstoken was en bang was gemaakt door het gevaar, riep uit: ‘Wie zijn die sluipmoordenaars? Wat is hun plan?’ Omdat Mucius de plannen niet dadelijk onthulde, beval Porsenna: ‘Soldaten, trek hem naar de offerhaard!’ Maar Mucius zei: ‘Die vlammen maken mij niet bang.’

Als de nood het hoogst is, is de redding nabij

Na die woorden stak hij zijn rechterhand in het vuur, dat was aangestoken voor een offer. Er verschenen geen tranen in zijn ogen en hij scheen geen pijn te hebben. Porsenna echter sprong op uit zijn zetel en beval de soldaten om Mucius van het vuur weg te trekken en zei: ‘Ga weg, jij! Je hebt meer vijandschap getoond tegen jezelf dan tegen mij. Ik laat je als een vrij man van hier gaan.’ Dan zei Mucius: ‘Aangezien jij mijn leven hebt gespaard, wil ik ook jouw leven sparen: driehonderd Romeinse jongemannen hebben tegen jou samengezworen, die niet zullen rusten voordat ze jou gedood hebben. Ik was alleen maar de eerste. Na mij zal een tweede komen en een derde en …’ Porsenna, die door het aanwezige gevaar afgeschrikt was, stuurde vredesgezanten naar Rome. De senatoren gaven Mucius omwille van zijn moed een veld. Door de Romeinen werd hem de bijnaam Scaevola gegeven, omdat alleen maar zijn linkerhand overbleef.

5.9 Over Europa