Annales XIII 14,15,16,17 door Tacitus

Nero vermoordt Britannicus

14) Van nu af stortte Agrippina zich blindelings op intimidatie en bedreigingen, en bespaarde de keizer haar pathetische verklaringen niet, dat plechtig verklaard was dat Britannicus volwassen was, de echte afstammeling van zijn vader en waardig om de heerschappij over te nemen die hij als indringer en geadopteerde uitoefende door de rechtsverkrachting van zijn moeder. Ze had er geen bezwaar tegen dat alle slechte dingen van de ongelukkige dynastie aan het licht kwamen, te beginnen met haar huwelijk, haar gifmengerij: enkel door haarzelf en door de goden is ervoor gezorgd dat haar stiefzoon nog leefde. Ze zou samen met Britannicus naar het legerkamp gaan; Hier moest aan de ene kant geluisterd worden naar de dochter van Germanicus, aan de andere kant naar de gebrekkige Burrus en de banneling Seneca, alsof die met een verminkte hand en met zijn schoolvossetaal het bestuur van het mensengeslacht zou opeisen. Ze dreigde met beide vuisten, stapelde verwensingen op, riep de vergoddelijkte Claudius aan, de onderaardse schimmen van de Silani en zoveel vergeefse misdaden.
15) Nero, geschrokken door deze woedeuitbarstingen en ook omdat Britannicus binnenkort zijn veertiende verjaardag zou vieren, overwoog bij zichzelf nu eens de felheid van zijn moeder, dan weer het karakter van Britannicus zelf, weliswaar onlangs aan het licht gebracht bij een gedachte, hoe hij toch in brede zin de gunst had gezocht. Tijdens de Saturnaliën onder een feestmaal met andere leeftijdsgenoten was bij toeval door het dobbelspel het recht de medespelers bevelen te geven bij Nero terechtgekomen. Dus gaf hij de anderen diverse opdrachten zonder hen schaamte te bezorgen; wanneer hij Britannicus beval op te staan en naar het midden te gaan en een of ander liedje te zingen in de hoop dat hij zich voor de jongens die nog onbekend waren met feestgelag laat staan dronkenmansbijeenkomsten tot voorwerp van spot zou maken, is die zonder van zijn stuk te raken een lied beginnen zingen, waarin toegespeeld werd dat hij uit de troon van zijn vader en van de hoogste heerschappij verdreven werd. Daaruit is des te duidelijk een medelijden ontstaan omdat de nachtelijke dartelheid het geveins wegnam.
Doordat Nero de afgunst bemerkte, nam de haat toe; en in het nauw gedreven door de bedreigingen van Agrippina beraamde hij geheime plannen en beval een vergif klaar te maken omdat hij geen enkele misdaad en niet openlijk opdracht durfde geven tot moord op zijn broers, met zijn helper Pollio Julius, een tribuun van de keizerlijke garde onder wiens verantwoordelijkheid Locusta, zeer beroemd om haar misdaden, werd opgesloten in de gevangenis, veroordeeld op grond van gifmengerij. Want er was eertijds voor gezorgd dat de naaste omgeving van Britannicus noch het goddelijk gebod noch de trouw belangrijk achtten. Het eerste vergif heeft hij van zijn verzorgers gekregen en hij kwam het te boven door diarree hetzij omdat het te weinig kracht had hetzij omdat het een verzachtend middel bevatte, opdat het niet meteen een dodelijke uitwerking zou hebben. Maar Nero, ongeduldig door de vertraging van de misdaad, bedreigde de tribuun, beval de doodstraf aan de gifmengster omdat ze, terwijl ze luisteren naar de openbare mening en terwijl ze argumenten ter verdediging voorbereiden, de veiligheid op de lange baan schuiven. Vervolgens terwijl ze beloofden voor een zo snel mogelijke dood te zorgen als wanneer hij te lijf gegaan wordt met een zwaard, werd naast de slaapkamer van de keizer een snel werkend gif gekookt, doordat het vergif van tevoren was gekend.
16) Het was de gewoonte dat de kinderen uit de keizerlijke familie samen met andere adelijke jongelui van dezelfde leeftijd zittend aten, onder de ogen van hun verwanten, aan een aparte en soberder voorziene tafel. Terwijl Britannicus daar dineerde, en omdat een van zijn uitverkoren dienaars zijn eten en drinken door te proeven onderzocht, is er een gelijkaardige list bedacht om geen uitzondering te maken op de gewoonte of als de misdaad aan het licht zou worden gebracht door de dood van beiden. Een nog onschadelijke, zeer hete en van tevoren geproefde drank werd aan Britannicus overhandigd; vervolgens, nadat hij die door de hitte afwees, werd het vergif in koud water opgelost, zodat het snel in al zijn ledematen doordrong, zodat zijn stem samen met zijn levensadem hem werd ontnomen.
Degenen die naast hem zaten, reageerden paniekerig; wie de situatie niet doorhad stoof uiteen; maar wie er meer van begreep bleef aan de grond genageld terwijl ze Nero bekeken. Deze zei, liggend zoals hij was en deed alsof z’n neus bloedde, dat dit door epilepsie gebeurde, waardoor Britannicus al van kinds af door gekweld werd en dat zijn gezichts- en waarnemingsvermogens geleidelijk terug in orde zouden komen. Maar bij Agrippina trad zo’n schrik en ontsteltenis van de geest op, ofschoon ze die op haar gezicht probeerde te onderdrukken, naar buiten bleek, dat het vaststond dat ze evenzeer onkundig was dan Octavia, de zus van Britannicus; want ze begreep immers dat haar een laatste troef was ontrukt en dat dit het voorspel was van moedermoord. Ook Octavia, hoe jong en argeloos ook, had al geleerd de pijn, de genegenheid, elke aandoening te verbergen. Zo is na een korte stilte het uitgelaten feestmaal hervat.
17) In dezelfde nacht vond de moord op Britannicus plaats en zijn crematie, nadat al tevoren de voorbereiding op een sobere begrafenis had plaatsgevonden. Toch is hij op het Marsveld begraven onder zulke zware stortregens dat het volk er een voorteken in zag van de goden tegenover een misdaad waarvoor de meeste mensen begrip hadden omdat ze oordeelden dat broedertwisten zo oud waren als Rome en dat de heerschappij ondeelbaar was.

Bron: http://kevindossche.be/tekst/tacitus-annales-xiii-%C2%A714-15/