Tijdvakkendossier tijdvak 5: tijd van ontdekkers en hervormers

Begrippen bij dit aspect:

 

Dit begrip past erbij, omdat:

 

 

Erfgoed

 

 

 

Door het erfgoed uit de Klassieke Oudheid er nieuwe oriëntatie kwam op het erfgoed.

 

 

 

 

 

Humanisme

 

 

Het humanisme een geestelijke beweging was die zich richtte op de studie van de Klassieke Oudheid.

 

 

 

 

 

Renaissance

 

 

In de Renaissance de mensen de kunst uit de Klassieke Oudheid als voorbeeld namen.

 

 

 

 

Titel kenmerkend aspect: De protestantse reformatie die de splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had.

 

Omschrijf dit aspect aan de hand van een persoon / gebeurtenis / ontwikkeling / afbeelding:

De kerk ziet de paus als de ‘plaatsbekleder’ van Christus op aarde. De paus en bisschoppen woonden in schitterende paleizen, hadden een hofhouding en leefden in weelde. Dit stond allemaal ver af van de eenvoud en soberheid die het christendom verkondigde. Er was daarom veel kritiek op deze hang naar luxe en macht. Ook was er kritiek op de priesters, die zelf het Latijn en de Bijbel niet begrepen. In 1517 publiceerde Luther 95 stellingen tegen misstanden in de kerk op de kerkdeur. Luther wilde een reformatie: de misstanden verbeteren. De paus begon in 1518 een ketterproces tegen Luther. Hij deed hem in kerkelijke ban. Luthers volgelingen begonnen eigen kerkgemeentes. Daarvoor kregen ze veel steun, zoals van verschillende vorsten in het Duitse Rijk. Wat begonnen was als een poging om de kerk van binnen uit te hervormen, werd toen een kerksplitsing: de lutheranen scheidden zich af van de katholieke kerk.

Begrippen bij dit aspect:

 

Dit begrip past erbij, omdat:

 

 

Contrareformatie

 

 

 

Dit de reactie van de Katholieke Kerk op de reformatie was.

 

 

 

Hugenoten

 

Dit de Franse aanhangers van Calvijn en zorgden er dus mede voor dat de christelijke kerk in West-Europa uiteen viel.

 

 

 

Inquisitie

 

 

Door de Inquisitie de aanhangers van de reformatie door de katholieken werden vervolgd.

 

 

Katholicisme

 

 

Dit de enige stroming was voordat de reformatie kwam.

 

Kerkhervorming / reformatie

 

 

 

Hierdoor de christelijke kerk in West-Europa uiteen viel.

Protestantisme

Dit het geloof was dat ontstond door de reformatie.

     

 

Titel kenmerkend aspect: het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat.

 

Omschrijf dit aspect aan de hand van een persoon / gebeurtenis / ontwikkeling / afbeelding:

Toen Luther de boel verdeelde steunde Karel V, heer der Nederlanden, de paus. Ketters werden steeds fanatieker vervolgt. Zijn zoon Filips II volgt hem in 1555 op. Door het strenge optreden van Filips was er veel verzet tegen hem en de paus. Toen het Verbond der Edelen in 1566 Margaretha van Parma een smeekschrift aanbood, accepteerde zij deze. Hierdoor durfden de gereformeerden weer terug te komen en ze hielden hagenpreken voor degene die wilden luisteren. In deze hagenpreken moedigden ze mensen aan om kerken van hun beelden te ontdoen. In 1566 drongen gereformeerden kerken en kloosters binnen en vernielden religieuze versieringen. Filips was woedend en verving Margaretha door de hertog Alva. Hij stelde de Bloedraad op: hierdoor vluchtten 60.000 mensen. Willem van Oranje werd veroordeeld en hij verloor al zijn bezittingen. In 1581 zette de Staten-Generaal Filips II af als vorst. De Staten gaven uitleg in de Acte van Verlatinghe en de hertog van Anjou werd heer der Nederlanden. Na een mislukte Engelsman ging de Staten-Generaal in 1588 het bestuur zelf regelen: de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Begrippen bij dit aspect:

 

Dit begrip past erbij, omdat:

 

 

Acte van Verlatinghe

 

 

Omdat hierdoor de Nederlanden Filips II niet meer erkenden als hun heerser.

 

 

 

Pacificatie van Gent

 

 

Dit ervoor zorgde dat de Spaanse troepen verdreven werden.

 

 

 

Staten-Generaal

 

 

Deze groep gezamenlijk de beden van de landsheer bespraken en het bestuur later op zich namen.

 

 

 

Unie van Utrecht

 

 

 

Dit werd opgericht zodat de gewesten zich samen konden verzetten tegen de Spaanse bezetter.

 

 

 

Vrede van Munster

 

Hierdoor Spanje de Nederlanden erkende als een zelfstandige staat.

 

 

thema Christendom

Kies een kenmerkend aspect dat past bij dit thema. Leg uit waarom.

De protestantse reformatie die de splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had, omdat dit gaat over de splitsing van het christendom en het ontstaan van een nieuwe stroming in het christendom: het protestantisme.

De protestantse reformatie die de splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had, omdat dit gaat over de splitsing van het christendom en het ontstaan van een nieuwe stroming in het christendom: het protestantisme.

Omschrijf een gebeurtenis die past bij dit thema. Leg uit waarom.

Er was veel kritiek op de manier van leven van de paus, bisschoppen en priesters. Hierom spijkerde Maarten Luther in 1517 95 stellingen op de kerkdeur. Luther wilde een reformatie. De paus begon in 1518 een ketterproces tegen Luther. Luthers volgelingen begonnen eigen kerkgemeentes, omdat Luther in de kerkelijke ban was gedaan. Wat begonnen was als een poging om de kerk van binnen uit te hervormen, werd toen een kerksplitsing: de lutheranen scheidden zich af van de katholieke kerk.