Vulkanisme bij de Canarische eilanden

Ik heb voor dit werkstuk als onderwerp de vulkaanuitbarsting bij het Canarische eiland El Hierro gekozen, omdat ik een filmpje op de site van de NOS zag over die vulkaanuitbarsting, en ik me afvroeg waarom die vulkaan juist daar ontstaat.

Ligging El Hierro

De Canarische eilanden liggen op de Afrikaanse plaat, ten westen van Marokko, in de Atlantische Oceaan. El Hierro is het meest westelijke eiland van de Canarische eilanden zoals te zien is op onderstaande afbeelding.   

Figuur 2 El Hierro

De oppervlakte van El Hierro is 270  km² en het telt 10.000 inwoners, hiermee is het, het kleinste en dunst bevolkte eiland van de Canarische eilanden. El Hierro werd 100 miljoen jaar geleden gevormd na drie vulkaanuitbarstingen. Doordat het eiland nog steeds te maken heeft met vulkanische activiteit, verandert het eiland steeds van vorm. 50.000 jaar geleden is er een stuk van El Hierro afgebroken, waardoor er een tsunami werd veroorzaakt, deze tsunami bereikte de kust van Amerika. Nog steeds zijn de mensen bang dat er brokstukken van de Canarische eilanden in de oceaan terecht komen, en een tsunami veroorzaakt die gevaarlijk kan zijn voor Amerika of voor West-Europa.

Het ontstaan van de vulkaan

De vulkaan die nu ontstaat bij El Hierro ligt ongeveer 5 kilometer uit de kust van La Restinga, een dorpje op El Hierro.  Doordat de Canarische eilanden midden op de Afrikaanse plaat liggen, ontstaat er dus een schildvulkaan bij een hotspot. Bij een hotspot komt een bel met gesmolten gesteente omhoog. Het hete materiaal is afkomstig uit de diepste laag van de aardmantel. Zo’n bel wordt een mantelpluim genoemd. De mantelpluim kan door z’n grote hitte door delen van de aardkorst heen, waar deze dun is. In de oceaan zijn vulkanen bij hotspots bijna nooit explosief. Daarentegen zijn vulkanen bij hotspots op het vaste land veel explosiever. De Afrikaanse plaat schuift richting het Noordoosten, daardoor ontstaat de nieuwe vulkaan bij El Hierro ten zuiden van de Canarische eilanden.

Gevolgen voor de mensen

Sinds Juli van dit jaar zijn er ongeveer 10.000 zwakke aardschokken geregistreerd bij El Hierro. Uit voorzorg werd El Hierro daarom al een tijdje in de gaten gehouden, want  aardschokken geven meestal aan dat er een vulkaanuitbarsting op komst is. Tot nu toe heeft er nog geen uitbarsting op het eiland zelf plaatsgevonden. Maar wel ten zuiden van El Hierro komt er magma uit de zeebodem. Doordat er uit de zeebodem magma is vrijgekomen, zijn hierbij ook giftige stoffen ontsnapt. Door deze giftige gassen en doordat de temperatuur van het water is gestegen naar 35,3 graden zijn er veel vissen omgekomen. Dit heeft gevolgen voor de vissers op het eiland.

Figuur 3 De giftige gassen bij El Hierro

Omdat men bang was dat het centrum van de uitbarsting zich in de richting van de kust van El Hierro zou kunnen verplaatsen werden uit voorzorg de inwoners van het dorpje La Restigna geëvacueerd, ook schepen en vliegtuigen werden verzocht de omgeving van het eiland te mijden. Ook het toerisme op het eiland had last van de vulkaanuitbarsting. Doordat het vliegverkeer stil lag, kwamen er geen toeristen naar het eiland, en de toeristen die er waren werden geëvacueerd.  Al een maand lang spuwt de vulkaan vloeibaar gesteente en men verwacht dat de vulkaan voorlopig nog actief zal blijven. Op dit moment is de vulkaan al 180m hoog vanaf de zeebodem gezien. Als de vulkaan actief blijft zal er zich een nieuw Canarisch eiland vormen.

Conclusie

In dit werkstuk ben ik erachter gekomen waarom er juist bij El Hierro een vulkaan ontstaat. De oorzaak dat er een vulkaan bij El Hierro ontstaat is dat er zich daar een hotspot bevindt. Daardoor vormt zich een schildvulkaan bij El Hierro.