Kindereuthanasie

Het korte leventje van zon kindje beëindigen is in Nederland niet toegestaan. Artsen die meehelpen aan dit soort euthanasie zijn strafbaar en kunnen veroordeeld worden tot maximaal 12 jaar gevangenisstraf. Toch doen deze artsen slechts wat zij het meest humaan achten en wat hen het best lijkt voor het kindje. Kinderen en hun ouders zouden de mogelijkheid moeten krijgen tot het plegen van euthanasie op een legale manier.

Om goed te begrijpen waar we het hier over hebben, is het zaak om de wetgeving omtrent euthanasie duidelijk te hebben.
Wat is het actuele beleid in Nederland?
In de euthanasiewet staat vast onder welke omstandigheden euthanasie gepleegd mag worden.
Zorgvuldigheidseisen
» ervan overtuigd zijn dat er sprake is van een vrijwillig en weloverwogen verzoek van de patiënt;
» ervan overtuigd zijn dat er sprake is van uitzichtloos en ondraaglijk lijden van de patiënt;
» de patiënt informeren over de situatie waarin deze zich bevindt en over diens vooruitzichten;
» met de patiënt tot de overtuiging komen dat er voor de situatie waarin deze zich bevindt geen redelijke andere oplossing is;
» tenminste één andere, onafhankelijke arts raadplegen, die de patiënt ziet en schriftelijk zijn oordeel geeft over de zorgvuldigheidseisen, bedoeld in de onderdelen 1 tot en met 4;
» de levensbeëindiging of hulp bij zelfdoding op medisch zorgvuldige wijze uitvoeren.

Het Groningen protocol geeft richtlijnen en criteria waarmee artsen "levensbeëindiging van pasgeborenen" kunnen uitvoeren in geval van ondraaglijk en uitzichtloos lijden, zonder gevaar van strafvervolging. Het is geen euthanasie, omdat bij euthanasie zelf wordt gevraagd om levensbeëindiging. Dit is geen regelgeving, maar het zijn richtlijnen. Ze zijn ongeveer hetzelfde als de zorgvuldigheidseisen. Het verschil is dat hier geen sprake is van vrije wil van het kind en gaat het hier dus om de ouders die deze keus moeten maken.

Voor minderjarigen geldt het volgende beleid:
• Een minderjarige kan vanaf 12 jaar zelf een verzoek om euthanasie doen. Tot 16 jaar is daarvoor wel instemming van de ouders of voogd nodig
• Jongeren van 16 en 17 jaar nemen de beslissing in eerste instantie zelf. Artsen moeten de ouders wel altijd bij het besluit betrekken.
Illegale euthanasie kan leiden tot een gevangenisstraf van maximaal 12 jaar.
Hulp bij zelfdoding kan leiden tot een gevangenisstraf van maximaal 3 jaar.
Voor kinderen jonger dan 12 is dus euthanasie altijd, zonder uitzondering strafbaar en wordt euthanasie gezien als moord.

Tegenstanders vinden een verandering in de euthanasiewet zoals wij die nu kennen onnodig. Sinds het in 2002 mogelijk werd is er namelijk maar 6x euthanasie gepleegd door minderjarigen. Een kindje daarvan was 12 jaar oud; de andere kinderen waren allemaal 15 jaar of ouder. Ook van de mogelijkheid tot levensbeëindiging bij pasgeboren baby’s wordt gemiddeld slechts 1x per jaar gebruik gemaakt. Ook in België, waar euthanasie sinds 2014 geen leeftijdsgrens meer kent, is er nog maar 1 keer een geval gemeld waar een minderjarige euthanasie pleegde. Bovendien, wordt gesteld, kunnen de terminale kinderen uiteindelijk euthanasie plegen, als zij boven de 12 zijn. Het is dus enkele een kwestie van wachten.

Een tweede argument tegen een verandering in de wet is dat de kinderen in praktijk waarschijnlijk niet ondraaglijk veel pijn lijden. Door bijvoorbeeld morfine en andere pijnstillers wordt deze ondraaglijke pijn al voorkomen. Voorstanders van een aanpassing noemen echter de mentale pijn die dit met zich meebrengt, die ook ondraaglijk kan zijn. Daarnaast kunnen pijnstillers niet altijd aanslaan.

Daarnaast zouden kinderen onder de 12 jaar niet wilsbekwaam genoeg zijn om een beslissing te maken. Er wordt gesteld dat artsen en ouders uiteindelijk een te grote rol spelen in de besluitvorming. In de huidige wetgeving moet de patiënt zelf een verzoek doen om euthanasie te plegen. Bij kinderen zal het waarschijnlijk vaker het geval zijn dat de ouders of de arts het voorstel doet. Dit is volgens tegenstanders een significant verschil die de wilsbekwaamheid in twijfel trekt.

Volgens de voorstanders van de euthanasiewet zijn kinderen onder de 12 jaar wel degelijk wilsbekwaam. Dit zou bij verzoek tot euthanasie aangetoond en getest kunnen worden door een psychiater die het kind duidelijk uitlegt waar hij/zij voor kiest en wat dit betekent.