Oliver Twist

Algemeen over musicals

De musical begon als een luchtige zang- en dansshow, maar ontwikkelde zich uiteindelijk tot een eigen kunstvorm. Vanaf de jaren zeventig hebben vernieuwende regisseur, mooie decors en nieuwe verhalen ervoor gezorgd dat de musical op het zelfde niveau staat als opera en ballet.
De Britse producent George Edwardes begon rond 1890 met het maken van musicals. Hij noemde één van zijn successen ´´A Gaiety Girl´´ een muzikale komedie. In ongeveer 1950 werd dit een musical genoemd. Een musical is een luchtige vorm van theater, waarbij het publiek niet hoeft na te denken. De muziek is het belangrijkste in een musical en daarna komt pas het verhaal. De liedjes moeten goed klinken, het moet pakkend zijn en gezongen door populaire artiesten.de liedjes haalden de snelheid uit het stuk dan dat ze die opvoerden, maar omdat het verhaal voorspelbaar was maakte dat niet uit. Het publiek kwam voor de liedjes, de sterren, het spektakel en de dansstukken.
Van Londen tot Broadway
Edwardes ging met zijn shows naar New York waar ze ook zeer succesvol waren. De Amerikanen begonnen ook al snel met het maken van hun eigen muzikale komedies. Broadway in New York en West End in Londen werden en bleven de belangrijkste plaatsen waar nieuwe stukken werden opgevoerd. In 1916 werd in Londen ´´Chu Chin Chow´´ opgevoerd, een ongelofelijk succes het werd namelijk 2.238 keer gespeeld. Dat record werd pas in de jaren vijftig verbroken.
In de jaren twintig werd de Amerikaanse muzikale komedie belangrijker, maar de invloed van Londen bleef dus daarom hielden Amerikaanse producenten hun première op West End in Londen in plaats van op Broadway. In het begin waren er Europese emigranten die lichte muzikale komedies in Europese Operette- stijl (lichte opera). Bijvoorbeeld ´´the Vagabond King´´ (1925). De nieuwe speciale Amerikaanse stijl kwam met nieuwe componisten. Hun muziek werd beïnvloed door Jazz, Ragtime en oorspronkelijke Amerikaanse muziek stijlen. En hun teksten hadden veel Amerikaanse woorden en uitdrukkingen met veel humor. Veel van die liedjes zijn klassiekers zoals: Smoke gets in your eyes. Een ander belangrijk punt in Amerikaanse musicals zijn de dansen. Ze waren heel origineel en leuk om naar te kijken. Fred en Adele Astaire zorgenden er voor dat tapdansen populair werd in theaters in Amerika en in Europa. Fred en Ginger Rogers werden een wereldberoemd tapduo. De Engelse komedies waren zachtaardig en sprookjesachtig.
De jaren zestig waren er belangrijke Amerikaanse successen: ´´Hello Dolly´´ en ´´Fiddler on the Roof´´. In 1967 werd met de musical ´´Hair´´ een nieuwe muziek stijl en nieuwe aanpak begonnen. Om de flower power ideeën uit die tijd uit te beelden. De Engelse Musicals werden overspoeld door Amerikaanse musicals. Er waren natuurlijk ook uitzonderingen zoals ´´Oliver`van Lionel Bart en ´´Half a Sixpence´´ (1963)
Na 1970 veranderde het volkomen, er kwamen minders shows maar werden wel mooier en origineler. Een belangrijke rol speelde de componisten Andrew Lloyd Webber en Tim Rice. Ze maakten de rock opera ´´ Jesus Christ Superstar´´ die eerst werd uitgebracht op een langspeelplaat (nu zou het een cd zijn). Later werd hij opgevoerd op Broadway. Hetzelfde met de musical ´´Evita´´. Het werk van Lloyd Webber is heel belangrijk geweest. Hij maakte de musicals die helemaal werden gezongen zonder gesproken tekst. Er bleef dus weinig ruimte over voor dans. Een uitzondering was ´´ Cats´´ (1981) daar werd gebruikgemaakt van hele bijzonder make-up en kostuums om de katachtige personen te maken. Dat is de langst lopende musical van Lloyd Webber geweest. Een van de laatste is ´´ The Phantom of the Opera´´ (1986). Zijn grootste concurrent is Stephan Sondheim, die schreef de liedjes van ´´West Side Story´´.
Nu zijn er meerdere Musical producenten: Les Miserables uit Parijs (1980), Miss Saigon ook uit Parijs. In Nederland is Joop van de Ende belangrijk die bewerkt namelijk musicals in het Nederlands.

Algemeen over de musical van Oliver Twist

De musical speelt zich af in de negentiende eeuw in Engeland. Het wordt heel goed gespeeld, het lijkt of je er echt bij bent. Er is heel erg veel muziek bij en er wordt heel veel gezongen, maar daar is het natuurlijk ook een musical voor. Als er gezongen wordt dan dansen ze er ook bij en het verhaal gaat dan ook een beetje door. De decors zijn heel mooi het was aan de ene kant boekenwinkel een andere kant was het de schuilplaats van Fagin en de rest van al die kinderen. Ook was er een kant waar het weeshuis te zien was en waar hij als baby naar toe is gebracht.

In de musical van Oliver Twist komen al deze 17 liedjes voor:

1. Proloog

2. Taart, Tafels Vol Taart

3. Oliver!

4. Knaap Te Koop

5. In Memoriam

6. Waar Zou Liefde Zijn?

7. Hé, Kom Er Maar Bij

8. Pikken Wat Je Pakken Kan

9. Dat Zou Fijn Zijn

10. Zeg Het Maar

11. Vlug Terug

12. Hoempapa 13. Mijn Naam

14. Hij Kan Niet Zonder Mij

15. Koop Bij Mij

16. Ik Kijk Kritisch Naar Alle Plannen

17. London Bridge

medewerkers

Muziek en teksten Lionel Bart

Regie Ken Caswell

Co-regie Brigitte Odett

Vertaling Daniël Cohen

Muzikale supervisie Seann Alderking

Choreografie Geoffrey Garratt

Decor en kostuums Tim Northam

Licht Reinier Tweebeeke/Mark Heinz

Geluid Jeroen ten Brinke

Pruiken/Make-up Sjoerd Didden/Winnie Gallis

Casting Director Marianne van Wijnkkoop

Uitvoerend producent Rijk Brouwer

De historie

Charles Dickens (1812-1870) heeft het boek geschreven. Hij schreef het eigenlijk alleen voor in de krant met als onderwerp de leefomstandigheden van de weeskinderen, maar het was zo goed dat hij er een heel boek over heeft geschreven.

Oliver Twist is oorspronkelijk een boek dat als musical is nagespeeld. In 1905 is er ook een toneelversie verschenen. Het was interessant om twee redenen. Oliver had toen niet de hoofdrol, maar Fagin die zichzelf tot de mentor van Oliver had uitgeroepen. De rol van Fagin werd gespeeld door één van de grote acteurs van die tijd, Sir Herbert Beerbohn Tree. Artful Dodger werd gespeeld door Charlie Chaplin.

In 1909 kwam de eerste film van Oliver Twist uit. Het was toen nog een stomme film. In 1910 kwam de tweede stomme film uit, gemaakt door Vitagraph. In 1912 kwam de derde versie uit. In 1916 de vierde versie, hierin speelde een vrouw (Marie Deno) de rol van Oliver Twist. In 1922 kwam voor het eerst in Engeland een film van Oliver uit. De journalisten dachten dat de film aanleiding zou geven tot onrust bij de burgers.(de film was nog steeds stom). Pas in 1933 kwam de allereerste gesproken film van Oliver, gemaakt in Hollywood. In 1948 een film gemaakt door regisseur Davin Lean.

In 1960 de wereldpremière van de musical Oliver!. Met muziek en de teksten van Lionel Bart, in het Albery theater in Londen. Vanaf het moment dat hij er was, was het al gelijk een wereld succes in de stad. Producent Donald Albery, die het voor 15.000 pond er een toneelstuk van had gemaakt, kreeg opeens dagelijks een aantal goede aanbiedingen uit Broadway te verwerken. Lionel kon zijn oren bijna niet geloven toen de productiemaatschappij uit Hollywood hem twee miljoen dollar bood voor de rechten voor de musical. De musical werd 2500 keer gespeeld op West End.

Op 6 januari 1962 ging Oliver in première in New York in het Imperial Theatre. Oliver won in New York vijf Tony Awards en speelde daar 774 keer de voorstelling, wat in die tijd een record was voor een Britse musical.

De overstap van Broadway in 1963 was ook een heel groot succes, het was de langst lopende Britse musical. Daarom kregen ze financiële steun van de Verenigde Staten voor een filmversie. Ze zouden wachten met filmen tot dat de theatervoorstellingen waren afgelopen. Niemand wist dat het tot 1968 zou duren. Op 4 oktober 1963 ging Oliver! voor het eerst in première in Nederland in het Luxor Theater in Rotterdam. De vertaling was van Seth Gaaikema. In 1967 was er een grote heropvoering van de succesvolle musical in het Picadilly Theater in Londen.

In 1986 de beste verfilming van Oliver! Deze film won zes Oscars voor de achtereenvolgens beste film, beste regisseur, beste art-direction, beste geluidsprestaties, beste musicalmuziek en beste choreografie. In 1977 wordt de musical opnieuw opgevoerd. In 1983 volgde de derde heropvoering van de musical.

In 1984 volgde een nieuwe première in New York. Voor het eerst werd het geen hit en moest de show al na een paar weken sluiten. Sinds 1994 bestaat er een volledige vernieuwde versie van Oliver! Het was te zien tot en met 1998 en was weer de langstlopende show in de geschiedenis van Londen Palladium. Vanaf dat moment reist Oliver weer door Engeland. In 1998 heeft Walt Disney de klassieker weer verfilmd.

De hoofdpersonen
Oliver: (gespeeld door Timo Ottevanger) Hij is een jong, vredelievend weesje. Hij is sociaal, vriendelijk en beleefd, maar men denkt slecht over hem. Na in verschillende tehuizen en bij een doodgraver te hebben gewerkt, loopt hij weg en zwerft hij alleen door Londen.

Fagin: Hij is een sluwe, slinkse misdadiger die straatkinderen bij hem in laat wonen, om ze tot zakkenrollers op te leiden.
Bill Sikes: Hij is een handlanger van Fagin en een barbaarse, agressieve crimineel. Hij bewijst nog eens zijn slechtheid door Oliver mee te nemen om in te breken bij rijke mensen. Hij kent geen genade, dat blijkt vooral op het eind, als hij Nancy vermoordt.

Nancy: zij is de vriendin van Bill Sikes en in het begin, als ze Oliver mee terug neemt naar Fagin, lijkt het alsof zij ook redelijk slecht is. Maar later blijkt dat dit niet zo is, eigenlijk is ze aardig en zacht. Haar enige gebrek is dat ze houdt van een misdadiger; Bill. En die zou ze nooit iets aandoen of verraden. Uiteindelijk doet ze er alles aan om Oliver te helpen, zelfs als ze dat met haar eigen leven moet bekopen.

Mr. Brownlow: Mr. Brownlow is een vriendelijke, rijke, oudere heer. Als hij op een dag bestolen wordt door jongens van Fagin, wordt Oliver verdacht. Maar Mr. Brownlow weet dat Oliver het niet gedaan heeft en neemt hem in huis, waar hij hem verzorgt. Hij is de eerste die het opneemt voor Oliver.

Rose Maylie: Een schat van een jongedame. Nadat zij onder druk van Bill Sikes bij hen moest inbreken en een schotwond opliep, verzorgde zij hem. Ze woont bij haar oude tante in huis en uiteindelijk is zij degene die de waarheid uitvindt over Olivers verleden.

Monks: Monks’ eigenlijke naam is Edward Leeford. Hij komt alleen in het eind van het boek voor, maar hij speelt een belangrijke rol. Hij is namelijk Olivers halfbroer. Hij probeerde angstvallig alles wat naar Olivers oorsprong kon leiden te verbergen of uit de weg te ruimen en op het eind zelfs Oliver zelf. Een hele slechte, doortrapte man dus.

Rolverdeling

Willem Nijholt/Arjan Ederveen Fagin

Mariska van Kolck Nancy

Bart Oomen Bill Sikes

Bert Simhoffer Meneer Bumble

Marjolein Sligte Weduwe Sowerberry

Michel Sorbach Menneer Sowerberry

Marika Lansen Mevrouw Sowerberry

Dimitri Verhoeven Noah Claypole

Debby Boekma Charlotte

Tom van Beek Meneer Brownlow

Aafke van der Mey Mevrouw Bedwig

Dick Schaar Dokter Grimwig

Hieronder staan de kinderen die ook mee speelden, het zijn allemaal zakkenrollers en wonen bij Fragin in huis.E

Oliver

Timo Ottevanger

Radslag

Neville Zeeuw

Linke
Glipper

Marcel
Noordermeer

Adder

Arris Boogaard

Charlie
Bates

Raymond
van Eijk

Grijpstuiver

Tim van de
Luytgaarden

Ukkie

Martyn
Vermeeren

Keizer

Jerôme Court

Mafkop

Jordy van
der Laan

Bet

Deborah
de Groot

Spin

Yorick Oosthoek

Rose

Marlies Rutten

Kappie

Olaf Aanen

Nell

Lara Hensen

Benjamin in zijn kleding 'taart'
en 'pikken wat je pakken kan´
[plaatje0]

De plaats waar het wordt gespeeld

De musical speelt zich af in de negentiende eeuw in Londen. Op allerlei verschillende plaatsen. Zoals de weeshuizen waar Oliver heeft gewoond, de boekhandel, het huis van Fagin, en gewoon buiten op straat.

Op de meeste plekken waar het zich afspeelt is het vies en oud. Maar het speelt zich ook af op plekken waar het juist andersom was, namelijk bij de rijken thuis.

Er was heel veel muziek met zang en dans. Er werd mooi gezongen bij voorbeeld over de brug in Londen. Bij de liedjes die werden gezongen werd er ook heel veel gedanst. Als je het niet verwachtte dan kwam er weer een lied of als ze gewoon aan het praten waren, dan ging iemand dansen en begon er een lied.

Het decor was heel origineel.Het stond op wieltjes en kon daardoor makkelijk verplaatst worden. Het was daarom heel slim dat ze er meerdere plaatsen op hadden gemaakt. Een kant met de boekhandel, een kant met het huis van Fagin en dan ook nog een kant met het huis van mister Brownlow.

Samenvatting

Oliver wordt geboren in een armenhuis, waarna zijn moeder meteen sterft. Hij wort overgeplaatst naar een weeshuis, waar hij de eerste negen jaar van zijn leven doorbrengt. Daar krijgt hij zijn naam toegewezen; Oliver Twist. Maar dan, wanneer hij 9 is, komt een man hem halen voor het werkhuis, omdat hij te oud is voor het weeshuis. Daar is zijn leven nog verschrikkelijker. Als hij op een dag om meer soep vraagt, wordt dat als schande bevonden en wordt hij naar Mr. Sowerberry gestuurd; een doodkistenmaker. Ook bij hem had Oliver een ongelukkig leven. Hij moet heel hard werken en loopt op een dag weg, hij houdt het niet langer uit. Hij loopt en zwerft bedelend rond, totdat hij Londen bereikt. Hier komt hij Jack Dawkins, een jongen van zijn leeftijd, tegen. Die doet heel aardig tegen hem en neemt hem mee naar Fagin, een oude man, waar een heleboel jongens van zijn leeftijd komen. Maar dan blijkt dat Fagin zijn jongens opleidt tot zakkenrollers en ze er elke dag op uit gestuurd worden. Oliver leert veel verschillende mensen kennen, en dan vooral criminelen. Ook komt Bill Sikes, een ruwe jongeman samen met zijn vriendin Nancy vaak over de vloer bij Fagin. Oliver vindt Nancy een zachtaardig meisje en ze behandelt hem best goed. Op een dag gaat Oliver samen met Charley Bates en Jack Dawkins de straat op en ziet hij hoe die twee de zakken rollen van een rijke man die bij een kraampje staat te kijken. De twee jongens maken zich uit de voeten, maar Oliver blijft als versteend staan kijken, met gevolg dat iedereen hem verdenkt en de politie hem pakt. Maar dan schiet de eigenaar van het kraampje hem te hulp en vertelt dat Oliver niets gedaan had. Oliver is dolblij als Mr. Brownlow, een vriendelijke oude man hem in huis neemt en hem verzorgt. Hij houdt van de oude man en de man vertrouwt hem. Maar dan, als Oliver op een dag door Mr. Brownlow naar de boekenwinkel wordt gestuurd om boeken in te leveren, wordt hij door Nancy en Bill Sikes ontvoerd en mee teruggenomen naar Fagin. Hij is daar erg ongelukkig en wordt nog ongelukkiger als hij met Bill Sikes op pad moet om in te breken in een groot huis. Tijdens het inbreken, worden ze betrapt en Oliver wordt neergeschoten. Bill Sikes en de handlanger komen goed weg. Oliver wordt in het huis waar hij moest inbreken verzorgd door de lieve Rose Maylie en haar tante en bediendes. Hij leeft daar erg gelukkig en knapt vrij snel weer op. Ondertussen vindt Nancy een heleboel over zijn verleden uit. Met gevaar voor eigen leven, luistert ze een gesprek af en gaat ze naar Rose Maylie en Mr. Brownlow toe om hen inlichtingen te geven over Oliver. Monks, een ruwe man, komt op bezoek bij Fagin en Nancy hoort dat hij wil dat Oliver tot een dief wordt opgeleid. Ze vertelt aan Rose en Brownlow dat Monks het geheim achter Olivers identiteit weet. Brownlow zoekt Monks, na nog een ontmoeting met Nancy, op en kan zijn ogen niet geloven. Monks heet eigenlijk Edward Leeford en was de zoon van een oude vriend van Brownlow. In de tussentijd komt Fagin erachter dat Nancy inlichtingen heeft doorgespeeld en vertelt hij dit aan Bill Sikes. Die gaat helemaal door het lint en vermoordt Nancy. Hij vlucht, maar tijdens zijn vluchtpogingen hangt hij zichzelf per ongeluk op. Fagin en de rest van zijn boevenbende worden gearresteerd. Ondertussen doet Monks een bekentenis bij Brownlow. Oliver is zijn halfbroer! Zodra iemand erachter kwam, zou Brownlow zijn erfenis van zijn vader moeten delen met Oliver en dat wilde hij voorkomen. Monks’ vader was namelijk gescheiden van zijn vrouw en werd toen verliefd op een negentienjarig meisje, met wie hij samen een kindje kreeg. Zijn vader was erg rijk en toen hij stierf, ging al het geld naar het negentienjarige meisje en hun kindje. Vlak voordat zijn vader stierf, kwam hij naar Brownlow en liet bij hem een paar dingen achter. Onder andere een prachtig schilderij van het meisje. Toen zijn vader stierf, ging het meisje ervandoor. Uiteindelijk kwam ze verzwakt aan in het werkhuis, waar ze het leven aan Oliver schonk, waarna ze stierf. Brownlow wist dit niet, totdat Oliver bij hem in huis kwam. Hij zag de gelijkenis tussen het jongetje en het schilderij. Monks wist dit allemaal en deed er alles aan om het te verbergen en Oliver te vernietigen.
Maar nu Brownlow het wist, tekende hij papieren om een deel van zijn fortuin aan Oliver te geven, waarna hij vluchtte. Brownlow adopteert Oliver en samen gaan ze in een huis dicht bij de Maylie’s wonen. Eindelijk is Olivers zwerftocht voorbij en kan hij een gelukkig en rustig leven gaan beginnen.

Mijn eigen mening

Ik heb dit stuk gekozen omdat ik musicals heel erg leuk vind en vooral omdat er zoveel in gezongen en gedanst wordt. Ik heb Oliver Twist uitgekozen omdat ik de musical ook zelf heb gezien in het congresgebouw in Den Haag. En omdat ik ook het boek ervan gelezen heb. Ook stond er veel van op Internet en dat maakte het nog leuker. Toen ik de informatie las op Internet kwam eigenlijk alles allemaal weer boven. Al met al vond ik het heel erg leuk om te maken. Eerst dacht ik dat ik er veel te weinig tijd voor had, maar dat viel heel erg mee.