Cabaret Sanne Wallis de Vries

Cabaret Sanne Wallis de Vries Op 17 mei 2003 ben ik met mijn vriendin Mariëlle naar een show van Sanne Wallis de Vries geweest in Theater de Lampegiet in Veenendaal. Ik was nog nooit naar een cabaret voorstelling geweest maar omdat ik wel eens een ander soort theater dan musical wilde, ben ik er nu toch geweest. Als voorbereiding heb ik wat gepraat met mensen die Sanne al een hadden gezien in Kopspijkers, waar zij ook speelt. Dit heb ik zelf nooit gezien. Ook heb ik Sanne’s internetsite bezocht en al wat gekeken naar reacties van mensen op de show ‘STUK’. Vanuit mijn culturele biografie heb ik wel de motivatie vanuit het theater. Maar vroeger ging ik alleen naar musicals. Nu ga ik dus ook naar een cabaret en dat is een heel ander soort theater. Dus ik was van tevoren wel benieuwd hoe dat zou zijn! Andachtspunten: Tijdens de show heb ik op de volgende dingen gelet: • Zijn de grappen herkenbaar • Wordt er veel gepraat of juist veel gezongen • Spelen andere mensen dan Sanne ook een grote rol in de show? • Spelen licht, techniek en attributen een grote rol in de show? • Is er veel variatie in het geheel of is het erg eentonig? • Wat is de achtergrond van Sanne Wallis de Vries?
De show ‘STUK’ Om 8 uur zou het beginnen maar het begon wat later. Toen de lichten uitgingen zag je op het podium een soort klimrek van metaal. Daarin stond een kruk. Zo te zien kon je er bovenop klimmen. Er klonk muziek en Sanne kwam op met een lied: Ons juk gaat stuk, ons juk mag stuk. We wisten meteen waar het ‘stuk’ op sloeg. Daarna heette ze iedereen welkom (of welkom ik natuurlijk) en begon ze te vertellen: over de kalender. Ja, zegt ze, het is nu zaterdag. Dan zitten we ergens hier. Ze draaide met haar hand een bolletje ergens links onder aan, in de buurt van haar linkerdij. En dan zit zo hier de zondag, en de maandag. Ze beeldde met haar handen uit hoe ze een beeld had van de week. En daarna maakte ze een beeld van de maanden. Januari begon links op het podium, december eindigde rechts. En de oudejaarsnacht verliep weer helemaal terug. Ze beeldde alles met haar handen uit. Toen de jaartelling. Ze begon bij het jaar nul, liep even terug naar de Egyptenaren, en daarna naar de Middeleeuwen. Toen wist ze een aantal eeuwen niet maar uiteindelijk kwam ze uit bij het jaar 1850. Een geweldige tijd vond ze dat. Daarna de 20e eeuw. En daarna (ze beeldde steeds hoger uit en klom ten slotte op de stellage die er stond) wist ze niet wat er zou gebeuren. Of de tijdlijn zou een bocht terug maken, of het zou een spiraal worden wat tenslotte het einde van de wereld zou betekenen. Daarna begon ze met het eerste ‘echte’ verhaal: over Simone. Ze zei dat ze zich altijd heel opgewonden kon maken over dingen. Ook over dingen die er nog helemaal niet zijn. Ze bedacht zich zo dat ze later met vrienden op vakantie zou gaan en dat dan ene Simone meeging. Dat zij in een vriendengroep zou voorstellen om naar Terschelling te gaan en dat iemand dan zou bellen en zou zeggen: mag Simone ook mee? Ze zou dan denken: Nee niet Simone ajb niet Simone. En ze zou poeslief zeggen: ja natuurlijk, leuk dat je dat vraagt. Dan zouden ze samen met de trein naar Terschelling, Simone en zij. Ze waren de enige vrouwen. Simone had al alles opgezocht, reisboekjes enzo, zij wist het wel. En Sanne liep erachter aan. En als ze dan in het huisje kwamen zou Simone naar het keukentje lopen en ging ze daar alle pannen en potjes uitpakken zodat het een echt Simone-huisje zou worden. En Simone zou alles regelen, de hele week, zou koken en alles doen wat zij wou, maar Sanne niet. En aan het einde van de week zou Simone in een hoekje zitten met een tijdschrift en zeggen: Zo en nu heb ik even rust. N daar kon Sanne zich nu al druk over maken. Daarna kreeg ze het over de verschillende mannen in haar leven. Een zat in Arnhem, maar wat daar precies mee was weet ik niet meer. Ze vond wel dat het verleden een interpretatie van het heden was. Dat het toen heel anders was maar dat mocht je niet zien. Je mocht niet weten hoe het echt was, want dit was jouw herinnering en dat moest zou blijven. Sanne heeft altijd over een mening over vind ze. Als ze een vrouw ziet fietsen met een muts denkt ze: Dan fiets je daar met je muts. Heb ik gelijk een mening. En toch weet ze ook nooit zo goed wat ze ergens van moet vinden. Want wat is nou mooi of lelijk. Als je een blouse laat zien en iemand zegt: mooi, of: lelijk, wat zegt dat dan over die blouse. Wanneer is het mooi of wanneer is het lelijk? Sanne snapt het niet. Maar ze is dan ook norm en waardeloos opgevoed. Over het verschil tussen mannen en vrouwen: Mannen zijn dom, weten niets. Dat is geweldig, want dan hoef je nooit jezelf niet te zijn, vind Sanne. Je kan gerust staan liegen maar een man merkt dat niet. Een vrouw wel, vrouwen weten alles. Terwijl je heerlijk tegen een man staat te liegen, kun je de ogen van een vrouw in je rug voelen die ziet dat jij staat te liegen. Vrouwen zien altijd alles en weten ook alles. Daarom moet je bij hen jezelf zijn en dat vind Sanne maar niets. Vrouwen hoeven onderling ook nooit over belangrijke dingen te praten want die weten ze toch allebei al. Wanneer twee vrouwen met elkaar bellen is het de kunst zo lang mogelijk te praten over onbelangrijke dingen, over niets dus. Tussendoor zingt Sanne ook nog wat: een lied van De Dijk. Het gaat over het volgende: Ik kan niets, ik wil niets, en ik heb niets. Ik weet niet meer precies waar dat op sloeg. Over de 30-igers. Sanne is een 30-iger. En op je 30ste krijg je je eerste nostalgisch moment. Ze zoekt iemand in de zaal die ook rond de 30 is: Inge. Samen hebben ze het over Ome Willem en andere typische dingen uit de jaren 70. Het is wel grappig maar ik kan me niet meer zo goed herinneren welke grappen er in voorkwamen. Toen een verhaal over Tjitske en Erna. Sanne had vroeger twee vriendinnen: Tjitske en Erna. Ze wilde Erna bellen, maar ze belde per ongeluk het nummer van Tjitske. Dus ze ziet in gedachten de moeder van Erna naar de telefoon lopen in het huis van Erna lopen en ineens hoort ze de moeder van Tjitske met een heel Fries accent (Sanne prat nu ook met een heel Fries accent) door de telefoon. Sanne schrikt zich naar. Maar ze zegt maar wat, zegt Sanne dan. Dan gaat het verder over Tjitske. Dat Tjitske een nichtje had die heette Tjotske, en die zat met haar kleine broertje in haar armen op de verjaardag van de moeder van Tjitske. Dat kleine broertje heette Tjetske. Ik zeg maar wat, zei Sanne. En De moeder van Tjetske heette Tjubbe. Een verhaal over Tjetske, Tjubbe, Tjotske en Tjitske, wat heel erg grappig was maar waarvan ik het einde niet heb gevolgd omdat ik zo hard moest lachen om het verhaal en Sanne met haar Friese accent, dat ik dus niet weet hoe het verhaal afliep. Toen een stukje over de jaren rond 1850 de tijd die ze zo mooi vind. De romantiek, de herrie op straat, de nieuwe auto’s en vliegtuigen. De mobieltjes van nu. Daarna een verhaal over een reisje naar Mexico. Dat Sanne en haar vriend daarheen gingen en werden ontvangen door een hostess. Dat haar vriend altijd heel aardig tegen zulke mensen was en dat Sanne zit zat in te houden. Maar dat ze zichzelf nu had beloofd om zich netjes te gedragen. Ze zei netjes ja en zo en knikte met haar liefste lach. Maar ondertussen dacht ze alleen maar: Ik wil seks! Toen ze weg wilden gaan had de hostess een cadeautje, een of ander gerecht dat ze wilde eten. Sanne wou nee zeggen maar haar vriend zei natuurlijk ja. Ze aten het op en daarna liepen ze naar de hotelkamer en Sanne dacht daar wel even te kunnen krikken, toen bleek dat haar vriend daar helemaal geen zin in had. Daarna werd Sanne ziek van dat cadeautje en is ze twee weken ziek geweest en heeft ze niet meer gezien dan de hotelkamer. Ze was heel kwaad, en dacht dat die hostess dat expres had gedaan. Want ze wilde maar 1 ding: seks. Daarna voerde ze nog een toneelstukje op met een soort plasticachtige piemel die ze omdeed, terwijl ze op het klimrek klom en allerlei seksistische standjes uitvoerde, terwijl ze een lied zong over seks. De lichten gingen aan en het was pauze. We hebben wat geklets in de lobby en een boekje met informatie over Sanne Wallis de Vries opgezocht. Daarna begon de show weer. Na de pauze begon ze weer met een lied, onder begeleiding van een accordeon en een contrabas. Daarna vertelde e nog een verhaal over het wijgevoel dat ze had, met de zaal, met iedereen die ze zag. Ze kon het wijgevoel nu al voelen met haar toekomstige kind, en ze kon haar al missen wanneer ze als vierjarig meisje naar school zou lopen. Daarna kwam weer een lied waarin het couplet elke keer eindigde met: als je dat zegt/doet, dan mis ik ons zo. Daarna deden we een boekenspel. Sanne las steeds een fragment uit een boek voor (dat ging vaak over seks) en dan moest de zaal raden van wie het was. N dan zongen Sanne en haar begeleiders: Dat moet van ….. zijn, dat zijn ….’s Woorden. Bijvoorbeeld: een fragment van Harry Mulish, en dan zongen ze: Dat moet van Harry Mulish zijn, dat zijn Harry’s woorden. En dat ging zo ook met een boek van Connie Palmen en een citaat van Paus Johannes Paulus de tweede. Daarna weer een lied met als thema: ik vat het niet, dacht dat ik anders was, ik vat het niet. Toen ging de telefoon, Sanne pakt een biertje, steekt en sigaret op en begint een gesprek met haar vriendin over te telefoon. Over mannen, de ex van haar vriendin en de ex van Sanne: dat ze het samen koken zo mist. Daarna nog een aantal liederen: een war ze door een megafoon zong, eentje over haar toekomstige kind, een over Nederland. Daarna kwam de afsluiting, het buigen enzo. Ten slotte nog een stukje waarin Sanne Beatrix nadoet, waarin ze verteld over de achteruitgang in Nederland. Dat de achteruitgang slechts relatief is omdat het gewoon iets minder gaat dan de periode hiervoor, toen we een achteringang hadden, zegt Sanne. Daarna kwam de echte afsluiting en was de show afgelopen. Aandachtspunten: Zijn de grappen herkenbaar Ja, ik vond sommige grappen erg herkenbaar. Dat maakte het erg leuk. Het uitbeelden van de dagen van de week en de maanden van het jaar vond ik heel herkenbaar, ik zie dat zelf ook heel erg zo. Het wijgevoel waar ze het over had vond ik ook herkenbaar. Dat heb ik en andere orkest leden ook tijdens scholorkest gehad, of juist niet. Maar we hebben het er wel over gehad en er over lopen geinen. En daarom werd de grap leuk, terwijl er verder niemand in de zaal lacht. Dan keek ik opzij naar Mariëlle en dan moesten we heel hard lachen bijvoorbeeld. Maar ok grappen die we niet als herkenbaar beschouwden waren erg leuk. Het verhaal van Tjitske vond ik erg grappig, terwijl ik alleen het Friese accent herkende. En van Simone was grappig, niet omdat ik me zelf er in kon vinden maar gewoon het verhaal was erg leuk. Minder vond ik de zang en de grappen waar veel te veel seks in voorkwam. Dat werd op den duur een beetje te veel van het goede vond ik. Het haalde de show een beetje naar beneden maar misschien vonden andere mensen het wel leuk? Wordt er veel gepraat of juist veel gezongen Voor de pauze werd er veel gepraat, veel verhalen verteld en dat was erg grappig. Er werd toen ook wel gezogen maar dat vond ik toen al minder. Na de pauze werd er veel meer gezongen. Dit werd ook van tevoren aangekondigd (tijdens het welkomstwoord). Dat vond ik wat minder, het was veel minder grappig. We maakte het stukje daarna over Beatrix dat gelukkig weer goed. Spelen andere mensen dan Sanne ook een grote rol in de show? Nee, de twee andere mensen, Peter Sambors en Dionys Breukers, speelden geen belangrijke rol. Ze zongen wel en speelde op hun instrument, maar ze beleven begeleiding. Spelen licht, techniek en attributen een grote rol in de show? Nee, ook dat was een soort ‘begeleiding’. Er werd wel bijvoorbeeld rook gebruikt en lichttechnieken maar het viel niet erg op. Het soort klimrek dat er stond werd ook maar 3 keer gebruikt geloof ik. En de piemel die Sanne een keer omdeed was wel nodig voor die scène maar ik vond dat die scène sowieso niet nodig was, omdat het weer over seks ging, en dat vond ik niets zo veel aan.
Is er veel variatie in het geheel of is het erg eentonig? Ik vond dat er genoeg variatie was: verschillende soorten verhalen werden verteld, het werd afgewisseld met zang en scènes met attributen. Het totaal plaatje was erg gevarieerd. Wat ik wel erg eentonig vond waren de grappen over seks, die waren er teveel naar mijn zin. Maar misschien lag dat aan mij? Wat is de achtergrond van Sanne Wallis de Vries? Sanne Wallis de Vries is geboren in 1971 in Amsterdam. Ze groeide op in Alphen aan den Rijn, waar ze de lagere school en het gymnasium doorliep. Vanaf 1989 studeerde ze in drie richtingen in Amsterdam en Utrecht - niet tegelijkertijd - en vulde de jaren ertussendoor met baantjes, variërend van ontbijt serveren in hotels tot het werven van figuranten voor een TV-serie. Consequent in haar leven waren de kleinkunstlessen die ze vanaf 1991 volgde bij Selma Susanna, onder wier vleugels ze tevens (met anderen) voorstellingen maakte. Begin 1995 werd Sanne ingelijfd bij de Comedytrain en in 1996 won ze zowel de jury- als de publieksprijs op het Leids Cabaret Festival. In het daarop volgende seizoen werkte ze als host bij Talkradio, was ze met Thomas van Luyn als presentatieduo te zien in het VPRO-programma \'Waskracht\' en schreef ze een maandelijkse column in het tijdschrift \'Theatermaker\'. In september 1996 was Sanne samen met Selma en vier medeleerlingen medeoprichter van ST&M, de kleinkunstopleiding van Selma Susanna. ST&M staat voor Stem, Theater en Muziek. Na dat eerste oprichtingsjaar is Sanne in juni 1997 officieel als eerste afgestudeerd met haar eerste avondvullende voorstelling onder de titel Sop. In november 1997 volgde in theater Bellevue in Amsterdam de première van Sop, een programma dat zij meer dan 200 keer speelde. Sanne is bij Selma (zang)lessen blijven volgen, wat in juni 1999 resulteerde in een in kleine kring uitgevoerd zangprogramma \'Blue\'. In voorjaar \'99 begon Sanne met Genio de Groot en Selma Susanna als regisseurs te werken aan haar tweede avondvullende programma, getiteld Zin. Op 10 februari 2000 is deze voorstelling in de Kleine Komedie in première gegaan. Op 24 december 2000 speelde ze daar tevens de laatste voorstelling van Zin. Het seizoen 2000/2001 gebruikte Sanne om \"terug\" te gaan naar school, naar ST&M, onder meer om zich voor te bereiden op de musical Foxtrot van Annie M.G. Schmidt, waarvoor ze door Paul de Leeuw en regisseur Ruut Weissman benaderd was. Inmiddels was op ST&M het leerlingenaantal uitgebreid tot 30, het aantal docenten tot 12. In juli 2001 begonnen de repetities voor Foxtrot, op 16 september van dat jaar volgde de première. Sanne speelde naast onder meer Jenny Arean en Carice van Houten de rol van Lisette, die samen met Jules (Paul de Leeuw) een tweederangs variétéduo vormt. Foxtrot was in 1977 voor de eerste keer opgevoerd met in de rollen van Jules en Lisette Willem Nijholt en Gerrie van der Klei. In hetzelfde seizoen begon Sanne haar medewerking te verlenen aan het onderdeel cabaret in het Tv-programma Kopspijkers. Ze schreef mee en was onder meer te zien als Tineke Netelenbos, prinses Laurentien en Koningin Beatrix. Het komende seizoen wordt de \"personage-formule\" van Kopspijkers voortgezet en Sanne is weer van de partij. Najaar 2001 werd Sanne benaderd door TV-maker en regisseur Bram van Splunteren om mee te werken aan een thema-avond op de VPRO-televisie over seks in Nederland. Dit resulteerde in een door haarzelf uitgevoerde monoloog als Friese vrouw met een zwijgende echtgenoot aan haar zijde (uitmuntend gespeeld door Sieger Sloot). Een andere bijdrage van Sanne aan het \"sexprogramma\" was een dialoog tussen twee vriendinnen over vreemdgaan. Bram van Splunteren combineerde deze laatste dialoog met een door Theodor Holman geschreven dialoog tussen twee mannen, alsof het een zelfde affaire betrof. Hierdoor ontstond het idee voor een serie over een affaire tussen een man en een vrouw, wat het met hun levens doet en met die van de mensen in hun directe omgeving. Na een door Theodor, Bram en Sanne geschreven \"pilot\" gaf de VPRO toestemming en een (klein) budget. Het resultaat, getiteld \"Ware Liefde\" is vanaf september 2002 in 7 delen op TV te zien. Als speelfilm werd Ware Liefde op het Nederlands Film Festival in Utrecht vertoond. Sanne werkt momenteel aan haar derde soloprogramma, getiteld Stuk. Voor dit programma werkt Sanne weer met Selma als regisseuse. Voor het eerst zullen er naast Sanne twee muzikanten op het toneel staan, te weten Peter Sambros op de bas en Dionys Breukers op de toetsen. Peter Sambros tekent tevens voor de composities en arrangementen. Stuk zal eind november 2002 in de Kleine Komedie in première gaan. Conclusie: Ik vond het geheel erg goed. Er was genoeg variatie in het geheel en de grappen waren vaak erg leuk. Ik vind dat me wel cultureel heb ontwikkeld door naar deze vorm van theater te gaan. Omdat ik normaal dus alleen naar musicals ga. Mijn ontwikkeling is dus verbreed, door me in dit soort van theater te verdiepen. Ik heb er erg veel van geleerd en denk dat dit zeker bijdraagt aan mijn culturele ontwikkeling.