Loopgravenoorlog

Inleiding.

In dit werkstuk ga ik één hoofdvraag en drie deelvragen beantwoorden. Deze vragen gaan over de loopgravenoorlog, die in WOI aan de gang is geweest. De hoofdvraag is eigenlijk een stelling: “Een loopgravenoorlog is defensief en mensonterend”. Om de hoofdvraag te kunnen beantwoorden, heb ik drie deelvragen gebruikt. De gekozen deelvragen zijn: “Hoe zien de loopgraven eruit?”, “Waar lagen deze loopgraven en wat waren de gevolgen hiervan?” en “Hoe ging zo’n stormaanval?”

Antwoorden op de drie deelvragen.
Doordat de oorlog langer duurde dan verwacht en de legers niet op een open veld konden overleven, moesten de legers loopgraven maken. Een loopgraaf is een soort geul of gang in de grond die soldaten beschermt tegen vijandelijk vuur. Een loopgravenstelsel bestaat meestal uit een behoorlijk aantal loopgraven; drie hoofdloopgraven met veel verbindingsloopgraven. De voorste loopgraaf, de ‘hoofdweerstandslijn’, lag op een afstand van 45 tot 1600 meter van de vijandelijke loopgraven. Dit was de belangrijkste verdedigingslinie. Een paar meter hier achter lag een ondersteuningsloopgraaf, die bereikbaar was vanaf de voorste loopgraaf, d.m.v. korte loopgraafjes. In de ondersteuningsloopgraaf bevonden zich de meeste onderkomens. Vanuit de voorste loopgraaf liepen vaak ondiepe loopgraven het niemandsland (= het lege stuk grond tussen de loopgraven van de beide vijandelijke frontlinies) in.
Een paar honderd tot een paar kilometer van deze voorste loopgraven af lag nog zo’n stelsel: een tweede loopgraaf met zijn eigen ondersteuningsloopgraaf. Als de vijand door het eerste stelsel doordrong konden de soldaten ze toch nog in de tweede verdedigingslinie tegenhouden. Vaak lag er achter dit loopgraaf nog een derde stelsel, dit was een minder sterk uitgebouwd stelsel. De eerste, tweede en derde linies werden met elkaar verbonden door zigzaggende verbindingsloopgraven die van voren naar achteren liepen. Deze verbindingsloopgraven waren gezigzagd om grote schade te voorkomen, als een vijand een granaat in de loopgraaf had gegooid. Door de knik lukte het de vijand niet om heel de loopgraaf te ruïneren maar slechts een deel. Ook zorgt het ervoor dat een aanvallende vijand die in de loopgraaf is niet door de hele loopgraaf kan vuren met zijn geweer.
Bij de voorkant van de loopgraaf ligt de bodem hoger dan aan de achterkant, dat heet het vuurbanket. Hierop kunnen de soldaten staan om door de schietgaten te schieten. Het diepere stuk zorgt ervoor dat de soldaten die door de loopgraven lopen niet gezien kunnen worden.
De zijkanten van de loopgraven waren “bekleed” met allerlei soorten dingen: zandzakken, houtenplanken, golfplaten, rijshout en zelfs kippengaas. Zonder deze maatregelen zouden de zijkanten instorten. Vaak leefden de soldaten dag en nacht in de open lucht, maar in sommige gevallen konden er wel onderkomens gemaakt worden in de zijkant van een loopgraaf, maar meestal waren dit meer holen dan leefbare onderkomens.

De loopgraven begonnen bij de Belgische kust, liepen door Frankrijk, tot Zwitserland. Omdat vooral in België en Frankrijk het waterpeil erg hoog staat, stonden de loopgraven altijd vol water en waren ze erg modderig. Daardoor kregen de soldaten last van loopgravenvoeten. Dit zijn voeten die opzwellen, infecteren en afsterven doordat de soldaten verplicht waren om dagenlang met dezelfde sokken en laarzen te doen. Hierdoor werden hun voeten gevoelloos en werden later zwart. Dan is de enige oplossing nog amputatie.

Het leven in een loopgraaf was een hel: slecht eten en drinken, kou, gebrek aan slaap en rust, regen, grondwater, modder, honger, dorst en ongedierte waren de dagelijkse vijanden van de soldaat. Daarnaast waren er mortier- en artilleriebeschietingen, handgranaten, gifgasaanvallen, vlammenwerpers, beschietingen uit vliegtuigen, geweervuur en het vuur van scherpschutters die konden leiden tot een snelle of een langzame dood, een verwonding of verminking of levend worden begraven onder instortende wanden en onderkomens. Daardoor was er een hevige angst, die misschien wel de allergrootste stressfactor in de voorste linies was. En altijd en overal was er de verschrikkelijke stank van urine en uitwerpselen, rook, chemische resten van gasaanvallen, afval en zag je overal lijken om je heen.

Een aanval ging als volgt van plan: grote legercorpsen beschoten vanuit de loopgraaf de vijand, ze klommen vanuit de voorste linies over het niemandsland en probeerden zo de loopgraven van de vijand te veroveren. Meestal lukte dit niet door versperringen zoals prikkeldraad, struiken enz. waardoor de soldaten als levende schietschijven beschoten werden door de vijand. Veel soldaten overleefden de veldslag niet en terreinwinst was er bijna nooit.

Conclusie.
Door het beantwoorden van mijn deelvragen heb ik de hoofdvraag “Een loopgraafoorlog is defensief en mensonterend” kunnen beantwoorden. Ik vond dit een redelijk moeilijke opdracht doordat je de hoofdvraag als een mening op kan vatten.
Nadat ik alles over de loopgravenoorlog heb onderzocht vind ik het inderdaad mensonterend. De soldaten hebben in erg slechte omstandigheden geleefd; ze hadden weinig slaap, leefden in angst, stank, hadden last van loopgravenvoeten enz. Kortom: ze hadden het erg zwaar. Ook vind ik het niet normaal hoeveel onnodige doden er zijn gevallen door deze manier van oorlog voeren.
Ik vind wel dat een loopgravenoorlog defensief is, er zijn bijv. op het niemandsland veel hindernissen geplaatst zoals prikkeldraad, waar de vijand moeilijk doorheen kan komen. En doordat het loopgravenstelsel uit verschillende linies bestaat heeft de vijand weinig kans om door de bescherming heen te komen. Als de vijand door de eerste linie heen is gekomen, hebben zij nog een lange weg te gaan door de andere twee linies.
Ook kunnen ze zich door het gebruik van nieuwe wapens beter verdedigen.
De conclusie is dat een landgraaf oorlog inderdaad defensief en mensonterend is.