Walvissen

Spreekbeurt Walvissen

Wat zijn walvissen?

Op het eerste gezicht zou je denken dat walvissen vissen zijn, maar eigenlijk zijn het zoogdieren. Zoogdieren horen eigenlijk op het land maar de voorouders van de walvis zijn de landdieren. Die landdieren zagen er heel anders uit dan de walvis maar zij langzamerhand in het water gaan leven. Je hebt twee soorten walvissen: baardwalvissen en tandwalvissen. De tandwalvis heeft gewoon tanden en kauwt op zijn prooi. Maar de baardwalvis heeft baleinen. Een balein lijkt een beetje op een baard en een borstel die vast zit geplakt aan ze mond. Hij zeeft het eten door de baleinen en kauwt er niet op, hij eet dan ook alleen kleine visjes zoals plankton. De dolfijn, orka, potvis en de zwaardwalvis zijn tandwalvissen. De blauwe vinvis, de Groenlandse kaper, zuidkaper en de bultrug walvis behoren tot de baardwalvissen.Alle walvissen leven in groepen, een groep walvissen heet een commune.

Walvissen hebben net zoals wij ook zuurstof nodig, zij hebben ook longen. Het gat waar hij mee ademt zit boven op zijn hoofd. Als een walvis duikt of onder water zwemt houd hij zijn adem in en sterke spieren zorgen er dan ook voor dat het adem gat dicht blijft. Walvissen kunnen hun adem inhouden dan enig ander dier op de wereld, dat komt omdat hun bloed meer zuurstof kan bevatten. Potvissen ( dat zijn ook een soort walvissen) kunnen hun adem wel twee uur inhouden, maar de meeste walvissen hooguit een minuut. Als de walvis naar boven zwemt, opent hij zijn ademgat en blaast de oude lucht eruit. Daardoor ontstaat er een enorme fontein in het water. Dan vult hij zijn longen weer met verse lucht.

Walvissen kunnen net zoals mensen horen en zien. Om hun omgeving te verkennen maken walvissen een klakkend geluidje dat weer kaatst tegen andere voorwerpen en als echo terugkomt. Door naar die echo te luisteren kunnen walvissen weten wat voor een voor het voorwerp heeft hoe groot het is en of het beweegt. Hoe ver het van hen verwijderd is kunnen walvissen meten aan hoelang het duurt voordat de echo terugkomt. Dit wordt echo locatie genoemd

De meeste walvissen leven in de oceaan, waardoor ze moeilijk te bestuderen zijn. Walvis deskundige kunnen met behulp van merken op de walvis ze toch beter bestuderen. Hierdoor leren we waar en wat ze eten, waar ze naartoe trekken en of hun soort uitsterft of toeneemt.

Iedere walvis maakt geluid, ze maken geluid om lucht door hun blaasgat te persen. Onderwater verplaats geluid zich bijna 5 keer zo snel dan boven water en het reikt ook verder dat wil zeggen dat je het van verder weg kunt horen. Walvisgeluiden kunnen andere walvissen wel honderd kilometer verder horen.

Waar leven walvissen

Walvissen leven in groepen in de zee. Als er te weinig voedsel is dan trekken ze weer naar een ander voedsel gebied waar het water warm is. Elk jaar trekken rond dezelfde tijd trekken veel walvissen van hun voedselgebieden naar hun paaigebieden, daar krijgen ze ook hun jongen. Deze trek die de walvissen maken word ook wel de migratie genoemd. De meeste walvissen krijgen hun jongen ook in hun voedsel gebieden. Als walvissen zwanger zijn duurt dat ongeveer tussen de 9 en 18 maanden, er wordt meestal dan maar een jong geboren. Tijdens de bevalling beschermen andere walvissen haar. Een jonge walvis noemen we een kalf hij is dan ongeveer een derde van zijn moeders lengte. Als een walvis geboren wordt heet het een kalf. De stier (vader van het kalf) gaat na het paren meteen weer weg. Het kalf wordt onder water geboren, eerst komt de staart en dan het hoofd. Als de koe het kalf zelf elke keer en elke dag naar boven moet duwen wordt de koe veel te moe. Daarom heeft de koe een soort vriendinnetje. Die helpt telkens de koe met oppassen en het kalf omhoog te duwen. Het kalf heeft ook kleine zwarte haartjes op zijn kop. Als het kalf ziek geboren wordt, laat de koe het kalf gewoon alleen. Dat lijkt gemeen maar als de walvissen hun ``walvistrek`` hebben, gaat het kalf toch dood omdat het water gewoon te koud is. De meeste walvissen worden gemiddeld 85 jaar. Een volwassen walvis weegt 40.000 kilo
Soms gaan zieke of gewonde walvissen in het ondiepe water uitrusten ze spoelen dan aan op het strand. Andere walvissen horen dan hun noodkreten en gaan hun helpen zo spoelen er veel walvissen aan. De meeste walvissen gaan dood op het strand sommige worden gered.

Als je een gestrande walvis vind is het beste wat je kunt doen meteen een deskundige waarschuwen. Probeer anders de walvissen koel en nat te houden en leg ze vooral niet in de zon. Gooi enkele emmers water over ze heen. Wacht daarna op professionele hulp.

Walvisjacht

Vroeger werd er vaak op walvissen gejaagd, mensen vingen walvissen omdat ze veel van hun lichaamsdelen konden gebruiken zoals levertraan. De walvisjacht is vrijwel nu verboden, alleen volken zoals de Inuit uit Alaska mogen nog wel walvissen doden. Zij doden er dan ook niet veel. Nederland heeft zelf ook meegedaan aan de walvis jacht, veel andere landen ook. Bijna alle landen van de wereld zijn daar nu mee gestopt omdat anders de walvis uit zou sterven. De enige landen die nog wel op walvissen jagen zijn Noorwegen en Japan.

De walvis was vroeger heel erg handig er konden namelijk veel dingen van worden gemaakt. Van de olie uit het walvisspek werden kaarsen en spek gemaakt. Van de baleinen werden werd dames ondergoed gemaakt (korsetten). Van het lever maakten men levertraan en van de spalken paraplu’s. Toen rond 1850 stoomschepen harpoen kannonnen verschenen is de walvis bijna uitgeroeid. Veel walvis bedrijven moesten sluiten en gingen failliet.