Scoliose

Werkstuk scoliose

Wat is scoliose?
Scoliose is een zijdelingse verkromming van de wervelkolom, kort gezegd is het ‘een kromme rug’. De wervelkolom kan maar aan een kant kromgroeien, maar meestal zijn er twee bochten. Daarnaast draait de wervelkolom om haar as, dat is de ruggengraat, dit veroorzaakt een bolling van de ribben op borsthoogte. Die bolling wordt gibbus of bochel genoemd. Je kunt dit het beste zien als je voorover buigt, dan is een zijde van de rug duidelijk hoger dan de andere zijde. 4 op de 100 mensen hebben scoliose. Scoliose komt veel voor bij jongeren, vooral bij meisjes. Er zijn twee soorten van scoliose, een functionele scoliose en een structurele scoliose. Een functionele scoliose is het gevolg van een houdingsfout en kun je bijna altijd corrigeren, een structurele scoliose is niet volledig corrigeerbaar. Bij een structurele scoliose zijn er weer twee soorten; een idiopatische en een niet-idiopatische scoliose. Een idiopatische scoliose komt het meest voor en hier is de oorzaak onbekend, een scoliose kan wel erfelijk zijn. Scoliose kan op alle leeftijden ontstaan, maar het komt het meest voor op de leeftijd vlak voor de puberteit. Dat scoliose een gevolg zou zijn van een verkeerde houding op de schoolbanken of het dragen van zware boekentassen is een fabeltje. Scoliose kan ook op latere leeftijd ontstaan, vaak is dit dan het gevolg van het verouderingsproces. Als je scoliose hebt dan kun je ook last hebben van:

• gekantelde bekken;

• niet even lange benen;
• aandoening van de tussenwervelschijven;
• zenuwknelling;
• hoofdpijn;
• pijn in de benen

Het is belangrijk dat een scoliose vroeg opgespoord wordt, dan kan het beter verholpen worden.

Kun je scoliose voorkomen?
Scoliose kan niet voorkomen of genezen worden, je kunt wel proberen om het wat minder erg te maken en een beetje te corrigeren. Het is belangrijk dat je bij een milde scoliose in de puberteit toch om het half jaar je rug laat controleren. Tijdens de puberteit kan de scoliose namelijk verergeren omdat je dan in de groei bent, dit zou voor problemen kun zorgen op latere leeftijd. Hoe jonger het kind is wanneer de scoliose wordt vastgesteld, hoe groter de kans op toename tijdens de groei. Een scoliose bij opgroeiende kinderen wordt pas behandeld als de kromming meer dan 25° is (dat is de hoek tussen de meest scheefstaande wervels). Als de kromming meer dan 40 á 50° is dan is een operatie nodig.

Hoe is het om scoliose te hebben?
Scoliose is bij iedereen anders. De één heeft pijn, de ander heeft nergens last van. Veel scoliose patiënten zijn sneller vermoeid door een verminderde longfunctie. Als scoliose pas op latere leeftijd ontstaat, dan zijn er vaak pijnklachten en bewegingsbeperkingen.


Sport en scoliose
Als de hoek groter is dan 20° of als de scoliose tijdens de groeispurt verergerd wordt er om een sport advies gevraagd. Sporten zoals zwemmen, lopen, turnen, fietsen en de meeste balsporten zijn aan te raden. Sporten zoals tennis, squash, volleybal, trampolinespringen, gewichtheffen, badminton en vlinderslag zijn af te raden.

Wat zijn de behandelmogelijkheden van een scoliose?
• het dragen van een brace of gipscorset tijdens de groei
• een operatie door een orthopedisch chirurg
• oefentherapie (fysio-, Cesar- of Mensendiecktherapie)
• chiropractie

Deze mogelijkheden ga ik nu uitleggen.

Wanneer een brace of corset?
Bij een scoliose tussen de 25 en 40° moet je een speciaal brace of corset dragen die je rug in een correcte houding dwingt en stopt het toenemen van de kromming maar het kan de verkromming niet verbeteren of ongedaan maken. Je moet het brace dag en nacht dragen tot het einde van de groei, het mag alleen even uit bij het sporten of bij het douchen. Om er voor te zorgen dat de spieren niet verslappen moet je daar ook speciale oefentherapie voor volgen. Als je een brace hebt moet je ook regelmatig terugkomen in het ziekenhuis, als je snel groeit kan er een nieuwe brace moeten worden aangemeten. Na een operatie moet je soms ook een brace dragen voor versteviging en bescherming van je rug.

Wanneer een operatie?
Bij een kromming boven de 45° wordt er over gegaan naar een operatie. Hier heeft het dragen van een brace geen zin meer. Met een operatie wordt de rug rechter gezet met behulp van metalen staven en een aantal wervels worden vastgezet. De rug wordt hierdoor wel wat stijver, maar dat is normaal geen probleem. De metalen steunmiddelen blijven je hele leven zitten. Bij kinderen wordt vaker een operatie gedaan omdat de ruggewervel van een kind nog soepel is en snel kan herstellen. In de puberteit is een controle om het half jaar nodig. De verwachting van een operatie is twee weken ziekenhuis, drie weken thuis, voorzichtig naar school maar je moet gebracht en gehaald worden en iemand moet je schooltas dragen, een jaar niet sporten.


Wat is een orthopedisch chirurg en wat doet hij?
Een orthopedisch chirurg is een arts die zich bezighoudt en veel weet over de botten, spieren en gewrichten. Wanneer de huisarts een scoliose heeft geconstateerd, wordt je doorgewezen naar het ziekenhuis waar de orthopedisch chirurg de gemaakte röntgenfoto bestudeerd. Bij een verkromming lager dan 20° wordt je doorgewezen naar een fysiotherapeut, Cesar- of Mensendiecktherapeut waar je dan oefeningen moet doen. Als de verkromming tussen de 20° en 45° ligt dan zal hij een corset voorschrijven. Bij een kromming hoger dan 45° zal hij beslissen om een operatie te doen.

Wat is Cesartherapie?
Een cesartherapeut laat je door oefeningen voelen hoe je, je beweegt en hoe het anders kan. De therapeut let ook op je houding. Als je naar de therapie gaat wordt er voor iedereen een apart behandelplan gemaakt. De therapeut onderzoek je, kijkt naar wat de huisarts of specialist zegt, je persoonlijke situatie en mogelijkheden en wat je met de therapie wil bereiken. In het behandelplan staan een aantal oefeningen, zoals lopen, bukken, tillen en andere dagelijkse bewegingen. Deze oefeningen moet je thuis serieus en actief uitvoeren. Er wordt hier weinig gebruik gemaakt van apparatuur. Door het uitvoeren van deze oefeningen wil de therapeut en jezelf de scoliose proberen te verminderen.

Wat is chiropraxie?
Chiropraxie is een vorm om pijn te bestrijden in de spieren en gewrichten. De therapie wordt met de handen gedaan en wordt ook wel bottenkraken genoemd, het is dus verstandig om voorzichtig te zijn. De meeste behandelingen zijn niet pijnlijk en brengen snel verlichting.

Mijn eigen ervaring
Ik heb zelf scoliose, ongeveer een kromming van 22°. Ik volg een keer in de maand cesartherapie en ik moet een keer in het half jaar röntgenfoto’s maken en naar de orthopedisch chirurg. Zelf vind ik heb moeilijk om de hele tijd op mijn houding te letten, maar de laatste tijd gaat het beter en ik heb er ook geen last van.

Dit was mijn spreekbeurt, zijn er nog vragen?