Pleegzorg

Inleiding: Ik doe mijn spreekbeurt over pleegzorg om 2 redenen. De eerste is dat ik zelf een pleegbroer en pleegzus heb. Ze wonen nu 10 jaar bij ons. Wij hebben thuis dus erg veel informatie over de pleegzorg en ik heb er dus ook vrij veel ervaring mee. De tweede reden is dat veel mensen niet weten wat pleegzorg is of niet helemaal weten wat het inhoudt. Daarom wil ik jullie daar iets over vertellen. Hoofdstuk 1: Wat is pleegzorg? Pleegzorg is een vorm van hulp aan jeugdigen en hun ouders. Soms kunnen kinderen, door bepaalde omstandigheden, niet meer thuis wonen. Voor hen wordt dan een pleeggezin gezocht. Zij nemen tijdelijk de zorg voor het kind over. Een kind uit huis plaatsen en te kiezen voor pleegzorg wordt gedaan door een instelling voor jeugdzorg, dmv een plaatser. De plaatser meldt een kind vervolgens aan bij een regionale voorziening voor pleegzorg, die een passend pleeggezin zoekt en de begeleiding van de pleegouders op zicht neemt.De plaatser blijft verantwoordelijk voor de hulpverlening en onderhoud het contact tussen het pleegkind en de ouders en familie van het pleegkind. Er is echter nog wel een verschil tussen vrijwillige plaatsing of plaatsing door de kinderrechter. Als ouders zelf zeggen dat het kind beter in een pleeggezin kan wonen noemt men dat vrijwillige plaatsing. De ouders kunnen dan het pleegkind ook altijd uit het pleeggezin komen halen. Maar het kan ook zijn dat de ouders zelf niet inzien dat het kind beter af is in een pleeggezin. Dan wordt de kinderrechter erbij gehaald. Die bepaald of het kind bij de ouders blijft wonen of in een pleeggezin komt. Dit laatste noemt men dan een OTS, een Onder Toezicht Stelling. In theorie betekent dat, dat een kind maximaal 2 jaar in een pleeggezin komt maar in de praktijk duren die 2 jaar vaak wel langer. In eerste instantie wordt binnen de eigen familie of bij bekenden van het kind gezocht naar opvang. Lukt dit niet dan wordt er gezocht naar een geschikt pleeggezin. Het kind wordt dan zo snel mogelijk in het pleeggezin geplaatst. Het kan zijn dat het kind maar een korte periode in het pleeggezin blijft en dan terug gaat naar zijn/haar ouders. Maar het kan ook zijn dat het kind voorgoed in het pleeggezin blijft, bijv als beide ouders gestorven zijn. Maar de relatie met eigen ouders blijft altijd belangrijk en geprobeerd in stand te houden. De pleegzorg is ervoor om die relatie in stand te houden. Als er geen relatie meer is (de ouders zijn gestorven) wil dat niet zeggen dat de pleegzorg niets meer te doen heeft. De gezinnen worden begeleidt. Om de zoveel tijd komt een maatschappelijk werk(st)er met de pleegouders praten over het hoe en wat in het gezin. Hoe lang zo’n maatschappelijk werk(st)er blijft is afhankelijk van de gezinssituatie.
Hoofdstuk 2: Vormen van pleegzorg Er zijn veel verschillende vormen van pleegzorg. Ik zal ze even op een rijtje zetten: - netwerkpleegzorg
Bij pleegzorg wordt in eerste instantie binnen de eigen familie of bij bekenden van het kind gezocht naar opvang. Lukt dit niet dan zoekt de voorziening voor pleegzorg een geschikt pleeggezin. - crisispleegzorg
Wanneer er sprake is van een crisissituatie wordt een kind plotseling en zonder veel voorbereiding in een pleeggezin geplaatst. Kinderen van 0 tot 14 jaar worden maximaal 5 maanden op deze wijze opgevangen. In de praktijk is dit vaak echter veel langer. In deze periode wordt onderzocht hoe het verder moet. Hierbij zijn zowel de begeleiders van de ouders als het begeleidend team van de pleegouders en het pleegkind betrokken. - pleegzorg voor langere tijd
Hierbij staat vast dat een kind langere tijd niet meer thuis kan wonen. Langdurig hoeft echter niet voor altijd te zijn. -vakantie- of weekendpleegzorg
Pleegouders bieden een kind de mogelijkheid een of meerdere vakanties of weekeinden in hun gezin door te brengen.Het gaat om kinderen die (nog) bij hun ouders, in een internaat of een ander pleeggezin wonen.Ze kunnen niet bij familie of vrienden terecht. Even aan de dagelijkse spanning ontsnappen is belangrijk. De (pleeg)ouders kunnen even op adem komen om daarna te opvoeding weer aan te kunnen. - dagpleegzorg
Het kind wordt een deel van de week in een pleeggezin opgevangen wanneer de thuissituatie niet stabiel is. Zodra die weer stabiel is stopt het. - gespecialiseerde zorg
Soms is de gewone begeleiding van pleegouders niet genoeg. Vooral kinderen die erg veel meegemaakt hebben vragen om meer aandacht. Het gaat dan om erg verwaarloosde kinderen. Zij hebben geen kans gehad zich normaal te ontwikkelen. De pleegouders worden dan bijgestaan door een team specialisten. De kinderen zijn niet ouder dan 12 jaar. Ze krijgen 3 jaar extra begeleiding en blijven daarna langdurig in het gezin. -pleegzorg voor gehandicapte kinderen
Als de ouders van een gehandicapt kind de zorg (tijdelijk) niet aankunnen, is er voor het kind bijna alleen maar plaats in een tehuis. Tegenwoordig wordt steeds vaker gekozen voor een plaatsing bij pleegouders. Hier is speciale begeleiding aanwezig. Het is erg belangrijk dat de pleegouders de handicap van het kind accepteren en het contact met de ouders onderhouden. - allochtone pleegzorg

Allochtone kinderen worden vaak opgevangen door autochtone pleeggezinnen. Het is belangrijk het aantal allochtone pleeggezinnen te vergroten. Dit is een vrij nieuwe vorm van pleegzorg Hoofdstuk 3: Om wat voor kinderen gaat het? Het gaat om kinderen (tussen de 0 en 18 jaar oud) waarvan de ouders de opvoeding (tijdelijk) niet aan kunnen. De oorzaak hiervan kan zowel hun eigen problemen zijn (sociaal, geestelijk, lichamelijk), als het gedrag van het kind (ruzie, weglopen, incest). De kinderen kunnen zowel Nederlands zijn als uit een ander land of cultuur. Met sommigen is de omgang makkelijk, met anderen moeilijk. Maar alle pleegkinderen hebben 1 ding gemeen: ze moeten de overstap maken van hun eigen gezin naar een pleeggezin en dat valt niet mee. Meer dan andere kinderen kan een pleegkind opstandig zijn of juist in zichzelf gekeerd. Dit is ook te begrijpen, ze hebben dan ook een vervelende tijd meegemaakt. Ze zijn gescheiden van hun ouders, vriendjes en bekenden. Ze komen in een vreemde omgeving. Soms moeten ze door de verhuizing ook van school veranderen wat afscheid van hun vriendjes betekent. Ze voelen zich schuldig. Ze denken dat hun ouders hun niet meer willen omdat zij vervelend zijn. De meeste pleegkinderen hebben zich niet ontwikkelt zoals andere kinderen. In sommige opzichten zijn ze ver achter bij hun leeftijdgenoten. In andere opzichten hebben zij soms meer meegemaakt dan volwassenen van middelbare leeftijd. Er zijn er die mishandeld of seksueel misbruikt zijn. Vrijwel alle pleegkinderen hebben te weinig opvoedkundige aandacht gekregen. Hoofdstuk 4: De rechten van een pleegkind Of je nou een pleegkind bent of niet er zijn rechten die voor alle kinderen gelden. Denk maar aan het recht op zorg en liefde. Of het recht om naar school te gaan. Ook mag geen enkel kind mishandeld worden. Elk kind heeft recht om zijn eigen mening te zeggen, en heeft het recht op vrije tijd om zich te ontspannen of te spelen. In principe gelden voor pleegkinderen dezelfde rechten dan voor andere kinderen. Er zijn echter wel een paar speciale bijzondere rechten voor pleegkinderen. Die hebben vooral te maken met de hulp die het kind krijgt. De rechten van een pleegkind zijn: 1. recht op informatie
2. recht op het lezen van je dossier
3. recht op het zeggen van je eigen mening
4. recht op privacy
5. recht op contact met je familie
6. recht om te klagen
1. Recht op informatie
Als een kind in een pleeggezin wordt geplaatst wordt er een hulpverleningsplan gemaakt. Daarin staat welke hulp het kind krijgt en wat de plannen zijn. Het pleegkind heeft er recht op om te horen wat de hulpverleners besluiten en waarom. De hulpverleners zijn verplicht het plan te bespreken met de pleegkinderen, als die 12 jaar of ouder zijn. Ook als er iets in het plan verandert moet daarover gesproken worden. Ook als de pleegkinderen hun biologische familie niet meer zien hebben ze nog altijd recht op informatie over hun familie. 2. Recht op het lezen van je dossier
Het hulpverleningsplan en andere rapporten worden bewaard in een dossier. Pleegkinderen van 12 jaar of ouder hebben het recht om die rapporten te lezen. Ze kunnen er ook een kopie van krijgen. Als een hulpverlener denkt dat een rapport te moeilijk is, kan het anders gaan. Dan bespreekt de hulpverlener met het pleegkind wat erin staat en geeft uitleg. Van pleegkinderen die jonger zijn dan 12 jaar hebben de ouders of de voogd het recht om de rapporten te lezen. Zij kunnen die met het kind bespreken, maar zijn dat niet verplicht. 3. Recht op het zeggen van je eigen mening

Als het om meepraten gaat, is leeftijd niet belangrijk. Een pleegkind dat zijn mening kwijt wil, hoeft niet te wachten tot anderen wat vragen. Pleegkinderen mogen altijd tegen hun pleegouders en hulpverleners zeggen wat zij ergens van vinden en wat er volgens hen zou moeten gebeuren. Dat betekent niet dat er altijd gebeurt wat zij willen. Wel dat er naar hen geluisterd moet worden. Pleegkinderen van 12 jaar of ouder hebben er recht op dat de hulpverlener minstens elk half jaar met hen praat over het hulpverleningsplan. De mening van het pleegkind komt ook in het plan te staan. Ook als het pleegkind een andere mening heeft dan de hulpverlener. 4. Recht op privacy
Zonder toestemming mag niemand andermans post of dagboek lezen. Dat geldt ook voor pleegkinderen. Als een pleegkind jonger is dan 16 jaar, mogen de hulpverleners informatie over het kind aan de ouders geven. Als een pleegkind 16 jaar of ouder is, mag dat alleen met diens toestemming. Pleegouders en hulpverleners mogen niet zomaar van alles over een pleegkind aan iedereen vertellen. Zonder de toestemming van het kind mogen ze wel informatie doorgeven aan andere hulpverleners. 5. Recht op contact met je familie
Al woont een pleegkind niet thuis, het heeft wel recht op contact met ouders, broers en zussen, opa's en oma's. Pleegkinderen die vroeger lange tijd bij (andere) pleegouders hebben gewoond, hebben ook het recht op contact met hen. 6. Recht om te klagen
Hoe oud ze ook zijn, pleegkinderen hebben altijd het recht om te klagen. Ze kunnen een klacht indienen als ze vinden dat hulpverleners of pleegouders hen niet goed behandelen. Er wordt wel verwacht dat er eerst geprobeerd is om het probleem uit te praten met degene waar de klacht over gaat. Hoofdstuk 5: Hoe wordt je een pleegouder? Dat is vrij simpel: Je meldt je gewoon aan bij de Centrale voor pleeggezinnen. Er zijn echter wel enkele voorwaarden: 1. leeftijd van minimaal 21 jaar
2. Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) van de Raad van Kinderbescherming
3. medische verklaring
4. een stabiel gezinssituatie
Als hier geen problemen uit voorkomen en men wil nog steeds pleegouder worden, dan moet er een cursus gevolgd worden. De STAP cursus. Deze bestaat uit: 1. open en duidelijk in het contact. 2. bereid om samen te werken als team. 3. het pleegkind zodanig ondersteunen dat het ondanks eventuele problemen de eigen vaardigheden behoudt. 4. het pleegkind helpen diens gedrag te veranderen zonder het kind te kwetsen. 5. weten wat de uitwerking is van de komst van een pleegkind in het pleeggezin. Ook worden er persoonlijke gesprekken gevoerd. Wil men na dit alles nog altijd een pleegouder worden dan wordt men opgenomen in het bestand ‘wachtende ouders’. Waarschijnlijk duurt dat wachten niet erg lang want er is nog altijd een tekort aan pleegouders. Hoofdstuk 6: wat is het verschil tussen pleegzorg en adoptie? Dat vragen veel mensen zich af. Het is ook zo dat veel mensen wel ooit van adoptie gehoord hebben maar niet van pleegzorg. Ik krijg geregeld de vraag: wat is pleegzorg? Tja hoe leg je dat uit? Ik zeg altijd dat het een soort adoptie is. In zekere zin is dat ook wel. Het verschil is echter dat bij adoptie de ouders die een kind adopteren de rechterlijke ouders zijn van dat kind. Als je als pleegouder een kind in huis neemt ben je geen rechterlijke ouder. Een rechterlijke ouder heeft dezelfde rechten als een biologische ouder. Het enige verschil is dat het niet je eigen kinderen zijn. Bij pleegzorg kun je kiezen tussen lang- of kortdurende opvang. Bij adoptie is dit altijd langdurig, namelijk voor altijd. Ook heb je bij adoptie geen sprake van probleemkinderen, wat bij pleegzorg wel het geval is. Bij adoptie zit je dus ook niet met een pleegzorgwerker die om de zoveel tijd langskomt. Ook financieel is er een verschil. Bij adoptie betaal je alles zelf, het wordt niet vergoedt. Bij pleegzorg echter krijg je financiële steun van de pleegzorg: Pleegouders ontvangen een onkostenvergoeding maar dit wordt niet gezien als een inkomen. De hoogte van die vergoeding hangt af van de leeftijd van het pleegkind. Bij crisisopvang is een extra vergoeding mogelijk voor de kosten die eventueel gemaakt worden als het kind bijv: weinig spullen bij zich heeft. Pleegouders krijgen, net als alle ouders, recht op betaald verlof. 0 t/m 8 jaar € 405,- 9 t/m 11 jaar € 409,- 12 t/m 15 jaar € 447,- 16 t/m 17 jaar € 496,- 18 t/m 20 jaar € 501,-
Hoofdstuk 7: pleegouders in de praktijk. Wat ik zojuist verteld heb is een soort verkooppraatje van de pleegzorg. Het is geen onzin maar geeft de gevoelens van pleegouders niet goed weer. Dit zal ik proberen hieronder te doen.Het blijkt dat er onder de pleegouders een grote behoefte is aan duidelijkheid, communicatie en respect. Maar de meest genoemde wens is meer inspraak, gelijkwaardigheid en bevoegdheden voor pleegouders. Ik zei net dat pleegouders behoefte hebben aan duidelijkheid, communicatie, respect, meer inspraak, gelijkwaardigheid en meer bevoegdheden. Dit zal ik even uitleggen: Duidelijkheid omdat er vanalles verteld wordt waar jij maar de helft van kunt snappen. Er wordt niet een keer duidelijk uitgelegd hoe alles in de praktijk gaat, wel hoe het in theorie gaat maar dat komt niet overeen met de praktijk. Communicatie omdat er weinig gecommuniceerd wordt tussen de pleegouders en de instantie. De meeste communicatie gaat via de pleegzorgwerker. Maar als je naar de instantie belt kom je er met veel moeite doorheen. Het is zelden dat dat lukt. Ook krijg je vaak te horen dat ze net aan het telefoneren zijn, ziek zijn of dat ze er net even niet zijn. Respect omdat pleegouders weinig of niet gerespecteerd worden. Niemand staat stil bij pleegouders, de meeste weten niet eens wat pleegzorg is, laat staan wat pleegouders dagelijks meemaken. Ook vanuit de instantie krijgen pleegouders weinig respect. Meer inspraak omdat pleegouders ook dat niet hebben. De pleegzorg gaat ervan uit dat jij alles doet en slikt wat zei zeggen, ook al is dit volstrekte onzin. Jij, als pleegouder, hebt zeer weinig inspraak in dat alles. Gelijkwaardigheid omdat de pleegzorg vindt dat zij veel meer zijn dan jij. Jij als pleegouder moet maar doen wat zij zeggen, wat zij zeggen is juist. Bevoegdheden voor pleegouders omdat bijv. met de meningokokken prik moest de ouder/verzorger een handtekening zetten. Hier mag je als pleegouder eigenlijk geen handtekening opzetten alvorens overlegd te hebben met de voogd van de pleegkinderen. Dit wordt in de praktijk natuurlijk nog wel eens vergeten. Maar je moet dus voor veel dingen eerst toestemming gaan vragen aan de voogd. Slot: Pleegkinderen zijn dus’gewone’ kinderen die gewoon wat extra aandacht nodig hebben omdat ze het in hun verleden vaak moeilijk hebben gehad. In de pleegzorg is ook een groot verschil tussen de theorie en de praktijk. Het grote verschil tussen adoptie en pleegzorg is dus dat je bij pleegzorg geen rechterlijke ouder bent en bij adoptie wel. Ik hoop dat het jullie nou een beetje meer duidelijk is wat pleegzorg eigenlijk is.