Tsjechie

Dia 1 - Spreekbeurt over Tsjechië door Eleonore Mijnders

Dia 2 – Inhoud

Dia 3 - Hoofdstuk 1 Over het land

Tsjechië is een land dat in het midden van Europa ligt en het is net zo groot als Nederland, België en Luxemburg samen. Het grenst aan Duitsland, Polen, Slowakije en Oostenrijk. Het heeft 8 provincies: Noord, Oost, Zuid, West en Midden Bohemen en Noord Moravië en Silezië en Zuid Moravië. Er wonen 10,5 miljoen mensen.

Tsjechië grenst niet aan een zee, maar heeft wel een paar rivieren, de belangrijkste zijn de Moldau en  de Elbe.

Tsjechië heeft veel landbouw met bijvoorbeeld koren, suikerbieten en aardappelen. In de gebieden met bergen kunnen ze natuurlijk geen landbouw doen, daar heb je meer weilanden of juist bossen. Ze hebben veel natuur, waardoor er in de zomer veel toeristen komen, daar zal ik straks nog meer van vertellen.

In de bergen valt in de winter veel sneeuw, er komen dan veel wintersporters. Je kunt wintersporten in het zuiden, bij Oostenrijk in de buurt of in het Reuzengebergte in het noorden, op de grens met Polen.

Dia 4

Daar ligt de hoogste berg van Tsjechië die de Snezka heet, wat de Besneeuwde Berg betekent. Het Reuzengebergte is genoemd naar de Reus Krokonosske, waarvan de mensen vroeger dachten dat hij de natuur in de bergen beschermde. Een andere berg in het Reuzengebergte is de Cerna Hora, dat betekent de Zwarte Berg, wij zijn daar vlakbij op vakantie geweest. Je kunt daar met een kabelbaan omhoog en door de bossen terugwandelen.

Andere bijzondere natuurgebieden zijn de rotssteden, daar heb je er 5 van in Tsjechië. Een bekende is Adrspach, daar zijn we ook geweest. Het zijn rotsen die door de wind en regen zijn afgesleten en allerlei vormen hebben gekregen. Ze lijken op iets (bijv. mensen of dieren) waarnaar ze genoemd worden. Je hebt bevoordeeld een rots die het Liefdespaar heet. Je kan er ook op de rotsen klauteren en met een touw er overheen .Eng hoor.

De vlag van Tsjechië bestaat uit 3 kleuren, rood wit en blauw. Blauw zit links met een punt naar het midden, wit rechtsboven en rood rechtsonder.

In Tsjechië spreken ze de volgende talen: een groot deel van Tsjechië spreekt Tsjechisch, wel  97%. Ongeveer 50.000 mensen spreken Duits en  in het noorden spreken ze ook nog Pools. De zigeuners of  Roma spreken zigeunertaal. Een Tsjechische paar woordjes zal ik laten zien:

In Tsjechië gebruiken ze niet de Euro, maar de Tsjechische kroon, 1 euro is ongeveer 25 kroon waard.

Dia 5 - Hoofdstuk 2 Over de geschiedenis

Karel de Grote was ook de keizer van Tsjechië. Na hem kwam de eerste Tsjechische koning Borovoj  die de burcht in Praag liet bouwen, dat is waar nu nog de regering werkt. Koning Borovoj steunde de hertog Wenceslaus die het Christendom in Tsjechië invoerde. In ongeveer 1350 kwam keizer Karel de vierde, ze noemen hem nu nog steeds de Vader des Vaderlands, net als wij Willem van Oranje noemen. Karel de Vierde liet de Karelsbrug bouwen en begon met de bouw van de Vitus kathedraal waar ik zo meer over zal vertellen.

Dia 6

In die tijd leefde ook Johannes Hus of zoals de Tsjechen hem noemden: Jan Hus. Hij deed het zelfde werk als Maarten Luther, hij vertelde in het Tsjechisch aan de mensen uit de Bijbel en bracht de hervorming in Tsjechië.  Hij heeft veel boeken geschreven, en is op de brandstapel om het leven gekomen. Hij is de uitvinder van het Tsjechische  alfabet. Zijn volgelingen heten de Hussieten.  In Praag is er ook een standbeeld van hem.

Na de 1^e wereldoorlog werden Tsjechië en Slowakije 1 land Tsjecho-Slowakije. Ze zijn maar kort de baas in eigen land geweest. In  2^e wereldoorlog Duitsland de baas en na de oorlog de Russen.

In 1968 kwam er opstand die de Russen hebben onderdrukt door veel soldaten te sturen. In 1977 hebben ze het weer geprobeerd. De Tsjechische schrijver Vaclav Havel die meedeed aan de opstand is na 1989 toen Tsjechië weer een eigen land werd, de eerste president geworden.

Dia 7 - Hoofdstuk 3 Over de steden

De hoofdstad van Tsjechië is Praag, daar zal ik straks iets meer over vertellen. Andere grote steden zijn: Brno, Pilsen, Hradec Kralove, Ostrava en Olomouc.

Brno ligt bij de samenvloeiing van 2 rivieren en heeft bijna 400.000 inwoners. Het heeft een hele mooie oude stad. Ostrava is de derde stad van Tsjechië met 300.000 inwoners, met veel industrie, 2 universiteiten en een heel groot vliegveld.

Dia 8

In Pilsen staan de autofabrieken van Skoda. Ook staan er grote bierfabrieken. We noemen een biertje ook wel eens een pilsje, waarom zou dat zijn denk je?

Je hebt natuurlijk ook nog heel veel kleinere steden zoals Vrchlabi, Turnov, Liberec of plaatsen met namen als Trutnov en Kutna Hora. Zouden jullie daar willen wonen?.

Kutna Hora is een oude zilverstad, omdat er vroeger veel zilver uit de grond werd gehaald. Nu nog heb je er veel zilverwinkels. De stad ligt 70 km ten oosten van Praag.

Dia 9 - Hoofdstuk 4 Over Praag

Praag is de hoofdstad van Tsjechië, net zoals Amsterdam die van Nederland is. In Praag wonen 1,1 miljoen mensen, dus van iedere 10 Tsjechen woont er 1 in Praag.

Praag ligt aan de River de Moldau en is een oude en heel mooie stad. Aan de ene kant van de rivier heb je de Burcht of Hradcany. Daar staan de gebouwen van de regering waar je ’s middags de wisseling van de wacht kunt zien. Ook staat de Vitus kathedraal daar. Een hele grote kerk die door Wenceslaus ter herinnering aan de heilige Sint Vitus is gebouwd. Sint Vitus leefde overigens in het jaar 300 in Italië.

Achter de Vitus kathedraal ligt het Gouden Straatje. Er staan allemaal kleine gekleurde huisjes, waarin de tovenaars werkten om goud te maken voor de koning. Daarom heet het het Gouden Straatje. Ook de allerbekendste Tsjechische schrijver Kafka woonde er, ik ben in mijn vakantie in zijn huisje geweest.

De Karelsbrug is de belangrijkste brug tussen de 2 helften van de stad. Het is een grote, brede, stenen brug met veel beelden en torens met poorten aan het begin en einde. Ze zeggen dat de cement extra stevig is doordat ze er vroeger eieren doorheen hebben gemengd, maar of dat waar is…. Op de brug staan veel verkopers die souvenirs willen verkopen. Ook zie je er mensen die standbeelden nadoen.

Dia 10

Aan de andere kant van de rivier heb je de Oude Stad. Daar staat het Oude Stadhuis met een toren met een klok die ieder uur dat hij slaat, de 12 apostelen laat zien. Er gaan dan 2 deurtjes open en 12 poppetjes lopen van het ene deurtje naar het andere. Nadat de apostelen zijn verdwenen hoor je een haan kraaien.

Vlakbij de Oude Stad is de joodse wijk, die heet Josefov. Hitler wilde alle Joden vermoorden en al hun gebouwen vernietigen, behalve in Praag. Daar moest een museum komen voor een verdwenen volk, gelukkig is het niet zover gekomen. Wel kun je daardoor nog veel van vroeger zien. Er zijn bijvoorbeeld oude synagogen en er is een Joodse begraafplaats. Er liggen ruim 100.000 mensen begraven .En er zijn wel 12.000 grafstenen. De laatste begrafenis is gebeurd in 1787 van Mozes Beck. Op de grafstenen mag je kleine steentjes op leggen om de overleden mensen te eren, dat doen ze bijvoorbeeld bij rabbi’s, een soort Joodse dominee.

Het belangrijkste plein in Praag heeft het Wenceslausplein. Wenceslaus is de man die het Christendom in Tsjechië heeft gebracht en die de Vituskathedraal heeft laten bouwen.

Ook is er een plein waar een groot beeld van Johannes Hus staat, of zoals de Tsjechen zeggen van Jan Hus. Johannes Hus was een kerkhervormer net als Luther die in 1415 is verbrand.

Dia 11 - Hoofdstuk 5 Cultuur

De cultuur van een land betekent de dingen die mensen samen doen in hun vrije tijd, hoe leven ze. Je hebt bekend Tsjechische kunst in de oude stad van Praag, bijvoorbeeld in de Vitus kathedraal en gebouwen die daar in de buurt staan.

Een hele bekende schrijver uit Tsjechië is Franz Kafka. Een bekende componist is Antonin Dvorak. Allebei zijn ze ook bekend in Nederland.

Typische Tsjechische gerechten zijn aardappelsoep en kippensoep. Ook eten ze veel vlees van kippen of varkens. Een heel bekend bijgerecht is door elkaar gehutselde eieren, meel en witbrood. Het deeg wordt in water gekookt. Als het in plakken is gesneden is het lekker in jus of een andere saus. Ze noemen dit ook wel noedels.

In Tsjechië drinken ze het meeste bier van de hele wereld. Wij noemen een biertje weleens een pilsje, dat is genoemd naar de stad Pilsen.

Dia 12 - Hoofdstuk 6 Over economie

Economie betekent waar je je geld mee verdient. Tsjechië is heel bekend voor de schoenenfabrieken. Antonin en Anna Bata begonnen al een schoenenfabriek in 1894. Doordat ze veel mensen voor hen lieten werken maakten ze in 1935 al 50 miljoen schoenen per jaar. De naam van het merk en de winkels in naar hun naam genoemd: Bata-schoenen.

In Pilsen staan ook de Skoda fabrieken, daar maken ze Skoda auto’s. Misschien hebben jullie er thuis ook wel een?

En natuurlijk heb je er veel bierfabrieken, dat heb ik eerder al gezegd.

Dia 13 - Hoofdstuk 7 Over toerisme

In Tsjechië zijn veel bergen, daar kun je in de winter goed skiën. Dat kan in het Reuzengebergte maar ook in het zuiden, vlak bij Oostenrijk. Er komen altijd veel mensen wintersporten. Daarom zijn er veel kabelbanen  In de zomer kun je daarmee de berg op en terug wandelen.

In Tsjechië kun je ook goed rodelen. Weet je wat rodelen is? Rodelen is in een slee of een soort halfronde ijzeren glijbaan met een rotgang naar beneden sjezen. Je kunt wel remmen, maar het is natuurlijk leuker om zo hard mogelijk te gaan. Grote kinderen en mensen mogen alleen, kleine kinderen moeten met hun vader of moeder.

Natuurlijk kun je ook in de bergen of bossen wandelen. Of bij het Lipno meer gaan zeilen of zwemmen. En natuurlijk kun je ook gewoon in de zon gaan liggen bakken.

De grootste dierentuin van midden Europa staat in de stad Dvur Kralove. In die dierentuin kan je ook op safari en dieren kijken

Dia 14

Er zijn ook veel museums. Eerder heb ik al iets gezegd over Praag waar heel veel toeristen komen. Maar wat dacht je van het biermuseum in Pilsen of van het glasmuseum in Harrachov. Tsjechië is heel bekend om zijn glas, dat noem je Boheems kristal. Op de foto zie je de glasblazerij waar ze nog steeds glas blazen zoals 200 honderd jaar geleden

Einde

Wij zijn vorig jaar in Tsjechië op vakantie geweest. Ik vond het een erg mooi land en wilde jullie er  graag iets over vertellen. Ik hoop dat jullie het leuk vonden en dat je er ook een keer heen kunt gaan.

Dia 15

Hebben jullie nog vragen?

Dia 16

Anders heb ik er nog wel een paar aan jullie:

1. Noem eens 4 sporten die ze in Tsjechië doen? Watersport, rodelen,skiën en wandelen.
2. Hoe heet het gebergte bij de Poolse grens? Reuzengebergte.
3. Noem eens een rotsstad? Adrspach.
4. Wat is de hoofdstad van Tsjechië? Praag.
5. Hoe heet de brug in de hoofdstad? De Karelsbrug.
6. Noem 2 stadsnamen met een raar woord? Kutna Hora en Trutnov.
7. Wat hoor je na de 12 apostelen? Een haan kraaien.
8. Hoe heet het bekendste straatje inde hoofdstad? Het Gouden Straatje
9. Waar wordt de wisseling van de wacht gedaan? Bij de burcht
10. Heb je al een beetje zin in vakantie naar Tsjechië? Ja nee