Gehandicaptensport

Inleiding

Ik heb gekozen voor het onderwerp: “Hoe serieus nemen we de gehandicapten sport?”
Dit onderwerp sprak mij het meest aan. Ik heb natuurlijk meegedaan aan de sportdag met gehandicapten en op mijn voormalige werk kwam ik ook veel in aanraking met gehandicapten.
Ik ben wel benieuwd hoe de samenleving tegenwoordig omgaat met de gehandicapten en sport. Nemen wij de gehandicapten sport wel serieus? Deze vragen ga ik in deze scriptie hopelijk beantwoorden.

Om deze vraag te beantwoorden heb ik vier deelvragen gemaakt. Ik wilde namelijk eerst meer te weten komen over de gehandicapten sport, voordat ik zou oordelen over de vraag of we de gehandicapten sport serieus nemen.
o Wat is de gehandicapten sport en wanneer doen mensen aan gehandicapten sport?
o Welke soorten gehandicapten sporten zijn er, en hoeveel verschillen die van de ‘gewone’ sporten?
o Vinden er grote sportevenementen voor gehandicapten plaats? En zo ja: zijn die evenementen even belangrijk als de grote toernooien voor ‘gewone’ sporters?
o Wat voor standpunt nemen de overheid en de samenleving in met betrekking tot de gehandicapten sport? Denken ze hetzelfde over de gehandicaptensport als over de sport voor mensen zonder beperking?

Ik ga mijn vragen beantwoorden met behulp van informatie van het internet. Ik zal de gebruikte sites vermelden bij de literatuuropgave.

Overzicht van de hoofdvraag en de deelvragen

Hoofdvraag:
Hoe serieus nemen we de gehandicapten sport?

Deelvragen:
Wat is gehandicapten sport en wanneer doen mensen aan gehandicapten sport?

Welke soorten gehandicapten sporten zijn er, en hoeveel verschillen die van de ‘gewone’ sporten?

Vinden er grote sportevenementen voor gehandicapten plaats? En zo ja: zijn die evenementen even belangrijk als de grote toernooien voor ‘gewone’ sporters?

Wat voor standpunt nemen de overheid en de samenleving in met betrekking tot de gehandicapten sport? Denken ze hetzelfde over de gehandicaptensport als over de sport voor mensen zonder beperking?

Deelvraag 1: Wat is de gehandicapten sport en wanneer doen mensen aan gehandicapten sport?

Het zal geen verrassing zijn dat mensen met een beperking ook sporten, net als andere mensen. Gehandicaptensport maakt het mogelijk voor gehandicapten om te sporten. De sport wordt zodanig aangepast dat een gehandicapte aan de sport kan deelnemen.
Voor degene die willen sporten zijn er vele mogelijkheden. Zowel in teamverband of juist individueel. Op topniveau of juist recreatief, het kan allemaal.
Door de volgende aanpassingen kunnen de gehandicapten toch sporten:

o Bij sommige sporten worden de spelregels aangepast
o Bij sommige sporten wordt het speelveld aangepast.
o Het kan ook gebeuren dat een sport speciaal ontwikkeld wordt voor doelgroepen met een lichamelijke, zintuiglijke of verstandelijke beperking.
o Het materiaal is speciaal ontwikkeld voor een bepaalde sport.

Sommige rolstoelen worden speciaal gemaakt voor een bepaalde sport en een bepaalde positie.

De rolstoel hier links afgebeeld is speciaal gemaakt voor Quad rugby.

Door de speciale bouw van de ‘dansstoel’ zit de danser mooi rechtop en door de scherpe afstelling zorgt deze rolstoel dat de persoon goed kan dansen.

De mensen die een gehandicapten sport beoefenen zijn mensen met een handicap. Alleen zijn er grote verschillen tussen die handicaps.
Er zijn namelijk mensen met een lichamelijke en/of verstandelijke handicap.

Mensen die een lichamelijke handicap hebben zijn in te delen in drie groepen:

- Mensen met een motorische handicap. Dat houdt in dat de persoon niet de bewegingen kan maken die hij zelf wil maken.
- Mensen met een chronische aandoening. Het houdt in dat 1 of meerdere organen niet meer optimaal functioneren.
- Mensen met een zintuiglijke handicap. Het houdt in dat 1 of meerdere zintuigen niet meer optimaal functioneren.

Verstandelijk gehandicapte mensen hebben vergeleken met hun leeftijdsgenoten een veel lager niveau van denken, waardoor zij moeite hebben om goed mee te komen in de maatschappij.

Het is verstandig om te kijken naar de soort handicap, voordat je een sport gaat kiezen. Als je namelijk slecht horend of doof bent is het niet verstandig om een teamsport te kiezen waar veel gecommuniceerd moet worden.
Mensen met een verstandelijke handicap zullen ook sneller kiezen voor een lichamelijke sport dan voor een denksport.

Mensen met een handicap hebben net als mensen zonder handicap verschillende redenen om te sporten.
Ze kunnen het doen omdat ze het leuk vinden, het kan een hobby zijn. Ze kunnen sporten omdat ze beroeps willen worden, ze willen de top bereiken.
Veel gehandicapten sporten om sociale contacten te leggen, want bij zo’n sport zijn veel lotgenoten.
De motieven om te sporten zijn bij gehandicapten en niet gehandicapten dus gelijk.
Het aantal mensen dat aan gehandicaptensport doet is de laatste jaren flink gestegen, dat heeft te maken met de faciliteiten die er nu wel zijn en er vroeger nog niet waren. Ook is er geld beschikbaar voor gehandicapten sporten.

Deelvraag 2: Welke soorten gehandicapten sporten zijn er, en hoeveel verschillen die van de ‘gewone’ sporten?

Er zijn heel veel soorten gehandicapten sporten. Bij de meeste sporten zijn enkele aanpassingen gedaan waardoor de ‘gewone’ sport mogelijk is geworden voor gehandicapten.
Ik zal enkele populaire sporten opnoemen en beschrijven wat er mogelijk anders is in vergelijking met de ‘gewone’ sport.

Badminton
Badminton kan staand, zittend op de grond, of in een rolstoel gespeeld worden. Er zijn een paar verschillen met het ‘gewone’ badminton. Het net moet lager hangen. Men zal een iets andere techniek moeten leren en misschien heeft men een verkort racket nodig.
Maar verder blijven het spel en de spelregels hetzelfde.

Basketball
Bij rolstoelbasketbal wordt er grotendeels gespeeld volgens de 'gewone' basketbalspelregels. De enige technische spelregelaanpassing heeft te maken met het dribbelen met de bal: lopen met de bal in de hand is vervangen door 'pushen' aan de rolstoelhoepel met de bal op de schoot. Deze sport is erg spectaculair om te zien door snelle manoeuvres met de rolstoel.

Boccia
Deze Paralympische sport lijkt het meest op 'jeu de boules'. De regels zijn alleen net iets anders. Het voordeel van deze sport is dat ook zwaar lichamelijk gehandicapten deze sport kunnen beoefenen, want je mag de ballen onderhands gooien, bovenhands, met de voet of met behulp van een goot.

Goalball
Deze sport is speciaal ontwikkeld voor gehandicapten. Ook al ziet men geen bal, iedereen kan gewoon meedoen aan goalball. Bij deze balsport is het de bedoeling dat men de speciale rinkelbal hoort. Een leuke sport voor blinden en slechtzienden, maar ook zienden kunnen met dit spel hun gehoor testen. Elke speler draagt namelijk een afgeplakte skibril.

Hockey
Hockey is uitermate geschikt voor mensen met een handicap. Er zijn verschillende vormen van hockey.
In een rolstoel speel je elektrisch (E-hockey) of handbewogen (H-hockey) rolstoelhockey.
E-hockey en H-hockey hebben eigen, aangepaste spelregels en worden meestal in een binnensportaccommodatie gespeeld.
Er wordt een lichte hockeystick gebruikt en eventueel een T-vormige stick voor aan de voetenplank.

Quad rugby
Men zegt dat dit de teamsport is voor mensen met een motorische handicap aan benen èn armen, want rolstoelbasketbal, -racen en -tennis valt voor hen vaak af.
Quad Rugby is afkomstig uit Canada en werd oorspronkelijk ‘murderball’ genoemd vanwege het agressieve karakter.
Deze sport is een combinatie tussen rugby en basketbal.

Showdown tafeltennis
Showdown tafeltennis is ontwikkeld voor blinden en slechtzienden, maar ook zienden kunnen meespelen: elke speler draagt een afgeplakte skibril. Men moet het balletje niet slaan, maar rollen onder een plank door en het is de bedoeling dat men scoort door het balletje in het doel van de tegenstander te rollen. Het voordeel van dit aangepaste tafeltennis is dat men zowel staand als zittend in een rolstoel kan spelen. De spelregels zijn iets afwijkend van het reguliere tafeltennis.

Deelvraag 3: Vinden er grote sportevenementen voor gehandicapten plaats? En zo ja: zijn die evenementen even belangrijk als de grote toernooien voor ‘gewone’ sporters?

Als wij het over de ‘gewone’ sporten hebben, dan gaat het vaak over grote toernooien en evenementen die eraan komen en wie er dan wel niet zal winnen.
Nou vraag ik me af of er voor de gehandicapten ook grote toernooien en evenementen zijn. Want de gewone sporters hebben het NK, EK, WK en de Olympische Spelen, maar zullen de gehandicapten zeggen: “Wij hebben alleen de Paralympische Spelen.”?

De Paralympische Spelen zijn dezelfde spelen als de Olympische Spelen. Het enige verschil is dat aan de Paralympics alleen mensen met een lichamelijke en/of een visuele handicap meedoen.

De Paralympische Spelen zijn in 1948 begonnen om de gewonde soldaten uit de Tweede Wereldoorlog te helpen. Tegenwoordig is het evenement uitgegroeid tot het op één na grootste sportevenement van de wereld. Alleen de Olympische Spelen zijn groter.
Er zijn vele onderdelen waar de sporters aan deel kunnen nemen.
In totaal zijn er 18 sporten: rolstoelbasketbal, bankdrukken, voetbal, boccia, CP-voetbal, dressuur, goalball, handboogschieten, judo, quad rugby, rolstoeltennis, schermen, sportschieten, tafeltennis, wielrennen (baan), wielrennen (weg), zeilen en zitvolleybal.

Er vinden geen grote internationale toernooien plaats voor gehandicapte sporters. Naast de Paralympische Spelen zijn er geen grote toernooien. Op nationale schaal zijn er wel vele toernooien, maar op internationale schaal zoals bij de ‘gewone’ sporten zijn ze er niet.
Ook al is het aantal deelnemers en toernooien/evenementen voor de gehandicapten sporters de laatste jaren al veel gegroeid, de gehandicapte sporter zal altijd in de schaduw staan van de reguliere sporter.

Deelvraag 4: Wat voor standpunt nemen de overheid en de samenleving in met betrekking tot de gehandicapten sport?

'Beeld je in hoe het is, bedenk wat je kunt doen', dat is de slogan geweest van de beeldvormingcampagne De Uitdaging. Deze campagne, die met subsidie van VWS door de belangenorganisaties van mensen met een handicap tot stand is gekomen, heeft tot doel de positie van mensen met een handicap aan de orde te stellen. Door je te realiseren wat het is om een beperking te hebben, kan ook duidelijk zijn welke belemmeringen je opwerpt.(Min. Van VWS)

Veel mensen behandelen gehandicapte sporters en niet-gehandicapte sporters niet gelijk. Veel mensen realiseren zich niet dat sporten voor een gehandicapte hetzelfde is als voor een ‘gewone’ sporter. Gehandicapte sporters kunnen veel belemmeringen hebben, juist omdat andere mensen hen onderwaarderen.
Veel van deze belemmeringen, zowel fysiek als sociaal, ontstaan uit onwetendheid en vooroordelen van mensen in de omgeving.

De overheid belooft dat de gehandicapten meer faciliteiten krijgen en dat zij net als een ‘gewone’ sporter gelijk worden behandeld.
Sportcomplexen worden rolstoelvriendelijk gemaakt, meer geld voor materialen en een even grote kans op sport als een niet-gehandicapte. De beloftes zijn goed, maar waarom hebben de meeste gehandicapten (bron: internet) het gevoel dat zij nog steeds minderwaardig zijn? Waarom wordt elke dag sport uitgezonden van de ‘gewone’ sporten en niet van gehandicapte sporten?

De samenleving is niet veel met de gehandicapte sporter bezig. Als zij kunnen kiezen tussen kijken naar voetbal of kijken naar de Paralympische Spelen zullen ze toch wel kiezen voor voetbal. Ik denk dat men zich pas gaat interesseren voor gehandicapte sport als zij er zelf mee te maken krijgen. Bijvoorbeeld door iemand in de familie die gehandicapt raakt of door het werken met gehandicapten.

Conclusie

Gehandicaptensport. Nemen wij het serieus of niet? Dat is de vraag die ik nu moet beantwoorden, nadat ik mijn deelvragen heb gemaakt.
Mijn antwoord is volmondig: JA!
Ik denk zeker dat de gehandicaptensport serieus word genomen. In ieder geval door de instanties die dat zouden moeten doen.

De overheid probeert zoveel mogelijk geld te steken in de voorzieningen voor gehandicapten. Zo kon ik lezen op internet dat vele sportcomplexen rolstoelvriendelijk worden gemaakt. Er komen in vele sportzalen speciale materialen voor gehandicapten sporten.

Ook krijgen scholen voor gehandicapte kinderen extra geld voor het aanschaffen van materialen en andere voorzieningen.
Het NOC*NCF besteed volgens mij genoeg aandacht aan de gehandicapten sport. Er zijn sinds 1948 Paralympische Spelen en daar kunnen veel gehandicapten terecht voor de echte topsport. Het begon met een klein aantal sporten, maar na veel sponsering konden er meer deelnemers aan mee doen en kwamen er meer sporten.

Vroeger waren er clubs speciaal voor gehandicapten. Nu komen er steeds meer reguliere clubs waar gehandicapten lid kunnen worden.
Takken van sport worden aan reguliere sportbonden overgedragen. Daardoor wordt het verschil tussen de gehandicapte en de niet-gehandicapte sporter steeds minder zichtbaar.
Zo'n 30.000 mensen met een beperking of chronische aandoening sporten of bewegen regelmatig. Het sportaanbod is zeer gevarieerd: individueel of in een team, in verenigingsverband of ongeorganiseerd.

Ik denk dus na het verzamelen van alle informatie dat ik kan concluderen dat wij de gehandicapten sport serieus nemen.

Literatuuropgave

Al de bronnen die ik heb gebruikt komen van internet. Dit is omdat ik het fijn vind om met internet te werken en geen geschikte informatie kon vinden in de bibliotheek.

http://members.lycos.nl/olympische_spelen/paralympicssydney.html
http://gehandicapten.pagina.nl/
http://www.sport.nl/boek.php3?hfdid=373
http://www.coloring.ws/disabilities3.htm
http://www.nebas.nl/
http://www.sportiefbewegen.nl/index_ondersteuner_totaal.html
www.sport.nl
www.nocncf.nl
www.nossport.nl
http://www.gehandicapten.nl/
http://www.cg-raad.nl/welkom.html