Ostia

Ostia
Inhoudsopgave
1. Inleiding
pagina 3

2. Geschiedenis van Ostia
Pagina 4

3. Wat was het culturele belang van Ostia voor Rome?
Pagina 6

4. Wat was het economische belang van Ostia voor Rome?
Pagina 8

5. Wat was het militaire belang van Ostia voor Rome?
Pagina 9

6. Wat was het belang van Rome voor Ostia?
Pagina 10

7. Hoe ben ik Ostia tegengekomen tijdens de Romereis?
Pagina 11

8. Conclusie
Pagina 12

9. Mijn grootste indruk in Rome
Pagina 13

10. Literatuurlijst
Pagina 14

Inleiding
Mijn hoofdvraag luidt: Wat was het belang van Ostia voor Rome en het Romeinse rijk. Deze hoofdvraag heb ik opgesplitst in verschillende deelvragen om zo een gedetailleerd antwoord te kunnen geven op de hoofdvraag. Mijn scriptie zal voornamelijk proberen de hoofdvraag te beantwoorden. Ik zal beginnen met een algemeen deel over de geschiedenis van Ostia, hierna ga ik dieper op de hoofdvraag in via de deelvragen.

Ik heb voor dit onderwerp gekozen omdat ik nog niet zoveel weet over Ostia. Voor de Rome-dag had ik er nog nooit van gehoord, daarom wil ik er wat meer over leren. Ik heb voor deze hoofdvraag gekozen omdat ik het leuk vindt om erachter te komen of Ostia als kleine havenstadje nou een invloed had op het grote Rome. Daarnaast vind ik de ontwikkeling van een stad heel interessant daarom is er ook een hoofdstuk over de geschiedenis van Ostia.

Geschiedenis van Ostia
Ostia is gesticht volgens de legende door Ancus Martius in 620 voor christus aan de rivier de Tiber. Het zou een van de eerste koloniën zijn van Rome. Waarschijnlijk waren er al eerder bewoners op die plek vanwege de mogelijkheid om zout te winnen op die plek. Van deze tijd zijn nog geen archeologische resten gevonden. Wel wordt er over Ostia geschreven door Livius, een Romeinse geschiedschrijver.

Er zijn wel resten gevonden van een Romeinse vesting op de plaats waar nu het forum van Ostia ligt. Deze castrum was gebouwd rond 300 voor christus voor bescherming tegen piraten en de vijandelijke buurlanden van Rome. De vesting was een rechthoekig geheel gebouwd van turfsteen. Sommige overblijfselen van deze muur kunnen nog steeds bezichtigd worden in Ostia. Met deze vesting was Ostia een militaire haven geworden die een rol speelde Het castrum geprojecteerd op de

in de Punische-Oorlogen. Een deel van de latere gebouwen, Internet

Romeinse vloot lag bij Ostia en de bevolking

kreeg vrijstelling van de dienstplicht zodat men kon blijven werken bij de haven. In 267 voor christus werd een van de quaestores classici gestationeerd in Ostia. Deze quaestor Ostiensis was een officier van de Romeinse vloot.

Na de Punische-Oorlog was een militaire vloot aan de westkant van Italië minder belangrijk, waardoor de haven van Ostia geleidelijk een commerciële haven werd. Via deze haven werd graan geïmporteerd uit Sicilië, Sardinië en Afrika.

In 87 voor christus werd de stad geplunderd tijdens de burgeroorlog van Sulla en Marius. Later werd Ostia ook nog eens geplunderd door piraten, hierna werden nieuwe muren gebouwd. Deze muren beschermden een veel groter gebied dit zorgde ervoor dat de stad door kon groeien. Na de bouw van deze muur kreeg Ostia ook voor het eerst een eigen bestuur, hiervoor werd Ostia bestuurd vanuit Rome.

In de keizertijd profiteerde van de periode van rust in de Pax Romana. In de stad werd veel gebouwd, bijvoorbeeld het theater van Aggripa. Dit theater was bekleed met marmer iets wat ongewoon was voor die tijd. Augustus legde een aquaduct aan. Een Capitoleum werd gebouwd. Toen Domitianus aan de macht was werden alle nieuwe gebouwen een meter hoger gebouwd tegen de vele overstromingen die Ostia kende. Er werd zelfs een synagoge gebouwd voor de Joodse gemeenschap. In deze tijd werd Ostia bestuurd door een kleine groep aristocraten.

De haven leidde tot grootte rijkdom maar het was heel lastig voor grote boten om aan te leggen in de haven van Ostia. Daarom werd er een paar kilometer verderop een nieuwe haven gegraven. Deze werd Portus genoemd. De havens Portus en Ostia werden de belangrijkste haven voor goederen voor Rome uit heel het Romeinse Rijk.

Theater van Agrippa waar 3000 toeschouwers in pasten, Internet.
Doordat Ostia nu de belangrijkste haven van Rome was werd de rijkdom ook groot in Ostia zelf. Er werden vele nieuwe gebouwen gebouwd door verschillende keizers. Er werd een groot Capitoleum gebouwd, er kwamen een brandweer en er werden oorlogsschepen gestationeerd in Ostia die Romeinse keizer overal heen brachten. Deze bloeiperiode duurde tot de 3e eeuw na christus. Er woonden op het hoogtepunt wel 50.000 inwoners.

Vanaf de 3e eeuw na christus begon Ostia in verval te raken. Er was chaos in het rijk en ook in Ostia. Vele keizers regeerden niet langer dan een jaar door aanslagen en revoluties. De economie stortte in en de bevolking vertrok uit Ostia. Er waren aardbevingen en maar de gebouwen werden niet herbouwd wegens tekort aan geld. Rome nam weer het gezag over van Ostia.

Maar later in de 4e eeuw begint Ostia weer te groeien. Nu als een buitenplaats voor rijke Romeinen, de haven van Ostia was niet meer in gebruik doordat nu alleen nog maar Portus als haven gebruikt werd.

Deze opleving van Ostia duurde tot de verschillende stammen Italie binnenvielen en Ostia plunderden. In de 5e eeuw na christus werkte het aquaduct niet meer en leefde de mensen in de ruines van het oude Ostia. De laatste bewoners van Ostia trokken zich terug in de het theater waarvan een vesting gemaakt was.

Wat was het culturele belang van Ostia voor Rome?
In Ostia was zeer veel bedrijvigheid in de bloeiperiode. Overal in de stad waren gespecialiseerde bedrijfjes voor de haven. Dit soort bedrijven waren dan kantoren die toestemmingen regelden van de quaestor Ostiensis. Dit was in de bloeiperiode de baas van de graan invoer in Ostia.

Ook waren er werkplaatsen voor beeldhouwen. Deze voldeden aan de vraag van rijkere inwoners van Ostia. Waarschijnlijk hebben deze beeldhouwers uit Ostia geen belangrijke rol gehad met hun verkoop van beeldhouwwerken voor Rome. Want Rome zelf had zijn eigen werkplaatsen. De beeldhouwwerken van Ostia waren dus vooral bedoeld voor eigen gebruik in plaats van export wat in Rome wel het geval was.

Culturele gebouwen
Ostia bezat veel openbare gebouwen, zoals thermen (wel 18 verschillende thermen), tempels en een theater. Al deze gebouwen hadden een grote invloed op het culturele leven in Ostia.

Het theater was open voor alle Romeinse burgers. Hier werden verschillende toneelstukken opgevoerd voor maximaal 3000 toeschouwers, waarbij het mogelijk was om de orchestra (het podium) onder te laten lopen met water.

Dit theater werd gebouwd langs de decemus maximus, de hoofdstraat van Ostia door Agrippa de rechterhand van Augustus rond 18 voor christus. Theater van Agrippa, tijdens presentatie Koen en Conno, Hyves

Later werd het theater uitgebreid door de keizers Septimius Severus en Caracalla. Nu was er plek voor 4000 toeschouwers en het was nu gebouwd van bakstenen in plaats van tufsteen. Dit laat zien dat Ostia belangrijk was voor de keizer van het Romeinse rijk. Alleen is ook hier sprake van invloed van Rome op Ostia in plaats van culturele invloed van Ostia op Rome.

Dit geldt voor veel gebouwen in Ostia, de meeste zijn gebouwd in opdracht van een keizer of een ander belangrijke figuur uit Rome. Voorbeeld hier van zijn de thermen van het Forum. Deze zijn in opdracht van M. Gavius Maximus, een praefectus praetorio, aan het eind van de 2e eeuw gebouwd. Praefectus praetorio was een van de hoogste functies in het Romeinse Rijk. Zo zijn de meeste thermen gebouwd door in opdracht van een belangrijk persoon uit Rome.

De tempels in Ostia zijn daarentegen meestal in opdracht van de plaatselijke rijke bevolking gebouwd. Bijvoorbeeld het Capitolium, gebouwd in de 2e eeuw na christus. Hier werd de capitolijnse trias aanbeden, Jupiter, Juno en Minerva. Capitoliums waren te vinden op de meeste forums in Romeinse steden. Maar ook de Ronde tempel en vele andere kleinere tempels als de mithraea zijn gebouwd door particulieren of door Ostia zelf zonder invloed van invloedrijke personen uit Rome.

Dit komt doordat tempels vaak gebouwd wordt door een gemeenschap die in dezelfde god geloofd. De tempel wordt dan gebouwd met het geld van de hele gemeenschap of door een paar rijkere gulle gevers.

Ostia kende veel andere religies dan het klassieke Romeinse geloof. Zoals het Jodendom en er was zelfs een tempel gewijd aan een Egyptische god, Serapis. De synagoge van de Joodse bevolking in Ostia is helemaal gebouwd door de gemeenschap. Hier was geen culturele invloed uit Rome bij betrokken maar het beïnvloedde Rome ook niet.

Wat was het economische belang van Ostia voor Rome?
Ostia bezat vele gilden (collegia), deze gilden waren een soort bedrijfjes. Deze bestonden dan uit meerdere mensen die het zelfde beroep uitoefenden. Vanaf de 2e eeuw voor christus gaf de Romeinse keizer bescherming en voorrechten aan de gilden. Het lidmaatschap van deze collegia was nu verplicht maar ook erfelijk. De meeste gilden in Ostia waren voor het graan, dat werd aangevoerd uit Sicilië, Sardinië en Afrika. Deze industrie was heel belangrijk voor Ostia, ook voor Rome aangezien zij het graan moeten ontvangen. Daarnaast waren er gilden in andere bedrijfstakken, onder te verdelen in commercie, transport, handel, overheidsdiensten en cultuur. De gilden die over de graanoverslag gingen waren veruit de belangrijkste in Ostia.

Tot 300 voor christus gingen schepen helemaal tot aan Rome voor bevoorrading en militairen. Maar toen werd deze functie over genomen door Ostia. Eerst als militaire haven maar later als commerciële haven. In de tijd van de militaire haven waren er waarschijnlijk winkeltjes die voedsel en drank verkochten voor de bevoorrading van de militaire schepen. Dit was voor Rome niet van groot belang

Belangrijkste haven van het Romeinse Rijk
In de tijd van de commerciële haven was dit anders. Grote schepen losten hun lading in Ostia of Portus en de lading werd verder gebracht door trekschuiten naar Rome. Ostia was dus een overslag haven met als achterland Rome. Zo heb je in Nederland Rotterdam waar schepen hun lossen die weer doorgevoerd naar Duitsland via trein of vrachtwagen. Deze haven was dus van groot economisch belang voor Rome.

Toen een vloot van 200 schepen in het net gebouwde Portus (62 na christus) verging werd Ostia de belangrijkste haven voor westelijke deel van het Romeinse Rijk. Puteoli was de haven voor het oostelijke deel. In de loop van de 2e eeuw na christus werd Ostia samen met Portus de belangrijkste haven van Rome. Omdat de het graan uit Egypte niet meer via Puteoli maar via Ostia en Portus. Dit kwam door een uitbreiding van de haven in Portus waardoor deze meer dan 2 keer zo groot werd. Alle soorten goederen uit het hele Romeinse rijk kwamen zo Rome binnen.

Door dit belang voor Rome was er ook interesse van Romeinse keizer in Rome om gebouwen te bouwen. Ook woonden er door dit economische succes veel inwoners in Ostia. Deze inwoners waren vaak immigranten uit verschillen provincies van het Romeinse Rijk, zoals het tegenwoordige Egypte, Frankrijk, Syrie, Griekenland en Spanje. Dit betekent dat veel werk was anders zouden deze mensen naar Rome vertrekken om daar te werken.

Wat was het militaire belang van Ostia voor Rome?
Ostia was in eerste instantie een militaire haven. Er was een fort, castrum en er waren soldaten gelegerd in Ostia. Dit was gebouwd als een verdediging van kust bij de Tiber en de Tiber zelf. Tegen vijanden zoals Carthago.

Hier is te zien waar Ostia werd gesticht. Het castrum werd gebouwd bij de kruising van twee oude wegen naar Rome.

Het de militaire haven was belangrijk in de Punische-Oorlogen. In Ostia werden de schepen gebouwd om deze oorlog te beslissen. Carthago had een blokkade om Romeinse rijk gelegd, dat toen het tegenwoordige Italië beslaat. Ze vielen romeinse handelscheepjes aan.

Plek van castrum, Ostia: Aspects of roman city life
Rome bezat heel weinig schepen tegenover honderden schepen van Carthago. Ook hadden ze veel minder ervaring in gevechten op zee. Daardoor probeerden ze de schepen van Carthago te enteren in plaats van de rammen, wat effectiever is maar veel lastiger. Voor deze oorlogen hadden ze de volgende functie; De quaestor Ostiensis had in die tijd de taak om te zorgen voor de militaire vloot. Burgers in Ostia moesten helpen in de haven en hadden geen militaire verplichtingen. Dit bewijst dat Ostia op militair gebied best belangrijk was voor Rome.

Commerciële haven
Het militaire belang van Ostia voor Rome hield snel op toen de haven veranderde naar een commerciële haven. Toen Ostia 2 keer geplunderd werd door piraten en Marius tijden en burgeroorlog. Er werd een nieuwe muur om de stad heen gebouwd en het doel van de haven veranderde door het gebrek aan maritieme vijanden aan de westzijde van het Romeinse rijk.

Wat was het belang van Rome voor Ostia?
Ostia was op eigenlijk op bijna alles afhankelijk van Rome, dus het belang van Rome voor Ostia was heel groot. Als Rome niet bestaan had dan was er nooit een castrum gebouwd op de plek van Ostia. Deze afhankelijkheid van Rome gaat door tot zijn ondergang wanneer het Rome zijn macht verliest over het Romeinse rijk en andere stammen het binnen vallen. Hierdoor kan Rome zijn havenstad Ostia ook niet meer beschermen waardoor het vaak aangevallen wordt en uiteindelijk verlaten wordt.

Op cultureel gebied is Ostia beïnvloed door Rome. In de kunst kwam vaak uit Rome of de kunstenaars kwamen uit Rome. Dit is natuurlijk logisch omdat een kleine stad als Ostia niet zijn eigen kunststroming op gang kan brengen. Daarvoor was het Rome met zijn één miljoen inwoners op zijn hoogtepunt te groot ten opzichte van Ostia met 50.000 inwoners. Culturele gebouwen waren meestal ook gebouwd door rijke Romeinen. Door deze investeringen van de rijke Romeinen kende Ostia een lange bloeiperiode in de 2e eeuw na christus.

Ook op militair gebied was Rome belangrijk voor Ostia, want ze konden altijd rekenen op steun van de Romeinen. Ostia profiteerde ook van het feit dat Rome zo’n 1000 jaar lang niet werd aangevallen. Het ligt namelijk op maar op een afstand van 30 kilometer van Rome en werd dus ook bijna nooit aangevallen, uitgezonderd van piraten en een keer Marius. Rome moest Ostia ook goed beschermen aangezien daar hun graanvoorraad lag en aangevoerd werd. Daarnaast lag er ook een groot deel van militaire vloot.

De Romeinen hadden zelfs een deel van hun brandweer (vigiles) gestationeerd in Ostia om hun havenstad en hun graan goed te beschermen. Deze vigiles dienden ook als politie. Ze bleven twee eeuwen in Ostia gestationeerd tot ze in de 2e helft van de 3e eeuw voor christus weg werden gehaald toen het slecht ging in Ostia.

De economie was heel erg afhankelijk van Rome. Het is te vergelijken met Nederland en Duitsland. Aangezien bijna alle goederen die Ostia binnenkwamen werden geëxporteerd naar Rome, was Ostia gevoelig voor als het slecht ging in Rome. Ze hadden in Ostia hun eigen patroni. Dit waren mannen die succesvol waren geweest en die Ostia moesten promoten in Rome, een soort lobbyers. Heel veel in Ostia was gericht op Rome.

Hoe ben ik Ostia tegengekomen tijdens de Romereis?
Ik ben Ostia tegengekomen op de laatste dag van Rome. Het was heerlijk weer en ik heb daar mijn presentatie samen met Conno gegeven. De presentatie ging goed al waren al die Italiaanse kinderen wel een beetje vervelend lawaaiig.

Ik vond Ostia wel een van de leukste plekken waar we geweest waren tijdens de Romereis. Misschien wel geholpen door het lekker weer en de rust die er was. Maar ik vond het heel leuk om te zien hoe een Romeinse stad er nou in het echt uit heeft gezien. Dat was heel goed te zien in Ostia. Alle wegen en alle muren van de gebouwen waren er nog. Het was allemaal heel goed voor te stellen hoe hier 2000 jaar geleden mensen hebben gewoond. Na de presentatie heb ik voor eigenlijk de hele tijd in het gras in de zon gelegen eindelijk rust na die drukke dagen. Maar toen ik even een sanitaire stop moest maken zag ik hoe ver Ostia nog doorliep. Je kon nog heel veel verder lopen waar met allemaal verschillende huisjes en villa’s, allemaal helemaal begroeid met hoog gras. Ik vond het indrukwekkend om een stad te zien die eigenlijk bijna 2000 jaar niet was aangeraakt.

Conclusie
Was Ostia belangrijk voor Rome? Deze vraag heb ik nu beantwoord met de bovenstaande hoofdstukken. Zo als naar voren is gekomen is Ostia op verschillende aspecten belangrijk voor Rome. Waarbij sommigen meer invloed hadden dan anderen.

Culturele invloed had Ostia niet echt, dat is te zien aan de bouwwerken en kunstwerken in Ostia. Op militair gebied waren ze daarentegen wel belangrijk, de eerste Romeinse bebouwing was voor militaire doeleinden als bescherming van de Tiber, de ingang van Rome aan de westkant. Waardoor Ostia een belangrijke militaire haven werd die een rol speelde in oorlog tegen Carthago, nu was Ostia echt van belang voor Rome. Zoveel dat de bevolking niet in het leger hoefde maar mee moest helpen in de haven.

Ostia werd nog belangrijker toen het een commerciële haven werd, nu was het de haven voor de graan, en nog heel veel andere producten uit het Romeinse Rijk. Omdat Ostia het voedsel van de Romeinen verzorgde werd kreeg Ostia voorrechten van Rome, zoals de vigiles. Hieraan is te zien dat Ostia heel belangrijk was voor Rome.

Dit belang van Ostia voor Rome was omgekeerd ook heel sterk, zonder Rome zou er geen groot Ostia zijn. De investeringen van Rome in Ostia zorgden voor bloei van de economie, de militaire bescherming zorgden voor stabiliteit en de culturele invloed zorgde echt geordende Romeinse samenleving in Ostia.

Ostia was dus heel belangrijk voor Rome, maar ook omgekeerd.

Literatuurlijst
Hier is een opsomming van alle boeken die ik heb gebruikt voor het maken voor mijn scriptie. In willekeurige volgorde.
• Angelo Pellegrino, Ostia Antica: guide to the excavations, (Rome 2000)

• Gustav Hermansen, Ostia: Aspects of roman city life, (Edmonton 1982)

• Soprintendenza Archeologica of Ostia, Ostia: Past and present, (Roma 2009)

• Aldrete, Gregory S., Daily life in the roman city

(USA 2004)

• Hyves.nl

• Google.nl/afbeeldingen

Deze sites heb ik gebruikt voor veel afbeeldingen die in mijn scriptie voorkomen.