Concentratiekampen Deze scriptie zal gaan over concentratiekampen. Hierbij gaat het om de concentratiekampen uit de Tweede Wereldoorlog, die toch wel het bekendste zijn. Hier werden namelijk miljoenen joden, en niet alleen joden, maar ook andere mensen, gemarteld en meestal ook vermoord. We staan hier nog vaak bij stil, wat bij andere kampen en oorlogen niet echt het geval is. Ik zal in deze scriptie uitleggen wat concentratiekampen nou precies zijn, warvoor ze werden opgericht en waarvoor ze dienden. Aan het eind van de scriptie zal ik deze vraag kunnen beantwoorden:
Wat was het doel van Hitler bij het oprichten van de concentratiekampen en waarvoor dienden ze?
Om deze vraag te kunnen beantwoorden, heb ik de vraag in 3 deelvragen opgesplitst, die ik apart zal beantwoorden:
Wat zijn concentratiekampen en waarvoor werden ze opgericht? Wat gebeurde er in de concentratiekampen? Wat waren de gevolgen van de kampen en voor de overlevenden?
Ik heb de deelvragen ook nog opgesplitst in kleinere hoofdstukken.
Wat zijn concentratiekampen en waarvoor werden ze opgericht? Hitler
Je kan Hitler eigenlijk wel de veroorzaker noemen van de Tweede Wereldoorlog. Door zijn ideeën is alles begonnen. Voordat ik over de concentratiekampen ga
vertellen, zal ik eerst vertellen wie Hitler was en wat zijn ideeën waren.
Adof Hitler
Hitler werd in 1889 geboren in Oostenrijk Hitler werd in 1889 geboren in Oostenrijk. Al heel lang voordat hij aan de macht kwam, wist hij hoe hij het zou doen als hij aan de macht was. Hij beschreef in 1923 zijn ide
eën in het boek ‘Mein Kampf’. Daarin stonden al de uitspraken over het ideale volk. Hitler had namelijk het idee dat er Übermenschen en Untermenschen bestonden. Hij had namelijk bewondering voor de grote rijken, zoals de Grieken en de Romeinen die hadden. Hij wilde ook zo’n rijk, het Derde Rijk. Hij was er van overtuigd dat het alleen bereikt kon worden met een sterk en zuiver ras, die langzaam de hele wereld zou veroveren. Hij had een beeld hoe deze mensen eruit moesten zien en hij wist ook precies welke mensen daar niet bij hoorden. Die mensen moesten volgens hem allemaal worden vernietigd. Hiermee bedoelde hij dus de Joden.
Hitler kon deze ideeën alleen uitvoeren als hij de macht in zijn land had. Hij wist handig gebruik te maken van de economische crisis in zijn land, door allerlei beloftes te doen dat het wel goed kon komen. De mensen kregen al snel vertrouwen in hem en stemden massaal op de partij van Hitler, de NSDAP. Ze kregen net niet de helft van de stemmen, en dus niet genoeg om alleen te regeren. Door een aantal gebeurtenissen en slimme zetten van Hitler, wist hij uiteindelijk de democratie uit te schakelen en 1 partij toe te laten, zijn partij dus. Hij kreeg de macht, zodat hij alle ideeën uit kon voeren. Hij wilde een groot rijk en dat zou hij krijgen door gebieden te gaan veroveren. Dat was in tegenspraak met het Verdrag van Versailles, maar dat was voor Hitler geen punt. Hij hield zich er niet meer aan en begon gebieden te veroveren. Als andere landen wat sneller hadden ingegrepen, was het misschien nooit zover gekomen.
De meeste mensen waren het eens met zijn ideeën en ze wilden meehelpen dat te bereiken. Hitler zei dat alle ellende in Duitsland kwam door de joden, die helemaal niet pasten bij het beeld van Hitler over de perfecte mens. Ze moesten vernietigd worden, samen met nog een paar andere rassen, die ook geen belangrijke rol konden spelen in zijn Rijk.
De Jodenvervolging
Door de presentatie van Hitlers ideeën en doordat er zoveel mensen in hem geloofden, keerde de Duitse bevolking zich massaal tegen de joden. Eerst mochten de joden nog wel overal komen en ze mochten alles doen, maar dat veranderde toen de Neurenbergerwetten in 1935 verschenen. De burgerrechten werden hen ontnomen en er mochten geen huwelijken of seksueel contact plaatsvinden tussen joden en niet-joden. Tijdens de Kristallnacht werden veel eigendommen van de joden vernield en de joden moesten een boete betalen. De oorlog was nu nog niet eens begonnen. Toen deze wel begon, moest iedere jood of ten minste met 1 joodse voorvader uit de bezette gebieden zich melden. De Duitsers wisten zo precies waar de joden zich bevonden. Ook in de bezette gebieden mochten de joden niks. Ze mochten na een tijdje geen radio meer hebben, want dat zou ze informatie kunnen geven die ze niet mochten hebben. Ook moesten de joden naar aparte winkels, aparte scholen en ze mochten niet meer op plantsoenen of in badplaatsen komen. Verboden voor Joden
Die waren namelijk voor de ‘gewone’ mensen. In sommige gebieden werden joden bij elkaar gepropt in 1 wijk. Daar werden dan grote razzia’s gehouden, omdat daar dan heel veel joden bij elkaar waren. Anders moest je alle joden bij elkaar zoeken. Razzia’s zijn grote acties die werden uitgevoerd om zoveel mogelijk joden op te pakken en te deporteren naar concentratiekampen. Na een tijdje werd iedereen verplicht om een persoonsbewijs bij zich te dragen. Bij de joden stond er een J op en bij andere mensen niks. Persoonsbewijs met een J - Jodenster
Zo konden de Duitsers zien wie er joods was en wie niet. De joden werden na een tijdje ook nog verplicht om een ster op hun kleding te dragen, zodat de Duitsers meteen konden zien of ze joods waren.
De joden konden geen normaal leven meer leiden, zeker niet toen de concentratiekampen op gang kwamen. De joden wisten zeker, dat als ze gezien zouden worden, ze opgepakt zouden worden. Niemand wist precies wat er gebeurde in de concentratiekampen, maar iedereen was er bang voor. De joden deden er veel aan om niet opgepakt te worden, maar in heel veel gevallen hielp dit niet.
De eerste concentratiekampen
De ligging van de concentratiekampen
Hitler wilde de Untermensch vernietigen, hij wist, voordat hij de macht kreeg, nog niet hoe hij dat zou moeten doen. Hij stuitte op veel problemen, namelijk dat hij alle joden moest opsporen en ze zou moeten vernietigen, zonder dat de mensen precies zouden weten wat er allemaal gebeurde. Veel mensen waren in het begin al voor Hitler en waren het volkomen eens met zijn ideeën, maar natuurlijk waren er ook mensen die er tegen waren, de politieke tegenstanders. Toen Hitler eenmaal alleen de macht had, kon hij alles besluiten. Hij wilde dat iedereen het met zijn ideeën eens was en ervoor zou werken. Als je dat niet deed, dan hoorde je niet bij het Duitse ras en moest je opgesloten worden. Daarom werden er al meteen aan het begin van Hitlers machtsperiode concentratiekampen gesticht. De eerste waren Dachau en Oranienburg (1933), Buchenwald (1936), Sachsenhausen (1937) en het vrouwenkamp Ravensbrück. Hier werden de mensen die het niet eens waren met Hitler ‘geconcentreerd’, zodat ze het land en de stichting van het Rijk niet tot last konden zijn. Hitler vond deze kampen eigenlijk ook geschikt voor de vernietiging van de joden. Ze zouden worden opgepakt en vervoerd worden naar een concentratiekamp. Daar zouden ze dan allemaal bij elkaar zitten en je kon ze dan gemakkelijk vernietigen.
De concentratiekampen lagen heel afgelegen en niemand zou er gewoon naar toe komen om te kijken wat er gebeurde. Niemand zou dus weten wat er allemaal gebeurde in de kampen. Hitler kon daar dus zijn gang gaan en alle joden en andere Untermenschen vernietigen. Dit was het antwoord op ‘het joodse vraagstuk’, ‘de Endlösung’. Het werd door de nazi’s besloten in de zomer van 1941. Op 20 januari 1942 werd er in een villa aan de Wannsee in Berlijn besloten hoe het allemaal geregeld zou worden en nu kon het deporteren van de joden naar de concentratiekampen beginnen. De maatregelen die door de nazi’s werden getroffen, waren de J op het persoonsbewijs en later de Jodenster op de kleding van iedere jood. In de zomer van 1942 werden de eerste joden uit Nederland gedeporteerd. Nu er steeds meer joden verdwenen, werden de meeste joden bang. De meeste zorgden dat ze niet werden opgepakt. Veel joden gingen onderduiken bij mensen die ook tegen Hitler waren en de joden graag wilden helpen. Dit was erg gevaarlijk, omdat zij ook de kans liepen opgepakt te worden, als de Duitsers zouden ontdekken dat er joden bij hen ondergedoken zaten. Sommige joden gingen niet onderduiken, maar zorgden dat er een vals persoonsbewijs werd gemaakt, waar geen J op stond en ze droegen geen ster op hun kleding. Ze veranderden meestal ook hun uiterlijk, omdat ze daaraan meestal herkend werden. Er was een beeld van een typische jood, die had een grote neus en donker haar. Ze werden soms door hun uiterlijk herkend, en dus zorgden sommigen voor geblondeerd haar of iets anders, om niet herkend te worden. Het heeft vaak geen zin gehad, er werden namelijk veel joden afgevoerd en omgebracht. Er zijn maar enkele joden die kunnen navertellen, wat er in het concentratiekamp gebeurde. De joden waren trouwens niet de enige die vervolgd werden. Hitler zag nog veel meer rassen als Untermensch. Ze konden niets betekenen voor het Derde Rijk. Ze zagen er, net zoals de joden, anders uit en hoorden niet bij het sterke ras, of ze waren te zwak voor het Derde Rijk. Er mochten namelijk alleen sterke rassen in komen, die de hele wereld zouden overnemen. De zigeuners, homoseksuelen, lichamelijk- of geestelijk gehandicapten en Jehovagetuigen behoorden niet tot deze groep. Deze mensen werden net zoals de joden naar de concentratiekampen gebracht, maar de meeste waren nog steeds joden. Er werden ook nog steeds mensen naartoe gebracht die het niet eens waren met Hitler of die een misdaad gepleegd hadden tegen Hitler.
SS-staat
Tijdens de machtsperiode van Hitler en de Tweede Wereldoorlog vond er een militair schrikbewind plaats, de SS. Het kon met recht een staat in een staat worden genoemd, want de SS vormde een strikte hiërarchie. Dat betekende dat ze een rangorde hadden van mensen met belangrijke functies. Dit was ook zo, want ze regeerden eigenlijk over de minderwaardige bevolkingsgroepen. Himmler was het hoofd van de SS en kon zelf de kaart van Europa veranderen, totdat hij tevreden was. Hij kon ook bepalen welke bevolkingsgroepen hij totaal vernietigd moesten worden en kon de deportaties regelen. Hij kon zo regelen dat uiteindelijk alleen het arische ras overbleef. In alle bezette landen stond een SS-officier aan het hoofd van de politie. Hij zorgde ervoor dat de politie streng optrad tegen alle joden en dat ze huizen binnenvielen als er bekend was dat er joden ondergedoken zaten. Hij kon zelf bepalen wat hij deed en was van niemand afhankelijk. Hij hoefde zich ook niet aan de Duitse autoriteiten te houden, die keurden namelijk alles goed wat de SS deed. Ze geloofden dat alles wat de SS deed, goed was, omdat zij ervoor konden zorgen dat alleen het arische ras over zou blijven en dat wilde iedere aanhanger van Hitler. Door deze SS zag Hitler dat het beeld wat hij van het Derde Rijk voor zich had, werkelijkheid kon worden. Hij zag steeds meer joden en andere Untermenschen verdwijnen, en dat deed Hitler goed. Hij zag het Derde Rijk steeds dichterbij komen, en dat was iets dat hij bijna zijn hele leven al had gewild. In werkelijkheid was de SS gewoon iets verschrikkelijks. Ze hadden meer leiding moeten hebben, want dan was het misschien niet zover gekomen. Er was namelijk niets waarmee je ze kon tegenhouden, ze hadden echt alle vrijheid.
Wat gebeurde er in de concentratiekampen? De doorvoeringkampen
In deze kampen zaten de joden allemaal bij elkaar en ze leidden hier een redelijk normaal leven. Het was natuurlijk niet normaal, want het werd allemaal geleid door de Duitsers. Je kon hier vandaan doorgevoerd worden naar een concentratiekamp, maar dat hoefde niet altijd. In Nederland was er ook een doorvoeringkamp, Westerbork. Ik neem dit kamp als voorbeeld, want zo ging het in de rest van de kampen ook ongeveer. Dit kamp werd in 1939 door de Nederlandse overheid opgericht om Duitse joden op te vangen, die uit hun eigen land gevlucht waren. Toen Nederland bezet werd, maakten de Duitsers dankbaar gebruik van dit kamp. Het kon eigenlijk onderdak geven aan 1800 mensen, maar de Duitsers bouwden er nog eens een aantal barakken bij, zodat het uiteindelijk voor 9000 mensen geschikt was. Er waren alleen te weinig bedden voor al die mensen. Na een tijdje kwamen er ook steeds meer mensen bij, omdat het Duitsers niet uitmaakte, omdat het ‘maar joden waren’. Op het hoogtepunt zaten er 17000 mensen in Westerbork, dat was bijna 2 keer zoveel als eigenlijk kon. In dit kamp probeerden de mensen een zo normaal mogelijk leven te leiden. De gezinnen woonden hier gewoon bij elkaar en er waren werkplaatsen. De mannen en vrouwen probeerden hier een baantje te krijgen, zodat ze wat afleiding hadden. Er werd namelijk niet veel geproduceerd in de werkplaatsen. De mensen wisten ook dat, als je werk had, de kans om doorgevoerd te worden naar een concentratiekamp kleiner was. Je kon in het kamp niet betalen met gewoon geld, je moest betalen met kampgeld. Je kreeg dat geld als je het meegenomen, gewone geld inruilde. Je kon met dit geld betalen in het restaurant en in de kampwinkel. Ondanks al deze voorzieningen, was het leven in Westerbork moeilijk voor de gezinnen. Je leefde elke dag in spanning, want je kon gedeporteerd worden naar een concentratiekamp en voor de meeste mensen betekende dat de dood.
De deportaties
Je kon op 2 manieren in een concentratiekamp terechtkomen, je kon worden opgepakt en meteen naar een concentratiekamp worden gebracht, maar je kon ook eerst naar een doorvoeringkamp gebracht worden. Als je daar was, kon je verder gedeporteerd worden naar een concentratiekamp. De Duitsers stelden iedere keer een lijst samen met de namen van wie er naar een concentratiekamp gebracht zouden worden. De Duitsers deden dit heel erg gemeen, omdat het eigenlijk de joden waren die de lijsten zelf samenstelden.
Als je op de lijst was gezet, werd je met de trein verder vervoerd. Het was geen normale trein waarmee je vervoerd werd, maar de joden werden in veewagons gepropt. In Nederland was er een paar jaar voor de oorlog een proces geweest of je nou 14 of 15 koeien met een veewagon vervoerd mochten worden. De Duitsers trokken zich hier echter niks van aan en propten soms wel 70 joden in 1 wagon. De reis naar Auschwitz, waar de meeste joden naar toe werden gebracht, duurde vanuit Nederland 5 dagen. Veel van de joden die in de trein zaten, overleefden daarom de reis niet eens. Als ze de reis wel overleefden, konden ze of naar een vernietigingskamp worden gebracht, of ze moesten werken in een werkkamp, waar ook veel joden stierven, omdat ze onder hele slechte omstandigheden moesten werken. Bij aankomst van een trein bij een kamp, moesten de mensen eerst worden geselecteerd. De mannen die nog konden werken, werden naar een werkkamp gebracht. Vrouwen, kinderen, ouderen en zieke mensen werden naar een ander kamp gebracht. Dat waren de vernietigingskampen en je werd er meteen omgebracht. Eerst gebeurde dit selecteren nog als de mensen uit de trein waren gestapt, maar dat vonden de Duitsers na een tijdje te lang duren. De vrouwen, de kinderen en de zieke mensen werden sowieso al meteen naar het vernietigingskamp gebracht, maar de mannen konden ook nog naar het werkkamp. Het lag eraan aan welke kant van de trein zij uitstapten, was dat de ‘goede’ kant, werden ze naar het werkkamp gebracht en hadden ze nog een kans om te overleven, maar als ze aan de andere kant uitstapten, werden ze net zoals de andere mensen meteen naar het vernietigingskamp gebracht.
De vernietigingskampen
Eigenlijk kun je alle kampen hieronder indelen, omdat alle kampen ten slotte bedoeld waren om het joodse ras, andere inferieure rassen en de politieke tegenstanders uit te roeien. De mensen die in het vernietigingskamp terechtkwamen, werden meteen vermoord. Dit gebeurde al met de politieke gevangenen, voordat de Duitsers begonnen met het deporteren van de joden naar deze kampen. De mensen werden eerst op verschillende manieren vermoord. Voordat de joden naar deze kampen toe werden gebracht, werden de politieke gevangenen meestal doodgeschoten. Tussen 2 barakken was dan een ruimte gemaakt, waar de mensen mee naar toe werden genomen. Ze moesten daar tegen een muur gaan staan en werden dan doodgeschoten. In september 1941 werd er in Auschwitz voor het eerst geëxperimenteerd met het gas Zyklon B. Er werden 600 krijgsgevangenen en 250 zieke joden uit de Poolse getto’s gehaald. Het crematorium werd omgebouwd tot een gaskamer. De mensen die hier terechtkwamen, zouden in deze kamers worden vergast. De kamers waren gecamoufleerd als doucheruimte. Het was normaal dat je ontsmet zou worden als je een kamp werd binnengebracht. De mensen moesten daarom meteen na aankomst douchen. Als de hele kamer vol was, hoorden de mensen rustige muziek. Dit moest de joden rustig maken en afleiden. Als dan de douches aangingen, kwam er in plaats van water, het gifgas Zyklon B uit de douches. Alle joden in de ruimte gingen dan dood. In Auschwitz werden er op het hoogtepunt 6000 joden per dag om gebracht. Niet alle joden werden meteen omgebracht, maar een aantal werden ook gebruikt voor de experimenten. De meeste gingen hierbij dood, maar als ze in leven bleven, werden ze later meestal nog vergast. Er zijn maar een paar die zo’n kamp hebben overleefd.
De werkkampen
Gezonde mannen werden naar een werkkamp gebracht. Ze moesten daar in de werkhal spullen fabriceren. Meestal werden ze ingezet bij de wapenindustrie, omdat de behoefte aan wapens groot was. Het leven in een werkkamp was verschrikkelijk, je kon er levend uitkomen, maar je kon ook op heel veel manieren doodgaan in een kamp. Na aankomst in het kamp, werd alles afgenomen wat je nog had. De mannen moesten hun kleding en schoenen uitdoen. De schoenen werden daarna opgehaald. Daarna kwamen er mannen met scheermessen, want iedereen werd kaalgeschoren. Als dat allemaal was gebeurd, moesten de mannen ontsmet worden. Eigenlijk mocht niemand in het kamp in aanraking komen met de joden voordat zij waren ontsmet, omdat zij vies waren. Eerst moesten de mannen douchen. Dit mocht maar heel kort. Na de douche mochten de Duitsers wel allemaal in aanraking komen met de mannen. Ze kregen kleding, maar niet de kleding die ze zojuist hadden uitgetrokken. Het waren eigenlijk een paar aan elkaar genaaide lappen stof. Ze kregen ook schoenen, maar ook niet de schoenen die ze hadden afgegeven. Ze kregen een paar met houten zolen, die natuurlijk verschrikkelijk pijn deden aan hun voeten, maar ze moesten er de hele dag op lopen. Als dit allemaal was gebeurd, mochten ze het kamp in. De mannen moesten hier slapen in barakken. Het waren gebouwen met twee kamers. Eén grote kamer werd gebruikt voor de SS’er, die de wacht moest houden bij de barakken. Bij iedere barak was dit zo. Deze kamer was helemaal ingericht, zoals een gewone huiskamer, met mooie meubels en er stonden vaak nog bloemen. Dit was een heel verschil met de andere kamer, die was bedoeld voor de joden en de andere gevangenen. Het was een, als je kijkt naar hoeveel mensen er in de kamer zaten, veel te kleine kamer. Er stonden alleen bedden, wat je eigenlijk ook niet zo kon noemen. Het waren meer een paar planken met een heel erg dun stromatras erop. Er waren steeds drie bedden op elkaar. Er waren lang niet genoeg bedden voor alle mannen. Meestal moesten de mannen de bedden met elkaar delen, terwijl de bedden toch al heel klein waren. De bedden moesten ‘s ochtends worden opgemaakt, zodat er geen kreukel meer in zat, anders kreeg je straf. ’s Ochtends was ook een heel probleem om op te staan. Er was niet genoeg ruimte om te lopen voor alle mannen, dus moest eerst de ene helft uit bed, om zich aan te kleden, dan kon de andere helft pas uit bed komen. Alle mannen in het kamp kregen een nummer. Alles werd hen namelijk afgenomen, ze hadden hier ook geen naam meer voor de Duitsers. Het nummer was een soort naam voor hen. Ze kregen het getatoeëerd op hun linkeronderarm. Aan dit nummer kon je zien wanneer hij was binnengekomen en waar hij vandaan kwam. Ook de kampbewoners wisten dit precies. Het nummer had je nodig voor alles wat je in het kamp deed. Je moest je kunnen identificeren, bijvoorbeeld voor het eten, anders kreeg je het niet. In het begin mocht je het nummer laten zien en dan was het goed. Later moest je het in het Duits op kunnen zeggen, en dat moest erg snel gebeuren, anders werd je geslagen. Je kreeg dan ook niet wat je eigenlijk wou. De mannen in het kamp kon je ook aan andere dingen herkennen. Er werd in het kamp onderscheid gemaakt tussen drie groepen, de joden, de politieke gevangenen en de veroordeelden. Je kon ze herkennen aan de kleding. Iedereen draagt gestreepte pakken, maar de veroordeelden hebben een groene driehoek op hun kleding genaaid, de politieke gevangenen een rode driehoek en de joden hadden een rode of een gele ster. De joden vormden de meerderheid in het kamp. Het was best moeilijk om aan eten te komen. Je kreeg wel eten, maar dat was heel erg weinig. Alle mensen kwamen bij elkaar in een barak, die als restaurant diende. Iedereen had een vaste plek, waar zij in rijen moesten staan. Er gebeurde dan meestal lange tijd niets. Er werd muziek gespeeld om de mensen af te leiden. Iedereen had een eigen kom, waar ze eten in kregen. Dat was meestal soep. Als het eten er was, moest iedereen in een lange rij wachten tot ze aan de beurt waren en eten kregen. De mannen wisten na een tijd wel dat je op sommige plekken in de rij meer kreeg dan op een andere plek. Iedereen probeerde dan op die plek te gaan staan. Het eten was meestal niet van een hele goede kwaliteit, maar ze aten het toch, omdat ze niks anders kregen. Ze kregen de hoeveelheid eten, zodat ze precies genoeg vocht en voedsel binnenkregen. Ze kregen voor de rest van de dag niks anders te eten en drinken mocht ook niet. Er waren wel kranen op sommige plekken, maar daar hingen bordjes dat het verboden was om eruit te drinken. Het water dat uit de kranen kwam, was trouwens ook heel verontreinigd. De mensen wilden dat niet eens drinken, hoeveel dorst zij ook hadden. Er probeerden wel eens mensen op andere manieren aan water te komen. Een man had eens een keer een ijspegel gevonden. Een wachter had dit echter gezien en had de man in elkaar geslagen. De mensen werden vaak mishandeld in de kampen. De omstandigheden voor de mannen in de kampen waren heel erg slecht. Er gingen veel mensen dood. Dat kwam omdat er soms ziektes uitbraken. De hygiëne was er namelijk niet erg goed. Per 8 blokken was er 1 wc en daar moesten dus heel veel mannen gebruik van maken. Er mocht alleen gedoucht worden op de afgesproken dagen en dat was niet erg veel. De douches waren bovendien niet heel erg schoon. Als er 1 iemand ziek was, kon hij gemakkelijk heel veel andere mannen besmetten. Er waren wel artsen op het kamp, maar daar moest je niet veel van verwachten. De artsen waren namelijk van de SS. Ze genazen de mensen wel, maar keken niet veel naar ze om en met sommige dingen wilden ze niet helpen. Ze waren natuurlijk ook tegen de joden en voerden daarom de gruwelijkste experimenten met hen uit. Er waren nog meer dingen waaraan je dood kon gaan. Veel mannen hongerden uit in het kamp. Ze kregen veel te weinig eten en misschien hadden ze het volgehouden als ze niet zoveel hoefden te werken, maar ze moesten hard werken, omdat de SS ze elk moment op de vingers keek. Ze waren zover verzwakt, dat veel van hen ook stierven van de honger en de dorst. De mannen in het kamp werden ook vaak mishandeld door de SS. Het was een taak van hen om op te letten wat de joden allemaal deden. Zodra ze zagen dat 1 van hen iets verkeerd deed, moesten ze die persoon straffen. Dit deden de meeste van de SS’ers, die zich op het kamp bevonden en ze hadden er nog plezier in ook. Ze waren fel tegen de joden en het kon hun dan ook niet schelen als ze de joden zagen lijden, het deed hen meestal alleen plezier. Ze konden niet snel genoeg het hele joodse volk uitroeien. Dat de SS’ers echt alleen het slechtste met de joden voorhadden, kan je zien aan de kleding. Ze moesten schoenen met houten zolen dragen, dat deed verschrikkelijk veel pijn. De mannen moesten op een dag veel lopen. Na een paar uur verschenen er soms al wonden op de voeten. Ze durfden hiermee niet naar de artsen, omdat die toch alleen maar zouden zeggen dat niks er meer tegen hielp. Iedereen in het kamp had dan ook de verschrikkelijkste wonden op zijn voeten en sommige hadden er zelfs misvormde voeten door gekregen. De mannen in het kamp konden dus op veel manieren doodgaan door het kamp zelf, maar ook veel joden uit de werkkampen belandden uiteindelijk in de gaskamer of werden alsnog doodgeschoten. Er zijn maar heel weinig joden die een werkkamp overleefd hebben.
Medische experimenten
De joden waren in de ogen van de Duitsers niks. Ze mochten van de aardbodem verdwijnen. Voordat veel joden werden vermoord, werden er echter de engste medische experimenten met hen uitgevoerd. Het waren ‘toch maar joden’ en ze werden hiervoor beschikbaar gesteld aan professoren en de SS-artsen uit het kamp. Hieronder zal ik een paar van de experimenten uitgeleggen: In de kampen werden onderzoeken gedaan naar een geneesmiddel voor malaria. In die tijd was kinine het belangrijkste geneesmiddel tegen malaria, maar de onderzoekers waren op zoek naar andere inheemse geneesmiddelen. Ze gebruikten geen proefdieren, maar mensen, zodat ze precies wisten wat voor een effect het had op de mensen. Hiervoor werd een onbeperkt aantal joden beschikbaar gesteld. Iedere maand werd in de kampen een aantal mensen besmet met malaria. Deze mensen werden meestal ernstig ziek. Ze werden dan afgezonderd van de andere mensen. Veel joden zijn hieraan overleden, maar de artsen hebben nooit de ware doodsoorzaak van deze mensen opgeschreven. Ze waren bang om opgepakt te worden voor hun daden. Het was echter niet moeilijk om een andere doodsoorzaak te verzinnen voor deze personen, want er waren er heel veel te vinden in het kamp zelf. De doden werden gewoon met de andere overleden joden begraven in een massagraf of ze werden verbrand, zodat niemand er ooit achter zou komen. De professor die hier het meest mee bezig was, was de gepensioneerde professor Schilling. Hij deed zijn experimenten met malaria vooral in het kamp Dachau. Deze professor is later ter dood veroordeeld. Er waren bij deze proeven ook veel Nederlanders betrokken. Er zijn luchtdrukproeven uitgevoerd door een SS-dokter die werkzaam was bij het onderzoekscentrum van de Luftwaffe. De Duitse piloten hadden veel problemen met de luchtdrukverschillen. De SS’ers hadden daarom een decompressiekamer meegenomen naar een kamp en daar voerden zij proeven mee uit. Er waren 200 deelnemers aan dit experiment en zeker 80% van deze deelnemers hebben het niet overleefd. Het waren vooral Russen die mee hebben gedaan. Ook een verschrikkelijke proef was die van de onderkoeling. Deze proef werd uitgevoerd om te kijken hoe ze onderkoelde mensen langer in leven konden houden. Duitse piloten vielen namelijk wel eens in het water. Sommige van hen stierven al in het water, maar de rest kon nog wel levend uit het water worden gehaald. Sommige overleden later alsnog aan de gevolgen van onderkoeling. Ze wilden hier wat op vinden en gebruikten de joden hiervoor. Een Nederlands proefpersoon heeft het echt meegemaakt. In een barak werd een bassin geplaatst met ijskoud water. Er werd dan een soort koperen knop in je achterste geplaatst. Die knop zat met een lange draad bevestigd aan een machine die werd bediend door iemand van de Grüne Polizei. Je moest dan in het water en om de zoveel tijd werd er door de man achter de machine omgeroepen hoe lang je in het water was en wat je lichaamstemperatuur was. Na een lange tijd werd je uit het water gehaald en dan gingen ze kijken wat de beste manier was om je in leven te houden. Ze hebben mannen tussen twee naakte vrouwen gezet om te kijken of dat hielp. Het beste bleek uiteindelijk een bad van 38 graden te zijn. Er hebben in het kamp Dachau ongeveer 300 mensen aan meegewerkt en 90 van hen hebben het niet overleefd. Deze proeven werden veelal uitgevoerd door dokter Rascher. Hij heeft volgens veel mensen een heleboel joden onnodig dood laten gaan. Ze hadden dan nog een goede overlevingskans, maar hij had ze verwaarloosd. Na de oorlog is Rascher opgepakt door de SS zelf en heeft een nekschot gekregen. De SS’ers wilden weten of je zeewater drinkbaar kon maken. Op zich kan dit, als je het maar goed en nauwkeurig doet, maar dit deden de SS’ers niet. De joden moesten dit drinken en werden soms vergiftigd. Aan deze proeven zijn ook veel joden overleden. Tuberculose was in die tijd een ernstige ziekte. De mensen wilden er graag een medicijn voor vinden. Volgens de SS’ers waren ook voor deze proef mensen beter geschikt dan proefdieren, dus werden er weer joden beschikbaar gesteld. Zij werden dan met tuberculose besmet en de SS-artsen probeerden er dan een medicijn tegen te vinden. Deze medicijnen konden gevaarlijk zijn en dus stierven er veel joden aan vergiftiging. De medicijnen werkten natuurlijk ook meestal niet. De joden hadden dan wel tuberculose en er werd eigenlijk niet meer zoveel naar omgekeken. Het was in die tijd een ziekte waar veel mensen aan dood gingen en dus stierven veel van de joden uiteindelijk ook aan tbc. Ze wilden ook een medicijn tegen flegmonen (open benen). Hierbij werden ze kunstmatig veroorzaakt bij de joden. Natuurlijk veroorzaakte dit heel erg veel pijn voor de joden. Bij dit experiment zijn ook doden gevallen en als dat was omdat de medicijnen niet werkten, was het een erg pijnlijke dood. 1 Nederlander heeft ook een erg experiment ondergaan. Hij en nog een meer andere joden zijn aan het voorhoofd geopereerd. Het is vrij vaak gebeurd, maar het is nooit duidelijk geweest wat hier nou de bedoeling van is geweest. Ze zijn er nooit achtergekomen wat ze nou precies hebben gedaan bij deze mensen. Het was wel heel erg. Heel veel joden zijn bij deze operatie omgekomen. Ook zijn er veel voor de rest van hun leven invalide, omdat de operaties waarschijnlijk erg onnauwkeurig werden uitgevoerd. Het is heel erg als je bedenkt dat het eigenlijk voor niks is geweest. Sommige joden werden ingeënt met tyfus en kanker om te kijken wat de effecten hiervan waren. De artsen die dit deden, wilden een wonder verrichten en het medicijn tegen deze ziektes vinden, omdat ze erg ernstig waren (en dat is kanker nog steeds). Natuurlijk is dit niet gelukt, omdat kanker nu nog steeds een erg groot probleem is. Als de artsen toen een medicijn hadden gevonden, was dit niet meer het geval geweest. Deze joden stierven een verschrikkelijke dood. Bevriezing was ook iets waar de mensen zich veel mee bezighielden. Ze wilden weten of het nu echt mogelijk was om mensen in te vriezen en daarna weer tot leven te wekken. Het is nu nog niet mogelijk om dit gewoon te doen, dus toen was dat ook niet zo en zeker niet op de manieren hoe ze het met de joden deden. Uiteraard zijn hier veel joden aan overleden. Er zijn nog veel meer dingen geëxperimenteerd. Er zijn vooral heel erg veel onderzoeken gedaan naar medicijnen tegen ziektes. De meeste van deze medicijnen werkten helemaal niet. Ze werden eigenlijk maar snel in elkaar gezet, om te kijken wat het resultaat hiervan was. Als het zou werken zou het een wondermiddel zijn en als het niet zou werken of als het zelfs giftig zou zijn, zou dat niet veel uitmaken. Het waren namelijk de joden waar deze experimenten op werden uitgevoerd en de Duitsers kon het niet zoveel schelen als er joden doodgingen aan de medische experimenten. De joden moesten toch uitgeroeid worden en het maakte niet uit op wat voor manier dat gebeurde. Ten slotte had deze methode ook nog een pluspunt, want er zou echt een medicijn gevonden kunnen zijn en dan waren de joden niet voor niets geweest. Maar dit was bijna nooit zo. Er werd maar weinig nuttigs ontdekt tijdens de experimenten en dat was vooral omdat het zo onnauwkeurig werd gedaan. Gelukkig zijn veel van deze dokters gestraft voor hun daden, soms nog door de SS zelf ook. De medische experimenten waren eigenlijk niet meer dan een nieuwe methode om joden uit te roeien. Soms werd er wat nuttigs ontdekt, maar dat was haast niet mogelijk als je kijkt hoe deze experimenten uit werden gevoerd. De joden werden in de kampen zelf al heel erg verwaarloosd, maar de joden waarop de experimenten uit zijn gevoerd, zijn vaak aan een verschrikkelijke dood gestorven en hebben voor hun dood een verschrikkelijke periode achter de rug in het kamp en tijdens de experimenten. Wat zijn de gevolgen van de kampen en voor de overlevenden? De cijfers
De gevolgen van de hele Tweede Wereldoorlog zijn verschrikkelijk. Dit was de eerste grote oorlog met de modernste wapens. De Eerste Wereldoorlog was ook heel erg en had erg veel slachtoffers, maar de wapens waren toen nog niet zo modern. Bij deze oorlog konden ze voor het eerst de vliegtuigen inzetten om grote gebieden te bombarderen en om gebieden te verkennen. Er zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog heel erg veel soldaten over de hele wereld omgekomen en dat is verschrikkelijk. Nederland staat hier nog elk jaar bij stil en dat is vooral om de soldaten die zijn omgekomen. Maar wat sommige mensen nog erger vonden, waren de concentratiekampen. De joden hebben het allemaal zo zwaar gehad in de Tweede Wereldoorlog en veel van hen hebben een verschrikkelijke periode achter de rug. De meeste joden uit de kampen zijn echter overleden. Ik heb de cijfers van de joden uit Nederland die zijn vermoord en als je die ziet, kan je je een beetje voorstellen wat voor een grote jacht er op deze mensen is geweest. Deze cijfers zijn dus alleen van Nederland, maar dan moet je ook nog bedenken dat joden uit bijna heel Europa werden opgepakt. Het zijn er dus in totaal veel meer. Ook moet je je bedenken dat deze cijfers van de joden zijn, maar er werden nog veel meer mensen opgepakt en vermoord. Er zijn nog veel meer rassen die voor Hitler niets betekenden en die werden ook opgepakt. Dit zijn er in totaal veel minder dan de joden, er is niet zo’n grootse jacht op geweest als op de joden. Er werden ook nog veel mensen opgepakt die tegen Hitler waren. Voor deze mensen waren de concentratiekampen oorspronkelijk bedoeld. Er zijn ook veel mensen die misdaden hebben gepleegd tijdens de oorlog. Meestal waren deze tegen Hitler gericht. Deze mensen werden uiteraard ook opgepakt door de SS als zij er achter kwamen. Veel van deze mensen wilden de joden helpen en dat was nou eenmaal verboden. Als je deze mensen allemaal bij elkaar optelt krijg je een heel groot getal. Het is verschrikkelijk dat dit heeft kunnen gebeuren. In Nederland woonden voor de Tweede Wereldoorlog ongeveer 160000 joden. Daarvan waren er ongeveer 22000 uit Duitsland. De oorlog begon namelijk later dan Hitler aan de macht was. Toen was de jacht op joden in Duitsland al op gang gekomen. Zij vluchten naar Nederland, omdat het daar nog steeds veilig was. Als je bekijkt hoeveel joden hier woonden, waren dat er, in vergelijking met andere landen best veel. Er zijn in de oorlog ruim 100000 joden naar Westerbork gebracht. De helft daarvan is naar Auschwitz gedeporteerd en de rest is bijna allemaal naar andere kampen overgebracht. Na de bevrijding waren er in Westerbork nog ongeveer 900 joden. De rest was gedeporteerd. Van de 140000 Nederlandse joden zijn er ongeveer 110000 omgebracht. Auschwitz was in de oorlog het grootste vernietigings- en werkkamp in de oorlog. Er waren drie terreinen en joden en andere gevangenen van heel Europa werden hier naar toe gebracht. Van alle gevangenen van dit kamp hebben maar 1052 mensen het overleefd. Ik weet niet hoeveel mensen hier naar toe zijn gebracht, maar dat zijn er van Europa heel veel, als je bedenkt dat er vanuit Nederland al zo’n 60000 mensen naar toe werden gebracht.
De gevolgen voor de overlevenden
Er zijn niet zoveel overlevenden uit de concentratiekampen. De meeste werden in het kamp omgebracht. De meeste overlevenden zijn mannen uit de werkkampen. Die hadden eigenlijk de meeste kans om te overleven. Er zijn een aantal vrouwen die het kamp hebben overleefd. De overlevenden van de kampen hebben natuurlijk voor de rest van hun leven een trauma opgelopen. Ze hebben in de kampen zoveel meegemaakt en gezien. Ze zagen dagelijks dat mensen mishandeld werden en hebben misschien zelf wel een medisch experiment meegemaakt. De meeste overlevenden hebben na dit kamp geen normaal leven meer gehad. Ze hebben het kamp wel overleefd, maar waren dan vaak alleen, omdat de rest van hun familie het niet had overleefd. Ze hebben ook zoveel meegemaakt, dat ze het nooit meer konden vergeten. Veel mensen hebben er een boek over geschreven. Er bestaan veel boeken over de herinneringen uit de kampen. Gelukkig hebben de meeste mensen toch nog een redelijk normaal leven kunnen leiden. Ze kunnen er nu normaler over praten. Conclusie Wat was het doel van Hitler bij het oprichten van de concentratiekampen en wat waarvoor dienden ze?
Het doel van Hitler bij het oprichten van de concentratiekapen was in de eerste instantie het gevangennemen van de politieke tegenstanders. Hitler en de SS wilden het joodse ras uitroeien, maar ze hadden daarmee wel een probleem, want ze wisten niet hoe ze dat allemaal moesten aanpakken. Toen bedachten ze samen de oplossing dat ze de joden en andere gevangenen samen op konden sluiten in de concentratiekampen. Ze konden in de kampen makkelijk heel veel mensen bij elkaar zetten en het maakte niks uit hoe het leven daar was, want Hitler wilde ze toch allemaal uitroeien. Het leven was er dus slecht. De kampen dienden voor het concentreren van alle Untermenschen, maar ze moesten ook omgebracht worden. Dat gebeurde op veel manieren, in gaskamers, ze werden doodgeschoten, door medische experimenten en er braken vaak ziektes uit, omdat de hygiëne er heel erg slecht was. Hitler bereikte met de concentratiekampen wat hij wilde, hij kon heel erg snel veel joden en ander gevangenen ombrengen, om zo alleen het arische ras over te houden. Alleen dat ras was namelijk geschikt voor het Derde Rijk, wat Hitler zo graag wilde stichten.
REACTIES
1 seconde geleden
J.
J.
Het gaat over concentratiekampen niet over Hitler, hier ben ik niks wijzer uit geworden
13 jaar geleden
AntwoordenM.
M.
Volgens mij gaat dit stuk ook over concentratiekampen en niet over Hitler, of wel?
9 jaar geleden
A.
A.
toppie!!
12 jaar geleden
AntwoordenL.
L.
het was heel leerrijk ! ik wist al veel maar nu weet ik nog meer
8 jaar geleden
Antwoorden