Inleiding
Dit schilderij is geschilderd met olieverf op een cassonepaneel. Een cassone is een kist waarin beddengoed en kleding in werd bewaard. Dit werd vaak als huwelijksgeschenk gegeven.
Op zo’n kist waren de panelen vaak beschilderd met familiewapens en schilderijen, waaronder velen met mythen die natuurlijk te maken hadden met liefde.
Jacopo del Sellaio heeft onder andere een cassone beschilderd met het verhaal van Orpheus en Eurydice.
Dit kunstwerk is rond 1480 gemaakt en de overgebleven delen van deze cassone zijn nog altijd te bezichtigen in het Boijmans van Beuningen museum te Rotterdam.
De volgende onderdelen zullen hier onder elkaar worden behandeld:
- Beschrijving
- Kunststroming
- Biografie van de schilder
- Mijn ‘gefundeerd eigen oordeel’
- Bronnenlijstje
Beschrijving
Deze cassone bestaat uit drie delen, drie verschillende gebeurtenissen:
1. Helemaal in de linker bovenhoek zie je een vaal-groenige wereld. Er komt iemand aanrennen, wie is niet duidelijk, en Orpheus gestopt is met musiceren.Hij komt vertellen dat zijn vrouw, de nimf Eurydice de liefdesgod Aristaios tegen kwam en dat ze het bos in vluchtte, waarna ze op een slang trapte en dat ze daardoor de dood had gevonden.
Orpheus is hierdoor natuurlijk ontzettend verdrietig.
Hier is perspectief te zien, dit is nieuw in de renaissance. Hier is nog niet zoveel gebruikt, want het was pas net uitgevonden.
2. In het midden van het cassonepaneel zien we van links naar rechts: Orpheus die Eurydice achtervolgt, vlak links naast Eurydice een groenige slang waar Eurydice op is gestapt. En links in het centrum deel loopt Eurydice weg. Ze zal niet weggelopen zijn, maar ze zal de onderwereld in worden getrokken. De achtergrond is donker en onheilspellend. Eurydice gaat naar de onderwereld, dus er ook
je kunt niet echt spreken van een vrolijke stemming. Ik vind dat de schilder deze achtergrond zeer goed heeft gekozen.
In deze achtergrond is het perspectief goed te herkennen, Je ziet duidelijk een voorgrond die vlekkeloos overloopt naar de achtergrond. De rivier die je links ziet, is erg goed gemaakt.
3. Hier links kun je de wegvoering van Eurydice zien. Zoals het hier geschilderd is, lijkt het alsof ze wordt ontvoerd door de onderdanen van Hades/Pluto.
De achtergrond vind ik goed gekozen met die zwarte bergen van de onderwereld, maar de omgeving waar Eurydice wordt weggevoerd vind ik erg raar, want
de kleurcombinatie is hier, denk
ik, niet goed gekozen. Dit deel is nu wel duidelijk zichtbaar geworden door deze kleurcombinatie. Maar de onderwereld is toch niet oranje? Ik vind ook dat Jacopo del Sellaio de demonen te onduidelijk heeft geschilderd. de demonen zijn voorgesteld als baardige types met vogelpoten en horentjes op het hoofd; Dit kan ik hier niet zien, maar ik heb uit betrouwbare bronnen dat het wel zo is. Verder staat het verhaal er niet op, maar hierna gaat Orpheus naar de onderwereld toe en ontroert daar met zijn muziek Charon, de veerman, zodat hij naar de overkant van de Styx kan worden gezet. Vervolgens komt hij Cerberus, de driekoppige hond, tegen. Ook hem ontroert hij met zijn mooie muziek. Daarna bereikt hij Hades/Pluto. Hij luistert niet eens naar de muziek van Orpheus, maar Proserpina/Persephone wordt wel ontroerd door de muziek en ze smeekte Hades/Pluto om Orpheus en Eurydice te laten gaan. Vervolgens stemt Hades/Pluto hierin toe, op voorwaarde dat Orpheus de hele terug weg naar boven niet achter zich omkijkt naar Eurydice. Op het laatste moment, een paar meter voor dat hij weer boven is, kijkt hij dan toch om en dan meteen ziet hij Eurydice weer terug in de onderwereld zakken. In andere versies krijgt het verhaal een ‘happy end’ en dan keert Eurydice wel terug en daarna leefden ze vast nog lang en gelukkig. Biografie Jacopo del Sellaio, zoon van een zadelmaker (Sellaio), werd rond 1441/42 geboren in Florence. Er bestaan niet veel gegevens over zijn leven, maar uit Giorgio Vasari's Levens (1550) weten we dat hij een leerling was van Fra Filippo Lippi (circa 1406-1469). In 1472 komen we zijn naam voor het eerst tegen als meester van het Sint Lucasgilde (Compagnia di San Luca). Samen met de schilder Filippo di Giuliano bezat hij in 1480 een atelier, dat een ‘Bottega’ heet, op de Piazza San Miniato fra le torri. Kort geleden is men er achter gekomen dat hij een overeenkomst was aangegaan met de houtbewerker Zanobi di Mecheruccio voor het leveren van houten panelen bestemd voor de huwelijkskisten, een cassone. Sellaio legde zich tegen het eind van zijn leven voornamelijk toe op het schilderen van zulke panelen. Dit schilderij is dus een van die cassonepanelen. Kunststroming Dit kunstwerk is rond 1480 gemaakt, Dat is tijdens de renaissance. De Renaissance is een zeer groot en veelomvattend begrip en daarom is het moeilijk uit te leggen. Het begon allemaal in de loop van de 14e eeuw in Italië. In de rest van Europa heersten de Middeleeuwen nog. Deze nieuwe cultuurbeweging, de renaissance (dit betekent letterlijk wedergeboorte) ontstond bij een stel machtige kooplieden in vooral Florence, maar ook in Milaan, Venetië en Genua. Ze zetten zich af tegen middeleeuwse cultuur en ze keken terug naar het tijdperk vóór de Middeleeuwen: De klassieke tijd. De mensen die hier onderzoek naar deden, de humanisten, lazen de teksten van de schrijvers uit de Romeinse en Griekse tijd, zoals Homerus, Plato, Socrates, Aristoteles, Sophocles, Euripides, Aeschylus, Vergilius, Horatius en Ovidius. Hierdoor herleefden de mythen van de oudheid weer. Zo is Jacopo del Sellaio waarschijnlijk op het idee gekomen om de cassone te beschilderen met Orpheus en Eurydice. Ook in de schilderkunst veranderde er veel. Zoals men signeerde hun werken en schilders werden ook aangezien als genieën. Maar ook werden de gezichten van de mensen veel beter geschilderd. De onderwerpen van de kunstwerken gingen lang niet altijd meer over goden en heiligen, maar ook vaak over het alledaagse leven of over de gebeurtenissen van de mens. De renaissance was antropocentrisch. Dit wil zeggen dat het leven op aarde minstens zo belangrijk was als het leven na de dood. ‘Het is erg jammer dat we dood gaan, dus laten we er maar het beste van maken op aarde.’ Dit was tegengesteld met de ideeën van de middeleeuwen. Dit was een theocentrische tijd, dit houdt in dat het leven ná de dood veel belangrijker is dan het leven op aarde. Het leven op aarde is slechts een voorbereiding op wat hierna komt. Vanaf nu werden er dus veel kunstwerken gemaakt die met mythen te maken hadden, of in elk geval met de oudheid. Jacopo del Sellaio heeft veel cassonepanelen beschilderd, maar er zijn er maar weinig van over. Van degene die behandelt zijn alleen de voorpanelen nog over; de rest is in de loop der jaren (eeuwen) vergaan. Mijn ‘gefundeerd eigen oordeel’ Ik vind het niet bepaald een prachtig schilderij, maar dan moet ik wel zeggen dat ik er niet echt een goede/professionele blik er op heb; ik zit zelf meer in de klassieke muziek
Voor die tijd zal het zeker een goed schilderij zijn, want vanuit het technisch oogpunt is het zeer modern, want het perspectief is goed te zien, en er is ook wel degelijk sprake van gezichtsuitdrukking, ook wel mimiek genoemd. Het is een zeer interessant onderzoek geweest en ik denk dat ik er toch wel wat van heb geleerd. Ik ben, denk ik, toch wel op tijd begonnen, hoewel ik als nog veel heb moeten doen in de laatste dag. Ik wens u veel leesplezier toe tijdens het nakijken van mijn PO. Bronnenlijst De internetpagina’s: http://www.xs4all.nl/~schuffel/orpheus/sellaio.html
http://www.artcyclopedia.com/artists/jacopo_del_sellaio.html
http://boijmans.kennisnet.nl/onderw/biogr/sellaio.htm Boeken: -Charles Hupperts en Elly Jans – Synopsis De klassieke cultuur en haar doorwerking.(Leeuwarden,1999) -J.A. Dautzenberg – Literatuur, geschiedenis en leesdossier.(Den Bosch,1999)
de kleurcombinatie is hier, denk
ik, niet goed gekozen. Dit deel is nu wel duidelijk zichtbaar geworden door deze kleurcombinatie. Maar de onderwereld is toch niet oranje? Ik vind ook dat Jacopo del Sellaio de demonen te onduidelijk heeft geschilderd. de demonen zijn voorgesteld als baardige types met vogelpoten en horentjes op het hoofd; Dit kan ik hier niet zien, maar ik heb uit betrouwbare bronnen dat het wel zo is. Verder staat het verhaal er niet op, maar hierna gaat Orpheus naar de onderwereld toe en ontroert daar met zijn muziek Charon, de veerman, zodat hij naar de overkant van de Styx kan worden gezet. Vervolgens komt hij Cerberus, de driekoppige hond, tegen. Ook hem ontroert hij met zijn mooie muziek. Daarna bereikt hij Hades/Pluto. Hij luistert niet eens naar de muziek van Orpheus, maar Proserpina/Persephone wordt wel ontroerd door de muziek en ze smeekte Hades/Pluto om Orpheus en Eurydice te laten gaan. Vervolgens stemt Hades/Pluto hierin toe, op voorwaarde dat Orpheus de hele terug weg naar boven niet achter zich omkijkt naar Eurydice. Op het laatste moment, een paar meter voor dat hij weer boven is, kijkt hij dan toch om en dan meteen ziet hij Eurydice weer terug in de onderwereld zakken. In andere versies krijgt het verhaal een ‘happy end’ en dan keert Eurydice wel terug en daarna leefden ze vast nog lang en gelukkig. Biografie Jacopo del Sellaio, zoon van een zadelmaker (Sellaio), werd rond 1441/42 geboren in Florence. Er bestaan niet veel gegevens over zijn leven, maar uit Giorgio Vasari's Levens (1550) weten we dat hij een leerling was van Fra Filippo Lippi (circa 1406-1469). In 1472 komen we zijn naam voor het eerst tegen als meester van het Sint Lucasgilde (Compagnia di San Luca). Samen met de schilder Filippo di Giuliano bezat hij in 1480 een atelier, dat een ‘Bottega’ heet, op de Piazza San Miniato fra le torri. Kort geleden is men er achter gekomen dat hij een overeenkomst was aangegaan met de houtbewerker Zanobi di Mecheruccio voor het leveren van houten panelen bestemd voor de huwelijkskisten, een cassone. Sellaio legde zich tegen het eind van zijn leven voornamelijk toe op het schilderen van zulke panelen. Dit schilderij is dus een van die cassonepanelen. Kunststroming Dit kunstwerk is rond 1480 gemaakt, Dat is tijdens de renaissance. De Renaissance is een zeer groot en veelomvattend begrip en daarom is het moeilijk uit te leggen. Het begon allemaal in de loop van de 14e eeuw in Italië. In de rest van Europa heersten de Middeleeuwen nog. Deze nieuwe cultuurbeweging, de renaissance (dit betekent letterlijk wedergeboorte) ontstond bij een stel machtige kooplieden in vooral Florence, maar ook in Milaan, Venetië en Genua. Ze zetten zich af tegen middeleeuwse cultuur en ze keken terug naar het tijdperk vóór de Middeleeuwen: De klassieke tijd. De mensen die hier onderzoek naar deden, de humanisten, lazen de teksten van de schrijvers uit de Romeinse en Griekse tijd, zoals Homerus, Plato, Socrates, Aristoteles, Sophocles, Euripides, Aeschylus, Vergilius, Horatius en Ovidius. Hierdoor herleefden de mythen van de oudheid weer. Zo is Jacopo del Sellaio waarschijnlijk op het idee gekomen om de cassone te beschilderen met Orpheus en Eurydice. Ook in de schilderkunst veranderde er veel. Zoals men signeerde hun werken en schilders werden ook aangezien als genieën. Maar ook werden de gezichten van de mensen veel beter geschilderd. De onderwerpen van de kunstwerken gingen lang niet altijd meer over goden en heiligen, maar ook vaak over het alledaagse leven of over de gebeurtenissen van de mens. De renaissance was antropocentrisch. Dit wil zeggen dat het leven op aarde minstens zo belangrijk was als het leven na de dood. ‘Het is erg jammer dat we dood gaan, dus laten we er maar het beste van maken op aarde.’ Dit was tegengesteld met de ideeën van de middeleeuwen. Dit was een theocentrische tijd, dit houdt in dat het leven ná de dood veel belangrijker is dan het leven op aarde. Het leven op aarde is slechts een voorbereiding op wat hierna komt. Vanaf nu werden er dus veel kunstwerken gemaakt die met mythen te maken hadden, of in elk geval met de oudheid. Jacopo del Sellaio heeft veel cassonepanelen beschilderd, maar er zijn er maar weinig van over. Van degene die behandelt zijn alleen de voorpanelen nog over; de rest is in de loop der jaren (eeuwen) vergaan. Mijn ‘gefundeerd eigen oordeel’ Ik vind het niet bepaald een prachtig schilderij, maar dan moet ik wel zeggen dat ik er niet echt een goede/professionele blik er op heb; ik zit zelf meer in de klassieke muziek
Voor die tijd zal het zeker een goed schilderij zijn, want vanuit het technisch oogpunt is het zeer modern, want het perspectief is goed te zien, en er is ook wel degelijk sprake van gezichtsuitdrukking, ook wel mimiek genoemd. Het is een zeer interessant onderzoek geweest en ik denk dat ik er toch wel wat van heb geleerd. Ik ben, denk ik, toch wel op tijd begonnen, hoewel ik als nog veel heb moeten doen in de laatste dag. Ik wens u veel leesplezier toe tijdens het nakijken van mijn PO. Bronnenlijst De internetpagina’s: http://www.xs4all.nl/~schuffel/orpheus/sellaio.html
http://www.artcyclopedia.com/artists/jacopo_del_sellaio.html
http://boijmans.kennisnet.nl/onderw/biogr/sellaio.htm Boeken: -Charles Hupperts en Elly Jans – Synopsis De klassieke cultuur en haar doorwerking.(Leeuwarden,1999) -J.A. Dautzenberg – Literatuur, geschiedenis en leesdossier.(Den Bosch,1999)
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden