K 16

Verzorging: Samenvatting H 16: 16.1: Ouderen zijn een groep. Een kenmerk van groepen is dat de groepsleden iets met elkaar gemeen hebben. De vraag wie ouderen zijn, kun je op twee manieren beantwoorden. Je kunt vertellen hoe je zelf over ouderen denkt. Je kunt ouderen ook omeschrijven als leeftijdsgroep. Oud zijn is een subjectief begrip. “Subjectief” wil zeggen, dat mensen er verschillend over denken. Veel jonge mensen hebben een vastomlijnd (ook wel “stereotype” genoemd) beeld van deze leeftijdsfase. Ouderen delen enkele overeenkomsten: * Ouderen hebben al een heel leven achter zich. * Ouderen hoeven niet meer te werken. * Ouderen zijn in een heel andere tijd opgegroeid dan jij. * Ouderen hebben een deel van de geschiedenis meegemaakt. * Ouderen hebben veel levenservaring opgedaan. Tussen ouderen bestaan ook veel verschillen, zoals verschil in: • Opleiding. • Hobby’s. • Actief zijn. • Gezin. • Vroegere werkzaamheden. • Interesses. • Manier van wonen. • Enzovoorts. Een steeds groter deel van de bevolking bestaat uit ouderen. We zeggen dat Nederland “vergrijst”. Dat Nederland “vergrijst” heeft twee oorzaken: • Mensen leven langer. • Er worden minder kinderen geboren. Vroeger was de gemiddelde leeftijd waarop mensen overleden, veel lager dan nu. Dit kwam doordat men minder van bepaalde ziekten wist dan nu. Ook waren er minder goede medicijnen. De zorgcentra van nu zijn veel beter dan die van vroeger. Omdat er twee oorzaken zijn voor de vergrijzing, spreken we ook wel van “dubbele vergrijzing”. 16.2: In de volwassenheid is de groei gestopt en gaat de spierkracht langzaam afnemen. Dit proces noemen we een ontwikkelingsproces. Het ontwikkelingsproces bij ouderen noemen we veroudering. Vanaf het dertigste levensjaar verandert het lichaam door veroudering. Uit onderzoek is gebleken dat veroudering voor een groot deel genetisch bepaald is. Dat wil zeggen dat voor iedereen vanaf de geboorte vaststaat hoe hij zou verouderen. Een belangrijke oorzaak van veroudering is atrofie. Atrofie wil zeggen dat de organen kleiner worden. Daardoor gaan ze minder goed werken. In bijna alle organen treed atrofie op. Zo heb je: * Atrofie aan de nieren: De nieren breken afvalstoffen af. Door atrofie worden deze afvalstoffen minder goed afgebroken. Omdat er daardoor afvalstoffen in het lichaam achterblijven, worden ouderen sneller ziek. * Atrofie van de spieren: Door onze spieren kunnen we ons goed bewegen. Doordat de spieren door atrofie kleiner worden, kunnen ouderen zich minder goed bewegen. Ouderen zijn minder soepel. Hoeveel atrofie er optreed in een orgaan, hangt ook af van de leefstijl en de gewoonten van iemand. Dat een lichaam ouder wordt kun je op twee manieren merken. Ten eerste zijn er de zichtbare veranderingen, het uiterlijk verandert. Men krijgt rimpels, wordt grijs. Ten tweede zijn er de veranderingen die je niet meteen ziet. Een ouder lichaam kan minder dan een jong lichaam. Een man van zeventig kan meestal niet zo snel rennen als jij. Hierna staan enkele zichtbare veranderingen die bij een ouder iemand plaatsvinden: • Zowel oudere mannen als vrouwen krijgen minder haar. • Het haar wordt brozer. Oudere vrouwen dragen het haar daarom vaak kort. • Het haar van een oudere wordt grijs. • Een oudere wordt kleiner. • Het lichaamsgewicht van een oudere neemt af. • De huid verliest zijn soepelheid waardoor rimpels ontstaan. • De huid van de oudere wordt dunner waardoor bloedvaten goed zichtbaar zijn. • De huid van de oudere gaat hangen. • De houding verandert, de oudere gaat meer in elkaar lopen. Hierna zie je enkele voorbeelden van veranderingen bij ouderen die niet direct zichtbaar zijn: • Het gehoor van de oudere neemt af. • Een oudere ziet minder goed dingen dichtbij, veel ouderen hebben een leesbril nodig. • De conditie van de oudere vermindert. • De oudere heeft minder kracht in de spieren. • De botten van de oudere worden brozer waardoor zij sneller breken. Wanneer je met ouderen werkt, is het goed ook rekening te houden met de niet zichtbare veranderingen van veroudering. Of mensen met succes ouder worden, hangt niet alleen af van de manier waarop hun lichaam veroudert. Het heeft ook te maken met de vraag hoe ouderen omgaan met het ouder worden. Daarop zijn positieve, maar ook negatieve aspecten van invloed.