Blok 1 t/m 4

Ne samenvatting

Uiteenzetting -> geeft niet alleen info maar legt ook uit (nooit eigen mening)Je verklaart hoe het ene verschijnsel samen hangt met het andere (objectief)

Objectief -> objectieve teksten hebben vooral tot doel informatie te verschaffen (informatief) ze bevatten hoofdzakelijk controleerbare feiten, de mening van de schrijver komt niet echt naar voren

Subjectief -> subjectieve teksten bevatten feiten maar ook de mening van de schrijver komt goed naar voren

Hoofdgedachte -> is een uitspraak (een mening) van de schrijver over het onderwerp. Je moet goed kijken naar de titel, inleiding, slot en kernzinnen van een tekst (is niet hetzelfde als het onderwerk van de tekst) noteren in een niet te lange zin

Zakelijke tekst -> (brief, betoog, artikel enz) bestaan uit drie delen namelijk:
• De inleiding
• Het middenstuk
• Het slot
Inleiding & slot bestaan meestal uit 1 alinea en middenstuk uit meerdere

Signaalwoorden -> oorzakelijk verband: daardoor, zodat, waardoor enz
Redengevend verband: zijn, omdat, want, enz
Uitleggend verband: met andere woorden, bijvoorbeeld, ter illustratie enz

Samenvatting -> bevat alleen hoofdzaken uit de tekst, de omvang van de samenvatting is ongeveer 20% van de omvang van de basistekst en de samenvatting moet de oorspronkelijke tekst kunne vervangen.

Hoofdstructuur = inleiding, middenstuk & slot

Persuasieve tekst -> duidelijk mening en argumenten op nemen in je samenvatting

Alinea -> bestaan uit:
• Hoofdmededeling (hoofdbewering)
• & uitwerking (verduidelijking)
de hoofdmededeling is ã de kernzin
vaak begint een alinea met een kernzin en is de rest van de alinea dus een uitwerking,
de kernzin is de belangrijkste zin van een alinea.
Mening -> standpunten, stellingen, beweringen en opvattingen zijn termen waarmee een mening kan worden aangeduid.
Een standpunt is ook een mening maar dan iets nadrukkelijker.
Bij een mening vind je het woord ‘vinden’ vaak.
Argumenten ⇨ gebruik je om een mening te onderbouwen of aannemelijker te maken
Redenering ⇨ keten van meningen en argumenten

Soorten publiek -> 4 soorten:
• bepaald (met duidelijke kenmerken) individu (je weet wie het is, je kent de persoon goed)
• bepaald (met duidelijke kenmerken)
een groep (je kent de groep)
• onbepaald (met vage, onduidelijke kenmerken) individu (je weet wel wie het is maar kent die persoon niet persoonlijk)
• onbepaald (met vage, onduidelijke kenmerken) een groep (de groep is te groot om veel gemeenschappelijke kenmerken te hebben, dus je kent die mensen niet klaar)
kernwoorden ⇨ vinden, weten, willen, kunnen

Discussie -> discussie is een van de meeste voorkomende communicatievormen. Samen probeer je tot een gemeenschappelijk standpunt te komen (oplossing op actieplan) discussie is een doelgericht gesprek.
Meningvormend ⇨ discussie waarin je je eigen mening geeft
Probleemoplossend ⇨ een discussie die tot een oplossing, een concreet besluit of een actieplan leidt.
Onderwerpen : *moeten open zijn
*Controversieel onderwerk (meningen lopen uiteen)
*actueel onderwerp en moet aansluiten bij de interesses van de deelnemers
* je moet genoeg info kunnen vinden over het onderwerp
forumdiscussie ⇨ meest populaire organisatievorm voor de
discussie, alle deelnemers hebben zich voorbereid en zitten op een goede zichtbare plek in de klas (forum) en er is ook een voorzitter die de leiding heeft deze discussie ondergaat 4 fase (lees boek)

dubbele ontkenning -> werkwoorden zoals: voorkomen, beletten, verhinderen, verhoeden, ervoor waken & ervan afhouden drukken iets uit dat niet moet gebeuren maar als je dan nog het woordje ‘niet’ gebruikt dat kan het zo zijn dat je iets zegt wat je helemaal niet bedoelt.

Contaminatie -> woordvervlechting → twee woorden of uitdrukkingen met eenzelfde betekenis kunnen door elkaar zijn gehaald (meestal in spreektaal, minder in schrijftaal)

Woorden op de verkeerde plaats -> als je woorden op een verkeerde plaats zet dat kan je bedoeling wel eens onduidelijk overkomen of kan de zinsconstructie zelfs fout zijn.
Voorbeeld:
*alle tomaten komen tegenwoordig bijna uit kassen.
-bijna alle tomaten komen tegenwoordig uit kassen.

Congruentiefout -> tussen onderwerp en persoonsvorm van een zin bestaat
Congruentie ⇨dit wil zeggen dat bij een enkelvoudig onderwerk ook een enkelvoudige persoonsvormmoet zijn en ook zo omgekeerd bij meervoud, is dit niet correct dan is het fout, logies :)

Betrekkelijke voornaamwoorden dit & wat:
Is het een het-woord dan gebruik je ‘dit’
Is het een hele zin dan gebruikt je ‘wat’
Na overtreffende trap gebruik je ‘wat’
Naar personen en zaken verwijzen:
Personen: aan wie, voor wie, enz
zaken: waaraan, waardoor enz

Beknopte bijzin -> beknopte bijzinnen verschillen van volledige zinnen, doordat beknopte bijzinnen geen onderwerp bevatten. Dit is niet erg zolang als het onderwerp maar staan in de zin waar de bijzin betrekking op heeft. Anders is het fout he… het kan ook zijn dat er geen persoonsvorm in staat, dit kun je herkennen aan: te+infinitief of met volt. deelwoord
Of onvolt. Deelwoord

Tekstdoelen
Bestaan uit 2 groepen
informatieve    1.informeren
2.uiteenzetten
3.overtuigen
persuasieve    4.beschouwen
5.activeren
6.amuseren
verbanden
1.herhalingen van woorden of woordgroep
2.overgangszinnen
3.aankondigende zinnen
4.signaalwoorden
soorten verbanden:
1.tegenstelling
2.opsomming
3.oorzaak-gevolg
4.doel – middel
5.uitspraak – voorbeeld
6.voorwaarde
7.argumenten – conclusie
,maar je hebt ook opsommende redengevende verbanden

structuurschema
Inleiding
Vraagstelling / probleem
Antwoord 1
Antwoord 2
Antwoord 3
Afweging
Slot /  conclusie

Agenda vergadering        1.opening
2.notulen
3.ingekomen stukken
4.mededelingen
5.bespreekpunten en beslispunten
6.rondvraag
7.sluiting   
NE opdrachten 1

Blok1
1. die zelf wil beslissen                     autonome
2. politieke klantverbinding                clientisme
3. keuzemogelijkheden                    de opties
4. tiran                            dwingeland
5.uitsluitend                            exclusief
6. gevariabeliseerd verschillend                 gediverseerde
7. iets dat bij het leven hoort                fact of life
8. verantwoord zijn                         gewettigd zijn
9. zelfbewustzijn                        ego
10. in bedwang                         in het gareel
11. als kind worden                         infantiliseren
12.iemand met een hoge algemene ontwikkeling        een intellectueel 
13.winstgevend                         lucratief
14.zo goed mogelijk                         optimaal
15.verlammen                        paralyseren
16.mogelijk                            mogelijk
17.gezamenlijke inwoners                    de publieke sector
18.met het verstand                        rationeel
19.treuzelen                            talmen
20.kosten die je maakt                    transactiekosten

blok2
1.agadium                        gezegde
2.clientelisme                    politieke klantenverbinding
3.diffuus                        vaag
4.diversiteit                        variatie
5.etniciteit                        ras
6.familievete                                           langdurige vijandschap tussen families
7.impliceren                        bovendien inhoudend
8.lobby                        propaganda steeds herhaald
9.metropool                        wereldstad
10.multicultureel                    uit verschillende culturen samen
11.mythe                        fabeltje
12.parochiaal                        gemeenschap
13.populistich                    populair
14.pregnant                        scherp of duidelijk
15.reflex    directe onwillekeurige reactie op zenuwprikkel
16.repressie                        onderdrukking
17.retoriek                        hoogdravende nietszeggende taal
18.uniformiteit                    eenvormigheid gelijkvormigheid

Blok3
1.bidodivesiteit            biologisch verscheidenheid
2.compenseren            goedmaken
3.correleert                vertoont onderlinge samenhang
4.corruptie                omkoping
5.effectief                doeltreffendheid
6.hedonist                genotzoeker
7.in de marge                in de rand
8.incidenteel                 af en toe plaatsvindend
9.in de internationale context    internationaal gezien
10.zelfiereflexie            nadenkend over eigen gedrag
11.areoal                gebied
12.preciseren                precies beschrijven
13.preventie                voorkomend
14.psychomatig            door geestelijke factoren veroorzaakt
15.realistische            nuchtere kijk
16.relativering            vertoont onderlinge samenhang
17.van repliek dienen        een raak antwoord geven
18.scala                reeks
19.secularisatie            zich ontwikkelen van geest naar wereldlijk
20.secundaire            op tweede plaats komend
21.stereotiep                onveranderlijk
22.syntetisch                kunstmatig vervaardigt
23.transpiratie            doorvochtigheid
24.zelfreguleringscode        het zelf opstellen van regels

blok4
1.accountmanager     medewerker van een bedrijf of bank die adviseert over o.a.    geldbeleggingen
2.cybervandaal         iemand die via de computer zaken vernielt
3.decoderen             ontcijferen
4.domein              geestelijk terrein
5.duaal omroepstelsel     tweedelig omroepbestel
6.duiding             achtergrondinformatie
7.imago             indruk naar buiten
8.ingeboet hebben         aan betekenis verloren hebben
9.instantie             overheidsinstelling
10.ombudsman     ambtenaar bij wie je als burger een klacht in kan dienen over de overheid.
11.personaliseren         een persoonlijk karakter geven
12.populatie             verzameling groep
13.stabiliseren         hetzelfde blijven
14.statuut             geheel van voorschriften waaraan men zich moet houden
15.survey             geregeld onderzoek
16.technologie         toepassing van de wetenschap in de techniek
17.traceren             opsporen
18.universeel         algemeen