Module 2

Samenvatting science M2 toetsweek

2.1 Hoe zie jij eruit?

• Je uiterlijk wordt bepaald door de vorm van je gezicht, je lichaamsbouw, de kleur van je huid, je ogen en je haar.
• Je kunt aan iemand zien hoe hij zich voelt. Je straalt uit hoe je je voelt.
• Jouw kleding vertelt iets over wie je bent. Soms wordt bepaalde kleding ook voorgeschreven.
• Mode is wat in een bepaalde periode leuk en modern wordt gevonden.
• Elke cultuur heeft eigen normen en waarden. Normen en waarden hebben invloed op de kleding die je draagt.
• Vroeger werden tatoeages en piercings gebruikt om aan te tonen hoe belangrijk je was.
• Tieners gebruiken tatoeages om hun eigenwaarde te tonen.

2.2 Waarnemen

• Zintuigen nemen informatie op uit je omgeving: prikkels. Elk zintuig reageert op 1 soort prikkel.
• In je huid liggen vier typen zintuigen: warmte, koude, pijn en tastzintuigen.
• Je andere zintuigen zijn: je ogen, je oren het reukzintuig in je neus en de smaakzintuigen op je tong.
• Alle informatie uit je zintuigen vormt samen een beeld van je omgeving. Dat is belangrijk bij het maken van contact.
• Prikkels worden door zintuigen omgezet in impulsen.
• Impulsen gaan via zenuwen naar je hersenen. Daar word je je bewust van je waarnemingen.
• Je hersenen reageren alleen op de belangrijkste prikkels. De sterkte van de prikkel is groter of juist kleiner dan de sterkte van de prikkel waaraan de hersenen gewend is.
• Via je zenuwen sturen je hersenen impulsen naar de juiste spieren of klieren. In de spieren en klieren volgt dan een reactie.
• Je zenuwen, ruggenmerg en hersenen vormen samen je zenuwstelsel.

2.3 Licht en kleuren zien

• Licht word uitgezonden door een lichtbron.
• Het witte licht van de zon is opgebouwd uit verschillende kleuren licht .
• Als je het witte licht uiteen laat vallen met een prisma of een cd, krijg je een spectrum.
• In het zonnespectrum zit ook ultraviolette straling en infrarode straling. Infrarode straling is warmtestraling. Ultraviolette straling zorgt ervoor dat je bruin wordt.
• Bij een puntvormige lamp is de schaduw groter dan het voorwerp. De schaduw wordt groter als het voorwerp dichter bij de lamp komt.
• Bij een zonsverduistering valt de schaduw van de maan op aarde.
• Bij een maansverduistering zit de aarde tussen de zon en de maan.
• Kijk op je werkboek voor de formule om de schaduw te berekenen!!

2.4 Filmen met je ogen

• Je traanklieren zitten boven je ogen.
• Je oog heeft drie lagen: harde oogvlies, vaatvlies en netvlies.
• In je oog gaat het licht door hoornvlies – pupil – lens - glasachtig lichaam - netvlies.
• Je netvlies zet de prikkel licht om in impulsen.
• Via het bloed in het vaatvlies krijgt je oog alle stoffen die het nodig heeft.
• Scherpstellen gaat door accommoderen: - het straallichaam trekt samen: bolle lens.     - het straallichaam ontspant: platte lens.
• In je netvlies zitten twee soorten zintuigen: kegeltjes en staafjes. Met de kegeltjes kun je kleuren waarnemen. Je neemt lichtintensiteit waar met de staafjes.

2.5 Oren

• Je oorschelp vangt luchttrillingen op (geluid) op.
• De luchttrilling gaat door de gehoorgang en laat het trommelvlies trillen.
• Via de gehoorbeentjes gaan de trillingen nar het slakkenhuis.
• In het slakkenhuis zetten de zintuigcellen (met haartjes) de trillingen om in impulsen.
• Impulsen  gaan via de gehoorzenuw naar de hersenen.
• Hoe sneller de lucht trilt, hoe hoger de toon is.
• Het gehoorbereik bijmensen ligt tussen de 20 Hz en 20 000 Hz.
• Door de buis van Eustachius kunnen ziekteverwekkers van de keelholte naar de trommelholte gaan. Als deze ontstoken raakt, heb je een middenoor ontsteking.

2.6 Geluidssterkte

• Geluidssterkte meet je met een decibelmeter. De eenheid is decibel (dB).
• Als de hoeveelheid geluid tweemaal zo groot wordt, dan wordt de geluidssterkte 3 dB groter.
• Als de afstand tot de geluidsbron tweemaal zo groot wordt, dan wordt de geluidssterkte 6 dB kleiner.
• Geluidssterkte van 140 dB of hoger is pijnlijk en kan directe gehoorbeschadiging veroorzaken.
• Bij een hard geluid zijn er meer geluidstrillingen dan bij een zacht geluid.
• Geluidsoverlast kun je tegengaan door minder geluid, isolatie of terugkaatsing van geluid.

2.7 Praten met je lijf

• Met je lichaamshouding en je gezichtsuitdrukking kun je laten zien hoe je je voelt.
• Duidelijke lichaamtaal herken je aan signalen (prikkels) waar anderen op reageren.
• Overdreven signalen zijn signalen die erg opvallen.
• Baby’s zijn schattig, doordat ze overdreven signalen uitzenden.
• Met gebarentaal kun je dove mensen wat duidelijk maken.