maatschappijleer Pluriforme samenleving

Pluriforme samenleving

§ 1 leven tussen verschillende culturen

Hoe je je gedraagt heeft veel te maken met de cultuur waarin je opgroeit, dit zijn verschillende cultuurgroepen. Onder de dominante cultuur verstaan we de normen, waarden en gewoonten van de meeste mensen in een land. Er zijn ook veel kleinere cultuurgroepen, dat is een subcultuur (carnaval in Limburg). Iedereen hoort bij verschillende subculturen. Subculturen kunnen van alles te maken hebben met:

• Geloof (joden, moslims, hindoes, christenen)
• Muziek (hiphoppers, metalheads, mensen die houden van klassieke muziek…)
• Werk ( metselaard, kunstenaars, makelaars)
• Politiek ( socialisten, liberalen, christen-democraten)
• Woonplaats ( rotterdammers, Twentenaren)
• Land van herkomst ( Marokkanen, Turken…, dit zijn etnische subculturen)

Ondanks alle verschillen lopen de dominante cultuur en subculturen in ons land door elkaar heen. Door deze mix zijn wij in Nederland een pluriforme samenleving. De cultuur kan verschillen per groep maar ook per plaats en in tijd.

§ 2 hoe kijk ik tegen anderen aan?

Als je iemand voor het eerst ziet heb je vaak meteen een beeld of een oordeel. Dat heeft te maken met je eigen waarden en normen. Dit kan leiden tot een vooroordeel, dat is een oordeel over iets of iemand zonder dat je de feiten of de persoon kent. Soms plakken wij een etiket op alle mensen die tot een bepaalde groep behoren (‘blonde meisjes zijn dom’). We spreken dan van een stereotype, een vooroordeel over een hele groep. We spreken van discriminatie als mensen in dezelfde situatie anders worden behandeld. Hier zijn verschillende redenen voor:

• culturele achtergrond (discriminatie op grond van huidskleur wordt ook wel rasisme genoemd)
• Uiterlijk (gepest worden omdat je een beugel hebt)
• Sekse (iets niet mogen doen omdat je een vrouw bent, ook wel seksisme genoemd)
• Leeftijd (iemand van 50 jaar wordt niet aangenomen bij een baan)

Om discriminatie te voorkomen in onze pluriforme samenleving moeten we tolerant omgaan met elkaar. Dat houd in dat je er geen probleem mee hebt als mensen anders zijn of andere normen en waarden hebben dan jij. Tolerantie heeft veel te maken met respect, je laat iemand in zijn of haar waarde. Als jij last hebt van asociaal gedrag van anderen, mag je daar best wat van zeggen, er zijn natuurlijk wel grenzen aan tolerantie en respect.

§ 3 migratie naar Nederland

Dat onze samenleving pluriform is, komt vooral door immigratie (mensen uit andere landen komen in Nederland wonen). Zij brengen hun eigen cultuur mee, met eigen normen, waarden en gewoonten. Sommige mensen moeten emigreren voor:

• veiligheid (er is oorlog of ze lopen gevaar door hun politieke mening, asielzoekers)
• Werk (mensen komen hierheen omdat in hun eigen land geen werk te vinden is, arbeidsmigranten)
• Onafhankelijkheid van koloniën (Nederlandse koloniën werden zelfstandig, en kregen een eigen regering. Sommige mensen hadden hier weinig vertrouwen in en kwamen naar Nederland)
• Gezin (als een vader gevlucht is, wil hij dat zijn gezin ook naar dat land komt)

Als jij of een van je ouders in het buitenland geboren of opgegroeid is ben je een allochtoon. Je bent een autochtoon als jij en je beide ouders in Nederland zijn geboren. De meeste allochtonen zijn in Nederland geboren en opgegroeid, ze hebben een Nederlandse nationaliteit. Niet iedereen die naar Nederland verhuisd mag hier blijven. Alleen mensen uit EU-landen mogen hier zonder problemen komen wonen en werken. Voor de anderen gelden strenge regels:

• werkzoekenden (worden alleen toegelaten als ze een beroep hebben waar in Nederland speciaal vraag naar is)
• Gezinsvorming (beide partners moeten minimaal 21 jaar zijn en de partner in Nederland moet voldoende verdienen. Bij gezinshereniging geld de minimumleeftijd van 21 jaar alleen voor het gezinslid dat in Nederland woont)
• Asielzoekers (worden alleen toegelaten als zij kunnen bewijzen dat zij ernstig gevaar lopen in hun land)
• Iedere nieuwkomer moet slagen voor het inburgeringsexamen

Door de strenge regels worden veel mensen niet toegelaten. Als zij toch blijven, komen zij in de illegaliteit terecht. Met illegalen bedoelen we men die geen toestemming hebben om hier te wonen en te werken.

§ 4 spanningen rond migratie

Nederland is een open samenleving, waarin iedereen vrij is om te leven volgens zijn eigen normen, waarden en gewoontes. Toch ontstaan er hierdoor spanningen door:

• beide groepen hebben het gevoel dat ze iets verliezen
• Als groepen elkaar niet meer begrijpen en zich niet verbonden met elkaar voelen, kan dit zorgen voor stereotypen en vooroordelen
• Door vooroordelen ontstaan er wantrouwen aan beide kanten (‘ de immigranten komen onze banen inpikken’ of ‘we zijn hier niet welkom’)
• Culturen verschillen van elkaar in normen en waarden

Verschillende waarden en normen

• positie van de vrouw
• Huwelijk en seks

In vergelijking met de niet-westerse landen noemen we de Nederlandse dominante cultuur individualistisch. De nadruk ligt op persoonlijke ontwikkeling en individuele vrijheid. Mensen vinden het belangrijk om hun eigen keuzes te maken. In arabische en Afrikaanse landen is de dominante cultuur juist vaak collectivistisch. Dit betekend dat familiebanden en gezamenlijke tradities erg belangrijk zijn (je denkt meer vanuit herbelang van je familie dan vanuit jezelf als individu).

§ 5 integratie

Nieuwkomers krijgen te maken met allerlei nieuwe dingen zoals een vreemde taal, andere kleding, andere regels over drugs, hoe je omgaat met je ouders etc. Er zijn drie mogelijkheden om je aan te passen aan de waarden, normen en gewoonten in een land.

• zo veel mogelijk aanpassen, sommige allochtonen vernederlandsen zo sterk, dat zij hun eigen gewoonten en tradities loslaten. Bij assimilatie vervang je heel veel van je eigen cultuur door de dominante cultuur waarin je woont
• Niet aanpassen, sommige nieuwkomers kiezen ervoor om zich helemaal niet aan te passen. Dan is er sprake van segregatie, een sterke scheiding tussen bevolkingsgroepen.
• Gedeeltelijk aanpassen, bij integratie nemen nieuwkomers Nederlandse gewoonten over maar houden ze ook hun eigen cultuur. Je past je dus wel aan maar behoud ook veel dingen van je eigen cultuur. Omgekeerd helpt het ook als mensen die al in Nederland wonen, openstaan voor andere culturen en daar dingen van overnemen. Bijna alle politieke partijen vinden dat nieuwkomers ervoor moeten zorgen dat zij de taal leren, diploma’s halen en werk vinden. De PVV is sterk afwijzend tegenover nieuwkomers (Geert wilders, hij vind de islam een gevaar voor ons land). Een belangrijke voorwaarde voor integratie is dat we het met elkaar eens zijn over de basis-afspraken die in de Nederlandse wet staan. Als deze basisregels niet worden nageleefd, zal integratie niet lukken. De overheid ondersteunt de integratie door:
• Extra geld te geven voor lessen Nederlands
• In steden te stimuleren dat zoveel mogelijk kinderen op een gemengde school zitten, zodat ze met elkaar opgroeien
• Probleemwijken opknappen zodat het aantrekkelijk wordt voor iedereen