Pluriforme samenleving

Pluriformiteit: Is een samenleving waarin mensen leven met verschillende culturen, tradities en leefstijlen. Pluriformiteit kan leiden tot:
- Culturele verrijking en economische impulsen
- Maatschappelijke spanningen en isolement van groepen nieuwkomers.

Integratie: Situatie waarin iedereen kan deelnemen en ook deelneemt aan de samenleving.

Veel mensen vluchten naar Nederland, omdat hier de godsdienstvrijheid geldt. Zo konden zij hun geloof uiten.
De economische bloei van Nederland hing samen met het succes van de handel in producten uit “de Oost”, het huidige Indonesië, India, China en Japan.

Na 1945 werd Indonesië zelfstandig en kwam er een einde aan de Nederlandse overheersing. Veel Indische Nederlanders vertrokken naar Nederland.
Gedurende de jaren 50 emigreerden veel Nederlanders naar Canada, Australië, de Verenigde Staten en Nieuw Zeeland. De Nederlandse overheid was bang voor werkeloosheid en stimuleerde het emigreren.
Gedurende de jaren 60 groeide de Nederlandse economie heel snel en was er een tekort aan werk in Nederland. Nederland haalde gastarbeiders uit Italie, Spanje, Joegoslavië, Turkije en Marokko.
In 1975 sloten de grenzen voor gastarbeiders.
Gedurende de jaren 80 vluchtte veel mensen uit hun geboorteland omdat er oorlog, vervolging, hongersnood of armoede is. Ze hopen in West-Europa een beter bestaan te hebben.
- Vluchteling: Mensen die hun land hebben moeten ontvluchten wegens vervolging om redenen van politieke of religieuze aard. Of wegens oorlog of honger en op die grond van die bepalingen ook als zodanig erkend.
Als dit niet word erkend krijg je de “naam” asielzoeker.
- Asielzoeker: Mensen die vanwege vervolging, honger, oorlog proberen elders het beter te hebben. Maar niet officieel volgens internationale verdragsbepalingen als vluchteling worden erkend.

- Autochtonen: Nederlanders, van wie ten minste twee generaties voorouders in Nederland gevestigd waren.
- Allochtonen: Alle in Nederland gevestigde migranten en hun afstammelingen tot en met de tweede generatie.
- Etnische minderheden: In Nederland gevestigde migranten en hun afstammelingen, afkomstig uit landen met een niet-westerse cultuur. Turken, Marokkanen, Surinamers, Antillianen.


Pluriformiteit en vrijheid horen bij elkaar. Vrijheid wordt in democratische rechtsstaten gefundeerd op rechten die vrijwel altijd in een grondwet zijn vastgelegd. Er is dus ook sprake van gelijkheid. Vrijheid en gelijkheid liggen vast in de Grondwet.

Morele plichten: Plichten die de grondwet met zich meebrengt.

Noodzakelijk is voor een pluriforme samenleving dat mensen accepteren dat anderen er andere tradities en leefstijlen op na houden dan zij zelf.
Tolerantie: Verdraagzaamheid jegens anders denkende. Tolerantie is een morele plicht. Gelijkheid en vrijheid brengt tolerantie met zich mee.

Een samenleving is alleen mogelijk als de mensen die in de samenleving leven ook met elkaar om willen gaan.
- Met elkaar kunnen en willen communiceren.
- Nederlandse taal leren als je in Nederland komt. Nederlanders moeten de mogelijkheid bieden om de Nederlandse taal te leren.

De grootste groep immigranten woont in de grote steden. Dit is door verschillende dingen te begrijpen.

- De eerste groepen Turkse en Marokkaanse migranten kwamen als gastarbeiders. De ondernemingen waarbij ze kwamen helpen waren vooral in de grote steden.
- Latere nieuwkomers vestigde zich ook in de Turkse en Marokkaanse wijken, omdat ze daar landgenoten hadden zitten.

Er zijn veel negatieve effecten van de Turkse en Marokkaanse wijken. Zoals onderwijsprestaties van kinderen. Er zijn ook voordelen door de daar gevestigde etnische minderheden. Er zullen middenstanders zich in die wijken vestigen en zich op die Marokkaanse groep richten.

De etnische minderheden in Nederland groeien ten opzichte van de autochtone bevolking, die overigens nauwelijks nog toeneemt heeft twee oorzaken:
- Voortgaande immigratie. Die vooral bestaat uit gezinsvorming. Nederlandse Turken en kiezen vaak een huwelijkspartner afkomstig uit Turkije.
- Een hoger geboortecijfer onder vooral Turken en Marokkanen in Nederland.

Remigratie: Gastarbeiders keren terug naar het land van herkomst.

De etnische minderheden hebben vaak een laag gemiddeld inkomen, een hoog werkeloosheidspercentage en slechte huisvesting. De slechte situatie waarin etnische minderheden verkeren heeft te maken met:
- Het gemiddeld lage opleidingsniveau
- Technologische ontwikkelingen, die veel arbeidsplaatsen voor laag- en ongeschoold personeel verloren doen gaan.
- Discriminatie op de arbeidsmarkt.


Veel Turken en Marokkanen beginnen hun eigen winkeltje gericht op hun eigen cultuur. Na verloop van tijd ook naar andere culturen toe.
Deze Turken en Marokkanen laten zich zien als minderheden en vestigen hierbij positief de aandacht op hun als minderheden.

Cultuur: Het geheel van normen en waarden, kennis, opvattingen, voorstellingen en symbolen dat mensen als lid van een samenlevingsverband verwerven en overdragen door middel van bewuste en onbewuste leerprocessen.

Mensen maken deel uit van vele samenlevingsverbanden: Gezin, vriendenkringen, allerlei verenigingen, school, werk, etnische groepen en de samenleving als geheel.

Subcultuur: Een cultuur die op bepaalde punten afwijkt van de in een samenleving dominante waarden en normen.

Turkse/Marokkaanse cultuur Nederlandse cultuur
Man is dominant. Vrouw heeft niet veel te zeggen in huis. Man en vrouw zijn gelijk.
Jongens en meisjes worden nadrukkelijk verschillende opgevoed. Jongens en meisjes worden hetzelfde opgevoed
Familie-eer is het belangrijkste wat er is.

Stereotype: Een beeld van een groep, opgebouwd uit generaliserende oordelen, dat nauwelijks recht doet aan de werkelijkheid. Bijvoorbeeld: Nederlanders zijn gierig.
Als stereotypes eenmaal gevormd zijn verdwijnen deze ook niet meer zo snel.


Revitalisering van cultuur: Het verschijnsel dat sommige migranten hun oorspronkelijke culturele identiteit zoveel mogelijk nieuw leven inblazen en strikt gaan leven volgens de regels van die cultuur. Strikter dan de cultuur in eigen land. Dit bemoeilijkt vaak integratie in de samenleving en kan leiden tot religieuze radicalisering of fundamentalistische bewustzijnsvernauwing. Het kan ook leiden tot een versterking van het gevoel van eigenwaarde.

Cultuur- of waarden relativisme: Het standpunt dat culturen of de waarden die daarbinnen een centrale rol spelen, niet met een absolute maatstaf van goed of slecht beoordeeld kunnen worden en dus ook niet kunnen worden vergeleken met termen van beter of slechter.
Cultuur- of waarden universalisme: Het standpunt dat culturen, of waarden die daarbinnen een centrale rol spelen, wel met een absolute maatstaf beoordeeld mogen worden en kunnen worden en dus ook kunnen worden vergeleken met de termen beter of slechter.

In hoeverre mag van minderheden met een eigen culturele identiteit die afwijkt van de autochtone cultuur, worden geeist dat ze zich aanpassen? Aanpassing betekent immers niets minder dan een deel van die culturele identieti moeten afleggen en vervangen door een andere. Als er geen sprake is van beter of slechter van de ene cultuur ten opzichte van de andere en als er geen maatstaf kan zijn voor de beoordeling daarvan, is er ook geen gerechtvaardige grond voor die eis.

Cultuur universalisten zeggen: Zolang de mensen zich aan de wet houden mogen ze zich gedragen zoals ze willen.

Etnische minderheden staan erg apart van de samenleving. Dit komt vooral door de vooroordelen die er zijn over deze etnische minderheden.

Vooroordeel: Een vijandig oordeel over een groep, gebaseerd op onjuiste generalisaties waaraan star wordt vastgehouden. Waar vooroordelen bestaan komt meestal ook discriminatie voor. Discriminatie leidt tot achterstelling en isolering van de gediscrimineerde groep. Vooroordelen en discriminatie tasten de sociale cohesie aan.

Versterking sociale cohesie:
- Leden van etnische minderheden breken door in politieke of bestuurlijke instituties. Deze mensen laten zien dat hun groep er is en mee doet.

- Turkse vrouwen zoeken een partner onder de autochtonen. Ze willen zich niet schikken in de traditionele rollenverdeling.
- Vriendschappen en huwelijken tussen autochtonen en allochtonen dragen bij tot doorbreking van het isolement van etnische minderheden.

Sociale cohesie: Duidt op sociale samenhang in de maatschappij.

Witteboordencriminaliteit: Soort criminaliteit waarin je om voor de hand liggende redenen relatief weinig jongeren aantreft.

Criminaliteit komt in elke laag van de bevolking voor. Alleen in de verschillende lagen worden verschillende soorten criminaliteit aangetroffen. Zoals in voorkennis handelen met aandelen hoort bij de hogere klassen. En diefstal, inbraak en geweld komt vooral voor in de laagste klassen van de samenleving.

Een sociale achterstand leidt tot individueel en collectief verlies van gevoel van eigenwaarde en demoralisering. Als je maatschappelijk niet serieus mee mag doen, leidt dat op den duur tot een negatieve houding. Dit leidt tot de ontwikkeling van afwijkende levensstijlen, waarden en normen en subculturen. Binnen de groep wordt crimineel succes als een succes gezien.

Sociale positie van etnische minderheden en criminaliteit en vooroordelen tegen die minderheden. Is samengevat in een samenhangende theorie. Er dreigt een vicieuze cirkel te ontstaan die heel moeilijk te doorbreken is.
- De sociale achterstand van minderheden bestaat uit element die elkaar wederzijds versterken. Een slechte positie op de arbeidsmarkt leidt tot lage inkomen en dus tot slechte huisvesting. Slechte huisvesting heeft een negatieve invloed op onderwijsprestaties als gevolg waarvan de kansen op de arbeidsmarkt afnemen.

- Aanhoudende sociale achterstand
verlies eigenwaarde en demoralisering
 ontwikkelen van afwijkende leefstijlen
 crimineel gedrag
 vorming van sociale onderlaag.
- Etnische onderlaag
 vooroordelen.
- Groeiende vooroordelen tegen de etnische onderlaag
 versterkt discriminatie
 verslechter maatschappelijke kansen van etnische minderheden
 verslechter positie op arbeidsmarkt.

Dit leidt tot segregatie. Dit kan alleen worden voorkomen met krachtig ingrijpen. Dit is in belang van heel de samenleving. De criminaliteit gaat dan namelijk omlaag en de talenten van de etnische minderheden komen te voorschijn.

De Nederlandse regering zegt: Er moet een gemeenschappelijke taal gesproken worden, overeenstemming hebben over basiswaarden en normen, bereid zijn een actieve bijdrage te leveren aan de instandhouding van gemeenschap van burgers en dat we elkaar de ruimte geven in datgene waarin we van elkaar verschillen.


Nederland moet zich garant stellen voor hulp en opvang van vluchtelingen. Dit houdt onder andere in dat de vluchtelingen verblijf geboden moet worden totdat de situatie in hun land van herkomst veilig genoeg is om terug te keren.
Als asielzoekers alleen maar naar Nederland komen voor een beter economisch bestaan en ze in hun eigen land gewoon veilig kunnen leven worden zij direct uit gezet. Als ze wel gevlucht zijn voor een gevaarlijke situatie dan wordt hun verzoek in behandeling genomen. Als de uitslag negatief is worden ze alsnog uitgezet. Sommige blijven dan toch nog in Nederland zonder paspoort. Zij heten illegalen.

Een niet-Nederlander kan zich naturaliseren. Dat wil zeggen de Nederlandse nationaliteit verkrijgen. Daar zijn bepaalde regels voor:
- Iemand moet langer dan 5 jaar legaal in Nederland wonen.
- Eigen onderhoud kunnen voorzien.
- Afstand doen van de niet-Nederlandse nationaliteit
- Nederlandse taal spreken
- Voldoende kennis van de Nederlandse staatsinrichting hebben

Kort na de Tweede wereldoorlog kwamen veel Indische Nederlanders naar Nederland. De woningnood en de werkgelegenheid was een zorg van de Nederlandse overheid. De mensen werden gedwongen om een woonruimte en werk te accepteren wat ze voorgelegd kregen.

Het pluriforme karakter van de samenleving wordt tegenwoordig gezien als een probleem.
- Gebrek aan sociale cohesie

- Werkeloosheid
- Criminaliteit
De overheid zou deze problemen moeten oplossen vind de bevolking.

Wet Inburgering Nieuwkomers: Wet die elke nieuwkomer verplicht tot het ondergaan van een inburgeringonderzoek, op basis waarvan een cursus inburgering wordt vastgesteld, die de nieuwkomer moet volgen.

Fundamentalisme: Een radicale stroming of beweging binnen een geloofsrichting, die alleen een letterlijke interpretatie van de leefregels van het eigen geloof toestaat en alle andere opvattingen volstrekt afwijst.

De politieke partijen zijn het vrijwel allemaal met elkaar eens als het gaat over het immigratiebeleid. De LPF en VVD willen een strenge aanpak. CDA en D66 zijn het niet helemaal eens met de regels. PvdA, GroenLinks en SP pleiten voor versoepeling van de regels.
Integratiebeleid van de Europese Unie heeft een aantal doelen:
- Tegengaan van discriminatie
- Verbeteren van rechtspositie van immigranten uit niet EU landen de zogenaamde derde landers.
- Reduceren van sociaaleconomische achterstand van etnische minderheden en bevorderen van verbetering van hun maatschappelijke positie.


Er was grote angst dat doordat de grenzen tussen de EU landen open gingen dat er veel mensen uit de Oosterse arme blokken werk kwamen zoeken in Nederland. Er waren hiervoor afspraken gemaakt die dat moesten verhinderen. Deze scherpe afspraken houden migranten in hun land van herkomst.

De EU streeft naar het opheffen van verschillen in de welvaart. Hoe beter dit lukt hoe minder economische stimulansen er zijn voor mensen zijn om hun geluk elders te beproeven.

Duitsland en Nederland
Veel Turken
Geen verleden als koloniale overheerser. Nederland wel.
In Duitsland geboren kinderen van niet-Duits migranten hebben niet automatisch aanspraak op de Duitse nationaliteit in Nederland is dit wel zo
Sociale economische positie beter dan in Nederland.
Gemiddelde onderwijsachterstand onder etnische minderheden is in Duitsland kleiner dan in Nederland.
In Duitsland meer gewelddadige incidenten. De daders komen meestal uit extreem rechtse jongeren. In Nederland is dit sinds 2004 ook enigszins het geval.
In Duitsland is een minder streng beleid voor asielzoekers en vluchtelingen.

Islamisme: Een radicale politieke stroming die haar standpunten en acties baseert op een fundamentalistische uitleg van de islam en die haar regels ook met geweld aan anderen wil opleggen.

Radicalisme en
fundamentalisme ontstaan als groepen zich uitgesloten voelen of uitgesloten zijn. Als de overheid en samenleving falen in het scheppen van gelijke kansen voor alle groepen en dus ook voor etnische minderheden.

Pluriformiteit gedijt als elke groep in de samenleving tolerant is ten opzichte van elke andere groep. Maar de pluriformiteit wordt bedreigd als een deel van de samenleving die tolerantie niet kan of wil opbrengen.

De pluriforme samenleving heeft wel problemen maar geen onoverkomelijke problemen. De samenleving heeft dus een toekomst.

De overheid moet rechten van burgers respecteren wat soms tot dilemma’s leidt. Mag je die rechten aantasten als veiligheid in het geding is? Als grondrechten lijkten te botsen? Welke is dan het belangrijkste? Hier zijn veel verschillende meningen over.

De overheid moet zorgen voor gelijke kansen voor iedereen, in het onderwijs en op de arbeidsmarkt, en voorwaarden scheppen voor en bijdragen aan sociale cohesie.

Pluriformiteit is erg lastig, omdat alle aspecten en kenmerken permanente onderhevig zijn aan allerlei met elkaar samenhangende ontwikkelingsprocessen. Het gaat bij pluriformiteit immers ook over verschil van mening, verscheidenheid, levensbeschouwing en geloof.