Mens en werk

Arbeidsverdeling
Maatschappelijke arbeidsverdeling
Verdeling van arbeid over de verschillende beroepen en functies.

Vier sectoren: Primaire sector (boeren) Secundaire sector (industrie) Tertiaire sector (commerciele dienstverlening) Quartaire sector (niet-commerciele dienstverlening)

Technische Arbeidsdeling

Opdeling van het arbeidsproces in deelhandelingen (rationalisering, mechanisatie en automatisering)

Arbeidsmarkt
Verdeling arbeidsaanbod en werkgelegenheid

Kenmerken: Er is vraag en aanbod van werk arbeid wordt geruild voor loon er is een machtsverhouding werkgever/werknemer

Er is vaak een probleem van aansluiting tussen vraag en aanbod. Te weinig aanbod »» werkeloosheid.

Werkeloosheid
Conjuctureel » korte termijn
Structueel » lange termijn

Frictie » als je met je opleiding niet in de aanbod valt

Bestrijding van de werkeloosheid

Aan de vraagzijde van de arbeid Aan de arbeidzijde
Door herstel economie Herverdeling
Door geven van subsidies ATV / ADV
Door geven van opdrachten Flexibilisering
Loonmatiging
Koopkracht bevorderen

Werkeloosheid treft het eerst mensen aan de onderkant van de samenleving. Oplossing: Positivie discriminatie, herscholing, arbeidservaringprojecten, schoolkeuze beïnvloeden.

Opvattingen over de rol van de staat
Vrije markteconomie
De overheid houd zich zo veel mogelijk afzijdig De wet van vraag en aanbod bepaalt de prijs van een product of dienst.

Voordelen: Nadelen: Grote keuzevrijheid Keuzevrijheid » milieuprobleem
Weinig bureaucratie Zwakkeren niet beschermd. “Redelijke” prijzen

Het idee van de vrije markteconomie vinden we bij het liberalisme (rationalistisch individualisme) VVD. Dus deregulering, decentralisatie en privatisering.

Centraal geleide planeconomie
Grote rol van de overheid in het economische proces.

Dit wil je ook lezen:

Online oplichting

Voordelen: Nadelen: Geen sociale ongelijkheid Veel bureaucratie
Productie afgestemt op consumptie Concentratie van de macht
Geen werkeloosheid

Het idee van de geleide planeconomie vinden we bij het socialisme.

Gemengde economie
Tussenvorm: rol van de overheid beperkt. De productie van goederen volgens het vrije marktprincipe, de staat zorgt voor inkomens verdeling, sociale zekerheid enz.

Voordelen: Nadelen: Sociale zekerheid Hoge kosten voor de staat
Geen centrale ideologie Minder eigen initatief

De rol van de overheid

Werkgever
Openbaar bestuur (ambtenaren), onderwijs.

Regelgever · Werkgelegenheid scheppen (subsidies), infrastructuur. · Belastingmaatregelen, ARBO, WOR · Sociale wetgeving: het sociale zekerheidsstelsel. · Sociale verzekeringen: Volksverzekeringen (AKW, AOW, NW, AWBZ) Werknemersverzekeringen (NWW, ZW, AAW, WAO) De uitkeringen worden betaald uit premies · Sociale voorzieningen: (ABW) De uitkeringen worden betaald uit belastingsgelden

Overlegpartner
Afsluiten CAO. Loonmatiging, arbeidstijdverkorting. Soms rol-conflict: rol werkgever » rol beleidsinitiator.