Mensen en rechten (Over Normaal Gesproken)

Moraal is het geheel van normen en waarden om te streven naar een goede samenleving.

Moraal is afhankelijk van de tijd. Vroeger leefde men anders dan nu, dus keek men tegen bepaalde dingen heel anders aan. Bijv. het geloof in heksen. Vroeger was men overtuigd van het feit dat heksen vervolgd moesten worden. Terwijl men daar nu niet meer in geloofd.

Moraal is ook afhankelijk van plaats, land en cultuur. Er zijn over de wereld grote culturele en godsdienstige verschillen aan te wijzen. Zo denkt men in elk land verschillend over homoseksualiteit. Een ander voorbeeld hiervan is dat in sommige landen polygamie (huwelijk tussen man en meerdere vrouwen) geaccepteerd wordt. Zo zijn er meerder voorbeelden te noemen dat de moraal van een samenleving per land en cultuur verschilt.

Er zijn regels en wetten nodig om het samenleven mogelijk te maken. Men begon met regels voor kleinere groepen, zoals families en stammen (groepsmoraal). Maar door steeds verdergaande wetgeving probeert men deze groepsmoraal over te laten gaan in een volksmoraal. Enkele voorbeelden hiervan:

· 1800 v.Chr. stelt koning Hammoerabi van Babylon regels op om machtsmisbruik te voorkomen.
· 1000 – 500 v.Chr. Bij de Isrealieten verschijnen de 10 geboden.
· 1200- Engelse koning Jan I moet Magna Carta tekenen, waarin bepalingen staan, die de macht van de koning beperken.
· 1789 – De opstand van de Franse revolutie leidt tot de Verklaring van de Rechten van de mens en de burgers. Hierin staat dat er einde moet komen aan machtsmisbruik. Vrijheid van meningsuiting moet worden toegepast. Niemand zomaar gevangen genomen mag worden. Iedereen het recht heeft op gelijke behandeling.

Moraal verandert voortdurende en verschilt per land. Er zijn ook universele rechten, die gelden voor iedereen ter wereld.

Er zijn mensen die vinden dat je andere culturen niet mag beoordelen, deze worden cultuurrelativisten genoemd. Dit is een reactie op het superieure denken van het westen en op het vooruitgangsgeloof. Men dacht hoe beschaafder de wereld, hoe vreedzamer.
Cultturrelativisten vonden het overbrengen van waarden van de een naar de andere cultuur (transculturele waarden) een illusie, want zij vinden dat er geen universele regels zijn.
Drie kenmerken van het cultuurrelativisme:
· grote verscheidenheid aan culturen
· Men mag andere culturen niet beoordelen
· Ze vinden niet dat uit universele maatstaven alle culturen de maat zou kunnen nemen.
In elke cultuur hanteert men normen die specifiek zijn voor die cultuur.

Maar in tegenstelling wat de cultuurrelativisten zeggen ontstond er de opvatting dat ‘mensenrechten’ voor de hele wereld zouden moeten gelden.
In 1789 werd de ‘Verklaring van de rechten van de mens’ opgesteld.. Hierin werd gesproken over de grondrechten van de mens. En men sprak over Four Freedoms:
· vrij zijn om te zeggen wat je denkt
· vrij zijn in het belijden van je godsdienst
· vrij zijn van het lijden aan gebrek
· vrij zijn van vrees voor geweld

de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens werd voor het eerst in de geschiedenis een opsomming van rechten en vrijheden voor alle mensen. Alles wat een democratie nodig heeft staat in deze verklaring; vrijheid van meningsuiting en godsdienst, vrije verkiezingen voor een parlement, enzovoort.
In de verklaring wordt onderscheid gemaakt tuusen twee waarden, namelijk de intrinsieke en instrumentele waarden. Instrumentele waarden hebben geen doel in zichzelf, maar zijn instrument voor zichzelf. Bijv. geld. Heeft zelf geen waarde, maar kunt het gebruiken voor iets anders.
Het leven is een intrinsieke waarde, het heeft van zichzelf een waarde.