Hoofdstuk 3 (Mores leren)

Samenvatting levensbeschouwing hoofdstuk 3 normatieve en ethische visies kun je innemen vanuit een ethische optiek. Het zijn opvattingen over hoe mensen zich moeten gedragen. Zo kun je er een ordenen: Gevolgen ethiek
Normatief ethische
visies beginselen ethiek
andere visies: deugden ethiek Gevolgenethische benadering christelijke ethiek
Dit wordt ook wel gevolgen ethiek genoemd. Het doel van het ethische handelen is de gevolgen die het teweeg brengt. Het resultaat staat er centraal. Hedonisme
Hedonisme is een niet-godsdienstige levensbeschouwing. Het gaat ervan uit dat een mens goed moet handelen met als doel zoveel mogelijk genot. Genot is dan ook de belangrijkste waarde. Mensen zijn steeds op zoek naar genot voor zichzelf. Hobbes was een van de grondleggers van het liberalisme. Hij denkt dat ethiek een vorm is van egoïsme. Dus het welbegrepen eigenbelang (=je handelt in eigen belang maar andere mensen begrijpen dat en hebben er belang bij, positief.) Eudonisme

Het eudonisme lijkt veel op het hedonisme. Een belangrijk verschil is dat het eusonisme de waarde lust (genot) van hedonisme inruilt voor geluk. De verschillende tussen genot en geluk zijn: 1 de ervaring van geluk duurr langer dan die van genot. 2 de zintuigen spelen bij geluk een minder belangrijke rol dan bij genot. 3 geluk is ook nog een stukje van persoonlijkheid. Een gelukkig mens = een hele tijd. Sociaal eudonisme betekend dat het geluk van iedereen belangrijk is. Utilisme
Utilisme heeft als belangrijkste waarde nuttig zijn. Elke ethische handeling moet als gevolg nuttigheid hebben. In de ogen van utilisten bevordert nuttig zijn het geluk van mensen. Daardoor hebben ze ook nog veel gemeen met het sociaal eudonisme. Morele balans
Als je iets doet dat ethische goed en slecht kan zijn spreek je van een morele balans. Een voorbeeld: Spijbelen Debet (onlust ) credit (lust) -grote kans op onvoldoendes. -uitslapen -kleinere kans op diploma/ baan -meer tijd voor andere dingen
De sterke en zwakke punten van gevolgen ethiek
De sterke punten - Het doel gerichte karakter, nuttigheid en resultaat worden hoog gewaardeerd. - Je kunt de gevolgen meten, er kan precies vastgesteld worden of het doel is bereikt.(feiten) De zwakke punten - Nuttigheid, geluk en genot zijn moeilijk te meten bij mensen. Het wordt dan moeilijker om over het gedrag van mensen te oordelen. - Gevolgen ethiek heeft onvoldoende aandacht voor de rede waarom mensen handelen. Beginsel ethische visie
Bij deze visie gaat het om wat aan de dat vooraf gaat. Wat het doel is om te handelen. Andere namen zijn plichtsethiek en normethiek. Het gaat steeds om het recht dat gedaan wordt om een bepaald principe/beginsel. Emanuel kant
Kant was een filosoof die zo dacht: het gaat niet om het resultaat of de handeling van de ethische handeling. Het gaat om de goede wil die met de handeling wordt gedaan. Het gaat om de vrijheid van het handelen. Hij onderscheidt twee soorten van handelen: 1 handelen uit plicht. Hier gaat het niet om eigen handelen maar om de plicht iets te moeten doen. 2 handelen uit neiging. Er is hier sprake dat de mensen handelt voor het eigen welzijn. Dus eugen belang. Kant hanteert 1 centrale waarde: de waardigheid van de menselijke persoon. Dat betekend dat je ander nooit als middel mag gebruiken maar altijd bij jezelf moet blijven. Hij bedoelt er mee dat als je handelt voor anderen je je afmoet vragen of je ook wilt dat er bij jezelf zo gehandeld wordt. Als het antwoord ja is moet je zo handelen. Het goede van de ethiek van kant is dat hij namelijk altijd het goede van de handeling inziet. De rechten van de mensen zijn hier ook voor een groot deel op gebaseerd. Slecht is dat de ethiek is dat er alleen uit goede bedoeling wordt gehandeld. Er wordt gehandeld maar er is geen oog voor gevolgen van de daad. Deugdenethiek
Bij deze ethiek staat het motief van de gene die handelt centraal. De deugd. Bij deugden ethiek gaat het om de vraag: ‘wat voor soort mens wil ik zijn?’ of ‘wat maakt iemand tot een goed mens?’ Christelijke ethiek
Binnen het christelijke geloof zijn er verschillende soorten ethiek (gevolgen-beginsel) maar er zijn grofweg 3 soorten te onderscheiden: 1) Normen rechtstreeks uit de bijbel. Alles wordt precies via de bijbel gehandelt. God heeft dus beslist wat goed en wat slecht is en de mens niet. 2) Perspectieven uit de bijbel. Er wordt minder naar de bijbel gekeken. Maar men kijkt er nog wel naar. Men weet nu dat er toen anders gehandeld werd als nu maar het is nog wel een houvast. 3) Alleen levensbeschouwelijke kaders uit de bijbel. Hier lossen de mensen uitsluitend alles op met hun verstand. Er zijn geen speciale christelijke normen en waarden uit de bijbel. Men vertrouw meer op het geloof en geeft de moed niet zo snel op.