Hoofdstuk 2, Joodse feestdagen

Jom Kippoer is Grote Verzoendag, wat betekent dat:  De avond ervoor niet gegeten of gedronken mag worden  De volgende ochtend een dienst in de synagoge wordt gehouden  Als de avond valt deze dienst is afgelopen  Daarna thuis een groot feestmaal wordt gehouden
Maimonides was een beroemde godsdienstfilosoof in de Middeleeuwen. Bij Tamara op school dragen sommige leraren en jongens een keppeltje. De gedachte hierachter is dat je niet met een ontbloot hoofd voor God mag verschijnen. Haar school accepteert alleen maar joodse kinderen. De school beschouwt een kind als de moeder van nature joods is of als de moeder na goedkeuring van een rabbijn tot het jodendom is overgegaan. De school is opgericht om de joodse bevolkingsgroep in stand te houden. Hierom houden ze een gezamenlijk ochtendgebed en besteden ze aandacht aan joodse feestdagen. Israël wordt gezien als het enige land waar joden zich veilig kunnen voelen. Het jodendom is een monotheïstische godsdienst, wat betekent dat er maar een god wordt vereerd (=Jahweh) Er zijn 3 groepen joden: 1) orthodoxe joden: zij streven naar de precieze naleving van de Thora
2) liberale joden: zij nemende Thora niet letterlijk, maar wel figuurlijk

3) niet-religieuze joden: zij hangen niet het joodse geloof aan en zijn alleen maar joods omdat ze zijn geboren uit een joodse moeder
2000-1800 voor Christus: het ontstaan van het joodse volk, door Abraham, Isaak en Jacob, ook wel de drie aartsvaders genoemd. 1300 voor Christus: de uittocht, in opdracht van God leidt Mozes de joden weg uit Egypte. De uittocht wordt ook wel de Exodus genoemd en wordt jaarlijks herdacht tijdens Pesach, het joodse paasfeest. Mozes krijgt van God de 10 geboden, die nog steeds er belangrijk zijn voor de joden. 0-100 na Christus: de opkomst van het Christendom, na de dood van Jezus stichten Paulus en zijn aanhangers een nieuwe godsdienst. Het grootste verschil tussen het jodendom en het christendom is dat de joden Jezus niet zien als een God. De Joden in het buitenland worden ook wel diaspora-joden genoemd. 500-1500 na Christus: de Middeleeuwen: joden waren een zondebok en werden achtergesteld. Zo mochten ze niet bij gilden en dus moesten ze handelaar of venter worden. Soms werden de joden zelfs gedwongen om christen te worden. Paus Innocentius III vond dat de joden anders waren en dus ook anders gekleed moesten gaan. Hij introduceerde een speciaal onderscheidingsteken: de gele vlek. Joodse mannen moesten een speciale hoed dragen en gezinnen moesten soms in getto’ s gaan wonen. Mensen vonden joden een gevaar voor de samenleving waren en volgens de christenen waren zij de moordenaars van Christus. 1500 na Christus- nu: de Moderne tijd: enkele belangrijke joden uit deze tijd zijn:  Baruch de Spinoza - filosoof  Heinrich Heine - dichter  Karl Marx - filosoof, historicus, econoom  Albert Einstein - natuurkundige  Gustav Mahler - componist  Franz Kafka - schrijver  Sigmund Freud - psycholoog, filosoof  Marc Chagall - schilder
Ook nu worden de joden achtergesteld en vervolgd. In Polen en Rusland zijn nu nog steeds georganiseerde aanvallen op joden, ook wel pogroms genoemd. De jodenvervolging bereikte tijdens de 2e Wereldoorlog zijn dieptepunt, in Auschwitz, het meest beruchte vernietigingskamp, werden veel joden de gaskamers ingedreven. Na de oorlog: nu streven veel joden naar een eigen staat, dit wordt het zionisme genoemd. De grondlegger van het zionisme is Theodohr Herzl. Zij streven naar de terugkeer van de joden naar Israël. De omliggende Arabische landen zijn het hier niet mee eens, er zijn daarom ook al 3 oorlogen gevoerd. De meest bekende joodse leefregels zijn de tien woorden, meestal de tien geboden genoemd. Ze staan geschreven in het boek Exodus en geven concrete richtlijnen over de relaties tussen God en mens. De 10 woorden zijn: 1 Je mag alleen Mij (God) dienen
2 Je mag geen beeld van Mij (God) maken
3 Je mag Mijn naam niet misbruiken
4 Een keer in de week is het rust- en gedenkdag (Sjabbat) 5 Eer je vader en moeder (heb respect voor je ouders) 6 Je mag niet doden
7 Je moet trouw zijn aan je echtgenoot/ echtgenote
8 Je mag niet stelen
9 Je mag niet roddelen over anderen
10 Je moet je zinnen niet zetten op wat van een ander is
De binnenkant van een levensbeschouwing is de voorlopige antwoorden die die godsdienst geeft op de levenvragen. Het jodendom heeft ook een buitenkant: punten waaraan je het jodendom kunt herkennen: inspirerende personen, belangrijke geschriften, rituelen e.d. Nog meer joodse inspirerende personen zijn Mozes, Rabbi Akiba, Rabbi Maimonides, Martin Buber, Franz Rozenzweig en Immanuel Levinas. Volgens Buber moet je de mensen niet in bepaalde vakjes stoppen, wat ieder mens is uniek. Door zijn gedachten zijn veel mensen anders over God gaan denken. Belangrijke joodse geschriften zijn: de TeNaCH, die bestaat uit: 1) De Thora (wet, onderwijzing) 2) De Nebiim (profeten) 3) De Chetubim (de geschriften) de Misjna de Talmoed de Midrasj
Sjabbat begint vrijdag na zonsondergang en kent een aantal verboden handelingen: Het aanmaken van licht of vuur

Het gebruik maken van vervoermiddelen
Het aangaan van geldelijke transacties en geld bij je dragen
Het koken van eten
De besnijdenis vindt plaats op de achtste dag na de geboorte, hierbij wordt de voorhuid weggenomen. Het huwelijk is hetzelfde als bij de christenen, alleen gebeurt het onder een baldakijn en in de synagoge. Joden eten kosjer, wat inhoud dat ze alleen maar vlees eten dat geheel gezuiverd is van bloed. Ze eten geen varkensvlees en zullen nooit vlees met vis vermengen. Pesach herinnert aan de uittocht uit Egypte. Enkele gebruiken tijdens de Pesach zijn: a) Het eten van matsa, ongezuurd brood. Dit is ontstaan toen het joodse volk vlak voor de uittocht uit Egypte geen tijd had om het brood te laten rijzen. b) Op de dag voor Pesach moeten alle eerstgeborenen vasten, dit is de herinnering aan de redding van de eerstgeborenen uit Egypte. c) Het vertellen van het verhaal van de uittocht. Het loofhuttenfeest dient ook als herdenking aan de uittocht uit Egypte. Andere belangrijke joodse feesten zijn het wekenfeest, het nieuwjaarsfeest en de Grote Verzoendag (Jom Kippoer) Belangrijke joodse symbolen zijn de davidsster en de zevenarmige kandelaar, de Menorah. In Nederland zijn er 3 kerkelijke groeperingen: a Het Nederlands Israëlisch Kerkgenootschap b Het Verbond van liberaal- religieuze joden c De Portugees- Israëlische Gemeente
Andere belangrijke joodse organisaties zijn:  Jad Achat, stichting ter bevordering van het welzijn van de joden in Nederland  CIDI, Centrum voor Informatie en Documentatie Israël  Joods Historisch Museum  Joods Maatschappelijk Werk