kunst 'moderne' samenvatting vwo 5/6

Beoordeling 7.7
Foto van Amélie
  • Samenvatting door Amélie
  • 6e klas vwo | 3638 woorden
  • 14 mei 2024
  • 3 keer beoordeeld
Cijfer 7.7
3 keer beoordeeld

Taal
Nederlands
Vak
Kunst samenvatting ‘moderne’ 

Begin 20e eeuw gaan jonge Europese avant-garde kunstenaars van het weergeven van de werkelijkheid over op de expressie van het innerlijk. 

→ Expressionisme (ontstaan ca. 1900)
  • Sigmund Freud publiceert rond deze tijd zijn theorie over hoe opvoeding en cultuur onze directe driften en emoties wegdrukken, terwijl kunstenaars zich hier juist door laten inspireren
  • Kunstenaars breken oude regels in de kunsten; ze vinden dat deze expressie in de weg staat. 
  • Meer kunstenaars kiezen daarom een eigen stijl. 
  • → gevolg is groeiende kloof tussen publiek en deze kunstenaars. 
  • Ook al is avant-garde progressief, er verandert niet veel aan de positie van de vrouwen in de kunst. 

Bij het expressionisme ligt de nadruk op het rechtstreeks tot uitdrukking brengen van innerlijke drijfveren → deze worden volgens Freud niet zozeer bepaald door wat je met het verstand kunt weten en meten, maar door het onderbewuste. 

Expressionistische kunstenaars trekken zich weinig aan van de heersende opvattingen over kunst. Zij proberen hun gevoelens en ervaringen uit te drukken. 

Kenmerk: eigenzinnige en chaotische stijl. 
  • schilderkunst: grove hantering van verf en kwasten, abstrahering door vervormingen en felle of onnatuurlijke kleuren, het werken met platte vlakken zonder ruimte en perspectief. 

valt niet gelijk in de smaak van het publiek

gevolg = onbegrepen kunstenaars treden collectief naar buiten in gemeenschappen 

(Der Blaue Reiter) 

Het expressionisme is een belangrijke stroming in beeldende kunst, dans, theater en muziek. 

Kunstenaars switchen dan ook weleens van disciplines. 

  • Expressionisten zetten zich af tegen de geïndustrialiseerde wereld (te oppervlakkig) 
  • Proberen daarom ook op zoek te gaan naar de ongekunstelde oorsprong, naar het oerparadijs. 

Isadora Duncan:

  • Danseres, expressionistisch
  • Natuurlijke bewegingen; lopen, liggen, rennen, huppelen
  • Contact met de grond is voorwaarde voor contact met het eigen lichaam. 
  • Daarmee is haar dans volkomen tegenovergesteld van de academische manier van dansen (erg onnatuurlijk)
  • dansen op blote voeten, loshangend haar, wapperende gewaden
Kenmerken expressionistische dans: krachtige hoekige en ritmische bewegingen, nadruk op zwaartekracht, vallen/stampen/kruipen. De traditionele rolverdeling tussen mannen en vrouwen wordt losgelaten. 
  • Volgens Sigmund Freud houden mensen dierlijke driften en verlangens (vaak seksueel) goed onder controle; om deel te nemen aan de samenleving moet dit wel. 

Freud onderzoekt de momenten dat deze controle wegvalt. 

→ Boek: Traumdeutung (De droomduiding) 

Doet verslag van de duistere wereld die in dromen opduikt 

Expressionistische kunstenaars zijn hier erg geïnteresseerd in.

Deze waanzin momenten worden verwerkt in opera en film. 

(erwartung 1909, Schönberg) 

Muziek is nerveus, schiet alle kanten op, verwarrend als een uitbarsting van emoties. 

→ Compositie heeft geen gangbare opbouw, maar verlangt een ononderbroken stroom van associaties. 

→ melodie is moeilijk te herkennen en er zijn tempowisselingen

Schönberg zorgt voor revolutie in de muziek. Tot dan toe schreven componisten vanuit 1 toonsoort, waarin alle noten een vaste plaats hebben ten opzichte van de grondtoon, de tonica. 

Schönberg schrijft atonale muziek; kiest alleen maar voor tonen op hun expressieve kracht en niet op basis van hun plaats in de harmonie. 

Kenmerken expressionistisch theater: Geen realistisch verslag van wat er gebeurt, maar een fragmentarische mix van korte scènes. Het decor is abstract en de personages blijven naamloos. Het spel is overdreven, theatraal, met grote gebaren en stemverheffing. 

(gebruikt voorbeeld = Machinal, Sophie Treadwell) 

Het expressionisme is vaak hoekig (vormgeving) 

geen plaats voor detaillering, versieringen en afgewogen kleurovergangen 

→ Mag verontrustend zijn en pijn doen. 

→ te zien in elke discipline

→ verlangen naar ‘primitieve’ 

→ heeft vaak de dood als thema

Jazz: 

ontstaat rond 1900 in New Orleans uit een mix van verschillende muzikale culturen

    • Expressief, ruimte voor improvisaties
    • Wordt erg populair bij jeugd in Amerika, maar ook bij avant-garde kunstenaars in Europa
    • Door smeltkroes van culturen in New orleans ontstaat een uitwisseling van muziekstijlen → uitkomst = jazz
    • collectieve improvisatie; kornet, trompet, trombone, klarinet, saxofoon, banjo, tuba, drums. 
    • Door rassenscheiding is het ondenkbaar dat witte burgers door zwarte muzikanten gespeelde jazzmuziek kopen, de eerste jazzhits wordt dan ook gespeeld door de witte Original Dixieland Jazz Band (witte variant op new orleans- jazz heet voortaan dixieland) 
    • Bij sluiting Storyville in 1917 trekken veel muzikanten naar Chicago → Chicago-stijl 
    • Gitaar en contrabas vervangen banjo en tuba, meer ruimte voor individuele solo’s
    • Het muziekkorps van het Amerikaanse 369ste Regiment, dat vanaf 1 januari 1918 meestrijdt in de Eerste Wereldoorlog, introduceert Jazz in West-Europa. 
  • The Harlem Hellfighters (allemaal zwart) 
  • Na de oorlog worden de hellfighters als helden in New York verwelkomt → geeft een boost aan de Harlem Renaissance, zoals het groeiende zelfvertrouwen van de zwarte gemeenschap in deze tijd wordt genoemd. 
  • Ontstaat wanneer veel zwarte Amerikanen van het platteland naar de steden trekken. 
  • Jazz bevordert saamhorigheid en trots
  • De politieke bewustwording leidt verder tot een eigen Afro-Amerikaanse theatercultuur: about us, by us, for us en near us 
  • vanaf jaren 30 worden jazzbands groter → ontwikkelen de swing stijl
    • 8ste noten afwisselend lang-kort-lang-kort afspelen. 
    • Hierdoor ontstaat een stuwend ritme dat zeer dansbaar is. 
    • Meer behoefte aan uitgeschreven muziek
  • The Duke Ellington

Na de Eerste Wereldoorlog werden dada en het surrealisme belangrijk. 

  • Voor surrealisten is de wonderlijke wereld van dromen die Freud analyseert een inspiratiebron. 
  • Freud is niet positief: waanzin moet je niet koesteren, maar met therapie bestrijden. 

Dada: 

  • Halverwege de 1e wereldoorlog ontstond de kunststroming dada in het neutrale Zwitserland. 
  • Wijst idealen af, want die zijn misbruikt om een hele generatie naar het front te sturen. 
  • Willen geen boodschappen overbrengen en bannen elke logische redenering uit. 
  • Ze bejubelen absurdisme, toeval, amateurisme en kinderlijke spontaniteit. 
  • Kenmerkend voor de avant-garde in die tijd is de samenwerking tussen en het verweven van kunstdisciplines 

Volgens de psychoanalyse van Freud worden dromen gestuurd door het onbewuste. Het analyseren van dromen, waarin wetten van logica en gezond verstand niet meer gelden, is een van de technieken van de psychoanalyse. 

André Breton, de bedenker van het surrealisme, leert de psychoanalyse kennen bij de behandeling van getraumatiseerde soldaten in de veldhospitalen aan het front. 

Gefascineerd roept hij in een manifest kunstenaars op in hun werk hallucinaties en dromen te verbeelden en te kiezen voor 'surrealiteit' boven de direct zichtbare realiteit. 

(1924 = ontstaan surrealisme) 

Surrealisten grijpen naar drank en drugs en bedenken de spelvorm cadavre exquis 

(losse woorden worden willekeurig gecombineerd tot zinnen) 

Abstracte kunst:

geeft de werkelijkheid niet weer. 

  • in de beeldende kunst → geen voorstelling
  • bij theater en dans → geen eenduidig verhaal + herkenbare werkelijkheid

(instrumentale muziek is vrijwel altijd abstract) 

  • Abstracte kunst sluit goed aan bij de behoefte van het modernisme (bestaande regels vervangen)

Piet Mondriaan:

 een van de pioniers van de abstractie kunst, oprichter kunstbeweging de Stijl (en tijdschrift) 

  • De Stijl verlangt in een wereld vol chaos naar innerlijke rust, harmonie en orde. 

Stap voor stap ontwikkelt hij een volledig abstracte kunst. In het begin was nog natuur te zien, maar hij laat steeds meer de werkelijkheid los. 

  • kenmerkend: overall compositie
  • primaire kleuren vanaf 1920. 

In 1940 vluchtte Mondriaan voor de 2e Wereldoorlog en vestigde zich in NY. 

  • Werd gefascineerd door de snelheid en het ritme van de metropool. 
  • Dansliefhebber; werd geïnspireerd door de swing en boogie woogie

“Het doorlopende ritme wordt gespeeld met de linkerhand en dat geeft ruimte voor improvisatie met de rechterhand. De boogiewoogie ademt de geest van industrialisatie en het drukke stadsleven, op een abstracte manier en zonder deze letterlijk te kopiëren. “

  • gebruikt ritme in zijn schilderijen. 

Montage:

Net als in fabrieken kreeg montage ook een betekenis in de kunst. 

  • In de eerste bioscopen werden stomme films nog weleens begeleid door een pianist in de zaal. 
  • Berlin, die Sinfonie der Grosstadt (1927) van Walter Ruttmann (voorbeeld) = film van kort na elkaar oplopende fragmenten zonder plot of hoofdpersoon, moeilijk herkenbaar. Het onderwerp is de dynamiek zelf. Net als de boogiewoogie schilderijen van Mondriaan. 
  • Naarmate de tijd verandert, verandert het spel van de acteurs omdat dialoog mogelijk wordt. 
  • Bloeitijd Hollywood. 
  • Het monteren en samenbrengen van losse onderdelen is ook kenmerkend voor dada. Voor hun fotomontages is het verknippen en plakken van herkenbare foto’s een ideaal middel om commentaar te geven op de actualiteit.

Vliegen:

Begin 20ste eeuw volgen technologische ontwikkelingen elkaar snel op

→ ook te zien in de kunst

  • Lindy hop (swing dance) → resultaat van trans atlantische vlucht van Charles Lindbergh 
  • prestatie voor de hele mensheid, bewijs van hoopvolle toekomst 
  • Dans is herkenbaar aan vrije ritmische bewegingen, optimistisch, uitgelaten

Futuristisch Manifest:

In 1909 roept de Italiaanse dichter en journalist Filippo Marinetti in een manifest op om kunst te maken die recht doet aan de dynamiek van het nieuwe machinetijdperk.

Begin kunstvorming ‘Futurisme’

“In talrijke manifesten formuleren de futuristen

uitgangspunten voor politiek, literatuur, theater,

film, beeldende kunst en het dagelijks leven. Als

Avant-garde kunstenaars zoeken ze de confrontatie.

Ze stellen voor oude kunst steden zoals Venetië

en Florence te vernietigen, het romantische maan-

licht te doven en te vervangen door elektrische

straatverlichting en het omslachtige spaghetti eten

te verbieden.”

  • Tullio Crali (1910–2000) sluit zich pas laat aan bij de futuristen en houdt zich bezig met aeropittura: het schilderen van de sensatie van het vliegen.
  • verschil in perspectieven in zijn werk (en het werk van andere futuristen) is ontleend van het kubisme van Picasso

Abstracte kunstenaars zien zichzelf als kunstenaars met een missie, op zoek naar een ‘universele waarheid’ achter een inwisselbare werkelijkheid.

Spiritualiteit:

  • De Zweedse Hilma Af Klint is een van de eersten die de stap naar volledige abstracte kunst zet. 
  • Haar schilderijen zijn gebaseerd op theosofie, een beweging waar Mondriaan zich ook mee verbonden voelde. 
  • beweging wil begin 20ste eeuw wereldwijd alle religies verenigen en verzoenen met nieuwe wetenschappelijke inzichten. 
  • Hilma wil dit zichtbaar maken in haar kunst. 
  • Wil echter niet haar kunst exposeren.
  • Geest wordt bij abstracte kunst dus vaak boven het tastbare of de materie geplaatst. 
  • Suprematisme: Het betreft kunst waarin geen sprake is van figuratie. Het idioom is gebaseerd op geometrische vormen, pure kleuren plus wit en zwart. Kunst was voor Malevitsj verbonden met het spirituele. Volgens zijn opvatting diende de kunst geen politieke, utilitaire of sociale doelstellingen of pretenties te hebben.

Muziek als bron:

De Russische kunstenaar Wassily Kandinsky woont in 1911 een concert van Schönberg bij. Hij is enthousiast en vraagt zich af waarom de schilderkunst niet net zo abstract kan zijn als muziek. 

Schönberg: ‘kunst behoort tot het onderbewuste’

Als Kandinsky in 1912 werkt aan een sluitende theorie en een passend systeem om de abstracte kunst te beschrijven, is Schönberg niet enthousiast, omdat hij vindt dat een theorie vrije expressie in de weg zal staan.

Enkele jaren later denkt Schönberg hier anders over en werkt hij aan de twaalftoonsmuziek. Met deze compositietechniek, ook wel dodecafonie genoemd, brengt hij de vrije atonale muziek alsnog in een systeem onder. In Walzer, een van Fünf Pianostücke opus 23 (1923) gebruikt hij alle twaalf tonen uit het octaaf. Maar met als extra beperking dat een toon pas weer opnieuw gebruikt mag worden als de andere elf tonen in welke volgorde dan ook hebben geklonken. Hierdoor hoor je geen harmonie meer. De muziek krijgt iets onbestemds en blijft gegarandeerd atonaal en abstract.

Bauhaus:

  • Kunstopleiding waar de schotten tussen de disciplines worden weggehaald
  • Alle studenten beginnen bij nul en ontdekken samen de basisprincipes die gelden voor alle vormgeving.
  • Oskar Schlemmer (1888–1943) geeft leiding aan de theaterwerkplaats van Bauhaus. Hij verzet zich tegen het naturalistische theater en benadert het toneel volkomen abstract. 
  • Het triadisch ballet (1922)
  • De dansers dragen kostuums waarin kubus- en bolvormen overheersen. 
  • De vorm schrijft voor hoe de danser beweegt: hoekig, in rechte lijnen of draaiend als een tol. 
  • Kleur en materiaalkeuze van de kostuums bepalen ook het karakter van de figuren.

Moderne dans:

  • In 1928 publiceert de Hongaarse choreograaf Rudolf Laban (1879–1958) een nieuw dans notatiesysteem: de labannotatie.
  • Dans wordt daarbij met abstracte symbolen uitgeschreven in ruimte en tijd als een soort dans alfabet.
  • De choreografieën van Martha Graham (1894–1991) ogen expressionistisch. 
  • Graham wil emotie laten zien, maar anders dan de Ausdruckstanz van Wigman, is Graham's dans opgebouwd volgens een vast systeem.
  •  Het verschil tussen contraction en release is de basis.

; contraction = het aantrekken van vooral de buikspieren en het krommen van

de rug.

release = het vrijgeven van energie en het rechten van de rug.

  • De Grahamdans is de eerste vorm van modern dance die in dansopleidingen naast de academische dans een belangrijke rol gaat spelen.

Constructie:

In Rusland werken kunstenaars en ontwerpers mee aan de opbouw van de communistische staat 

uitgangspunt bij ontwerpen → politieke breuk met het verleden ook een break is met de traditionele opvattingen over kunst en vormgeving. 

(moderne industriële materialen, open en transparant, gebrek aan versieringen) 

stijl van de revolutie = constructivisme (breder verband = verwijzing naar constructie van een nieuwe wereldorde) 

attractiemontage: losse opnamen krijgen pas tijdens de montage betekenis 

rinkelende kroonluchters + schietende kanonnen = impressie dat de kanonnen luid zijn en rijke burgers aangevallen worden. 

In het Russische theater blijft tot de revolutie de realistische speelstijl populair (stanislavski) 

revolutionair theatermaker Meyerhold wil bewustwording in plaats van beleving bij het publiek → bedenkt biomechanica = trainingsmethode waarbij spelers hun lichaam leren te gebruiken als machine. 

  • ziet er niet realistisch uit

Het industriële of constructivistische theater van Meyerhold kenmerkt zich verder door een hoog tempo. 

Emotie is niet belangrijk, ziet spelers als fabrieksarbeiders. 

Design en architectuur:

Ook buiten de SU willen moderne architecten en vormgevers breken met alles wat burgerlijk en ouderwets is en opnieuw beginnen bij nul. 

Rietveld is lid van De Stijl. 

Kenmerken van Mondriaan zijn te zien in het Rietveld-Schröderhuis. 

  • open structuur
  • horizontale en verticale vlakken doorsnijden elkaar
  • geen onderscheid binnen en buiten ruimte
  • entree is moeilijk te vinden 
  • met schuifwanden is het mogelijk de ruimte op verschillende manieren in te delen. 
  • privacy niet belangrijk (ouderwets) 

Rietveld is eerst meubelmaker → zie de rood-blauwe stoel

Het ontwerp van het begrip stoel is compleet anders. 

volgens docent Oskar Schlemmer is de kunstopleiding Bauhaus verbonden met de idealen van het socialisme: 

“bauhaus, opgericht na de catastrofe van de oorlog, in de chaos van de revolutie en in de bloeitijd van een expressieve explosive kunst, wordt allereerst het verzamelpunt van degenen die geloof hebben in de toekomst, de hemel willen bestormen en de kathedraal van het socialisme willen bouwen.”

verschil met stijl: meer industrieel gericht 

belangrijkste eisen die het  bauhaus aan een ontwerp stelt zijn:

  • functionaliteit, optimaal gebruik van materiaaleigenschappen
  • materiaal op een eerlijke wijze laten zien. 

Functionalisme: 

Het nieuwe bouwen is de verzamelnaam voor functionalisme in de Nederlandse bouw. 

alles wat niet functioneel is laten ze weg. 

form follows function

  • overzichtelijke geometrische bouwvolumes
  • platte daken
  • geen historische stijlcitaten
  • geen decoraties
  • geen onnodig dure imponerende materialen zoals marmer

schoonheid ontstaat volgens het nieuwe bouwen vanzelf als functionaliteit centraal staat. 

streeft naar licht en ruimte, zowel op de werkplek als in de woning. 

Utopia:

Geschreven door Thomas More (1516) 

ideale samenleving

  • In de korte periode tussen de 2 wereldoorlogen is er weer hoop op een ideale wereld en worden dromen omgezet in ontwerpen. 

Broadacre city

Vanaf 1932 pleitte de Amerikaanse architect Frank Lloyd Wright voor de herinrichting van wat hij Usonia noemt. (USA + Utopia) 

  •  wil de bestaande steden en dorpen in Amerika ontmantelen en alle grond gelijkmatig onder de inwoners verdelen. 
  • Met dat uitgangspunt bedenkt hij een nieuwe infrastructuur: Broadacre city, gebaseerd op een raster van een acre (0,4 hectare) voor elk. 
  • Ontwerpt een aantal goedkoop te bouwen Usonische woonhuizen
  • wijkt af van europese woonhuizen
  • soort bungalow
  • vertrekken lopen in elkaar over 
  • De laagbouw, het platte dak, de natuurlijke bouwmaterialen en de glasgevels benadrukken de verbondenheid met de aarde en het lapje eigen grond. 
  • Broadacre City is eigenlijk geen stad, maar een onbegrensde buitenwijk. 

De stralende stad:

La ville radieuse (de stralende stad) is een ontwerp van de Zwitsers-Franse architect Le Corbusier. 

  • utopisch model waarin de stad als dichtbevolkte kern naast het platteland wel blijft bestaan. 
  • In urbanism beschrijft hij zijn denkbeelden over de toekomstige functionele stad, waarin zo’n drie miljoen mensen wonen en werken. 
  • centrum bestaat uit 24 wolkenkrabbers
  • buiten het centrum liggen woonwijken, waar mensen wonen. 
  • Doorgaand verkeer wordt om de wijken heen geleid. 
  • Wonen, werken en recreëren zijn gescheiden en hebben elk hun eigen plek binnen het masterplan van de grote stad. 
  • Architectuur en plattegrond is geometrisch

Een van leidinggevende architecten van het internationale platform CIAM, die richtlijnen formuleert voor het ontwikkelen van nieuwe architectuur en stedenbouw. 

Door de economische crisis en de 2e wereldoorlog worden steden en wijken in de geest van de CIAM pas tientallen jaren later gerealiseerd. 

Deze twee voorbeelden laten zien dat onafhankelijke utopische denkwijzen - ook als ze niet volledig worden gerealiseerd  - vernieuwend en invloedrijk zijn. 

Emerald city: 

In de wizard of Oz droomt Dorothy van een eigen utopia. 

De zwart-witfilm verandert in een technicolor film. 

golden age van de Hollywood films. 

Streamlining: decoratieve ontwerpstijl met gestroomlijnde vormen is afgeleid van ontwerpen van moderne auto's, treinen en vliegtuigen en is vooral populair in Amerika. 

De stijl wordt een rage, bekendste streamline ontwerper Raymond Loewy past de stijl ook toe op voorwerpen waar geen stroomlijn voor nodig is. 

Dystopie: 

denkbeeldige samenleving met ellende en misstanden 

tegenovergestelde van een utopie. 

waarschuwing van hoe het niet moet. 

→ kunstenaars gebruiken het om de gevaren van totalitaire machthebbers en de uitbuiting van arbeiders aan te duiden. 

Metropolis: 

Henry Ford introduceerde de lopende band voor het eerst in 1908. 

Dit zorgt ervoor dat de T-ford snel, goedkoop en in grote aantallen geproduceerd kan worden. 

  • De economie en filosofie achter deze standaardisatie en massaproductie wordt ook wel fordisme genoemd. 

De mens die ondergeschikt wordt aan de machine is een terugkerend thema in de kunst. 

Zo laat de Duitse regisseur Fritz Lang in de film Metropolis een stad zien waarin enkele fabrieksdirecteuren vanuit een centrale toren regeren over een massa werkers die hun leven lang ondergronds blijven. In de stad brak een klassenstrijd uit. 

een van de duurste films uit de periode van de stille film, voornamelijk is het geld gegaan naar decors. Sommige modellen waren op schaal. 

revolutionaire manier van het decor echt laten lijken. 

Mahagonny: 

Het leven in de metropool staat model voor de opera, de opkomst en ondergang van de stad Mahagonny (1930) van Bertold Brecht en Kurt Weill. 

  • Een vluchtauto strandt met 3 criminelen midden in de woestijn. 
  • ze stichten ter plekke een soort pop-up stad, mahagonny, waar alles draait om prositutie en whisky
  • geen zinvolle arbeid, consumptie is het enige wat telt. 
  • zolang je betaalt zijn er geen wetten 
  • een van de inwoners wordt veroordeeld ter dood omdat hij geen geld meer heeft

→ inluiding van de ondergang van de stad. 

Laat zien: de hebzucht van het kapitalisme ondermijnt de sociale samenhang en leidt tot geweld en verval. 

Brecht zet zich af tegen de populaire theatertechniek van Stanislavski. 

  • wil niet dat alles op het toneel realistisch is, want het publiek moet niet meeleven met de personages maar juist nadenken en actie ondernemen. 

Hij gebruikt in zijn voorstellingen ‘vervreemdingseffecten’ die de illusie verstoren dat wat op het toneel gebeurt echt is. 

  • cabaret als inspiratiebron. 

Het verhaal wordt in sprongen verteld → publiek kan zich niet gemakkelijk met de personages identificeren en een verteller legt alles op het toneel vooraf uit. 

Brecht noemt dit Episch Theater: theater zonder vierde wand .

Modern times: 

In de eerste geluidsfilm van Chaplin zwijgt hij als hoofdrolspeler. Het is een aanklacht tegen het fordisme en de lopende band en begint met arbeiders die als een kudde de fabriek in worden gedreven.

Bij een van hen, Charlie, slaan de stoppen door. Hij kan het tempo niet bijbenen, belandt zelf op de lopende band en wordt opgeslokt door tandraderen van een enorme machine. 

Hij blijft ondertussen de handeling uitvoeren waar hij betaald voor wordt om te doen: het met twee sleutels gelijktijdig vastdraaien van bouten. 

Modern times is een metafoor voor de moderne mens die wordt vermalen door de machines waarmee hij zich omringt. 

Entartet:

Als Hitler aan de macht komt in Duitsland, volgt daar een grootschalige vernietiging van moderne kunst. 

Alle expressionistische, kubistische en abstracte schilderijen worden uit musea gehaald. Er komt een verbond op het uitvoeren van jazzmuziie. 

nazi’s gebrukemn de moderne media voor propaganda. 

Verdorven kunst:

  • Hitler bemoeit zich intensief met de cultuurpolitiek van het nationaalsocialisme. 
  • Hij is de voorstander van realistische, klassieke, georiënteerde kunst die de heimat en het Germaanse ras verheerlijkt. 
  • Kunst die hij verafschuwt, is te zien op de tentoonstelling Entartete Kunst, die ter gelegenheid van de opening van het haus der deutschen kunst wordt ingericht
  • Het oordeel over de ‘verdorven kunst’ staat hier met grote letters op de muren naast de schilderijen gekalkt: deze kunst staat voor ‘waanzin, onbeschaamdheid, onvermogen en ontaarding.' 
  • entartet is een term die de nazi’s gebruiken voor elke vorm van kunst die hun niet bevalt. → kunst is entartet als het niet de trots en onoverwinnelijkehid weerspiegeld die de nazi’s de germanen toedichten. 
  • De muziek van Schönberg, alle muziek van joodse componisten en jazzmuziek is entartet. Wordt verboden. 
  • Veel Europese kunstenaars vluchten naar de VS, waardoor na de Tweede Wereldoorlog vernieuwing in de kunst vooral uit NY komt. 

Propaganda: 

De nazi’s zijn wel enthousaist over Metropolis. 

De goed geregisseerde massascenes spreken hen aan. 

Goebbels (propaganda minister onder Hitler) begrijpt dat films op deze manier een machtig propagandamiddel kunnen zijn. 

Na de machtsovername door de nationaalsocialisten vraagt hij aan de regisseur lang de leiding van de Duitse filmproductie over te nemen. 

Lang aarzelt niet en vlucht naar Hollywood. 

Een jaar later maakt Leni Riefenstahl Triumph des Willens. 

Zij doet hier verslag van een congres van de nationaalsocialisten in Neurenberg, met als centrale thema de terugkeer van Duitsland als grootmacht. 

  • technisch erg hoge kwaliteit. 
  • heeft maar 1 hoofdpersoon, Hitler. 
  • Maakt grote indruk en wordt het voorbeeld voor toekomstige propagandafilms. 

Ook Rusland doet modernisme in de ban: de Russische modernistische kunstenaars worden na 1930 op non-actief gesteld. Meyerhold is een van de kunstenaars die op gezag van de regering worden geëxecuteerd. 

Wereldtentoonstelling: 

Het thema van de wereldtentoonstelling van 1937 in Parijs is kunst en techniek. 

Rusland en Duitsland presenteren zich prominent. 

Hun landenpaviljoens staan recht tegenover elkaar op een centraal punt op het tentoonstellingscomplex. Het ene paviljoen is nog hoger dan het andere en beide worden bekroond met gigantische propagandische beelden. 

De Eiffeltoren is ook deze keer het middelpunt van de expo. 

Eigenlijk was deze weggelegd voor een 700 meter hoge toren die moest dienen als lichtbaken en eerbetoon aan de auto-industrie, deze is echter niet gerealiseerd. 

Duidelijke verschillen tussen de paviljoenen  (modernistisch tegenover bv Duitsland)

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.