Tijdvak 2, De tijd van Grieken en Romeinen

WETENSCHAP EN POLITIEK IN ROMEINSE STADSTAAT

Hellas was niet een centraal geregeerd rijk, maar een lappendeken van:

- stadstaten (poleis)

- landbouwstedelijke samenlevingen

Al deze stadsstaten hadden een eigen munt, en onafhankelijk bestuur.

Regeringsvormen:

- monarchie:

- tirannie:

- aristocratie:

- oligarchie:

- democratie:

Vaak wisselden de regeringsvormen elkaar af:

Eerst was Athene een monarchie daarna een aristocratie, vervolgens een tirannie, tot Kleistenes de macht greep en van Hellas een democratie maakte.

Griekse democratie:

- volksvergadering hoogste macht (besliste over wetten, koos militaire commandant en andere hoge functionarissen; de regering)

- alle vrije Athene vrije mannen kregen stemrecht

- vrouwen, kinderen en slaven waren van burgerschap uitgesloten

Nadelen democratie

- je moest een grote portie overtuigingskracht bezitten om de massa toe te spreken

Waarom wouden de filosofen geen democratie:

- makkelijk te beïnvloeden door massa

- vonden dat democratisch politici geen andere keus had dan zijn principes te verloochenen en iedereen naar de mond te praten, in de plaats van de waarheid te spreken.

- Leidt tot chaos en dictatuur van de lagere klassen.

- Meeste mensen waren niet in staat tot het nemen van rationele beslissingen.

In 6e eeuw voor Chr. Gingen de mensen in west- Turkije voor het eerst op wetenschappelijke manier nadenken over de natuur; filosofen (liefhebberd van de natuur)


HET ROMEINSE IMPERIUM

Rome werd gesticht in 754 v.C.

Van hier begonnen de Romeinen landen te veroveren voor hun rijk.

De verovering van Griekenland had een grote invloed op de Romeinse cultuur; sindsdien combineerden de Romeinen hun hardheid met de Griekse fijnzinnigheid.

Rome was eeuwenlang een republiek geweest, waarin aristocratische senaat de dienst uitmaakte, maar ook gekozen volksvertegenwoordigers invloed hadden.

Julius Caesar; 48 v.C verwierf hij de alleenheerschappij (succesvolste krijgheer van Rome)

Romeinen blonken uit door hardheid taaiheid en discipline en waren uitstekende organisatoren.

In de rest van het Romeinse rijk regeerden gouverneurs vanuit provinciehoofdsteden die de Romeinen speciaal voor dat doel hadden gesticht. De gouverneurs hieven hier belastingen waar het reusachtige Romeinse leger mee werd gefinancierd en een infrastructuur mee tot stand wed gebracht

- zo werden provinciehoofden met elkaar verbonden en konden de troepen zich snel verplaatsen

De Grieks-romeins cultuur

De Romeinen waren diep onder de indruk van de Griekse Cultuur, ze bootsten alles van de Grieken na waardoor er een Grieks- Romeinse cultuur ontstond.

- Deze Grieks- Romeinse cultuur verspreidde zich door de vele soldaten die zich van de ene stadstaat naar de andere verplaatsten via de aangelegde infrastructuur.

Zo werd de Grieks- Romeinse cultuur verspreid over het hele Imperium.

- overal waar de Romeinen kwamen bouwden ze gebouwen etc. (van Griekse invloed natuurlijk)

in en rondom de steden kwam een landbouwstedelijke samenleving met een geldeconomie tot ontwikkeling ( omdat de Romeinen langs de noordgrens legerplaatsen voor legioensoldaten bouweden ontstonden in de buurt daarvan nederzettingen waar kooplieden ambachtslieden en veteranen woonden.) CASTRA

Romeinen waren tolerant tegenover andere culturen, maar ze werden wel door de Romeinen beïnvloed, vooral het Romeinse leger bevorderde de romanisering.

Klassieke periode: de beeldhouwkunst die in de helft van de 5e eeuw voor Chr. Werd ontwikkeld word de klassieke periode genoemd.


ROMEINEN EN GERMANEN

Galie bestond uit België, Frankrijk, delen van Nederland, Duitsland & Zwitserland. (Germania was het land aan de andere kant van de Rijn, waar de Germanen woonden)

Veel Germanen gingen na hun verovering van de Romeinen in het Romeinse leger werken, na ene tijde gingen de Germanen de Rijn over en gingen daar hun eigen koninkrijken stichten, ze namen de Romeinse cultuur over en vernietigden hem niet.


CHRISTENDOM EN JODENDOM

In Romeinse Rijk werd verwacht dat ze de Romeinse keizer als god vereerden, maar Joden deden dit niet: hun god was Jahweh.

Joden

Geschiedenis Joden en ontwikkeling en ontwikkeling van hun monotheïstisch geloof beschreven in Tenach.

Abraham:

- was eerste die tot overtuiging kwam dat er maar één almachtige God was die hemel en aarde, mensen en dieren had geschapen.

- Nomade die op aanwijzing God terechtkwam in Kanaän.

- God deed belofte: Hij beloofde het land aan zijn volk.

- Nakomelingen trokken, vanwege hongersnood, naar Egypte. Woonden en werkten daar tot farao hen tot slavernij dwong.

wetten waaronder 10 geboden Met Mozes trokken ze in 13 eeuw v.c. naar Kanaän. OP berg Sinaï, ontving hij joodse gelden later ook voor christenen.

Rond 1000 v.c. verenigden de joodse stammen zich in het koninkrijk Israël, onder koningen Saul, David en Salomo. Koninkrijk viel in 926 v.c. uiteen.

Ene deel heet Judea: inwoners - Judeërs - joden vanaf geleid.

Tijdens Romeinse overheersing in 63 v.c. begon, raakten ze verstrooid over hele Rijk.

Messias zou ooit komen, heilsprofeet die hen zou verlossen van vreemde overheersers.

Messias - grieks voor Christus.

Christenen

Volgens Bijbel trok tussen 26 en 30 n.c. in Judea en het noordelijker gelegen Galilea een man rond die naastenliefde predikte en het opnam voor armen en zieken. Volgelingen overtuigd dat deze man, Jezus van Nazareth, de Messias was.

In 30 n.c. werd hij door Romeinen gearresteerd, vreesde voor opstand.

Volgens Bijbel vroegen joodse priesters en schriftgeleerden om arrestatie, omdat hij hun gezag ondergroef.

Pontius Pilatus, romeinse bestuurder Judea, veroordeelde hem tot kruisiging.

Deze overwinning op dood, de wederopstanding, neemt centrale plaats in binnen Christendom.

Volgens christendom had Jezus met zijn lijden, sterven en opstanding de verzoening van mensheid met God mogelijk gemaakt en de weg naar eeuwige leven gewezen.

Volgelingen noemden Jezus, Christus, de gezalfde. Christenen stroming binnen Jodendom. Prediker Paulus speelde belangrijke rol verspreiding geloof onder niet- joden.

Verhalen Jezus eerst doorverteld, later opgeschreven in evangeliën, hiermee begint Nieuwe Testament, 2e deel Bijbel. Tenach voor christenen heilig, en werd Oude Testament, 1e deel bijbel.

Christenen in Romeinse Rijk vervolgd, omdat ze net al joden weigerden keizer te vereren.

312: keizer Constantijn gaf christenen godsdienstvrijheid; later staatsgodsdienst.

Ketters: mensen die opvattingen maken die het mens zijn van Christus benadrukken, of hem juist alleen als God zagen werden hiertoe veroordeeld.