Industrialisatie

● Wat waren de oorzaken van de Industriële Revolutie in Groot-Brittannië en hoe droegen deze bij aan de Industrialisatie?
- De komst van machines
- Het ging eind achttiende eeuw goed met de Britse economie.
- De verbetering in de landbouw.
- Groot-Brittannië konden goedkoop grondstoffen voor de fabrieken halen, terwijl ze hun industrieproducten aan de bevolking van de kolonies zelf konden verkopen.
-Nieuwe uitvindingen, vooral in de textielsector.

● Wat houdt industrialisatie in?
Industrialisatie is dat de industrie de landbouw en huisnijverheid als voornaamste middel van bestaan verdringt.

● Wat waren de gevolgen van de industrialisatie op kortere en langere termijn?
-Dat de industrie de landbouw en de huisnijverheid als belangrijkste bestaansmiddel verdrong.
-De industriële productie steeg.
-Er werden veel nieuwe uitvindingen gedaan.
-Dorpen en kleine stadjes groeiden uit tot groeiden uit tot grote steden.
-Tussen 1750 en 1820 werden veel kanalen gegraven, in totaal ruim 7000 km.
-In 1825 werd de eerste spoorlijn aan gelegd.

● Hoe waren de arbeidsomstandigheden van de eerste arbeiders?
-Ze maakten lange dagen. Werktijden van 14 tot 16 uur per dag waren geen uitzondering.
-De werkweek bestond uit 6 dagen, en vakanties bestonden niet.
-Aan veiligheid in de fabrieken werd nauwelijks gedacht. Er gebeurden veel ongelukken met machines.
-De lucht in de fabriek was vochtig en smerig en de machines maakten een oorverdovend lawaai.
-Je kreeg lage lonen, want er waren toch meer dan genoeg arbeiders beschikbaar.
-Er was kinderarbeid en vrouwenarbeid.

● Hoe waren de leefomstandigheden in de eerste industriesteden?
-Arbeiders moesten haast wel in arbeiderswijken wonen dicht bij de fabrieken, want er was nauwelijks openbaar vervoer.
-Arbeiders die in het centrum woonden, moesten hun woningen met andere gezinnen delen, ze hadden soms niet eens 2 kamers en een eigen toilet.
-Ook de in de arbeiderswijken waren klein en van slechte kwaliteit.
-Er was weinig schoon drinkwater
-Uitwerpselen kwamen vaak in overvolle beerputten terecht.
-Afval kwam op straat, in de grachten, in beekjes en rivieren terecht.
-Dag en nacht stootten de fabrieksschoorstenen vuile rook uit. Die smerige lucht ademden mensen in.

● Hoe en wanneer industrialiseerde Nederland?
Nederland begon pas te industrialiseren in 2e helft van de 19e eeuw, dat kwam doordat de economie veel te lijden had onder de oorlogen van Napoleon.
-Twente en Noord-Brabant: Textiel industrie
-Zuid- en Noord-Holland : Scheepsbouw
-Groningen : Landbouwproducten

Er werden toch nog nauwelijks stoommachines gebruikt.
Dat Nederland in de 2e helft van de 19e eeuw had vooral te maken met de verbetering van de infrastructuur.
-1839 1e spoorwegtraject tussen Haarlem en Amsterdam gereed
-6 jaar later was er al een verbinding tussen Amsterdam, Rotterdam en de Duitse grens.
-Ook het stelsel van waterwegen werd uitgebreid.

Om de mijnbouw in Limburg sneller te ontwikkeling richtte de overheid:
-staatsmijnen op.

In veel bedrijfstakken werden machines toegepast:
-Stoom werd gebruikt om machines aan te drijven.
-Na 1900 werden stoommachines vervangen door elektrische machines.

Er kwam ook steeds meer zware industrie, zoals de machine en scheepsbouw.
Waarom vestigden dit soort bedrijven zich vooral in het westen?
-Vanwege de zeehavens die de aanvoer van grondstoffen mogelijk maakten.

Rotterdam ontwikkelde zich tot een belangrijke doorvoerhaven .
-Het lag gunstig tussen de belangrijkste industriegebieden in Groot-Brittannië en Duitsland.

Ook Nederland voerde veel producten uit naar zijn kolonies, vooral naar Nederlands-Indië.
-Vooral textielfabrieken in Twente profiteerden hier van.
-Ook haalde men goedkope grondstoffen uit kolonies.

●Hoe organiseerden arbeiders zich om hun omstandigheden te verbeteren?
Zich organiseren in vakbonden:
-1871 - Algemeen Nederlandsch Werkliedenverbond (ANWV)
- Protestanten – Patrimonium
- Katholieken hadden ook hun eigen bond

Belangrijke eisen van de vakbonden:
-Kortere werkdagen
-Hogere lonen
-Betere werkomstandigheden

Hoe probeerden ze deze doelen te bereiken
-Vakbonden van Protestanten en Katholieken  Overleggen met werkgevers
-Andere vakbonden  Stakingen( bijv. arbeiders leggen werk neer voor hoger loon)

Vakbonden hadden vaak een beperkt doel : De arbeidsomstandigheden van hun leden verbeteren.
Wat wouden politieke partijen meer dan alleen dat?
-Politieke partijen wilden de positie van de arbeiders verbeteren door in de volksvertegenwoordiging
over nieuwe wetten mee te beslissen.
-Ze wilden graag sociale wetten invoeren, om hun leef- en arbeidsomstandigheden te verbeteren.
(bijv. een wet die de lengte van een werk dag regelde of ondernemers verplichtte het fabriekswerk
veiliger te maken)

Waarom richten arbeiders hun eigen politieke partij op?
-In de 19e eeuw zaten in de volksvertegenwoordiging nauwelijks mensen die opkwamen voor arbeiders.
Alleen mensen met veel bezit mochten bij verkiezingen stemmen.

Voorbeelden van politieke partijen voor arbeiders:
-1878 : Antirevolutionaire Partij  Opkomen voor de rechten van protestantse arbeiders
-1894 : Sociaal Democratische Arbeiders Partij (SDAP)  Uitbreiding kiesrecht
-1926 : Rooms Katholieke Staatspartij  Opkomen voor de katholieke arbeiders