Geschiedenis hoofdstuk 5
Tijd van de ontdekkers en hervormers
1500-1600
Kenmerkende aspecten:
- Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling.
- Het begin van de Europese overzeese expansie. (uitbreiding)
- Het hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid.
- De protestantse reformatie die de splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had.
- Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat.
§1.
Ontdekkingsreizen:
Portugal
- De eerste fase van de ontdekkingsreizen was tussen 1450-1600
- Portugezen waren de eerste ontdekkingsreizigers
- Hun doel was te concurreren met de Arabische handel in slaven, goud en ivoor.
- Bartholomeus Diaz voer in 1488 langs kaap de goede hoop als eerste om de zuidpunt van Afrika. Hij bereikte de Vasco da Gama in 1497
- Dat was een zeeroute naar Indië. Langs de route hadden ze forten(factorijen) die handel dreven met de lokale bevolking in specerijen.
Spanje
- Dat was een zeeroute naar Indië. Langs de route hadden ze forten(factorijen) die handel dreven met de lokale bevolking in specerijen.
- Grootste ontdekkingsreiziger is Christoffel Columbus
- 1451-1506
- Afkomstig uit Genua
- Hij was in dienst van de Spaanse koning Ferdinand en Koningin Isabella
- Hij moest een snelle zee-route vinden naar Indie
- In 1492 denkt hij dat hij is aangekomen in Indie
- Hij noemde de inwoners Indianen omdat hij dacht dat hij in Indie was
- Hij had uiteindelijk een nieuw continent ontdekt
Ferdinand Magalhaes
- 1519-1522 Wereldreis
- Zocht een verbinding tussen de atlantische en indische oceaan
- Hij zocht een reis om de aarde
- De reis is gelukt, alleen Magalhaes is gestorven tijdens de reis op de fillipeinen.
- Conquistadores
- Willen het rooms-katholieke geloof verspreiden
- Zoeken goud
- Nemen ziektes mee, dit zorgt voor vele doden
- Pokken, tyfus, pest, mazelen, griep
Hernan cortez
- Pokken, tyfus, pest, mazelen, griep
- Veroverde de azteken (1519-1521)
- De azteken brachten mensenoffers, Cortez verbood dat meteen
Pizarro
- De azteken brachten mensenoffers, Cortez verbood dat meteen
- Veroverde het Incarijk 1532 met 200 soldaten
- Pizarro neemt het Incahoofd gevangen zodat de soldaten met de Inca’s konden afrekenen
- Pizarro eist goud
- Als ze het goud zouden geven, zou hij het Incahoofd in leven laten. Maar die heeft hij uiteindelijk onthoofd.
Het verdrag van Tordesillas
- In 1494 verdeelde de paus de wereld in 2 delen
- 1 deel voor Portugal
- 1 deel voor Spanje
§2.
Renaissance
- Begint in Italie
- 13e /14e eeuw
- Betekend: herontdekking van de oudheid
- Memente mori: gedenk het sterven
- Gedachte van de middeleeuwen
- Carpe diem: pluk de dag
- Gedachte van de renaissance
- Humanisme
- De uitleg van de bijbel door de kerk was niet langer meer de basis van alle kennis over het leven in de wereld.
- Mens staat centraal
Michelangelo en Da Vinci worden homo-universalis genoemd omdat ze zowel architect, beeldend kunstenaar als wetenschapper waren.
Michelangelo
- 1475-1564
- Hij was kunstenaar
- Hij is bekend om:
- De david
- Uit de bijbel
- Schoonheid van de mens
- Uit 1 blok marmer gemaakt
- Sixtijnse kapel (Plafond)
- De koepel van de st. pieter kerk ( Rome)
Leonardo da Vinci
- De david
- Kunstenaar
- Wiskundige
- Bekend om:
- Het laatste avondmaal
- De mona lisa
- De man van vitrivius
Erasmus
- Was een humanist
- Beheerste Latijn, Grieks en Hebreeuws
- Hij was van huis uit priester
- Hij vertaalde het Nieuwe testament
- Kwam erachter dat in de vulgaat (de bijbel toen) talloze vertaalfouten zaten.
- Hij schreef een boek, Lof der zotheid, waarin hij de katholieke kerk bekritiseerde
- Hij komt uit Rotterdam
- Erasmusbrug
- Universiteit
Humanisme:
- De uitleg van de bijbel door de kerk was niet langer meer de basis van alle kennis over het leven in de wereld.
- Mens staat centraal
- Door ontdekkingen kwamen verschillende theorieen naar boven
- De wijze van denken was
- Verstand
- Zelf onderzoek doen
- Kritisch zijn
§3.
De katholieke kerk
- Er was veel kritiek op de katholieke kerk in 1500
- Veel priesters hadden geen opleiding gehad
- Velen leefden met een vrouw en hadden kinderen
- De kerk was erg rijk, paus en bisschoppen leefden in schitterende paleizen, hadden een hofhouding en leefden luxe en dat terwijl het christendom juist verkondigde dat je sober en eenvoudig moest leven.
Luther
- 1483-1546
- Duits
- Europa’s beroemdste kerkhervormer
- Studeerde eerst rechten
- Studeerde later theologie
- Luther was het niet eens met de leer van de Rooms-Katholieke kerk. Volgens de katholieke kerk kon een mens vergiffenis krijgen voor zijn zonden door goede werken te doen: biechten of een pelgrimstocht maken. Wie rijk was kon zijn zonder afkopen met een aflaat. Luther was het hier niet mee eens. Hij wist dat alleen god vergiffenis kon schenken aan mensen en een mens hoefde dus alleen maar aan god verantwoording af te leggen.
- Luthers motto was Sora Scriptura wat alleen het schrift betekend. Hier hield Luther zich ook aan en hij preekte ook uit de bijbel in gewone mensentaal. Hij heeft de bijbel in het Duits vertaald.
- Op 31 oktober 1517 hing hij 95 stellingen op de deur van de kerk van Wittenberg met 95 problemen in de Rooms-Katholieke kerk. 31 oktober is nu nog steeds hervormingsdag.
- Luther wil GEEN splitsing met de kerk en hij blijft katholiek. Hij wil alleen de kerk verbeteren.
De samenvatting gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden