4.1 Nationalistische bewegingen in de kolonies
1.1 Europese macht in Azië en Afrika
17e eeuw:
Veel Europese landen (vooral Engeland, Frankrijk, Portugal en Nederland) veroverden veel (overzeese) gebieden, kolonies. Waarom?
- Handel drijven.
- Winst maken
- Europese beschaving verspreiden (vonden ze superieur).
- Meer macht.
- Nationalisme
- Industriële revolutie => grondstoffen en afzetmarkt.
- Superioriteitsgevoel van Europeanen.
19e eeuw:
- Brits-Indië: India, Pakistan, Bangladesh, Myanmar (Birma), Sri Lanka.
- Nederlands-Indië: Indonesië.
- Indo-China (van Frankrijk): Laos, Cambodja, Vietnam.
Nationalisme was een van de oorzaken dat veel landen jaloers waren op de grote koloniale rijken.
Leiders van de belangrijkste Europese landen kwamen in 1884 bij elkaar in Berlijn om Afrika onderling te verdelen.
Gevolgen moderne imperialisme voor de kolonies:
- Aanleg spoorwegen, wegen en havens (infrastructuur).
- Europese handelaren en bedrijven haalden waardevolle producten uit de kolonies.
- Goedkope Europese producten werden geëxpoteerd naar de kolonies. Gevolg: kolonies werden economisch erg afhankelijk van Europa. Hierdoor ontstonden vaak ook hongersnoden.
- Discriminatie: de oorspronkelijke bewoners van de kolonies werden als minderwaardig behandeld.
- De kolonies hadden geen eigen bestuur.
- Europese landen hielden geen rekening met verschillende volkeren die samen in een land woonden door de nieuwe grenzen.
Nadelige gevolgen voor Europese landen:
- Veel spanningen over het bezit van bepaalde kolonies.
- Ze investeerden veel geld in de aanleg van een goede infrastructuur, het opzetten van scholen en medische zorg. Dat kostte veel geld. Daardoor waren de kolonies niet heel winstgevend.
1.2 Ontevredenheid in de kolonies
Steeds meer Nederlanders vonden dat Nederland niet alleen mocht profiteren van de kolonies. Ze wilden wat terug doen: er kwam goed onderwijs en goede medische zorg.
Door het goede onderwijs (ook over het Nederlandse bestuur) vroegen steeds meer kolonies zich af, waarom de kolonie geen eigen bestuur had en merkten ze dat ze, ondanks hun scholing, een tweederangspositie hielden.
In veel kolonies mochten mensen wel volkraden oprichten. Zij mochten alleen maar advies geven aan het bestuur en geen beslissingen nemen. In Nederlands-Indië: Volksraad.
Na de 2e wereldoorlog nam de ontevredenheid toe i.v.m. dat de Europese landen er niet in waren geslaagd om hun kolonies te beschermen tegen Japan. Japan veroverde grote delen van Azië.
2 Overgebleven grootmachten:
- VS: zelfbeschikkingsrecht: dat het volk over zijn eigen toekomst kon beslissen.
- Sovjetunie: zag het imperialisme als iets typisch kapitalistisch, waarbij de bevolking van de kolonies werd uitgebuit.
1.3 Nationalistische bewegingen in actie
Vanaf de 19e eeuw ontstonden in verschillende kolonies in Azië nationalistische bewegingen: ze wilden zelfstandigheid. Ze richtten politieke partijen op.
In Afrika kwamen de nationalistische bewegingen pas aan het einde van de 2e wereldoorlog op.
De Nationalistische bewegingen die uitgroeiden tot politieke partijen wilden:
- Verbetering van de leefomstandigheden van de bevolking van de kolonie, geen armoede meer.
- Meer invloed hebben op het koloniale bestuur.
- Op lange termijn/uiteindelijk onafhankelijkheid.
Sommige nationalistische bewegingen werkten samen met Europese machthebbers.
Andere verzetten radicaal of geweldloos verzet. Zij werden daarvoor gestraft.
Door verzet van Indiërs ontstond er in 1919 een bloedbad bij de stad Amritsar.
Gandhi was de leider van de Indische nationalisten. Vanwege dat bloedbad zorgden hij voor allerlei acties: het verbranden van stoffen (van kleding), het dragen van geweven kleding als protest.
Ook in de Franse kolonie Algerije vielen in mei 1945 veel doden, door de maatregelen van de Fransen, vanwege het verzet van de bevolking van Algarije.
De Europese machthebbers schrokken niet door alle doden en gewonden enz. en bleven gewoon geweld gebruiken om hun kolonies te behouden.
4.2 De kolonies worden onafhankelijk
2.1 Het Britse wereldrijk gaat ten onder: Engeland => Azië & Afrika
Engeland was het eerste Europese land dat te maken kreeg met dekolonisatie.
Het begon in Azië, vlak na de 2e wereldoorlog. De 2e wereldoorlog had laten zien dat de Europese landen niet meer oppermachtig waren. Nationalistische bewegingen streefden steeds vaker naar volledige onafhankelijkheid.
De Engelsen hadden al voor de 2e wereldoorlog de bewoners van de kolonies meer inspraak gegeven. De kolonies leverden economisch gezien steeds minder op.
Azië
- Er woonden 2 verschillende bevolkingsgroepen in de kolonies, die het niet eens konden worden over de toekomst van de kolonie. Dus werd het opgedeeld in 2 landen: India (hindoeïstisch, Nehru) & Pakistan (Islamitisch, Jinnah). Ghandi bleef zich als enige verzetten tegen de deling.
- De nieuwe onafhankelijk handen werden niet helemaal gescheiden van Engeland. Ze werden lid van het Britse Gemenebest.
Afrika
- Aan het eind van de jaren 50. Later, omdat het nationalisme hier minder goed ontwikkeld was.
- Toen de dekolonisatie eenmaal op gang was gekomen, verliep het erg snel.
- Met veel geweld: als er veel verschillen volkeren in één kolonie woonden en er veel blanken aanwezig waren.
Door het dekoloniseren van veel Britse kolonies, stelde het Britse wereldrijk weinig meer voor.
2.2 ‘Indië verloren, ramspoed geboren’: Nederland => Nederlands-Indië
Na de 2e wereldoorlog wilde Nederland Nederlands-Indië weer gaan besturen, zoals voor de Japanse bezetting.
Nederland nam de onafhankelijkheidsverklaring van Soekarno in 1945 niet serieus.
Nederland dacht economisch gezien niet zonder Indië te kunnen.
Er ontstond een felle strijd tussen de nationalisten en het Nederlandse bestuur. De onderhandelingen tussen beide partijen liepen steeds op niets uit.
In 1946 werd een deel van Indonesië een zelfstandig land en een deel niet. In Nederland was er hier veel kritiek op. Ook Soekarno was het niet eens met deze overeenkomst.
In Indië ontstond veel verzet, maar het Nederlandse koloniale leger (KNIL) greep hard in met politionele acties (= Nederlandse gewapende acties om Nederlands-Indië als kolonie te behouden).
De samenvatting gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden