Samenvatting Geschiedenis HF3

Hoofdstuk 3.2

3.21Rome wordt een republiek.

8e eeuw v.C.

• Rome ontstond aan de oevers van Tiber.
• Door gunstige ligging vlak bij zee, midden van Italië kwamen er al snel 300.000 mensen wonen.
• Bijna 250 jaar lang bestuurde de koning de stad

509 v.C.

• Koning Tarquinius Superbus werd de stad uit gejaagd het bestuur van Rome kwam nu in handen van een groep rijke families. Het bestond nu uit de senaat en 2 consuls.                                De senaat= Een vergadering van een groep rijke families die de romeinse republiek bestuurde.
  consul= Belangrijkste bestuurder en legeraanvoerder van de Romeinse republiek.
• Deze vorm van besturen heeft ‘’res publica”. Daar is ons woord Republiek van afgeleid

Republiek= Een land dat bestuurd wordt door een of meer gekozen leiders.

3.22Een romeins rijk ontstaat.

4e eeuw v.C.

• De romeinen begonnen gebieden te veroveren. Dat deden ze om hun macht, roem en rijkdom te vergroten.

272 v.C.

• Het was hun gelukt om het grootste deel van Italië te krijgen ook Griekse steden en Sicilië waren in macht gekomen van de romeinen.

264- 146 v.C.

•  Vochten de romeinen 3 oorlogen met Carthago uit. Die wisten ze te verslaan de volgende eeuwen werden er meer gebieden veroverd. Zo ontstond het romeinse rijk.

Romeinse rijk: Groot gebied dat van 300 v.C. tot 500 n.C. werd bestuurd vanuit Rome. In de 2e eeuw n.C. hoorden bijna heel West Europa en delen van Noord-Afrika en het Midden-Oosten bij dat rijk.

3.23 Een onverslaanbaar leger.

•  Romeinse leger meest succesvolle leger uit de GS. Dat kwam doordat
• Goed bewapend, goed georganiseerd en goed getraind, goeie discipline, motivatie.
• Overwonnen volken vochten mee, de romeinen boden bescherming aan in ruil voor soldaten zo ontstond bondgenootschap.

Bondgenootschap= Samenwerken met een ander volk of land.

• Overwonnen volken mochten vaak hun eigen cultuur en godsdienst behouden.

3.3 het leven in het romeinse rijk.

3.31 leven op het platteland

• Hier wonen de meeste mensen. Ze hadden een eigen stuk land waarop ze fruit en graan verbouwden.  
• Ze waren vrije boeren en waren belangrijk voor het Romeinse rijk. Door de gevechten waren deze er steeds minder. Veel boeren vochten mee in het leger. De achtergebleven familie kon dat werk niet aan. Hierdoor kwamen ze in geldnood en waren ze gedwongen hun land te verkopen. Ze trokken naar steden. Er kwam zo steeds meer grond in handen van grondbezitters= Iemand die veel grond bezit en daardoor rijk en machtig is.

Eind 2e eeuw v.C.

• 1 op de 3 mensen was een slaaf! Een slaaf had geen rechten en was een bezit van de sociale laag in de omgeving.

3.32 leven in de stad.

Eerste 2 eeuwen v.C.

• De steden groeien erg hard, omdat de boeren bezaten niks meer behalve hun kinderen. Ze werden proletariërs genoemd= Een romeinse burger die arm was en afhankelijk was van de steun van rijken en de machtigen. Ze verhuurden zichzelf soms als bouwvakker ofzo maar kwamen vaak niet rond. Ze waren afhankelijk van de nobiles= de rijkste en belangrijkste mannen. De nobiles zaten vaak in de senaat, voerder het leger aan en bezaten veel grond. Ook leven er ambachtslieden, handelaren en slaven in de stad
•  De handel was ook erg gegroeid. Er kwam aardewerk uit Griekenland, zilver en koper uit Spanje, en uit egypte werden graan en slaven gehaald.

3.33 onrust.

• Er was veel onrust omdat de verschillen tussen rijk en arm zo groot waren, de nobiles hadden geen zin in gezeur en deelden daarom gratis voedsel uit ook vermaakten ze het volk met gladiatorengevechten en paardenrennen.

133 v.C.

• Politicus Tiberius Gracchus probeerde hier wat aan te doen. Hij stelde voor om het land te verdelen. De grondbezitters waren woedend en vermoorden hem. Eeuwen waren er nog opstanden rellen en ruzies tussen rijke en arme romeinen.

3.4 keizers aan de macht.

3.41 de republiek wordt een keizerrijk

• Het romeinse leger had tekort aan soldaten gekregen. De romeinse generaal Marius loste dit probleem op door van het romeinse leger een beroepsleger te maken. Een beroepsleger= Soldaten die van vechten hun beroep hebben gemaakt en daar een salaris voor krijgen. Ze hoefden niet meer hun eigen wapenuitrusting te betalen. Arme romeinen konden nu ook vechten voor hun leger. De machtigheid van Julius Caesar steeg omdat hij veel overwinningen behaalde. 
• Sommigen waren bang dat Julius Caesar de macht zou grijpen, dat is precies wat er gebeurde. Caesar werd de dictator= Alleenheerser. Hij had alle macht en de republiek dreigde te verdwijnen. Een groep senatoren vermoordde Caesar tijdens een vergadering van de senaat op 15 Maart 44 v.C. werd hij met 23 dolkstenen vermoord. Augustus de zoon van Caesar spoorde de vijanden en versloeg ze, toen had hij alle macht in zijn handen. Hij gebruikte Caesar als titel in het NL is dat keizer= Hoogste bestuur in het Romeinse keizerrijk.

De senaat bleef wel bestaan, maar het weinig macht zo kwam er een einde aan de republiek en begon het keizerrijk.

3.42 romeinse vrede.

• Het romeinse leger veroverde met Augustus veel gebieden buiten Europa. Daarna was het een tijd van rust die hete de pax Romana= Een lange periode van rust in het romeinse rijk in de 2e en 1e eeuw v.C. er werden bruggen gebouwd en wegen aangelegd de handel bloeide en de welvaart nam toe. Augustus wou laten zien de hij hier verantwoordelijk voor was, hij liet een standbeeld voor zichzelf bouwen, ook hij zorgde voor gratis voedsel en gevechten voor de armen.

3.43 de romeinse limes.

• Na de dood van augustus in 14 n.C. kwamen er andere keizers aan de macht zij breidde het rijk nog verder uit. Claudius veroverde in 43 n.C. Brittannië en Trajanus Dacie in 106 n.C.  voor deze overwinningen bouwde Rome een groot overwinningszeil.  In 117 n.C. bereikte het romeinse rijk de grootste omvang. De romeinen hadden bruggen gebouwd, soldaten ingezet enz. De bekendste grensverdediging stond in Engeland. Hadrianus had in 122 n.C. had de keizer hun een opdracht gegeven om de 117 km lange muur te bouwen voor invallen van de Schotten. De romeinse limes waren ook in ons land waardoor de Rijn zich vormde. De Bataven hoorden vanaf 17 n.C. ook bij het romeinse rijk ook de Germanen= Volkelingen van stammen zoals de Bataven en Friesen. Ook de Germanen kwamen onder het romeinse rijk.