Hoofdstuk 2: De macht aan de Sovjets

Hfdst.2 Rusland in de tijd van het communisme
§1 het communisme

Wat voor ideologie was het communisme?
• - afgeleid van de ideeën van Karl Marx
• - arbeiders moeten mach overnemen van kapitaalbezitters (1848):
• Alles in handen van het volk→ staatseigendom
• Eerlijke verdeling van rijkdommen
• -revolutie alleen mogelijk in geïndustrialiseerd land→ arbeider ↔ kapitalisten

Rusland een achtergebleven land
• -rusland een agrarisch land (80%)
• Wel begin van industrialisatie
• Dus geen grote arbeidersklassen
• Weinig kapitaalbezitters/burgerij
Onrust op platteland→ arme boeren ↔ adellijke grootgrondbezitters

Niet wachten, maar handelen
• Revolutie geleid door Lenin(leider CP en marxist)
• Revolutie ook mogelijk in een agrarisch land
• Arbeiders geleid door kleine groep beroepsrevolutionairen(CP)
• Inspelen op ontevredenheid van veel Russen

Vrede! Land! Brood!
1e W.O. slecht voor Rusland
Lenins strijdpunten:
• Vrede→ einde oorlog
• Land→ verdeling grond aan boeren
• Brood→ voedsel: voor de armen

Dictatuur van het proletariaat
Proletariaat=arbeidersklasse
Marx: na revoltie arbeiders aan de macht
Lenin: kleine groep=CP aan de macht
Luxemburg: tegen Lenins oplossing

Alles van iedereen
• Mensen verantwoordelijjk voor elkaar
• Op den duur geen overheid meer nodig(ideaal)
Na 1917 gaat het slecht met de economie:
• Privé-bezit weer toegestaan→ stijging productie door kleine landbouwbedrijven

De wereldrevolutie
Lenin: communistische revolutie ook naar andere landen
• Olv. Rusland→ veel landen voelen zich bedreigd

Weg met het geloof
Communisme:
• Atheïstisch = anti godsdienst
• Godsdienst is opium voor het volk
• Vervolging van gelovigen→ christenen, moslims, joden

Een Totalitaire ideologie
Totalitaire ideologie = alles wordt door het communisme beheerst
Ideologie = verzameling van ideeën over politiek en samenleving
Marxisme-leninisme = uitwerking van ideeën van Marx en Lenin
Propaganda = politieke reclame
Propaganda door middel van:
• Onderwijs
• Media
• censuur

Hfdst. 2 Rusland in de tijd van het communisme
§2 de macht aan de sovjets?

Inleiding
De communistische machtsovername in oktober 1917
• - het winterpaleis werd ingenomen
• - de regering gevangen
• - het was meer een staatsgreep

De tweede staatsgreep
Verkiezingen in november 1917
• - communisten kregen 25% v.d. stemmen
• - de gekozen volksvertegenwoordiging kwam met geweld een eind.
• Rusland werd geen democratie → alleen trouwe aanhangers van Lenin mochten zich kandidaat stellen → opnieuw een staatsgreep

Lenins opvolger Stalin
Lenin stierf in 1924
Strijd over de opvolger van Lenin → Stalin
Hij wantrouwde iedereen met mach en/of invloed.
Met de geheime politie zuiverde hij Rusland van de ‘verraders’ → miljoenen Russen verdwenen
• Strafkampen in Siberië
• Doodgeschoten met een showproces
Er is een schatting dat er tussen 1936 tot 1950 12 miljoen mensen zijn vermoord

Persoonsverheerlijking
Miljoenen Russen zagen Stalin als een held en een groot leider.
Hij heeft er veel aan gedaan om mensen daarvan te overtuigen:
• Op de begrafenis hield Stalin de belangrijkste toespraak.
• Hij deed net op hij Lenins beste vriend was
• Hij zei dat hij van Lenin had geleerd hoe hij moest regeren
In het echt waren Stalin en Lenin nooit vrienden geweest, Lenin wou voorkomen dat Stalin hem zou opvolgen wan hij vond hem niet geschikt genoeg.

Partij en staat
Stalin had absolute macht
• Er waren veel staatsinstellingen met een regering en ministers die door een volksvertegenwoordiging werden benoemd.
• Dat was niet democratisch → de ministers en volksvertegenwoordigers werden voorgedragen door de communistische partij.
• Aan het hoofd van de partij stond een secretaris-generaal → sinds 1992 was dat Stalin
De partij werd met opzet klein gehouden

De nationaliteitenkwestie
• 1936→ Stalin kreeg bezoek uit het Verre oosten
• In de 17e, 18e en 19e eeuw was Rusland behoorlijk uitgebreid
• 1917→ veel niet-Russische volken werden overgenomen door de communisten.
• Zij dachten dat ze vrij werden maar Stalin gaf geen toestemming voor eigen staat.
• De arbeidersklasse was nu aan de macht→ ze moesten ‘samenwerken’ ↔ Russen waren dus nog steeds aan de macht.
Een aantal niet-Russische volken mochten een eigen sovjetrepubliek vormen,
ze moesten zich vrijwillig aansluiten bij de USSR
USSR = Unie van de Socialistische Sovjetrepublieken
Kortweg = sovjetunie